Ο Κ. Γιωρκάτζης για Μεταρρύθμιση Τ.Α. και Λευκωσία, πολιτική και Κυπριακό, κόμματα και… Προεδρία: «Στα χαρτιά αυτοδιοικούμενοι οι ΕΟΑ»

kateliadi@politis-news.com

***«Ναι, στις δηλώσεις και στα χαρτιά οι ΕΟΑ είναι αυτοδιοικούμενοι και αυτοχρηματοδοτούμενοι, αλλά δυστυχώς η αναγκαία νομοθετική μεταρρύθμιση για να μπορεί να γίνει αυτό, δεν ολοκληρώθηκε ποτέ»

***«Το ΥΠΟΙΚ αποφάσισε μονομερώς τις κλίμακες των λειτουργών του τμήματος, δημιουργώντας δυνητικά σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία των ΕΟΑ»

***«Θα τολμήσω να δηλώσω ότι η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει αυτή την πολιτική και τις ενέργειες (σ.σ. σε σχέση με τους Τ/κ) να αναλάβει να τις υλοποιήσει ανεξαρτήτως των διεργασιών στο Κυπριακό»

***«Σε κάποιες φιλικές συζητήσεις είναι ένα θέμα (σ.σ. ενδιαφέρον για Προεδρία Δημοκρατίας) που εγείρεται κατά καιρούς… μεταξύ τυρού και αχλαδίου»

***«Η ουσία του προβλήματος εστιάζεται στο ότι απαιτείται από τους ΕΟΑ να είναι αυτοχρηματοδοτούμενοι, αλλά δεν τους επιτρέπεται να είναι αυτοδιοικούμενοι»

***«Υπουργεία έχουν την εξουσία να λαμβάνουν αποφάσεις που δημιουργούν κόστος, χωρίς να προνοούνται νομικά οι πηγές εσόδων για να καλυφθούν αυτές οι δαπάνες»

***«Ο Ευρωπαϊκός Χάρτης Τ.Α. δεν εφαρμόζεται στην Κύπρο, παρά το γεγονός ότι έχει κυρωθεί, δημοσιευθεί και ως διεθνής συνθήκη απολαμβάνει αυξημένη τυπική ισχύ» έναντι του σχετικού Νόμου του Συντάγματος

***«Ένα από τα μεγάλα προβλήματα στην Κύπρο διαχρονικά είναι ο κατακερματισμός των αρμοδιοτήτων και των εξουσιών [..] γι’ αυτό δεν βρίσκεται ουδείς υπεύθυνος να λογοδοτήσει όταν χρειάζεται»

***«Υπάρχει γενικά ο φόβος στο να δημιουργηθεί ένας πραγματικά ανεξάρτητος αυτοδιοικούμενος οργανισμός. Με το να παραμένουν όλα τα προαναφερόμενα στάδια εγκρίσεων, θεωρούν ότι επιτυγχάνεται έλεγχος»

***«Επιλέγηκε, για άγνωστους σε εμάς λόγους, να εξαιρεθεί η αδειοδότηση των διατηρητέων. Θεωρώ ότι άμεσα θα πρέπει να προωθηθεί η διόρθωση αυτής της ιδιομορφίας»

***«Υπάρχει έντονα το συναίσθημα ότι γίνεται προσπάθεια απόσεισης των όποιων προβλημάτων θεωρείται ότι προέρχονται από προηγούμενη κυβέρνηση. Ενώ την ίδια ώρα κτίζουν στα θετικά που άφησε πίσω της η δεκαετία Αναστασιάδη»

***«Κάπως έτσι έπεσαν θύμα τα μεγάλα έργα, διότι αναλαμβάνοντας να λύσεις τα προβλήματα, αναλαμβάνεις και την ευθύνη να βρεις τρόπο να ολοκληρωθούν τα έργα»

***«Σε ό,τι αφορά το status quo, δεν είναι μία ακίνητη κατάσταση. Δεν είναι στάσιμο. Μεταβάλλεται συνεχώς και μάλιστα προς το χειρότερο για την δική μας πλευρά»

***«Θα τολμήσω να δηλώσω ότι η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει αυτή την πολιτική και τις ενέργειες (σ.σ. σε σχέση με τους Τ/κ) να αναλάβει να τις υλοποιήσει ανεξαρτήτως των διεργασιών στο Κυπριακό»

