Τα χρονοδιαγράμματα στο Κυπριακό και ο ανασχηματισμός

Δεύτερες σκέψεις ως προ τη δυναμική εκκίνηση της διαδικασίας στο Κυπριακό φαίνεται να κάνουν τα Ηνωμένα Έθνη μέσα από μια περισσότερο αντικειμενική ερμηνεία των συγκυριών που εφίστανται αυτή τη στιγμή. Στην έδρα του διεθνούς οργανισμού και παρά το γεγονός ότι υπάρχει ακόμη η πιθανότητα για πραγματοποίηση τριμερούς συνάντησης όπως διατείνεται, εντούτοις αυτή σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις δεν θα μπορούσε να είναι καταλυτικής σημασίας ως προς την οριοθέτηση σύντομου χρονικού πλαισίου επίλυσης των προβλημάτων που βρίσκονται ενώπιον των Ηνωμένων Εθνών.

Ο πλέον ώριμος προβληματισμός των διαφόρων παικτών, σύμφωνα με τις διαρρέουσες τις τελευταίες ώρες πληροφορίες είναι ότι σε περίπτωση σύγκλησης μιας τριμερούς συνάντησης στα Ηνωμένα Έθνη, όπως συχνά-πυκνά γίνεται στο τραπέζι του διαλόγου, αναμένεται να τεθούν εξαρχής όλες οι πτυχές των εκκρεμούντων θεμάτων με άξονα το πλαίσιο του Γενικού Γραμματέα. Εν ολίγοις εγκαταλείπεται η ιδέα να τεθούν σε μια τριμερή, αν βεβαίως πραγματοποιηθεί, ξεχωριστά κεφάλαια με στόχο να βοηθήσουν σε παραγωγικότερη διαδικασία. Η εξήγηση που δίνεται από τους παράγοντες που βρίσκονται ως τρίτοι εντός αυτής της διαδικασίας, είναι πως είναι προτιμότερο να μην συμπιεσθεί η προσπάθεια έστω και μιας κοινής συνάντησης.

Οι παράγοντες

Στη βάση του ίδιου σκεπτικού το σημαντικότερο που μπορεί να πετύχει η τριμερής, είναι τη διατήρηση μιας όποιας προοπτικής. Με λίγα λόγια τα Ηνωμένα Έθνη εικάζουν πως θα μπορέσουν καλύτερα να αξιοποιήσουν, σε μια χαμηλών προσδοκιών συνάντηση, ένα γενικό περίβλημα από τη στάση των δύο πλευρών όπως αυτές θα παρουσιαστούν, παρά να προχωρήσουν σε προσπάθεια εμβάθυνσης στα ζητήματα τα οποία εξαρτώνται τη δεδομένη στιγμή από άλλους παράγοντες:

• Ο πρωταρχικός παράγοντας βεβαίως έχει να κάνει με τη στάση της Άγκυρας. Διαφάνηκε και από την τρόπο αντίδρασης του Τούρκου ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν στο άτυπο συμβούλιο της ΕΕ. Εκφράζεται με σαφήνεια ότι η κυβέρνηση Ερντογάν έχει ως στόχο της να πάρει το μάξιμουμ από τη διαγραφόμενη σχέση με την ΕΕ, ένα καθεστώς το οποίο διασυνδέεται απόλυτα με τις όποιες κινήσεις αφορούν την εξωτερική της πολιτική. Προφανώς, αυτή η συνθήκη με σταθερά χαρακτηριστικά αλλά και συντεταγμένες κινήσεις από πλευράς της ΕΕ, αποτελούν στο σημερινό πλαίσιο, τον βασικό στόχο και φιλοδοξία της Τουρκίας για αναβάθμισή των σχέσεις της με την ΕΕ και το οποίο καθεστώς μπορεί να αποτελέσει και το κλειδί για όποιες άλλες γεωπολιτικές ανακατατάξεις.

• Μέσα από τις τελευταίες αξιολογήσεις των βασικών παικτών που θα ήθελαν μια γρηγορότερη διαδικασία αλλά καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι ο χρόνος που απέμεινε εντός του ’24 δεν αφήνει κανένα περιθώριο, εντάσσονται και μερικοί άλλοι παράγοντες κομβικής αξίας. Όπως είναι οι εκκρεμότητες σε σχέση με τις εκλογές στις ΗΠΑ ή και το γεγονός πως θα εξαντληθεί ακόμη και ο Οκτώβριος για να ολοκληρωθεί η σύνθεση της Κομισιόν στη ΕΕ. Αυτές οι ρέουσες εξελίξεις οδηγούν αναποφεύκτως τη γραμματεία των Ηνωμένων Εθνών να αναπροσαρμόσει τα χρονοδιαγράμματά της, τα οποία αγγίζουν τη νέα χρονιά για τη δημιουργία δυναμικών χαρακτηριστικών με στόχο τις εντατικές προσπάθειες στο πρόβλημα.

