***«Τέλος οι ατέρμονες συνομιλίες, ήδη εδώ και χρόνια στα Ψηφίσματα του ΣΑ και στις διάφορες Εκθέσεις του ΓΓ, τονίζεται ότι οι ανοικτού τέλους διαπραγματεύσεις δεν είναι πλέον στο τραπέζι»
***«Πρέπει να μιλάμε με ειλικρίνεια. Δεν υπάρχει Πλαίσιο Γκουτέρες ούτε ενδεχομένως η μορφή της διακυβέρνησης όπως συζητείτο στο Κραν Μοντανά και δεν μπαίνει πλέον στο τραπέζι ονοματολογία, όταν τά ’χαμε δεν τα εκτιμούσαμε»
***Εάν στη διευρυμένη συνάντηση «διαπιστωθεί κοινή θέληση από όλες τις πλευρές», τότε «με μια fast track διαδικασία» θα προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις, αλλιώς οριστικό αδιέξοδο
***Κάθε φορά που υπάρχει μία προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού, αντί να ανησυχούμε για την τουρκική εισβολή και κατοχή, ανησυχούμε για την ενδεχόμενη λύση, μήπως αλλάξει το στάτους κβο
Ενδιαφέρουσες εξελίξεις αναμένει στο Κυπριακό ο βουλευτής, τέως πρόεδρος του Δημοκρατικού Συναγερμού, Αβέρωφ Νεοφύτου, ο οποίος έκανε αναφορά για το τι έρχεται στην ομιλία του στην ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων κατά τη συζήτηση του κρατικού προϋπολογισμού για το 2025, την περασμένη Τρίτη 17 Δεκεμβρίου 2024. Ο κ. Νεοφύτου, μιλώντας στην «Πρωινή Επιθεώρηση» του Πολίτη 107.6 & 97.6, αναφέρθηκε λεπτομερώς στο τι περιμένει ότι θα ακολουθήσει στο Κυπριακό. «Η διευρυμένη διάσκεψη θα γίνει πιθανώς τέλος Φεβρουαρίου - αρχές Μαρτίου, είπε χαρακτηριστικά, και εκεί, πρόσθεσε, θα διαφανεί κατά πόσον «θα οδεύσουμε σε μια πολύ σύντομη διαδικασία» για την επίλυση του κυπριακού προβλήματος ή «θα έχουμε οριστικό αδιέξοδο». Σύμφωνα με τον κ. Νεοφύτου, εάν στη διευρυμένη συνάντηση «υπάρξει και διαπιστωθεί κοινή θέληση από όλες τις πλευρές», τότε «με μια fast track, με μια πολύ γρήγορη διαδικασία» θα προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις. «Τέλος οι ατέρμονες συνομιλίες, ήδη εδώ και χρόνια στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και στις διάφορες εκθέσεις του ΓΓ, τονίζεται ότι οι ανοικτού τέλους διαπραγματεύσεις δεν είναι πλέον στο τραπέζι» συμπλήρωσε.
Η ώρα της αλήθειας
Σε σχέση δε με τη θέση της ελληνοκυπριακής πλευρά για επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων απ’ εκεί που έμειναν στο Κραν Μοντανά και το πλαίσιο Γκουτέρες, αλλά και τη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία (ΔΔΟ) όπως την ξέρουμε μέχρι σήμερα, ο τέως πρόεδρος του ΔΗΣΥ τόνισε ότι «πρέπει να μιλάμε με ειλικρίνεια», κατά την έκφρασή του, «δεν υπάρχει πλαίσιο Γκουτέρες», «ούτε ενδεχομένως η μορφή της διακυβέρνησης όπως συζητείτο στο Κραν Μοντανά» και «δεν μπαίνει πλέον στο τραπέζι ονοματολογία», «όταν τα ’χαμε δεν τα εκτιμούσαμε». «Είχαμε την Κυπριακή Δημοκρατία και την έχουμε. Κανείς δεν την αγάπησε μέχρι το 2004 - ιδιαίτερα από το 1964 έως το 2004, για 40 χρόνια, οι μεγαλύτεροι πολέμιοι της Κυπριακής Δημοκρατίας έγιναν αίφνης το 2004 οι μεγάλοι προασπιστές της. Το ίδιο ακριβώς συνέβη και με τη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία. Συμφωνήθηκε από τη δική μας πλευρά το 1977, για 40 χρόνια, ώς το Κραν Μοντανά, πολεμήθηκε στο εσωτερικό ότι είναι μια προδοτική λύση, ότι δεν διασφαλίζει το μέλλον του κυπριακού ελληνισμού. Αίφνης, τα τελευταία χρόνια, μετά το 2017, ακόμα και αυτοί που πολεμούσαν τη ΔΔΟ διαμαρτύρονται γιατί δεν αναφέρεται τα τελευταία χρόνια στις διάφορες εκθέσεις του ΓΓ» επεσήμανε.