***«Σε κάποιες φιλικές συζητήσεις είναι ένα θέμα (σ.σ. ενδιαφέρον για Προεδρία Δημοκρατίας) που εγείρεται κατά καιρούς… μεταξύ τυρού και αχλαδίου»

Ο Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης, εδώ και έξι μήνες πρόεδρος του Επαρχιακού Οργανισμού Αυτοδιοίκησης (ΕΟΑ) Λευκωσίας μετά από δωδεκάμισι χρόνια δήμαρχος της πρωτεύουσας (2012-2024), επικρίνει το γεγονός ότι ένα νομοθετικό κομμάτι της Μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης «δεν ολοκληρώθηκε ποτέ» και εξηγεί γιατί ο κατακερματισμός εξουσιών και αρμοδιοτήτων των ΕΟΑ δεν τους αφήνει ούτε να αυτοδιοικηθούν ούτε να αυτοχρηματοδοτηθούν. Ο κ. Γιωρκάτζης βλέπει φόβο του πολιτικού συστήματος σε σχέση με μία πραγματική ανεξαρτησία των ΕΟΑ και το διασυνδέει αυτό με θέματα ελέγχου, διαφάνειας και ευθύνης.

Μόνο δηλώσεις

Σήμερα τι ΕΟΑ έχουμε; Αυτοδιοικούμενους και αυτοχρηματοδοτούμενους, δηλαδή μικρές κυβερνήσεις, όπως υπόσχονταν οι πολιτικοί;

Ναι, στις δηλώσεις και στα χαρτιά οι ΕΟΑ είναι αυτοδιοικούμενοι και αυτοχρηματοδοτούμενοι, αλλά δυστυχώς η αναγκαία νομοθετική μεταρρύθμιση για να μπορεί να γίνει αυτό δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Για παράδειγμα, αναφέρω ότι για τη δομή, τόσο αριθμητικά όσο και σε θέματα κλιμάκων και ειδικοτήτων, χρειάζεται η έγκριση από το Υπουργείο Εσωτερικών και το Υπουργείο Οικονομικών. Μάλιστα, το τελευταίο αποφάσισε μονομερώς τις κλίμακες των λειτουργών του τμήματος, δημιουργώντας δυνητικά σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία των ΕΟΑ. Ταυτόχρονα, ο προϋπολογισμός των ΕΟΑ, εκτός από τα αρμόδια υπουργεία, εγκρίνεται και από τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Κατ’ επέκταση πώς μπορεί να είναι αυτοδιοικούμενος ένας τέτοιος Οργανισμός; Η ουσία του προβλήματος εστιάζεται στο ότι απαιτείται από τους ΕΟΑ να είναι αυτοχρηματοδοτούμενοι, αλλά δεν τους επιτρέπεται να είναι αυτοδιοικούμενοι. Μάλιστα, υπουργεία έχουν την εξουσία να λαμβάνουν αποφάσεις που δημιουργούν κόστος, χωρίς να προνοούνται νομικά οι πηγές εσόδων για να καλυφθούν αυτές οι δαπάνες. Το καλύτερο παράδειγμα είναι η δρομολογούμενη μεταφορά των επικίνδυνων οικοδομών, χωρίς, εξ όσων γνωρίζουμε, ξεκάθαρη πηγή ανταποδοτικών εσόδων στους ΕΟΑ.

Ουδείς… υπεύθυνος

Γιατί πρέπει να είναι αυτοδιοικούμενοι και αυτοχρηματοδοτούμενοι οι ΕΟΑ;