• Μια από τις παραμέτρους που φαίνεται ότι προβληματίζει τα Ηνωμένα Έθνη είναι και οι συνεχείς σκληρές τοποθετήσεις του Τουρκοκύπριου ηγέτη Ερσίν Τατάρ. Στα κατεχόμενα βλέπουν πως αν θα επαναδιατυπωθούν οι όποιες προσπάθειες για έναν τουλάχιστον συγκροτημένο διάλογο αυτός δεν μπορεί να υπάρξει με την εικόνα με την οποία παρουσιάζεται τη δεδομένη στιγμή ο Τατάρ. Θυμίζουν δε πως το ’25 είναι χρονιά λεγόμενων εκλογών στα κατεχόμενα. Ήδη αρχίζει να σχηματοποιείται η εκτίμηση ότι ο σημερινός Τουρκοκύπριος ηγέτης δεν διαθέτει εχέγγυα για επανεκλογή. Με βάση τις παραμέτρους που θέτει η Τουρκία, της φιλόδοξης προοπτικής για σημαντική βελτίωση των σχέσεών της με την ΕΕ είναι ξεκάθαρο, όπως σημειώνουν στον «Π» τουρκοκυπριακές πηγές πως ο Τατάρ «θα εξαντλήσει την πενταετία αλλά χωρίς προοπτική επανάληψής της».

Αναμένουν

Στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών από την άλλη δεν είναι ακόμη σίγουροι για τη στάση του Προέδρου της Δημοκρατίας. Οι επαναλαμβανόμενες δηλώσεις με τις οποίες διακηρύττει τις διαθέσεις του να προσέλθει στον διάλογο δεν θεωρούνται ιδιαίτερης αξίας από τους εμπλεκόμενους στο πρόβλημα. Ακόμη και σε συνθήκες πλήρους ανυποληψίας του Τατάρ, ο Νίκος Χριστοδουλίδης έχει άγνοια να διατηρεί τις ισορροπίες στο εσωτερικό, ωστόσο στα Ηνωμένα Έθνη κρατούν μικρό καλάθι, ως προς τις διαθέσεις του, τις πραγματικές προθέσεις του. Όπως υπογραμμίζουν το τεστ για τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη είναι η στιγμή κατά την οποία θα υπάρξουν ουσιαστικές συνομιλίες. Επί του παρόντας ο Νίκος Χριστοδουλίδης αισθάνεται τη «θαλπωρή» η οποία δημιουργείται από τις συνεχείς ανεδαφικές και απαράδεκτες δηλώσεις Τατάρ οι οποίες δημιουργούν ένταση ακόμη και εντός της τ/κ κοινότητας.

Ο Οκτώβριος και η... βαθμολογία

Με βάση την έως τώρα πληροφόρηση ακόμη και αν πραγματοποιηθεί το τρίτο δεκαήμερο του μηνός μια τριμερής συνάντηση για το Κυπριακό στη Νέα Υόρκη δεν πρόκειται να αξιολογηθεί ως κομβικής σημασίας η οποία θα δώσει ραγδαίες εξελίξεις. Μπορεί ωστόσο χρονικά ο Οκτώβριος να είναι καταλυτικός σε σχέση με την εσωτερική διακυβέρνηση. Δεν είναι μυστικό ότι τον ερχόμενο μήνα προτίθενται στην κυβέρνηση να προχωρήσουν σε μια αξιολόγηση του έργου των διαφόρων υπουργείων σε συνάρτηση πάντα με το κυβερνητικό πρόγραμμα Χριστοδουλίδη και σε ποιο επίπεδο επιτεύχθηκε η υλοποίησή του, βεβαίως στη βάση και των πρώτων 18 μηνών διακυβέρνησης. Θα λάβει χώρα δηλαδή μια ξεχωριστή αξιολόγηση για τα πεπραγμένα κάθε υπουργείου στη βάση των πυλώνων δράσης της κυβέρνησης. Αυτή η κίνηση δεν είναι απλώς στο «μυαλό του Προέδρου» αλλά βρίσκεται στα υπόψη όλων των εμπλεκομένων κυβερνητικών φορέων. Η συνάντηση αυτή μάλλον θα είναι καταλυτική για σειρά μελών της κυβέρνησης, Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και οι εκπρόσωποί του την προηγούμενη εβδομάδα κατά τρόπο κάθετο και μερικές φορές εκτός πλαισίων, διέψευσαν πληροφορίες ότι προτίθεται να υπάρξει αναδιάταξη του κυβερνητικού σχήματος. «Δεν έχω σκέψεις για ανασχηματισμό» μας είπε ο Πρόεδρος ο οποίος θεωρεί όλους, μα όλους του υπουργούς του ως «στενούς συνεργάτες του» με τους οποίους συνδιαλέγεται συνεχώς. Η σύσκεψη-αξιολόγηση της δράσης των υπουργείων τον ερχόμενο μήνα μπορεί να έχει εσωτερικό χαρακτήρα αλλά είναι πολύ πιθανό να εξελιχθεί και ως το βήμα για να αλλάξει η ανθρωπογεωγραφία της εκτελεστικής εξουσίας. Εν ολίγοις η κρίση του Προέδρου στις όποιες αλλαγές θα εξαρτηθεί από το επίπεδο αξιολόγησης των στόχων οι οποίοι τέθηκαν προς υλοποίηση από τα υπουργεία και τους πολιτικούς προϊσταμένους αυτών. Βεβαίως, επί του παρόντος «δεν έχω στο μυαλό μου κανένα ανασχηματισμό» διαβεβαιώνει ο Νίκος Χριστοδουλίδης.