Φραντζολάκια, καύσιμα και ο κατώτατος μισθός

Εδώ και χρόνια συζητείται το θέμα καθορισμού ενός κατώτατου μισθού στο σύνολο της οικονομίας. Όπως σχεδόν σε κάθε οικονομική συζήτηση έτσι και εδώ πρέπει να γίνει ένας διαχωρισμός… που ποτέ δεν γίνεται. Τι υποδεικνύει η οικονομική θεωρία και οι πραγματικότητες και τι θα εφαρμοστεί στην πράξη. Το ότι χρειάζεται να καθοριστεί ένας κατώτατος μισθός δεν δικαιολογεί τον καθορισμό της οποιασδήποτε μορφής ή ύψους κατώτατου μισθού. Ο λανθασμένος καθορισμός μπορεί να έχει χειρότερα αποτελέσματα απ' ό,τι ο μη καθορισμός ακόμη και όταν χρειάζεται. Αυτή ακριβώς είναι και η ανησυχία μου.

Όπως κάθε λογιστής και δικηγόρος ξεκινώ με κάποιες παραδοχές/διευκρινίσεις:

-Παραδοχή ότι η οικονομική θεωρία και η κυπριακή πραγματικότητα συνηγορούν υπέρ του καθορισμού ενός κατώτατου μισθού.

-Η αναφορά στο άρθρο σε συνδικαλιστές γίνεται με την αρνητική έννοια και συμπεριλαμβάνει και τις εργοδοτικές (ΟΕΒ και ΚΕΒΕ) και επαγγελματικές οργανώσεις και επίσης όλους αυτούς που ο φίλος ΣΦ εύστοχα χαρακτηρίζει ως Μπλε Κομουνιστές. Άτομα δηλαδή που κάθονται σε ένα γραφείο χωρίς να έχουν επαφή με την πραγματικότητα και απλά επικαλούμενοι κάποιες αρχές/θεωρίες επιδιώκουν να καθορίσουν το μέλλον και τις επιλογές όλων μας, πολλές φορές με σκοπό να ευνοήσουν άλλους.

-Το θέμα δεν μπορεί να εξαντληθεί σε ένα άρθρο και απλά αποσκοπεί στο να αναδείξει το πόσο επικίνδυνο είναι αυτό που επιδιώκεται με τον τρόπο που όλοι συμπεριφέρονται.

Αν θυμάστε καλά οι ίδιοι οι συνδικαλιστές που επικαλούνται την αναγκαιότητα καθορισμού ενός κατώτατου μισθού, είναι οι ίδιοι που επικρίνουν την αύξηση των ενοικίων στη Λεμεσό, την αύξηση των διδάκτρων στη Λεμεσό, την αύξηση των τιμών στα εστιατόρια στη Λεμεσό… γενικά την αύξηση του κόστους ζωής στη Λεμεσό. Όμως οι συνδικαλιστές μας συζητούν τον καθορισμό κατώτατου μισθού στην Αραδίππου ή στη Φιλούσα (Πόλης Χρυσοχούς) γιατί στη Λεμεσό ο εργαζόμενος δεν τα βγάζει πέρα. Χμ! Ίσως κάποιος να σκεφτεί καλόπιστα ότι «αν καθοριστεί ένα όριο βάσει των συνθηκών της Λεμεσού τότε στις άλλες περιοχές οι εργαζόμενοι απλά θα περνούν καλύτερα… άρα πού είναι το κακό». Το κακό είναι η απουσία επαφής με την πραγματικότητα. Η έλλειψη βούλησης για συλλογή δεδομένων, η ανάλυσή τους βάσει της οικονομικής θεωρίας, των πραγματικοτήτων επί εδάφους και τι μας διδάσκουν οι ακαδημαϊκές μελέτες (Όχι όλες. Όπως έχουμε επιπόλαιους πολιτικούς, έχουμε και οικονομολόγους, και δικαστές και γιατρούς).

Ο λόγος που τα ενοίκια στη Λεμεσό είναι υψηλά είναι γιατί ένα καφεστιατόριο μπορεί να πωλήσει περισσότερα ποτά με μεγαλύτερο κέρδος και άρα ο ένοικος είναι διατεθειμένος να πληρώσει περισσότερα για τον χώρο. Για τον ίδιο λόγο θα είναι έτοιμος να καταβάλει και υψηλότερο μισθό, αλλά όπως υποθέσαμε στην αρχή του άρθρου δεν το πράττει γιατί υπάρχουν κάποιες στρεβλώσεις που χρήζουν κρατικής παρέμβασης.

Ποια λοιπόν θα είναι η επίπτωση στο καφέ της Αραδίππου ή στον καφενέ της Φιλούσας αν οι μισθοί προσαρμοστούν στις ανάγκες της Λεμεσού; Μήπως κάποιοι από αυτούς τους χώρους θα κλείσουν διότι το αυξημένο κόστος θα τους καταστήσει μη βιώσιμους; Μήπως αυτό συνεπάγεται τον μηδενισμό των εισοδημάτων για μια μερίδα συμπολιτών μας (ιδιοκτήτες και εργαζόμενους);

Δυστυχώς οι εμπειρίες μας με τον καθορισμό στην τιμή πώλησης για τα φραντζολάκια (όσοι το θυμούνται*) , την αγορά πετρελαιοειδών, τις τραπεζικές χρεώσεις, τη διαχείριση των αεροδρομίων, το ΓεΣΥ και δεν ξέρω τι άλλο, δεν μας αφήνουν περιθώριο αισιοδοξίας. Πολύ φοβάμαι για το τι θα ακολουθήσει.

* Πριν καμιά 15αριά χρόνια οι φούρνοι διαμαρτυρήθηκαν γιατί οι υπεραγορές πωλούσαν το φραντζολάκι στη μισή τιμή σε σχέση με τους φούρνους. Οι καταναλωτές διαμαρτυρήθηκαν ότι οι φούρνοι τους κλέβουν, αγνοώντας ότι το φραντζολάκι που πωλείται δεν είναι απλά ένα κομμάτι ψωμί αλλά συνοδεύεται και από μια άλλη υπηρεσία/ευκολία που ναι μπορεί να δικαιολογεί τη διαφορά στην τιμή. Στο τέλος είχαμε κρατικό παρεμβατισμό με στόχο τη διόρθωση της στρέβλωσης. Από τότε οι υπεραγορές πωλούν στην ίδια υψηλή τιμή με τους φούρνους το φραντζολάκι και όλοι είναι «ευτυχισμένοι» ότι η αγορά δουλεύει.