Γιατί αυτό προνοεί ο Ευρωπαϊκός Χάρτης Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ο οποίος, ειρήσθω εν παρόδω, δεν εφαρμόζεται στην Κύπρο, παρά το γεγονός ότι έχει κυρωθεί, δημοσιευθεί και ως διεθνής συνθήκη απολαμβάνει αυξημένη τυπική ισχύ έναντι του Νόμου 37(1)/22, δυνάμει του άρθρου 169 (3) του Συντάγματος. Όταν ο Οργανισμός είναι αυτοδιοικούμενος και αυτοχρηματοδοτούμενος, είναι και άμεσα υπεύθυνος για τις αποφάσεις του και τα αποτελέσματα προς τους πολίτες. Ένα από τα μεγάλα προβλήματα στην Κύπρο διαχρονικά είναι ο κατακερματισμός των αρμοδιοτήτων και των εξουσιών, και κατ’ επέκταση των ευθυνών. Γι’ αυτό δεν βρίσκεται ουδείς υπεύθυνος να λογοδοτήσει όταν χρειάζεται. Για παράδειγμα, εάν προκύψει πρόβλημα με τον ρυθμό έκδοσης αδειών, ποιος θα ευθύνεται; Η διοίκηση του ΕΟΑ, στην οποία δεν έχει εκχωρηθεί η εξουσία έκδοσης αδειών από τον υπουργό ή/και η Διεύθυνση Αδειοδότησης, η οποία δεν επέλεξε τη δομή που η ίδια επιθυμούσε ή/και τα αρμόδια Υπουργεία Εσωτερικών και Οικονομικών, τα οποία επέλεξαν τη δομή και τις κλίμακες της Διεύθυνσης Αδειοδότησης ή/και η Βουλή των Αντιπροσώπων που θα εγκρίνει τον προϋπολογισμό της Διεύθυνσης ή/και τα αρμόδια υπουργεία που έλαβαν αποφάσεις που επηρεάζουν τις δαπάνες της Διεύθυνσης, τις διαδικασίες και τις αρμοδιότητές της;

Γιατί συμβαίνει αυτό;

Άποψή μου είναι ότι υπάρχει γενικά ο φόβος στο να δημιουργηθεί ένας πραγματικά ανεξάρτητος αυτοδιοικούμενος Οργανισμός. Με το να παραμένουν όλα τα προαναφερόμενα στάδια εγκρίσεων, θεωρούν ότι επιτυγχάνεται έλεγχος, αλλά επί της ουσίας αυτό που επιτυγχάνεται είναι αύξηση της γραφειοκρατίας, κατακερματισμός αρμοδιοτήτων που αναπόφευκτα οδηγεί σε μείωση της διαφάνειας και ευθύνης. Ο έλεγχος επιτυγχάνεται με τη δημιουργία σωστών δομών και διαδικασιών εντός του Οργανισμού, μέσω της σύστασης αποτελεσματικού Τμήματος Εσωτερικού Ελέγχου και του Γενικού Ελεγκτή της Δημοκρατίας.

Θα πετύχει

Η Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που υιοθετήσαμε τελικά και εφαρμόζεται σήμερα, θα φθάσει τους στόχους της;

Ναι, θεωρώ ότι η Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα πετύχει τους στόχους της. Για παράδειγμα, το πιο απλό, τα πρώην ΣΥΛ και ΣΑΛ είχαν διαφορετικά λογιστήρια, συμβούλια και διοικήσεις, ενώ σήμερα έχουν ένα λογιστήριο, ένα συμβούλιο και μία διοίκηση. Υπήρχαν 11 οικοδομικές Αρχές, ενώ σήμερα υπάρχει μία. Είναι θέμα χρόνου να βελτιωθούν οι προσφερόμενες υπηρεσίες και να αυξηθεί η αποδοτικότητα.

Δίχως λογοδοσία

Πώς πάει ο «Ιππόδαμος»;

Ο «Ιππόδαμος» λειτουργεί πολύ καλύτερα απ’ όταν αρχίσαμε την 1η Ιουλίου. Αναλάβαμε ένα λογισμικό σύστημα που σχεδίασαν άλλοι, παρέλαβαν άλλοι και κυρίως χωρίς να περάσει από περίοδο πιλοτικής εφαρμογής. Αυτήν, λοιπόν, τη δοκιμαστική περίοδο κληθήκαμε να διαχειριστούμε εμείς. Η Διεύθυνση Αδειοδότησης, παρά τα καθημερινά προβλήματα, την πίεση, ακόμη και τις διαμαρτυρίες και την οργή των συμπολιτών μας, κατάφερε να αναδείξει τα προβλήματα που θα έπρεπε να είχαν εντοπιστεί και επιλυθεί κατά την πιλοτική εφαρμογή του Ιππόδαμου. Η καθυστέρηση στη λειτουργία του συστήματος είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα κατακερματισμού αρμοδιοτήτων όπου κανείς δεν προβλέπεται να λογοδοτήσει.

