Η ανικανότητα και η βλακεία αστυνομικών δεν αποτελεί... ποινικό αδίκημα

 

Ογενικός εισαγγελέας Γιώργος Σαββίδης δεν θέλησε να ρισκάρει την πιθανή αθώωση των 15 αξιωματικών και αστυνομικών, οι οποίοι φέρονται να χειρίστηκαν, πλημμελώς και απαραδέκτως βλακωδώς, τις καταγγελίες για εξαφάνιση γυναικών και παιδιών, που είχαν δολοφονηθεί, από τον κατά συρροή δολοφόνο Νίκο Μεταξά.

[rml_read_more]

Χθες η Νομική Υπηρεσία ανακοίνωσε πως τα 15 μέλη της Αστυνομίας δεν θα διωχθούν ποινικώς, ανατρέποντας προηγούμενη απόφαση του τέως γενικού εισαγγελέα Κώστα Κληρίδη, ο οποίος είχε δώσει οδηγίες για άσκηση ποινικών διώξεων. Η απόφαση του γενικού εισαγγελέα εδράζεται στη διαπίστωση της αδυναμίας στοιχειοθέτησης διάπραξης ποινικού αδικήματος αμέλειας καθήκοντος με ένοχη διάνοια. Ο κ. Σαββίδης εισηγείται την εξέταση δυνατότητας άσκησης πειθαρχικών διώξεων κατά των αστυνομικών, ενώ παράλληλα κάνει συστάσεις στην ηγεσία της Αστυνομίας για αλλαγή νοοτροπίας των μελών της, καθώς από την έρευνα της Ανεξάρτητης Αρχής Διερεύνησης Ισχυρισμών και Παραπόνων κατά της Αστυνομίας (ΑΑΔΙΠΑ) διεφάνη σοβαρό συστημικό πρόβλημα.

Πιο πιθανή η αποτυχία

Στην ανακοίνωση της Νομικής Υπηρεσίας αναφέρεται πως «λαμβάνοντας υπόψη τη νομική ανάλυση και εφαρμόζοντας τις αρχές επί των γεγονότων, κρίθηκε ότι δεν θα μπορούσε, υπό τις περιστάσεις, η κατηγορούσα αρχή να αποδείξει πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας ότι τα υπό διερεύνηση μέλη της Αστυνομίας εσκεμμένα παραμέλησαν το καθήκον τους», καθώς «ποινικές διώξεις προωθούνται όταν και εφόσον η καταδίκη είναι πιο πιθανή παρά όχι».

Σύμφωνα με τη Νομική Υπηρεσία, από τη μαρτυρία που συνελέχθη από τους ανακριτές της ΑΑΔΙΠΑ, «δεν καταδεικνύεται ότι υπήρξε η απαραίτητη ένοχη διάνοια, όπως αυτή ερμηνεύτηκε διαχρονικά από τη νομολογία, από πλευράς των μελών της Αστυνομίας».

Ανικανότητα και βλακεία

Μπορεί να μην αποδεικνύεται «ένοχη διάνοια», δηλαδή ότι ηθελημένα οι αστυνομικοί δεν διερεύνησαν, όπως θα έπρεπε, τις καταγγελίες για εξαφανίσεις, ωστόσο δεν μπορεί να μην επισημανθεί η ανικανότητα, η αδιαφορία και ενδεχομένως η βλακεία των μελών της Αστυνομίας. Η ανακοίνωση της Νομικής Υπηρεσίας σημειώνει πως «από τη νομολογία προκύπτει ότι λάθος, έστω και σοβαρό, αβλεψία, βλακεία, ανεπάρκεια ή ανικανότητα, δεν ικανοποιούν το επίπεδο της αλόγιστης πράξης που απαιτείται για στοιχειοθέτη του αδικήματος της παραμέλησης υπηρεσιακού καθήκοντος» και στην προκειμένη περίπτωση, από τις ενέργειες των αστυνομικών, «φαίνεται ότι πρόθεσή τους δεν ήταν η μη εκτέλεση του καθήκοντός τους στον απαιτούμενο βαθμό ούτε εθελοτυφλούσαν». Προστίθεται πως «αν απέτυχαν να αντιληφθούν ότι οι διερευνώμενες υποθέσεις αφορούσαν ενδεχόμενη υπόθεση φόνων, τούτο από μόνο του δεν εξυπακούει εσκεμμένη (willful) και επί σκοπού (deliberate) παραμέληση εκτέλεσης καθήκοντος».

