Οι περισσότεροι θεωρούμε τη Μογγολική αυτοκρατορία την πιο βάρβαρη στην ιστορία της ανθρωπότητας. Φυσικά, υπάρχουν ισχυρά και αδιαμφισβήτητα επιχειρήματα υπέρ αυτής της θέσης. Γεννιέται όμως η απορία πώς γίνεται μια φυλή «βάρβαρων - νομάδων» να να ελέγχει τόσο μεγάλη έκταση (τη μεγαλύτερη σε έκταση γης αυτοκρατορία στην ιστορία), τόσους πολλούς και πιο ανεπτυγμένους λαούς για σχεδόν δύο αιώνες. Σίγουρα θα είχαν και κάποια θετικά στοιχεία, χωρίς αυτά να δικαιολογούν τη βαρβαρότητά τους.
Το πρόβλημα με τη δυναστεία του Τζένγκις Χαν ήταν ότι δεν είχε ιστορικούς μαζί του, άρα δεν έχουμε πολλά στοιχεία από τη δική του πλευρά. Δεν του άρεσαν η χλιδή, τα πλούτη και τα παλάτια. Δεν ήθελε αγάλματα και πίνακες που να τον απεικονίζουν και ο τάφος του ακόμη να βρεθεί… και κάπου εδώ η σύγκριση με τους υπόλοιπους αυτοκράτορες αρχίζει να αλλάζει. Ειδικότερα όσο μαθαίνουμε για τα κατορθώματα των Δυτικών όπως του Λεοπόλδου B' του Βελγίου.
Τι έχουμε να μάθουμε λοιπόν; Τη σημασία των νόμων. Η λέξη βιβλίο στα μογγολικά είναι «νομ», από την ελληνική λέξη νόμος. Ο νόμος ήταν ουσιαστικά το μόνο «νομ» - βιβλίο που χρειαζόταν αυτή η αυτοκρατορία. Πολύ περισσότερο η εφαρμογή τους. Γινόταν σε όλους ξεκάθαρο με τον πλέον αυστηρό - βάρβαρο τρόπο ότι οι κανόνες ήταν εκεί για να τηρούνται.
Εμείς τι έχουμε; Αποφασίζουμε την απαγόρευση του καπνίσματος σε κλειστούς χώρους και προτού να εφαρμόσουμε τον νόμο, επειδή ήταν Πρωτοχρονιά, αναστείλαμε την εφαρμογή του. Τοποθετήσαμε κάμερες στον δρόμο για να μας συνετίζουν και να μας σώζουν και ακυρώνουμε ή μειώνουμε το πρόστιμο με την πρώτη ευκαιρία. Καθορίζουμε ημερομηνίες υποβολής φορολογικών δηλώσεων, ανανέωσης αδειών κυκλοφορίας και κάθε χρόνο τις αλλάζουμε με παρατάσεις. Έχουμε τους περισσότερους αστυνομικούς ανά κάτοικο στον κόσμο και δεν βλέπουμε αστυνομικό στον δρόμο. Καθορίζουμε πολεοδομικές ζώνες και διαδικασίες και τα ανατρέπουμε όλα με διαδικασίες παρεκκλίσεων. Αφήνουμε με το πρόσχημα της «διακριτικής ευχέρειας» την εξουσία σε άτομα να ανατρέπουν την ουσία των νόμων. Ο κατάλογος αμέτρητος.
Δυστυχώς, έχουμε κτίσει ένα αναξιόπιστο θεσμικό πλαίσιο. Ως κερασάκι στην τούρτα έχουμε τα δικαστήρια, που υιοθετώντας το πνεύμα της υπόλοιπης κοινωνίας απλώς βαριούνται να δικάσουν υποθέσεις. «Δεν βαριέσαι, ας τα βρουν μόνοι τους».
Όλα αυτά έχουν τεράστιο κόστος, τόσο στην κοινωνία όσο και στην οικονομία. Ξένοι, σοβαροί επενδυτές ούτε καν σκέφτονται να κοιτάξουν την Κύπρο. Αν κάνει κάποιος το λάθος, με την πρώτη ευκαιρία τα μαζεύει και φεύγει. Το αποτέλεσμα, δημιουργούμε δύο τάξεις πολιτών και το χάσμα μεταξύ των δύο όσο προχωρούμε θα διευρύνεται.
Η επιλογή είναι απλή. Ή προχωρούμε
(α) με τον καθορισμό απλών και ξεκάθαρων κανόνων και διαδικασιών για όλους,
(β) με τον περιορισμένο του βαθμού διακριτικής ευχέρειας στο ελάχιστο και
(γ) την άμεση και αποτελεσματική επιβολή των συμφωνηθέντων ή συνεχίζουμε να διευρύνουμε τις ταξικές διαφορές μέχρι να γίνουμε τριτοκοσμική χώρα. Όμως, όπως και με το θέμα των υψηλών - πολλαπλών συντάξεων, οι πρώτοι που έχουν να χάσουν από τέτοιες αλλαγές είναι αυτοί που θα αποφασίσουν.
Αυτοί που έκτισαν καριέρα με τις πιο πάνω αδυναμίες και στρεβλώσεις. Μέχρι τότε, μπορούμε να ζηλεύουμε σε αυτό το κομμάτι τουλάχιστον τη Μογγολική αυτοκρατορία.