Προχωράει η Μεταρρύθμιση

Έχει αρχίσει να μπαίνει στις ράγες η περιβόητη Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης;

Ναι, έχουν προχωρήσει πάρα πολλά πράγματα. Για παράδειγμα, στον Τομέα Αδειοδότησης η μετακίνηση περί των 300 χιλιάδων κλειστών φακέλων, η αρχειοθέτηση των οποίων έχει σχεδόν ολοκληρωθεί, η κατηγοριοποίηση εκκρεμουσών αδειών, η πρόσληψη εργοδοτουμένων ορισμένου χρόνου (ΕΟΧ), η έγκριση δομής και προετοιμασίας εγγράφων για προκήρυξη νέων θέσεων, η εκπαίδευση του προσωπικού κ.ά. Στην ύδρευση το δίκτυο αυξήθηκε κατά 80 χιλιόμετρα, φτάνοντας σε σύνολο τα 2.530 χιλιόμετρα, και έχουν ήδη ξεκινήσει οι επιδιορθώσεις στα παλαιωμένα και προβληματικά σημεία των δικτύων των κοινοτήτων που εντάχθηκαν με στόχο η απώλεια πόσιμου νερού στο σύστημα να μειωθεί σημαντικά. Παράλληλα, γίνονται συντηρήσεις υδατοδεξαμενών και άρχισε η ανέγερση 3ης σύγχρονης υδατοδεξαμενής τρίτης γενιάς (GLS) που μαζί με τις άλλες δύο αυξάνουν τη δυνατότητα παροχής νερού στα υποστατικά σε περίπτωση αποκοπής της ύδρευσης στις 36 ώρες, από τις επτά ώρες που ίσχυε μέχρι σήμερα. Έχουν ενταχθεί και λειτουργούν εντός του ΕΟΑ όλα τα περιφερειακά συστήματα αποχέτευσης (Δάλι, Πέρα Χωρίο/Νήσου, Λυδροδόντας, Ακάκι, Περιστερώνα, Αστρομερίτης, Κακοπετριά, Σολέα, Παλαιχώρι, Ασκάς, Απλίκι) για να φθάσει το σύνολο του δικτύου στα 1.645 χιλιόμετρα. Παραλάβαμε και διαχειριζόμαστε τα οκτώ Πράσινα Σημεία (Εργάτες, Αλάμπρα, Στρόβολος, Κοκκινοτριμιθιά, Αστρομερίτης, Περιστερώνα, Λινού, Μαλούντα) και προχωρεί ο σχεδιασμός έξι νέων. Ολοκληρώθηκε με επιτυχία η συνένωση των λογισμικών συστημάτων των πρώην ΣΥΛ και ΣΑΛ, η κατασκευή γραφειακών χώρων και αγορά εξοπλισμού των χώρων αυτών. Επιπλέον, ετοιμάστηκαν οι κανονισμοί του Συμβουλίου, εγκρίθηκε η δομή και πολλά άλλα.

Προβλήματα

Ποια προβλήματα εξακολουθούν να υφίστανται στους ΕΟΑ γενικά και στον ΕΟΑ Λευκωσίας ειδικά;