Εδαφικό - ασφάλεια
Ο Αβέρωφ Νεοφύτου εκτιμά ότι η διεθνής κοινότητα θα μπορούσε να προσπαθήσει να γίνουν εδαφικές αναπροσαρμογές όπως, για παράδειγμα, ήταν η αναλογία εδάφους 72:28 που προνοούσε το Σχέδιο Ανάν το 2004, από το 38% που είναι σήμερα υπό τουρκική κατοχή (62% ελέγχει η Κυπριακή Δημοκρατία) ή οι χάρτες στο Μον Πελεράν που ήταν ελάχιστα διαφοροποιημένοι (1% ήταν η διαφορά μεταξύ των χαρτών της ε/κ και τ/κ πλευράς). Για το ζήτημα της ασφάλειας, ο τέως πρόεδρος του ΔΗΣΥ είπε ότι δεν πρέπει να μας φοβίζει το θέμα ΝΑΤΟ, το οποίο είναι μία επιλογή, και είναι και δική του θέση η ένταξη στον οργανισμό με τη λύση του Κυπριακού. «Έτσι και αλλιώς η Κύπρος ανήκει στη δυτική σφαίρα επιρροής» είπε και εξήγησε ότι με τις σημερινές τρεις εγγυήτριες δυνάμεις συμβαίνει το εξής οξύμωρο: Έχουμε από το 1960 στη χώρα μας δύο Βρετανικές Βάσεις, καθώς και ελληνικό αλλά και τουρκικό στρατό (ΕΛΔΥΚ, ΤΟΥΡΔΥΚ). «Και οι τρεις αυτοί στρατοί, που είναι νόμιμα στην Κύπρο, είναι στρατοί του ΝΑΤΟ. Το ΝΑΤΟ είναι εδώ με τριπλή ιδιότητα και θα έχουμε πρόβλημα με τη λύση του Κυπριακού να ενταχθεί η χώρα μας στο ΝΑΤΟ; Ήταν και παραμένει θέση μου, και θυμάστε τι έλεγα προεκλογικά, ότι ΝΑΤΟ και ενέργεια είναι τα κλειδιά για να σπάσουμε το αδιέξοδο» υπογράμμισε.
Δύο σπίτια σ’ ένα οικόπεδο
Ακόμη, ο Αβέρωφ Νεοφύτου είπε ότι, κατά την εκτίμησή του, θα επιχειρηθεί να γίνει μια συμφωνία για ευρεία αυτονομία των δύο οντοτήτων που θα εφάπτονται όπως δύο σπίτια μέσα σε ένα οικόπεδο, κατά την έκφρασή του, με μία οροφή που θα είναι η μία διεθνή προσωπικότητα, δηλαδή η μία φωνή στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μία και στα Ηνωμένα Έθνη, με ελεύθερη διακίνηση καθώς και εφαρμογή του ευρωπαϊκού κεκτημένου σε όλη την επικράτεια της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ερωτηθείς εάν θα μιλάμε για συνομοσπονδία ή χαλαρή ομοσπονδία, ο κ. Νεοφύτου επανέλαβε ότι δεν βοηθά η επικέντρωση στην ονοματολογία, αλλά να είμαστε ρεαλιστές. «Εσύ θα λες ότι είναι αποκεντρωμένη ομοσπονδία και εκείνοι ενδεχομένως να μιλούν για συνομοσπονδία» απάντησε.