Δικαίωμα του εισαγγελέα

Ο πρόεδρος της ΑΑΔΙΠΑ Αντρέας Πασχαλίδης ανέφερε στον «Π» πως δεν του επιτρέπεται να σχολιάσει οποιαδήποτε απόφαση του γενικού εισαγγελέα καθώς συνταγματικώς είναι ο μόνος αρμόδιος να αποφασίσει ή όχι την άσκηση ποινικών διώξεων. Ο κ. Πασχαλίδης εξέφρασε ικανοποίηση γιατί αναγνωρίστηκε η σοβαρότητα και η επάρκεια της έρευνας που έγινε από την ΑΑΔΙΠΑ. Να υπενθυμίσουμε ότι η Ανεξάρτητη Αρχή είχε εισηγηθεί την άσκηση ποινικών διώξεων εναντίον περισσότερων αστυνομικών από τους 15 στους οποίους είχε καταλήξει ο τέως γενικός εισαγγελέας Κώστας Κληρίδης. Ο κ. Κληρίδης με δηλώσεις του χθες περιορίστηκε στην παραδοχή ότι η άσκηση διώξεων είναι θέμα του γενικού εισαγγελέα και ο ίδιος δεν θα ήθελε να σχολιάσει την ανατροπή της δικής του απόφασης. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις εισηγήσεις της ΑΑΔΙΠΑ για ποινικές διώξεις περιλαμβάνονταν και τα ονόματα υψηλόβαθμων αξιωματικών της Αστυνομίας.

Πειθαρχικές διώξεις

Ο φάκελος της υπόθεσης έχει επιστραφεί από τον γενικό εισαγγελέα στην Ανεξάρτητη Αρχή Διερεύνησης Ισχυρισμών και Παράπονων εναντίον της Αστυνομίας, για να αποφασίσει για την ενδεχόμενη πειθαρχική δίωξη των αστυνομικών. Επισημαίνεται στην ανακοίνωση πως σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να παραγνωρίζεται η σημασία και η δυναμική μιας πειθαρχικής διαδικασίας. Υπό τις περιστάσεις η πειθαρχική δίωξη των εμπλεκομένων μελών της Αστυνομίας θα εξυπηρετήσει αποτελεσματικότερα το δημόσιο συμφέρον. Όπως ανέφεραν πηγές που γνωρίζουν τη φύση των υποθέσεων, υπάρχουν περιπτώσεις για τις οποίες θα μπορούσε να αποφασιστεί ακόμα και η απόλυση αστυνομικών για την αμέλεια που επέδειξαν που από το αποτέλεσμα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και εγκληματική. Αναμένεται πως ο αριθμός των πειθαρχικών διώξεων θα ξεπερνάει τις 15, ενώ για κάποια άτομα δεν θα υπάρξει καμία διαδικασία καθώς έχουν συνταξιοδοτηθεί και δεν είναι πλέον μέλη της Αστυνομίας.

Συστημικός ρατσισμός

Τέλος η Νομική Υπηρεσία δείχνει προς την αναγκαιότητα λήψης μέτρων στην Αστυνομία καθώς η έρευνα «ανέδειξε μία σειρά συστημικών προβλημάτων, που ίσως είχαν να κάνουν με την οργάνωσή της, την εκπαίδευση και ικανότητα των μελών της, αλλά και μία ενδεχόμενη υποβόσκουσα ρατσιστική αντίληψη από κάποια μέλη της Αστυνομίας». Όλα αυτά πρέπει να προβληματίσουν σοβαρά την ηγεσία της Αστυνομίας αλλά και την Πολιτεία γενικότερα, για να ληφθούν άμεσα διορθωτικά μέτρα προς αντιμετώπισή τους. Δεν παραγνωρίζεται επίσης το κοινό περί δικαίου αίσθημα, «αλλά σίγουρα δεν μπορεί να είναι ο μοναδικός λόγος για τον οποίο θα προωθούνται υποθέσεις ενώπιον ποινικών δικαστηρίων, χωρίς να υπάρχει το απαραίτητο νομικό υπόβαθρο».