Μέσα από τη συνένωση τόσων πολλών Οργανισμών και υπηρεσιών είναι φυσικό να προκύπτουν προβλήματα. Αν έπρεπε να θέσω σε προτεραιότητα κάποια, το πρώτο είναι η αντιμετώπιση των εκκρεμουσών αιτήσεων και πιο συγκεκριμένα οι εκκρεμούσες οικοδομικές αιτήσεις. Δεύτερο πρόβλημα αποτελεί η διαχείριση και ανταπόκριση σε τηλεφωνήματα και αιτήματα πολιτών. Γι’ αυτά τα δύο έχουμε δρομολογήσει συγκεκριμένες ενέργειες για περιορισμό τους. Σε σχέση με τις εκκρεμούσες οικοδομικές άδειες έχουμε ήδη προχωρήσει στην πρόσληψη εργοδοτουμένων ορισμένου χρόνου (ΕΟΧ) λειτουργών αδειοδότησης και γραμματειακών λειτουργών και θα προχωρήσουμε με αγορά υπηρεσιών από αρχιτεκτονικά γραφεία. Επιπλέον, υπό προϋποθέσεις δίδονται υπερωρίες στο προσωπικό και λαμβάνουμε βοήθεια από έμπειρους συνταξιούχους του τομέα. Τέλος, το Υπουργείο Εσωτερικών έχει προχωρήσει στην απλοποίηση των διαδικασιών οικοδομικών αδειών μέχρι δύο οικιστικών μονάδων, και σε λίγους μήνες αναμένεται να απλοποιηθούν και για αναπτύξεις μέχρι 12 μονάδες κατοικίας ή πολυκατοικίες μέχρι 20 διαμερίσματα με μέγιστο τέσσερις ορόφους και μέχρι ένα υπόγειο. Πιστεύω ότι αυτή η απλοποίηση σε συνδυασμό με την καλύτερη λειτουργία του Ιππόδαμου θα επιφέρει πολύ καλά αποτελέσματα. Σε σχέση με τη διαχείριση των εισερχόμενων τηλεφωνημάτων θα προχωρήσουμε με προκήρυξη προσφοράς εντός του μήνα, για σύναψη συμφωνίας με εταιρεία τηλεφωνικών κέντρων, που θα μπορεί να ανταποκρίνεται στον μεγάλο αριθμό τηλεφωνημάτων, ο οποίος κάποιες φορές υπερβαίνει τις 20 χιλιάδες τηλεφωνήματα τον μήνα. Ταυτόχρονα, προχωράμε στην επέκταση του χώρου εξυπηρέτησης πολιτών στη λεωφόρο Αθαλάσσας και με τον σχεδιασμό για δημιουργία πέντε κόμβων εξυπηρέτησης στην περιφέρεια, κάτι που θα μας επιτρέψει να ανταποκριθούμε καλύτερα και στους συμπολίτες μας που επιλέγουν να επισκεφθούν τα γραφεία μας.

Εντός των τειχών

Υπάρχουν παράπονα ότι με τη Μεταρρύθμιση αργούν πολύ οι διαδικασίες αδειοδότησης για την εντός των τειχών πόλη. Ισχύει; Δεν μπορεί να βρεθεί μία λιγότερο χρονοβόρα διαδικασία ώστε να προωθείται γρηγορότερα η ανάπτυξη στην παλαιά πόλη;

Δυστυχώς, αυτό είναι αλήθεια. Η αξιολόγηση των διατηρητέων (πολεοδομικά) ανά το παγκύπριο έχει μεταφερθεί στο Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως. To όλο πνεύμα της Μεταρρύθμισης είναι η δημιουργία μονοθυριδικής εξυπηρέτησης (one-stop-shop) και γι’ αυτό δημιουργήσαμε τις πέντε νέες οικοδομικές/πολεοδομικές Αρχές. Επελέγη, για άγνωστους σε εμάς λόγους, να εξαιρεθεί η αδειοδότηση των διατηρητέων. Θεωρώ ότι άμεσα θα πρέπει να προωθηθεί η διόρθωση αυτής της ιδιομορφίας.

Διαφθορά;

Χωρεί διαφθορά στη νέα Μεταρρύθμιση; Για παράδειγμα, ο νέος τρόπος αδειοδότησης μέσω ΕΟΑ;

Δυστυχώς, πάντα υπάρχει ο κίνδυνος διαφθοράς. Στόχος μας είναι να υπάρχει έλεγχος και ασφαλιστικές δικλίδες, ούτως ώστε να περιορίσουμε στο ελάχιστο αυτόν τον κίνδυνο, από οποιονδήποτε κακοπροαίρετο θα επιχειρήσει κάτι τέτοιο. Πιστεύουμε ότι με τη νέα δομή, το καταρτισμένο προσωπικό, την εκπαίδευση, τον εσωτερικό έλεγχο και την αγαστή συνεργασία της Διεύθυνσης Αδειοδότησης με την Επιτροπή Αδειοδότησης και το Συμβούλιο, μειώνονται δραστικά οι όποιες πιθανότητες.

