Ντροπή

Μας ζήτησαν να ξεχάσουμε. Να μην θυμηθούμε ξανά. Η ειρήνη, λέει, γίνεται μόνο ξεχνώντας την απανθρωπιά. Εκείνες τις ομαδικές δολοφονίες. Την τελευταία ανημποριά μπροστά στην κάννη. Τις τελευταίες κραυγές. Εκείνους που θάφτηκαν στο χώμα με μπουλντόζες προτού ξεψυχήσουν. Εκείνους που ρίχτηκαν στα πηγάδια. Τα κορίτσια που βιάστηκαν μπροστά στα μάτια της οικογένειάς τους. Την Τόχνη, το Παλαίκυθρο, την Άσσια. Τη Μαράθα, την Αλόα, τον Σανταλάρη. Την Κερύνεια. Την Καρπασία. Ζήτησαν να τα ξεχάσουμε. Να τα σβήσουμε όλα από τη μνήμη μας. Έτσι, λέει, γίνεται η ειρήνη. Το να θυμάσαι πλήττει την ειρήνη, λέει. Να μην αναζητήσουμε και να μην ρωτήσουμε για τους δολοφόνους. Να μην τους δικάσουμε. Να μην τους τιμωρήσουμε. Να μην σκαλίσουμε καθόλου το πού και πώς σκότωσαν. Μάλιστα να μην μας πουν καν πού έθαψαν εκείνους που σκότωσαν. Να μην τους αναγκάσουμε να μας πουν. Να τους αφήσουμε ήσυχους. Να μην τους αναγκάσουμε ακόμα και αν δεν μπορέσουμε να ψάξουμε και να βρούμε τους αγνοούμενούς μας. Κανείς να μην μας πει πώς δολοφονήθηκαν οι αγαπημένοι μας νεκροί, τα οστά των οποίων βρήκαμε μετά από χρόνια και τα θάβουμε με μικρά φέρετρα. Νά λοιπόν, αυτό ζήτησαν από εμάς. Καταδικάζουν όσους δεν ξέχασαν και θυμούνται. Τους κορόιδεψαν. «Δεν θέλετε ειρήνη εσείς», τους είπαν. Δεν ξέρουν ότι έστω και αν σωπάσουν όλοι, το αίμα μιλά. Δεν γίνεται ειρήνη χωρίς την αντιμετώπιση. Χωρίς τη μεταμέλεια. Χωρίς την απολογία. Καθόλου δεν γίνεται. Δεν μπορεί να φτάσει κανείς σε ένα ήρεμο λιμάνι με φτιαχτά λόγια, πανό και μπαγιάτικα συνθήματα. Έτσι πέρασαν τα χρόνια. Κλείνοντας τα μάτια μας σάμπως και ήμασταν σε έναν βαθύ ύπνο. Κλείνοντας τα αφτιά μας στις φωνές που ακούγονταν από τον σταυρό. Φεύγοντας από τον εαυτό μας.

[rml_read_more]

