Το φεγγάρι είναι κι απόψε ολόγιομο. Μόνο που τότε η λάμψη του, κι ας ήταν το πιο φωτεινό φεγγάρι του χρόνου, το αυγουστιάτικο, ήταν κρυμμένη πίσω απ’ τους τεράστιους καπνούς που έκρυβαν τον νυχτερινό ουρανό της Ηλείας. Η αποπνικτική ατμόσφαιρα απ’ τις τεράστιες φωτιές που έκαιγαν ακόμα ύστερα από μέρες σε αυτό το τμήμα της δυτικής περιφέρειας της Ελλάδας μαύριζαν τα πνευμόνια μας. Οι ψυχές μας ήταν ήδη μαυρισμένες απ’ την οδύνη για τις ανθρώπινες απώλειες και τη φυσική καταστροφή που άφησε πίσω της η μεγάλη πυρκαγιά.
Ο απολογισμός βαρύς: 38 νεκροί στην Ηλεία, 17 από αυτούς, εκ των οποίων επτά παιδιά, όλοι από την Αρτέμιδα. Βρήκαν μαρτυρικό θάνατο μαζί με άλλους πέντε, 22 συνολικά, όταν εγκλωβίστηκαν ένα χιλιόμετρο έξω απ’ το χωριό κατεβαίνοντας στη Ζαχάρω με Ι.Χ. για να γλιτώσουν από τις φλόγες. Μόνο που αυτές έτρεχαν με 9 Μποφόρια. Τους πρόλαβαν σε ένα σημείο της διαδρομής. Κάηκαν ζωντανοί, μισολιπόθυμοι από την έλλειψη οξυγόνου.
Η Μάκιστος, το διπλανό χωριό, έχασε επτά ανθρώπους. Παρανάλωμα του πυρός έγιναν συνολικά στον Δήμο Ζαχάρως και 180 χιλιάδες στρέμματα γης, δασικής παρθένας γης εκατοντάδων ετών, οι περισσότερες προστατευόμενες από το Natura. Εξ αυτών τα 32 χιλιάδες στρέμματα από ελαιόδεντρα, η ζήση των ανθρώπων της περιοχής, έγιναν στάχτη. Μαζί κι ένα εξαιρετικά μεγάλο ποσοστό του ζωικού κεφαλαίου.
Τα δυο χωριά Αρτέμιδα και Μάκιστος καταστράφηκαν σχεδόν ολοσχερώς. 45 τα καμένα σπίτια στην Αρτέμιδα, 73 στη Μάκιστο, πολλά άλλα με μεγάλες ζημιές. Ζημιές υπέστησαν κι άλλα χωριά, αλλά τα δύο αυτά ήταν που κινδύνεψαν να σβηστούν απ’ τον χάρτη. Κανείς δεν μπορούσε να μείνει απαθής μπροστά σε αυτή την καταστροφή...
Ο Τάσσος και η Μαριάννα
Ήταν τέλη του Αυγούστου του 2007 και ο «Πολίτης» βρέθηκε στην Ηλεία, συνοδεύοντας την αποστολή των Κυπρίων πυροσβεστών οι οποίοι έδωσαν τη δική τους μάχη στην κατάσβεση, και κατέγραψε τη δική τους προσπάθεια αλλά και τις πρώτες σκληρές εικόνες απ’ το δικό μας χωριό, την Αρτέμιδα, την οποία η τότε κυβέρνηση του Τάσσου Παπαδόπουλου αποφάσισε να ανοικοδομήσει η Κυπριακή Δημοκρατία. Σήμερα ένα πορτρέτο του Τάσσου κοσμεί τον χώρο του κεντρικού καφενείου του χωριού, ενώ η πλατεία έχει ονομαστεί Πλατεία Κύπρου. Τη Μάκιστο ανέλαβε κι ανοικοδόμησε ο όμιλος Βαρδινογιάννη. Μια προτομή της Μαριάννας Βαρδινογιάννη έχει στηθεί στην πλατεία του χωριού.
2007–2017
Δέκα χρόνια μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές ο «Π» βρέθηκε ξανά στην Αρτέμιδα. Το χωριό έχει πλέον γίνει αγνώριστο. Τα σπίτια έχουν ανοικοδομηθεί, πολλά έχουν επενδυθεί με πέτρα, μια εργασία που διεκπεραιώθηκε υπό τη διεύθυνση του Τμήματος Πολεοδομίας και με κόστος 8,6 εκατ. ευρώ.
Διαβάστε ολόκληρο το ρεπορτάζ εδώ:
Δείτε το συγκλονιστικό βίντεο από την αποστολή του «ΠΟΛΙΤΗ» στην Αρτέμιδα, δέκα χρόνια μετά:
