Τώρα θέλουν αύξηση απολαβών οι δικαστές!

 

Της Κατερίνας Ηλίαδη

kateliadi@politis-news.com

Σχετικά πρόσφατα, η νομική υπηρεσία πέτυχε την αναβάθμιση των απολαβών των εισαγγελέων και γενικά των λειτουργών της, με επιχείρημα το κύμα φυγής προς τη δικαστική υπηρεσία λόγω καλύτερων απολαβών.

[rml_rread_more]

Σήμερα, ζητούν μισθολογική αναβάθμιση οι δικαστές (και οι δικαστικοί λειτουργοί), γιατί περίπου έχει χάσει την αίγλη του το επάγγελμα/λειτούργημα του δικαστή από τη στιγμή που οι απολαβές του είναι το ίδιο ή λιγότερες από τους εισαγγελείς της νομικής υπηρεσίας...

Σύντομο ιστορικό

Στις 25/11/2019, ο τότε γενικός εισαγγελέας, Κώστας Κληρίδης, μιλώντας ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών της Βουλής, η οποία εξέταζε τον προϋπολογισμό της νομικής υπηρεσίας για το 2020, ζήτησε την οικονομική αυτονόμηση της υπηρεσίας του (ανεξάρτητη και με δικό της προϋπολογισμό), καθώς και την απεξάρτησή της από την Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας (ΕΔΥ) ως προς τα θέματα διορισμών, προαγωγών και μεταθέσεων των νομικών λειτουργών, κάνοντας μάλιστα λόγο για σοβαρά προβλήματα που αντιμετώπιζε εκείνη την περίοδο η νομική υπηρεσία, ειδικά σε ότι αφορά τις παραιτήσεις νομικών λειτουργών. Συγκεκριμένα, είχε αναφέρει πως επιδίωξη ήταν η αναβάθμιση των κλιμάκων μισθοδοσίας των λειτουργών της νομικής υπηρεσίας, ώστε να εξομοιωθούν -ει δυνατόν- με τους δικαστές, θεωρώντας ότι με τον τρόπο αυτό θα αποτρέπετο το κύμα φυγής από τη νομική υπηρεσία. Σημειώνεται ότι είχε προηγηθεί σχετική συζήτηση στο υπουργικό συμβούλιο, ημερομηνίας 15 Οκτωβρίου 2019 («Εκσυγχρονισμός της νομικής υπηρεσίας και αναβάθμιση των μισθολογικών κλιμάκων»), το οποίο και αποφάσισε:

(α) Να εγκρίνει, κατ’ αρχάς, το σχέδιο δράσης για εκσυγχρονισμό της νομικής υπηρεσίας

(β) Να εγκρίνει την πρόταση του υπουργού Οικονομικών σε σχέση με την αναβάθμιση των μισθολογικών κλιμάκων των λειτουργών της νομικής υπηρεσίας

(γ) Να εξουσιοδοτήσει τον υπουργό Οικονομικών να εξεύρει και διαθέσει τις απαιτούμενες, για τον πιο πάνω σκοπό, πιστώσεις.

Εκτόξευση απολαβών

Αυτό σήμαινε/σημαίνει ότι η μέση ετήσια μακροπρόθεσμη δαπάνη εκτιμάται ότι θα ανέλθει στο 1.445.000 ευρώ. Αφορούσε περίπου 67 υπαλλήλους και οδήγησε σε αύξηση των απολαβών τους από 17,000 – 37,000 ευρώ περίπου ανά υπάλληλο. Εξομοιώθηκαν βασικά με τους μισθούς των δικαστών και -από πλευράς αμοιβής- και με τις θέσεις γενικού διευθυντή υπουργείου, ενώ οι απολαβές τους είναι κατά πολύ υψηλότερες και από τις αμοιβές υπουργών. Το Δεκέμβριο του 2019 είχε γράψει σχετικά ο «Π» ότι άρχιζε η μεταρρύθμιση στη νομική υπηρεσία, κάνοντας αρχή από τους μισθούς των ήδη υψηλόμισθων εισαγγελέων και ανώτερων δικηγόρων της Δημοκρατίας: Η κυβέρνηση, η οποία αρχικώς διατύπωνε ισχυρές ενστάσεις για αυξήσεις, τελικώς υπέκυψε [..] Οι εισαγγελείς της Δημοκρατίας από τις 80,000 ευρώ της κλίμακας Α16, έκαναν άλμα στις 123,600 ευρώ και εξομοιώθηκαν μισθολογικά με τους μισθούς των προέδρων των Επαρχιακών Δικαστηρίων. Στην αμοιβή τους περιλαμβάνονται και έξοδα παραστάσεως ύψους 18,000 ευρώ ετησίως. Οι υπουργοί λαμβάνουν ετησίως 106,000 ευρώ, δηλαδή 17,000 λιγότερα από τους εισαγγελείς [..] Οι ανώτεροι δικηγόροι της Δημοκρατίας έγιναν ‘‘υπουργοί’’ με απολαβές 101,000 ευρώ ετησίως. Μέχρι εκείνη τη στιγμή λάμβαναν 76,000 ευρώ ετησίως (Α15) και εξομοιώθηκαν μισθολογικά με τους ανώτερους επαρχιακούς δικαστές. Οι δικηγόροι της Δημοκρατίας Α’ αναβαθμίστηκαν από την κλίμακα Α13 στην Α16, και από τις 58,000 ευρώ ετησίως ο μισθός τους εκτοξεύθηκε στις 70,000 ευρώ (μπορεί και ακόμα ψηλότερα αναλόγως των προσαυξήσεων). Πάντως, σημειώνεται ότι ακόμα αναμένονται ο εκσυγχρονισμός και η βελτίωση της αποδοτικότητας της νομικής υπηρεσίας, που ήταν τα προσχήματα για τη μισθολογική αναβάθμιση των λειτουργών της.

Σειρά των δικαστών

Μετά το μισθολογικό άλμα στη νομική υπηρεσία, προέκυψε αίτημα από το Ανώτατο Δικαστήριο για αναβάθμιση και των δικαστών και γενικά των λειτουργών της δικαστικής υπηρεσίας με ανάλογα επιχειρήματα, όπως είναι το πλάνο αναδιάρθρωσης της δικαστικής υπηρεσίας, διαφοροποίηση του τρόπου λειτουργίας κλπ. Μιλώντας στον «Π», η αρχιπρωτοκολλητής, Ειρήνη Χριστοδούλου, επιβεβαίωσε ότι υπάρχουν αιτήματα που αφορούν στους δικαστές και λειτουργούς των δικαστηρίων. Το αιτιολογικό για τους δικαστές, ανέφερε, συνδέεται με την αναβάθμιση που έλαβε χώραν σε σχέση με τη νομική υπηρεσία. «Εισαγγελείς έχουν ξεπεράσει τις βαθμίδες των δικαστών σε πολλές περιπτώσεις. Είθισται οι δικαστές να είναι πιο υψηλά αμειβόμενοι, να έχουν πιο ψηλές κλίμακες απ’ ότι η νομική υπηρεσία». Πρόσθεσε ότι σήμερα, λόγω της μισθολογικής αναβάθμισης της νομικής υπηρεσίας δημιουργείται το ενδεχόμενο της μη εξεύρεσης δικαστών υψηλών προσόντων. «Πρέπει να είναι δελεαστικοί οι όροι ώστε να προσελκύουν κατάλληλα πρόσωπα να ενδιαφερθούν, διαφορετικά θα έρχονται χαμηλότερης ποιότητας υποψήφιοι [..] Και οι απολαβές πρέπει να διασφαλίζουν και την ακεραιότητα των δικαστών, διότι παίζει ρόλο. Για να είναι κάποιος ακέραιος πρέπει να έχει και τα κατάλληλα έσοδα. Αν είναι πιο καλές οι θέσεις της νομικής υπηρεσίας σίγουρα ένας δικηγόρος θα προτιμήσει τις θέσεις εκείνες» εξήγησε. Η κα Χριστοδούλου ανέφερε ακόμα ότι η πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου, υπέβαλε γραπτώς αίτημα στο Υπουργείο Οικονομικών. Σε ότι αφορά τους δικαστικούς λειτουργούς, συνέχισε, πρέπει να γίνει η αναβάθμισή τους, γιατί σήμερα κάποιοι είναι στην κλίμακα Α13 εδώ και 20 χρόνια χωρίς προοπτική προαγωγής. Ήδη έχει διαφανεί ότι δικαστικοί λειτουργοί αποτείνονται για θέσεις στη νομική υπηρεσία. «Άρα, θα αποδυναμωθεί η δικαστική υπηρεσία με τούτο τον τρόπο, εάν δεν αναβαθμιστούν και οι θέσεις αυτές. Το αίτημα επί του παρόντος είναι να δοθούν 2 - 3 θέσεις Α14 σε πρώτο στάδιο και, μετά που θα ολοκληρωθεί μελέτη, να γίνει αναβάθμιση της θέσης μέσω του σχεδίου υπηρεσίας» συμπλήρωσε η αρχιπρωτοκολλητής.