Χωρίς κοστούμι

Αισθάνεστε άνετα μέσα στο νέο σας «κοστούμι»; Αυτό του προέδρου του Επαρχιακού Οργανισμού Αυτοδιοίκησης Λευκωσίας;

Σπάνια φοράω κοστούμι… Η αλήθεια είναι ότι δεν υπήρχε το κοστούμι στο οποίο έπρεπε να «χωρέσω» ή να «ταιριάξω» εφόσον μιλάμε για νεοσύστατους Οργανισμούς. Τώρα διαμορφώνουμε τα πάντα και θεωρώ ότι, ναι, είναι μια νέα πρόκληση που με ενδιαφέρει και μπορώ να ανταποκριθώ, για να πετύχει η Μεταρρύθμιση και να προσφέρουμε στους συμπολίτες μας ό,τι υποσχεθήκαμε.

Αναστροφή

Πώς βλέπετε τη Λευκωσία μετά τη δημαρχία σας;

Πάντα πίστευα ότι η Λευκωσία είχε τεράστιες προοπτικές, παρά το συνεχιζόμενο πρόβλημα κατοχής και διαχωρισμού που περιόριζε τις δυνατότητές της. Τα τελευταία 12 χρόνια υλοποιήσαμε ένα πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα, με στόχο να αναστρέψουμε την αρνητική πορεία δεκαετιών. Υλοποιήσαμε σημαντικά έργα σε όλη την πόλη. Είμαι πολύ ικανοποιημένος γιατί τα έργα αυτά αρχίζουν σιγά-σιγά να αποκτούν ζωή και οι συμπολίτες μας τα απολαμβάνουν και τα χαίρονται. Είμαι βέβαιος ότι με τα έργα που είχαμε ξεκινήσει και ολοκληρώνονται σύντομα, όπως η ανάπλαση του παλιού ΓΣΠ, οι φοιτητικές εστίες, η Τρικούπη, το βόρειο πεζοδρόμιο της Στασίνου, σε συνδυασμό με το Νέο Κυπριακό Μουσείο, το Αρχαιολογικό Πάρκο Λεδρών κ.ά., η Λευκωσία θα αποκτήσει ένα πανέμορφο, πράσινο, προσβάσιμο ευρωπαϊκό κέντρο πόλης το οποίο θα ελκύει επισκέπτες, κατοίκους και εργαζομένους.

__________________________

Κτίζουν στα θετικά της 10ετίας Αναστασιάδη και της φορτώνουν τα προβλήματα

Αναφορικά με ζητήματα της κεντρικής πολιτικής σκηνής και ερωτηθείς σχετικά με τη διακυβέρνηση τής χώρας και κατά πόσον ο τόπος βρίσκεται σε σωστό δρόμο, ο Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης είπε ότι θεωρεί πως ο καθένας μας και η κάθε κυβέρνηση κρίνονται εκ του αποτελέσματος. «Άρα, εκ του αποτελέσματος θα πρέπει να κρίνουμε την κυβέρνηση, η οποία βρίσκεται μόνο στον δεύτερο χρόνο της θητείας της. Αν θα ξεχώριζα κάτι, θα έλεγα ότι οι κινήσεις του Προέδρου στο διπλωματικό πεδίο έχουν θετικά αποτελέσματα, αναβαθμίζοντας την εικόνα της Κύπρου. Στο εσωτερικό δόθηκαν λύσεις σε κάποια χρονίζοντα προβλήματα, όπως για παράδειγμα η λειτουργία του εργοστασίου επεξεργασίας λυμάτων Μιας Μηλιάς και η επιδιόρθωση των προσφυγικών οικισμών μέσω του Σχεδίου ΚτίΖω», πρόσθεσε. Παρ' όλα αυτά, συνέχισε, «υπάρχει η γενική εντύπωση ότι η διαδικασία λήψης αποφάσεων καθυστερεί και υπάρχει έντονα το συναίσθημα ότι γίνεται προσπάθεια απόσεισης των όποιων προβλημάτων θεωρείται ότι προέρχονται από προηγούμενη κυβέρνηση. Ενώ την ίδια ώρα κτίζουν στα θετικά που άφησε πίσω της η δεκαετία Νίκου Αναστασιάδη. Πιστεύω κάπως έτσι έπεσαν θύμα τα μεγάλα έργα, διότι αναλαμβάνοντας να λύσεις τα προβλήματα, αναλαμβάνεις και την ευθύνη να βρεις τρόπο να ολοκληρωθούν τα έργα». Να θυμίσω -σημείωσε ο κ. Γιωρκάτζης- ότι «στην πρώτη μας θητεία, ως νέα δημοτική Αρχή, δεν επιλέξαμε να σταματήσουμε τα προβληματικά έργα (Πλατεία Ελευθερίας, Νέο Δημαρχείο), αλλά επιλέξαμε να τα ολοκληρώσουμε, διορθώνοντας τις όποιες αδυναμίες υπήρχαν. Φυσικά αυτό είχε και μπορώ να πω ακόμη έχει πολιτικό κόστος, αλλά τα έργα ολοκληρώθηκαν». Τέλος, σημείωσε ο κ. Γιωρκάτζης, «στην περίπτωση της υλοποίησης της Μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με την οποία εμπλέκομαι τα τελευταία χρόνια, μπορώ να πω σήμερα ότι η έλλειψη συντονισμού σε κεντρικό επίπεδο προκάλεσε αχρείαστη πίεση και σίγουρα καθυστερήσεις. Η οποιαδήποτε προσπάθεια μεταρρύθμισης πρέπει να αντιμετωπίζεται ως μία εξαιρετικά δυναμική διαδικασία και σίγουρα θα βοηθούσε η δημιουργία ενός συντονιστικού οργάνου που θα έδινε λύσεις οριζόντια, σε όλες τις επηρεαζόμενες υπηρεσίες και υπουργεία του κράτους».

