Τα στατιστικά στοιχεία της Υπηρεσίας Καταπολέμησης Ναρκωτικών (ΥΚΑΝ) καταδεικνύουν και το μέγεθος της διακίνησης και της χρήσης των ναρκωτικών στον τόπο μας. Μέσα σε διάστημα, μόλις, δυόμισι χρόνων (2023 μέχρι 14/5/2025) κατασχέθηκαν 1.500 κιλά κάνναβη, 100 κιλά κοκαΐνη και χιλιάδες δισκία έκσταση και άλλων ναρκωτικών ουσιών. Εξετάστηκαν, συνολικά, 2.568 υποθέσεις κατοχής και διακίνησης ναρκωτικών εναντίον 2.688 προσώπων, εκ των οποίων οι 1.610 ήταν Κύπριοι πολίτες και οι υπόλοιποι 1.078 αλλοδαποί. Οι πίνακες που δημοσιεύουμε είναι αρκούντως διαφωτιστικοί.
Γραφείο Πρόληψης
Πέραν των επιχειρησιακών στόχων που αναλαμβάνει, η ΥΚΑΝ λειτουργεί Γραφείο Πρόληψης το οποίο παρέχει υπηρεσίες κοινωνικής παρέμβασης σε χρήστες ναρκωτικών και σε άτομα του υποστηρικτικού τους περιβάλλοντος, παραπέμποντάς τους σε προγράμματα στήριξης και θεραπείας.
Οι ανήλικοι που συλλαμβάνονται για χρήση ναρκωτικών παραπέμπονται από τους λειτουργούς κοινωνικής παρέμβασης της ΥΚΑΝ στα κρατικά θεραπευτικά προγράμματα και σε προγράμματα μη κερδοσκοπικών οργανισμών και φορέων. Σε ένα πρώιμο στάδιο προσφέρεται στον ευάλωτο πληθυσμό των νεαρών παραβατών μια βραχεία, συγκεκριμένη και εν μέρει προαιρετική επιλογή για αλλαγή της συμπεριφοράς τους έναντι της χρήσης ναρκωτικών με κίνητρο να μετριάσουν τις νομικές συνέπειες των πράξεών τους.
Η Υπηρεσία Κοινωνικής Παρέμβασης της ΥΚΑΝ αποτελεί σήμερα τον μεγαλύτερο φορέα παραπομπής χρηστών και ουσιοεξαρτημένων σε θεραπευτικά προγράμματα. Με τους εν λόγω λειτουργούς της ΥΚΑΝ μπορεί να επικοινωνήσει ο οποιοσδήποτε αισθάνεται ότι χρειάζεται βοήθεια ή και συμβουλές σχετικά με ζητήματα ναρκωτικών και εξαρτησιογόνων ουσιών. Για επικοινωνία και πρόσβαση στη βοήθεια που παρέχουν, λειτουργεί σε 24ωρη βάση η τηλεφωνική ανοικτή γραμμή βοήθειας 1498.
Δέον να σημειωθεί, ότι οι λειτουργοί Κοινωνικής Παρέμβασης της ΥΚΑΝ είναι απόφοιτοι της Αστυνομικής Ακαδημίας, κάτοχοι πτυχίων κοινωνικών επιστημών και κατάλληλα εκπαιδευμένοι.
Παραπομπές για απεξάρτηση
Τα τελευταία χρόνια πέραν των 2.000 ατόμων αποτάθηκαν στους λειτουργούς Κοινωνικής Παρέμβασης της ΥΚΑΝ για βοήθεια. Θεσμικά, το πρόγραμμα λειτουργών κοινωνικής παρέμβασης έχει ενισχυθεί τα τελευταία χρόνια με την υπογραφή πρωτοκόλλου συνεργασίας με άλλους κρατικούς και μη κερδοσκοπικούς φορείς και λειτουργεί κάτω από την ομπρέλα της Αρχής Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων.