 

Το ανώτατο φρενάρει τη μεταρρύθμιση

Νομικοί, κυβερνητικοί και άλλοι κύκλοι, διασυνδέουν το αίτημα για μισθολογικές αναβαθμίσεις των δικαστών κλπ, με τη δρομολογούμενη μεταρρύθμιση στην απονομή δικαιοσύνης, η οποία κόλλησε εδώ και χρόνια και δεν λέει να ξεκολλήσει. Η δικαιοσύνη που αργεί πάρα πολύ στη χώρα μας, δημιουργεί πολλά προβλήματα και στην ανάπτυξη και την οικονομία, και δεν αφήνει τον τόπο μας να εκσυγχρονιστεί, να περάσει στη νέα εποχή. Σύμφωνα με τον ακαδημαϊκό και επιστημονικό συνεργάτη του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου, Αλέξανδρο Αποστολίδη, η μεταρρύθμιση των δικαστηρίων δεν αφορά μόνον επαγγελματίες από το χώρο της δικαιοσύνης, όπως ενδεχομένως κάποιοι να πιστεύουν. «Μας αφορά όλους, είναι το κομμάτι της οικονομικής ελευθερίας που η Κύπρος έχει από τους χειρότερους δείκτες και πρέπει οπωσδήποτε να μειωθεί ο χρόνος απονομής δικαιοσύνης, διότι συνδέεται άμεσα με την οικονομία» σημειώνει. Μιλώντας στην «Πρωινή Επιθεώρηση» του Πολίτη 107.6 & 97.6, ο κ. Αποστολίδης εξήγησε ότι δεν θα έρθει ένας σοβαρός επενδυτής στον τόπο μας όταν γνωρίζει ότι εάν παραβιαστεί μία συμφωνία ή ένα συμβόλαιο, θα πρέπει να περιμένει επτά χρόνια για να εκδικαστεί πρωτόδικα η υπόθεσή του και να βρει το δίκιο του. «Πληρώνουμε καθημερινά ένα φοβερό κόστος για την έλλειψη γρήγορης δικαιοσύνης στην Κύπρο» τόνισε, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι τα θεσμικά προβλήματα που συνεχίζουν να πλήττουν την οικονομική ελευθερία, όπως για παράδειγμα η καθυστέρηση απονομής δικαιοσύνης, έχουν σοβαρό αντίκτυπο στην ευημερία του τόπου και των πολιτών. Στην ίδια εκπομπή, ο πρόεδρος τού Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών - Μάρκος Δραγούμης (ΚΕΦίΜ), Αλέξανδρος Σκούρας, ανέφερε ότι η χώρα μας έχει δείξει ότι είναι ένας τόπος προορισμού για σημαντικές επενδύσεις και έχει τη δυνατότητα να γίνει ακόμα περισσότερο εάν λύσει τα ζητήματα που αφορούν στα δικαστήρια. Η Κύπρος, επεσήμανε ο κ. Σκούρας, θα πρέπει «να κατορθώσει να προσελκύσει το επενδυτικό ενδιαφέρον ανθρώπων, οι οποίοι θα έρχονται στο νησί όντας βέβαιοι ότι θα επενδύσουν και εάν υπάρξει κάποιο πρόβλημα, θα μπορούν να πάνε στη δικαιοσύνη και γρήγορα και προβλέψιμα -τονίζω το προβλέψιμα γιατί έχει μεγάλη σημασία- να βρουν το δίκιο τους». Αυτό είναι κατά τη γνώμη μου η μεγαλύτερη ευκαιρία για την Κύπρο, κατέληξε.