Χρειαζόμαστε διαπραγματεύσεις

Μεταξύ ενός μεγάλου συμβιβασμού στο Κυπριακό (ΔΔΟ) ή συνέχισης του status quo μέχρι να ευνοούν οι συνθήκες την επιστροφή στην προ 1974 κατάσταση στην Κύπρο, εσείς τι επιλέγετε;

Για δεκαετίες τώρα η ελληνοκυπριακή κοινότητα έχει δεχθεί στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης ότι η λύση του Κυπριακού θα είναι ομοσπονδιακή. Θα είναι μία ομοσπονδία που θα είναι διζωνική και δικοινοτική με πολιτική ισότητα, σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Θα έχει μία και μοναδική κυριαρχία, διεθνή προσωπικότητα και ιθαγένεια σε μία Κύπρο ανεξάρτητη και εδαφικά ακέραιη. Το ερώτημά σας, συνεπώς, είναι θεωρητικό και η απάντησή μου σε αυτό δεν θα μπορούσε να ήταν αντίθετη προς τη συμφωνηθείσα βάση λύσης την οποία τώρα αμφισβητεί η άλλη πλευρά ζητώντας κυριαρχική ισότητα. Σε ό,τι αφορά το status quo δεν είναι μία ακίνητη κατάσταση. Δεν είναι στάσιμο. Μεταβάλλεται συνεχώς και μάλιστα προς το χειρότερο για τη δική μας πλευρά. Συνεπώς, χρειαζόμαστε διαπραγματεύσεις. Χρειαζόμαστε ενίσχυση της κρατικής μας οντότητας και των αμυντικών μας δυνατοτήτων και συνεργασιών, ούτως ώστε να έχουμε ενισχυμένη διαπραγματευτική ικανότητα που θα μας βοηθήσει να επιτύχουμε μία λιγότερο κακή λύση από εκείνην που θα μπορούσε να προκύψει μέσα σε αυτές τις μη ευνοϊκές συνθήκες, πάντα στη βάση των συμφωνηθέντων. Η λύση του Κυπριακού θα είναι ένας συμβιβασμός. Ένας συμβιβασμός ο οποίος όμως πρέπει να διασφαλίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα, ένα ειρηνικό μέλλον κι ένα σύγχρονο κράτος δικαίου για όλους τους Κυπρίους εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Φιλίες με Τ/Κ

Έχετε επαφές με Τουρκοκύπριους;

Ναι, και με πολιτικούς και με επιχειρηματίες και με επιστήμονες και με καθημερινούς ανθρώπους, συναδέλφους που προσλήφθηκαν στο κέντρο έρευνας Cyens. Μάλιστα δεν έχουμε απλές επαφές, αλλά έχουμε δημιουργήσει και φιλίες.

