Το «θαύμα» των Φυλακών και τα διδάγματα

Καμιά φορά, όταν απελπίζομαι με τα όσα βλέπω γύρω μου, λέω και εγώ εκείνο το κλασικό «δεν πρόκειται να αλλάξει ποτέ αυτός ο τόπος».

Και είναι γεγονός πως είναι πολλές οι φορές που, τα όσα συμβαίνουν, δεν μας αφήνουν περιθώρια να φανταστούμε τι θα μπορούσε να αλλάξει και πώς.

Υπάρχουν όμως και οι άλλες. Υπάρχουν και εκείνες οι στιγμές όπου τα πράγματα αλλάζουν μέσα από τη δουλειά και την επιμονή ανθρώπων, ακόμα και όταν οι αλλαγές αυτές ειδικά, φαινόντουσαν εξωπραγματικές και ακατόρθωτες στο όχι τόσο μακρινό παρελθόν.

Ποιος θα μπορούσε αλήθεια να φανταστεί πριν από κάποια χρόνια, την εποχή που οι ειδήσεις από τις Κεντρικές Φυλακές αφορούσαν βιασμούς και αυτοκτονίες ή είχαν να κάνουν με την αυταρχική συμπεριφορά της τότε διεύθυνσης, ότι αυτός ειδικά ο χώρος θα μπορούσε να μεταμορφωθεί σε ένα από τα ελάχιστα -πλέον- πράγματα για τα οποία η Κύπρος προβάλλεται θετικά παγκοσμίως, την ώρα μάλιστα που τα παραδείγματα αρνητικής προβολής είναι αμέτρητα και δυστυχώς είναι και αληθή στις πλείστες των περιπτώσεων;

Και όμως. Η μεθοδική δουλειά της Άννας Αριστοτέλους και της υποδιευθύντριας Αθηνάς Δημητρίου κατάφερε να αλλάξει τη νύχτα των Φυλακών σε μέρα και να εξασφαλίσει αυτή την προβολή, την ακόμα πολυτιμότερη -σήμερα- προβολή για την Κύπρο μέσω του Netflix σε έναν χώρο ο οποίος έμοιαζε με βούρκο πριν από μερικά χρόνια.

Δεν τις γνωρίζω αυτές τις γυναίκες. Δεν τις έχω συναντήσει ποτέ, ούτε τους μίλησα ποτέ. Νιώθω πως είναι εξαιρετικά σημαντικό να τα λέμε αυτά.

Είναι εξαιρετικά σημαντικό να αναγνωρίζονται οι προσπάθειες κάποιων οι οποίοι αλλάζουν πράγματα και καταστάσεις, ειδικά δύσκολες καταστάσεις και φέρνουν την ανθρωπιά σε χώρους που την έχουν ανάγκη αλλά και στη σφαίρα του δημοσίου διαλόγου και του παραδείγματος.

Θέλω όμως να καταθέσω και αυτό: είναι διπλά σημαντικό αυτό το «θαύμα» των Φυλακών για τη δική μας κοινωνία, διότι η μεταμόρφωση αυτού του άλλοτε κολαστηρίου, έγινε από δύο γυναίκες.

Πολλοί είχαν προεξοφλήσει την αποτυχία της Άννας Αριστοτέλους και άλλοι τόσοι είχαν αντιμετωπίσει με σκωπτικά σχόλια το γεγονός ότι μια γυναίκα ανέλαβε να διορθώσει αυτό το μπάχαλο, έναν χώρο τόσο σκληρό από τη φύση του, τον οποίο αμέτρητοι άντρες είχαν αποτύχει να βάλουν σε τάξη. Και αποδείχθηκε ότι έσφαλαν.

Το παράδειγμα των Κεντρικών Φυλακών οφείλει να μας διδάξει πως η μάχη ενάντια στην παγίδα των στερεοτύπων πρέπει να είναι συνεχής και πως αυτό που χρειάζεται αυτή η χώρα είναι άνθρωποι με φαντασία, με ανθρωπιά και με κατάρτιση. Όπως βέβαια και με διάθεση να αλλάξουν πράγματα και να δουλέψουν.