Οι καυτές πατάτες

Τα νομοσχέδια για τη μεταρρύθμιση της απονομής δικαιοσύνης βρίσκονται στην Επιτροπή Νομικών της Βουλής από πριν τις βουλευτικές εκλογές του περασμένου Μαΐου. Μιλώντας στον «Π», ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών, κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΔΗΣΥ, Νίκος Τορναρίτης, ανέφερε ότι όλοι ανεξαιρέτως συμφωνούν ότι πρέπει να προχωρήσουμε με τη συγκεκριμένη μεταρρύθμιση, γιατί δικαιοσύνη που δεν απονέμεται στην ώρα της, δεν είναι δικαιοσύνη. «Η Επιτροπή Νομικών έχει συνεδριάσει 12 φορές για τούτο το θέμα... Από τη μια φάνηκε ότι όλοι οι αρμόδιοι θεσμικοί φορείς εξουσίας παραμένουν προσκολλημένοι στις θέσεις τους, και αναφέρομαι και στην εκτελεστική εξουσία και στο Ανώτατο Δικαστήριο και στο δικηγορικό σύλλογο ως έναν μεγάλο βαθμό. Ειδικότερα θα πω τα κόμματα, λόγω και των εκλογικών αναμετρήσεων. Κάθε εκλογική διαδικασία πισωγυρίζει την οποιαδήποτε προτιθέμενη μεταρρύθμιση» συμπλήρωσε. Ερωτηθείς γιατί καθυστερεί η ψήφιση της μεταρρύθμισης της δικαιοσύνης, ο κ. Τορναρίτης απάντησε ξεκάθαρα: «Δύο είναι οι καυτές πατάτες. (Α) Η επαναφορά ουσιαστικά του Συντάγματος του '60 όσον αφορά στην ανώτατη δομή της δικαιοσύνης. Η επαναφορά του Συνταγματικού Δικαστηρίου, δηλαδή να υπάρχουν δύο Ανώτατα Δικαστήρια, το Συνταγματικό και το σημερινό Ανώτατο. Εδώ έχει ορισμένες επιφυλάξεις το Ανώτατο Δικαστήριο με τη σημερινή του σύνθεση. Σε προηγούμενη του σύνθεση υποστήριξε το συγκεκριμένο διαχωρισμό, και (Β) Υπάρχει επιφύλαξη αναφορικά με το Δικαστικό Συμβούλιο. Η μεταρρύθμιση εισηγείται τη συμμετοχή και του γενικού εισαγγελέα της Δημοκρατίας και του προέδρου του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου. Σε τούτο το θέμα ουσιαστικά το Ανώτατο Δικαστήριο βάζει κόκκινη γραμμή, επικαλούμενο το Σύνταγμα». Σημειώνεται ότι το Δικαστικό Συμβούλιο είναι αρμόδιο για τους διορισμούς, μεταθέσεις, προαγωγές, πειθαρχία των δικαστών. Η GRECO υποδεικνύει ότι πρέπει να υπάρχουν Checks and Balances, δηλαδή να μην είναι οι δικαστές και... παπάδες και τατάδες. Ο πρόεδρος της Επιτροπής Νομικών έδωσε διορία ενός μηνός για να υπάρξουν οι τελικές διαβουλεύσεις με υπουργούς, κόμματα, Ανώτατο Δικαστήριο και άλλους φορείς. Στόχος είναι να οδηγηθούν τα νομοσχέδια στην Ολομέλεια της Βουλής για ψήφιση πριν από το τέλος του χρόνου.

Ευθύνη της κυβέρνησης

Το μέλος της Επιτροπής Νομικών της Βουλής, βουλευτής του ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού, ανέφερε σχετικά ότι «τα προηγούμενα χρόνια επιφέραμε σημαντικές βελτιώσεις στα νομοσχέδια για την εν λόγω μεταρρύθμιση, αφού δόθηκε χώρος και χρόνος στο διάλογο και το συλλογικό προβληματισμό». Ωστόσο, συνέχισε, «υπάρχουν απόψεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου, οι οποίες σχετίζονται με τους βασικούς πυλώνες των αλλαγών». Εμείς, σημείωσε ο κ. Δαμιανού, αξιολογούμε όλα τα δεδομένα. «Δεν παραγνωρίζουμε ότι το σύστημα απονομής δικαιοσύνης βρίσκεται υπό κατάρρευση και χρήζει άμεσων αλλαγών. Αντίθετα. Την ίδια ώρα, θεωρούμε ότι η κυβέρνηση έχει ευθύνη να βρει τις αναγκαίες συγκλίσεις με τη δικαστική εξουσία, ώστε αυτό που θα ψηφιστεί να έχει τα εχέγγυα εφαρμογής» συμπλήρωσε ο βουλευτής του ΑΚΕΛ.

kateliadi@politis-news.com