Οικοδόμηση εμπιστοσύνης

Μετά από μισό αιώνα τουρκικής εισβολής και κατοχής, πιστεύετε ότι μπορούμε να βρούμε μία λύση του Κυπριακού και να συμβιώσουμε με τους Τουρκοκύπριους ειρηνικά σε αυτόν τον τόπο;

Πιστεύω μπορούμε, υπό την προϋπόθεση ότι θα κτιστεί εμπιστοσύνη και ιδιαίτερα μεταξύ των νέων των δύο κοινοτήτων. Αυτή θεωρώ ότι μπορεί να προκύψει μέσα από επαγγελματική τριβή και συνεργασία σε ουσιαστικά θέματα, με κοινούς στόχους και όχι απλώς επαφές. Ένα καλό παράδειγμα θα ήταν η αξιοποίηση των κέντρων έρευνας, να φέρουμε κοντά ομάδες νέων που μοιράζονται κοινά χαρακτηριστικά, γνώση και εμπειρίες, όπως για παράδειγμα επιστήμονες και ερευνητές, δημιουργώντας συνθήκες συνεργασίας που φυσικά να μην επηρεάζουν τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ένα άλλο παράδειγμα θα ήταν ο καταρτισμός κοινού σχεδίου ενεργειών και η χρηματοδότησή τους για μία από κοινού αντιμετώπιση του περιβαλλοντικού προβλήματος. Π.χ. η δημιουργία εργοστασίου παραγωγής ενέργειας από απόβλητα, η κατασκευή του αγωγού παραγόμενου νερού από τη Μια Μηλιά και η αξιοποίησή του, η επέκταση του πεζόδρομου/ποδηλατόδρομου του Πεδιαίου. Η πολιτική μας για το περιβάλλον επιβάλλεται να συμπεριλαμβάνει και τα κατεχόμενα διότι η μόλυνση τού νερού, της γης και του αέρα που αναπνέουμε δεν σταματά στην πράσινη γραμμή. Θα τολμήσω να δηλώσω ότι η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει αυτή την πολιτική και τις ενέργειες να αναλάβει να τις υλοποιήσει, ανεξαρτήτως των διεργασιών στο Κυπριακό.

_________________________________________

Το συζητά… τώρα;

Αναφορικά με το κατά πόσον ενδιαφέρεται για την Προεδρία της Δημοκρατίας, κάτι που συζητείται εδώ και καιρό σε διάφορους κύκλους της Λευκωσίας, ο Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης δίνει μία… διφορούμενη απάντηση που μάλλον αφήνει ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα.

Σας ενδιαφέρει η πολιτική υπό την έννοια του είμαι στην κεντρική κυβέρνηση είτε ως υπουργός είτε ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας;

Δεν είναι κάτι που με έχει απασχολήσει. Να μην ξεχνάμε ότι πριν λίγους μήνες με εμπιστεύθηκαν οι πολίτες της επαρχίας Λευκωσίας για το αξίωμα του πρόεδρου του Επαρχιακού Οργανισμού Αυτοδιοίκησης. Βασικό μου μέλημα και στόχος είναι να τηρήσω τις δεσμεύσεις που έχω αναλάβει απέναντί τους.

Ισχύει ότι δέχεστε πιέσεις και παραινέσεις να ενδιαφερθείτε για την Προεδρία της Δημοκρατίας;

Χαμογελώ διότι είναι σύνηθες όλοι να «πιέζονται» για τέτοιες θέσεις. Φυσικά θα ήταν υπερβολή να πω ότι δέχομαι πιέσεις ή ότι κτυπά το τηλέφωνο καθημερινά. Σε κάποιες φιλικές συζητήσεις είναι ένα θέμα που εγείρεται κατά καιρούς… μεταξύ τυρού και αχλαδίου.

Το έχετε συζητήσει με κάποιους αυτό το θέμα;

Το συζητώ μαζί σας αυτή τη στιγμή.

Τι χώρα είναι σήμερα η Κύπρος;

Πιστεύω ότι η χώρα μας παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει, πρωτίστως λόγω των συνεπειών της εισβολής και της κατοχής, μπορεί να γίνει ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος, αν επιταχύνουμε ρυθμούς και σε κάποια ζητήματα τολμήσουμε περισσότερο. Επιβάλλεται αύξηση τής παραγωγικότητας μέσω του εκσυγχρονισμού των νομοθεσιών και της ψηφιοποίησης των υπηρεσιών που προσφέρει η δημόσια υπηρεσία.