Είναι όμως και μια θαυμάσια ευκαιρία, κι ας μην το προσπεράσουμε αυτό, να επανέλθουμε εκ νέου στη συζήτηση για τον ρόλο των γυναικών στην κοινωνία και την επαγγελματική ζωή, όχι μόνο στο χαμηλόβαθμο επίπεδο για το οποίο δυστυχώς τις προορίζει η ίδια η κοινωνία και οι αντιλήψεις στον πολιτικό κόσμο αλλά και σε ρόλο ηγετικό, εκεί ακριβώς όπου χρειάζονται αλλαγές και τομές.

Και φυσικά, στον βαθμό που δικαιούνται αλλά κάθε άλλο παρά απολαμβάνουν στη χώρα μας. Η μάχη για να κατανοήσουμε πράγματα αυτονόητα αλλού αλλά όχι εδώ δυστυχώς, σε αυτό τον τομέα, είναι κάτι που αφορά όχι μόνο την καθεμία αλλά και τον καθένα από εμάς. Θα έλεγα τον καθένα ακόμα περισσότερο.

Σε μια χώρα όπου οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται αλλά και που η ανάθεση αξιωμάτων τους σε γυναίκες θεωρείται περίπου πράξη ελεημοσύνης παρά επένδυσης στην ίδια την κοινωνία, πέρα από την αυτονόητη διόρθωση, είναι σημαντικό αυτά τα παραδείγματα επιτυχίας να μην περνούν ως κάτι αυτονόητο αλλά να στεκόμαστε ξανά και ξανά σ' αυτά.

[rml_read_more]



Με την απαίτηση να αλλάξουν πράγματα και να καταφέρουμε επιτέλους να κινηθούμε έστω, προς την κατεύθυνση κοινωνιών οι οποίες ήδη απολαμβάνουν τους καρπούς αυτής της αλλαγής.

Είναι αστείο, τραγικά αστείο, πως το 2021 στην Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται να γράφουμε έστω τέτοια πράγματα. Είναι ντροπή. Όπως είναι όμως και μια πικρή πραγματικότητα. 

Μια πραγματικότητα την οποία αντικρίζουμε σε κάθε κυβερνητικό ανασχηματισμό, σε κάθε εκλογική διαδικασία, σε κάθε προσπάθεια να περάσει το μήνυμα πως με τον διορισμό μιας γυναίκας ακόμα, σε τέτοια πόστα, το κράτος έχει βγάλει την υποχρέωσή του.

Είναι καιρός να απαιτήσουμε την προώθηση των γυναικών στον ίδιο βαθμό με τους άντρες, προσπερνώντας και τα πονηρά επιχειρήματα του τύπου, «οι ποσοστώσεις δεν αλλάζουν κάτι» ή «τι σημασία έχει εάν είναι άντρας ή γυναίκα;».

Όταν κάποτε φτάσουμε στο σημείο να μην χρειάζονται ποσοστώσεις και να είναι οι γυναίκες μέρος της εικόνας στον βαθμό που πρέπει και δικαιούνται, το ερώτημα θα απαντάται αφ' εαυτού. Για την ακρίβεια δεν θα προκύπτει καν.

Μέχρι τότε, έχουμε δυστυχώς πολύ δρόμο να καλύψουμε. Και δεν τον καλύπτουμε διότι επιλέγουμε να μην τον καλύψουμε ενώ μπορούμε. Αυτό, κάνει τα πράγματα απείρως χειρότερα. Και μας κρατά στάσιμους σε ένα παρόν που είναι παρελθόν επί της ουσίας και που καθόλου, μα καθόλου, δεν μας τιμά.

Τότε θα μπορούμε απλώς να γράφουμε τα αυτονόητα και μόνο: ένα απλό «μπράβο» σε γυναίκες όπως η Άννα Αριστοτέλους, η Αθηνά Δημητρίου και όλες οι άλλες που πέρασαν και θα περάσουν. Περισσότερες, αν εμείς το διεκδικήσουμε.