«Ναι»
Σε σχέση με μία ενδεχόμενη διευθέτηση τού Κυπριακού όπως την περιέγραψε πιο πάνω, ο κ. Νεοφύτου είπε ότι ίσως να την υποστήριζε. «Εάν έχω αυτή τη λύση, εάν θα πάρω εδάφη, εάν θα έχω ένα λειτουργικό κράτος -και με αυτό το θεωρώ ότι θα είναι λειτουργικό από τη στιγμή που θα έχω μία φωνή στην Ευρώπη και μία στα Ηνωμένα Έθνη- εάν θα εφαρμόζεται παντού το ευρωπαϊκό κεκτημένο, μένει εάν θα έχουμε μία πρόταση στα θέματα ασφάλειας, ώστε να απαλλαγούμε από τις εγγυήσεις του ’60 και την παρουσία κατοχικών ή άλλων στρατευμάτων. Τότε εγώ δεν θα απέκλεια αυτό το ενδεχόμενο, επιτέλους να ανοίξει μία ελπίδα για τον λαό μας, να ζω σε μια χώρα χωρίς τον κίνδυνο της πλήρους τουρκοποίησης, στην οποία θα επικρατεί το ευρωπαϊκό κεκτημένο, θα γλυτώσω από τις εγγυήσεις του 1960, και να χτίσουμε το όραμα και την ελπίδα για τους νέους ανθρώπους» ανέφερε.
Φοβούμαστε τη λύση;
Υπενθυμίζοντας την πρόσφατη τραγική ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας και τα λάθη των δύο κοινοτήτων που κατέληξαν το 1964 σε πολιτικό διαζύγιο και μετά το 1974 οι Τουρκοκύπριοι δημιούργησαν το ψευδοκράτος, ο Αβέρωφ Νεοφύτου υπέδειξε ότι ζούμε χωριστά 60 χρόνια και φθάσαμε στο τραγικό σημείο, κάθε φορά που υπάρχει μία προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού, αντί να ανησυχούμε για την τουρκική εισβολή, ανησυχούμε για την ενδεχόμενη λύση. Ανησυχούμε, συνέχισε, μήπως αλλάξει το στάτους κβο, αλλά δεν ανησυχούμε για την κατοχή, και θεωρούμε το στάτους κβο ως ένα είδος σταθερότητας και ασφάλειας. Κληθείς να πει κατά πόσον είναι ώριμη η κοινωνία και ο πολιτικός κόσμος, αλλά και ο σημερινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας για μια τέτοια λύση του Κυπριακού, απάντησε ως εξής: «Είναι η ίδια κοινωνία που όταν εκλέχθηκε ο Ακιντζί και ήταν Πρόεδρος ο Αναστασιάδης, και αποφάσισαν να πιουν ένα καφέ στη Λήδρας, αυθόρμητα χιλιάδες κόσμου τους ενεθάρρυνε και δημιούργησε εκείνο το συγκινητικό κλίμα. Αμφότερες οι κοινότητες είδαν την ελπίδα. Όσο είναι το αδιέξοδο και όσο βγαίνουμε μέρα νύχτα να μιλάμε για τους κινδύνους της λύσης χωρίς να μιλάμε για τις προοπτικές και το όραμα μιας επανενωμένης πατρίδας, να μην ψέγουμε την κοινωνία». Όταν θα έρθει εκείνη η ώρα, κατέληξε, θα πρέπει όλοι -πολιτική ηγεσία και οργανωμένοι φορείς- να μιλήσουμε θετικά για τη λύση του Κυπριακού και όχι απλώς να λέμε ότι στηρίζουμε την προσπάθεια, να βγουν δυνατά μηνύματα, θα χρειαστεί «όλοι να δώσουμε το είναι μας, όσοι τουλάχιστον πιστεύουμε πραγματικά στην επανένωση του τόπου μας».