Καυχιέται ο ογδοντάχρονος γέρος λέγοντας «το να σκοτώνω ήταν η τέχνη μου, εγώ κανόνιζα τους Ελληνοκύπριους αιχμαλώτους». Δεν μετανιώνει ποτέ που σκότωσε. Μάλιστα μετανιώνει που δεν σκότωσε περισσότερους. Βγαίνει στην τηλεόραση και τα λέει αυτά κοιτάζοντάς μας κατάματα, χωρίς κανείς να δίνει σημασία. Κανείς δεν λέει να ζητήσουμε λογοδοσία. Μας εξηγεί χωρίς λογοκρισία «το πόσο ωραίο είναι» να σκοτώνεις. Πολύ συνηθισμένο. Πολύ φυσιολογικό. Μήπως δεν σας κάνει να ανατριχιάζετε ακόμα και να τον φαντάζεστε να σκοτώνει; Βλέπω τα σχόλια κάτω από τη συνέντευξή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Κανείς δεν ξέρει τι να πει. «Βρομιάρη δολοφόνε», λέει. «Πρέπει να δικαστεί, έστω και αν είναι ψυχασθενής». «Πρέπει να εκτίσει την ποινή του πριν πεθάνει». Ενώ όλοι οι Τουρκοκύπριοι καταδικάζουν, τραβάει την προσοχή μου το σχόλιο ενός Ελληνοκύπριου. Λέει το εξής: «Δεν είμαι βέβαιος ότι αυτά τα βίντεο προσθέτουν κάτι στη γνώση μας. Απλώς υποδαυλίζουν το μίσος στις δύο πλευρές. Είναι καιρός να εστιαστούμε σε θετικές πράξεις, αντί να δημοσιεύουμε τις ιστορίες του τρελού παππού. Όλοι χρειαζόμαστε θετικές ειδήσεις». Το έγραψα και πιο πάνω. Ιδού ένα φρέσκο παράδειγμα. Σε αυτόν τον φίλο με το όνομα Νίκος δεν άρεσε η αναπαραγωγή αυτού του βίντεο. Δεν χρειαζόμαστε αυτές τις πληροφορίες, λέει. Υποδαυλίζουν τα αισθήματα μίσους μας, λέει. Να τα αφήσουμε αυτά και να μιλήσουμε για ωραία πράγματα, λέει! Τότε και οι Εβραίοι να μην αναφέρονται στα έξι εκατομμύρια που κάηκαν σε φούρνους από τους ναζί. Οι Βιετναμέζοι να μην αναφέρονται καθόλου σε αυτά που τους έκανε η Αμερική. Οι Πολωνοί να κλείσουν το στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς, το οποίο έχουν μετατρέψει τώρα σε μουσείο, να μην δείχνουν σε κανέναν τους θαλάμους αερίων και τους φούρνους, ούτε και όσα απέμειναν από εκείνους τους αιχμαλώτους. Να ξεχαστεί η Σρεμπρένιτσα, να μην την θυμηθεί κανείς ξανά. Κανείς να μην αναφέρεται στις δολοφονίες Αρμενίων, Ποντίων, Αλεβιτών και Κούρδων στην Τουρκία. Να αφαιρεθούν από παντού τα βίντεο στα οποία οι τζιχαντιστές κόβουν κεφάλια και καίνε ανθρώπους ζωντανούς σε σιδερένια κλουβιά. Ο Lars Von Trier να μην γυρίσει στο εξής ταινίες όπως το “Dogville”. Οι μαύροι στην Αμερική να ξεχάσουν τις ρατσιστικές δολοφονίες που υπέστησαν και να μην γεμίζουν με τόσο μίσος ώστε να γκρεμίζουν το άγαλμα του Χριστόφορου Κολόμβου. Να μιλάμε ωραία. Να διαγράψουμε τη θηριωδία. Να διηγούμαστε ο ένας στον άλλο παραμύθια της Πολυάννας. Τι είδους αντίληψη είναι αυτή; Τι είδος ειρηνοφιλία;

Η Χριστίνα Παύλου έγραψε ένα σύντομο σχόλιο με μια φωτογραφία κάτω από αυτό το βίντεο. Στη φωτογραφία είναι ένας πατέρας και ένας γιος. Λέει το εξής: «Αυτοί οι δύο είναι μερικά από τα εγκλήματά του. Ο πατέρας μου και ο αδελφός μου. Δύο αθώοι άμαχοι από την Κώμη Κεπήρ στην Καρπασία. Δολοφονήθηκαν στη Γαλάτεια μαζί με άλλους από την Κώμη Κεπήρ, την Επτακώμη και τη Γιαλούσα». Αυτά είναι πράγματα που θα ξεχάσουμε και θα συγχωρήσουμε; Αν δεν μπορέσαμε να φτάσουμε ακόμα στην ειρήνη, γι’ αυτό δεν μπορέσαμε να το κάνουμε. Επειδή δεν έχουμε το θάρρος να έρθουμε αντιμέτωποι με τις πιο αιματηρές, τις πιο μαύρες σελίδες της ιστορίας μας. Δολοφόνησαν. Δεν μετάνιωσαν. Δεν δικάστηκαν. Δεν τιμωρήθηκαν. Τι άλλο μας έμεινε; Ντροπή!