Οι νεαροί που καταδικάζονται για χρήση ναρκωτικών τυγχάνουν, πλέον, θεραπευτικής υποστήριξης και αντιμετωπίζονται περισσότερο ως άτομα που χρήζουν θεραπείας παρά ως παραβάτες του νόμου. Εντός των φυλακών λειτουργεί πρόγραμμα απεξάρτησης που απευθύνεται σε όλους τους κρατούμενους που αντιμετωπίζουν πρόβλημα με τις ουσίες εξάρτησης. Ταυτόχρονα, σε συνεργασία με τη θεραπευτική κοινότητα της Αγίας Σκέπης, κρατούμενοι των φυλακών εντάσσονται στα προγράμματά της για απεξάρτηση και θεραπεία με αναστολή έκτισης ποινής. Επίσης, νεαροί και ανήλικοι παραβάτες-χρήστες ουσιών εξάρτησης των οποίων η εξάρτηση είναι σε τέτοιο βαθμό ώστε να οδηγεί σε δυσλειτουργική συμπεριφορά, αποστέλλονται για θεραπεία στο κέντρο εσωτερικής θεραπείας ανηλίκων/νεαρών.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, κατά το έτος 2024, οι λειτουργοί Κοινωνικής Παρέμβασης της ΥΚΑΝ παρέπεμψαν σε διάφορα θεραπευτικά κέντρα, συνολικά, 257 άτομα. Για το έτος 2025 και συγκεκριμένα μέχρι 14/5/2025, οι λειτουργοί Κοινωνικής Παρέμβασης της ΥΚΑΝ παρέπεμψαν σε διάφορα θεραπευτικά κέντρα 77 πρόσωπα.
Μέλη της ΥΚΑΝ σύνδεσμοι στα σχολεία
Ένας πολύ σημαντικός κρίκος στην αλυσίδα των μέτρων και των πρωτοβουλιών για καταπολέμηση των ναρκωτικών προστέθηκε με την υπογραφή του πρωτοκόλλου συνεργασίας για την πρόληψη και αντιμετώπιση των παράνομων ουσιών εξάρτησης στα σχολεία. Το σημαντικό αυτό πρωτόκολλο είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης, της ΥΚΑΝ, του Υπουργείου Παιδείας και της Αρχής Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων. Με το πρωτόκολλο έχει καταστεί συστηματικότερη, περισσότερο λειτουργική και πιο αποτελεσματική η συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών, τόσο για την πρόληψη και αντιμετώπιση της χρήσης και διακίνησης παράνομων ουσιών εξάρτησης σε όλα τα σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, όσο και για την παροχή βοήθειας και στήριξης στα παιδιά.
Βασικός στόχος του πρωτοκόλλου είναι η πλήρης και σαφής καταγραφή των ενεργειών στις οποίες οφείλει να προβαίνει το προσωπικό των σχολείων Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης και Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης καθώς και τα μέλη της ΥΚΑΝ για σκοπούς πρόληψης και αντιμετώπισης των συμπεριφορών εξάρτησης από μαθητές ή και μαθήτριες στα σχολεία ώστε να καταστεί αποτελεσματική η μεταξύ τους συνεργασία. Το πρωτόκολλο δίνει σαφείς οδηγίες στα συνεργαζόμενα μέρη για τις ενέργειες στις οποίες οφείλουν να προβούν προκειμένου να αντιμετωπιστεί στον μέγιστο δυνατό βαθμό η διακίνηση εξαρτησιογόνων ουσιών στα σχολεία. Όπως είναι για παράδειγμα, ο έλεγχος των χώρων εντός και περιμετρικά των σχολείων, υποψία ύπαρξης/διακίνησης ουσιών, μαθητής/-τρια με πρόβλημα χρήσης που ζητά βοήθεια, σύλληψη/ανάκριση/ποινική δίωξη μαθητών/-τριών κ.ά.
Προς την κατεύθυνση αυτή, σε κάθε σχολική μονάδα έχει οριστεί ως «Σημείο Επαφής-Σύνδεσμος» αστυνομικός της ΥΚΑΝ για διευκόλυνση και συντονισμό σε προληπτικό-αποτρεπτικό επίπεδο. Παράλληλα, οι σύνδεσμοι - μέλη της ΥΚΑΝ επιλαμβάνονται των πληροφοριών - περιστατικών που αφορούν κατοχή και διακίνηση ναρκωτικών ουσιών εντός των σχολικών μονάδων.
