Λερναία Ύδρα το έργο στο Βασιλικό: Δεν τελειώνουν οι οικονομικές απαιτήσεις των Κινέζων – Αμήχανη η κυπριακή πλευρά

Της Κατερίνας Ηλιάδη
kateliadi@politis-news.com

Την περασμένη Δευτέρα, 20 Μαΐου 2024, παίχτηκε ακόμα μία πράξη του έργου στο Βασιλικό (κατασκευή εγκαταστάσεων και πλοίο «Προμηθέας» για έλευση φυσικού αερίου στο νησί για την εγχώρια αγορά), που απεγνωσμένα θέλει η Κυπριακή Δημοκρατία να ολοκληρωθεί… χθες, αφού το κόστος τής ενέργειας (ρύποι και τιμή ηλεκτρισμού) έχει φθάσει στον Θεό, λόγω αλλεπάλληλων λαθών και «εγκληματικής» αμέλειας του πολιτικού συστήματος. Η συνάντηση στο Προεδρικό μεταξύ Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, και Κινέζου πρέσβη, Λιου Γιαντάο, στην παρουσία του υπουργού Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Γιώργου Παπαναστασίου, κράτησε δυο ώρες, αλλά αποτέλεσμα δεν βγήκε. «Στο πουθενά» ήταν η απάντηση κυβερνητικής πηγής, στην ερώτηση «πού είμαστε σήμερα σε σχέση με το Βασιλικό».

Ναυάγιο;

Σύμφωνα με την ενημέρωση που έχει ο «Π» από διάφορες πηγές, που γνωρίζουν πολύ καλά το θέμα και για ευνόητους λόγους ζήτησαν ανωνυμία, «η μητρική κοινοπραξία CPP Metron, που δουλεύει στην Κύπρο με θυγατρική ειδικού σκοπού, δείχνει να μην θέλει να ξοδέψει άλλα χρήματα στο εν λόγω έργο και γι' αυτό οι εδώ «αντιπρόσωποί» τους (με τους διάφορους «μεσάζοντες») πιέζουν προς όλες τις κατευθύνσεις για ρευστό και εκπτώσεις στην ποιότητα και παρατάσεις, χωρίς να δείχνουν ότι μπορούν ή/και έχουν διάθεση να προχωρήσουν το πρότζεκτ, παρά τις ένα σωρό δεσμεύσεις (και ττόκκες) που έχουν γίνει μέχρι στιγμής». Μετά τη συνάντηση της Δευτέρας δεν έγιναν δηλώσεις, αλλά την επομένη ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε απλώς ότι «δεν υπάρχει ναυάγιο» στο Βασιλικό –ίσως να ελπίζει ότι θα δεχτεί στην Κίνα ο Κινέζος ομόλογός του και θα διευθετηθεί το θέμα…

«Χα! Δύσκολο… »

Στο Προεδρικό, την περασμένη Δευτέρα, σε κάποια στιγμή τέθηκε θέμα συνάντησης τού Προέδρου της Δημοκρατίας με τον ηγέτη της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, για να συζητήσουν τετ α τετ το ζωτικής σημασίας έργο για την Κύπρο που άφησε στη μέση κρατική κινεζική εταιρεία. Η αντίδραση από τον Κινέζο πρέσβη ήταν αρκούντως κατατοπιστική: «Χα! Δύσκολο… Και είστε σίγουρος κ. Πρόεδρε ότι δεν θα χειροτερέψουν τα πράγματα μετά από μια τέτοια συνάντηση;». Το προηγούμενο αδιέξοδο που ήταν σε εξέλιξη τέλος του 2023 - αρχές του 2024, αναφορικά με εργασίες οι οποίες δεν γίνονταν ή καθυστερούσαν να γίνουν στο Βασιλικό, έληξε μέσα Μαρτίου (15/3/2024) με συνάντηση μεταξύ υπουργού Ενέργειας και γενικού διευθυντή της CPP, ο οποίος ήρθε στο νησί από την Κίνα με στόχο την επίλυση των διαφορών που προέκυψαν στο έργο του τερματικού σταθμού εισαγωγής φυσικού αερίου στο Βασιλικό. Είχε προηγηθεί πενθήμερη επίσκεψη στην Κίνα (αρχές Μαρτίου) του γ.γ. του ΑΚΕΛ, Στέφανου Στεφάνου, ο οποίος είχε σειρά συναντήσεων στο Πεκίνο με υπουργούς και υφυπουργούς της ΛΔ Κίνας, καθώς και αξιωματούχους του ΚΚΚ, όπου τέθηκε και το θέμα του Βασιλικού και δόθηκαν διαβεβαιώσεις ότι θα προχωρήσουν οι εργασίες. Ο γ.γ. του ΑΚΕΛ επιβεβαίωσε τη θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας για «Μία Κίνα» και οι Κινέζοι αξιωματούχοι επανέλαβαν τη θέση αρχής, που και ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ τηρεί η ΛΔ της Κίνας στην επίλυση του Κυπριακού. Αυτό το τελευταίο είναι ο άσος στο μανίκι που χρησιμοποιούν οι Κινέζοι ως «εκβιασμό» στις διαβουλεύσεις για το Βασιλικό.

Νέες απαιτήσεις

Εδώ που έφθασαν τα πράγματα, κύριος στόχος της κυβέρνησης είναι να παραλάβει το πλοίο «Προμηθέας» (μεταφοράς και επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου), ενώ σε ό,τι αφορά τα έργα στο Βασιλικό θεωρεί πως μπορεί να βρει τρόπο να τα ολοκληρώσει. Ωστόσο, για το κατά πόσον η πλωτή μονάδα είναι έτοιμη υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις. Η θέση της κυβερνητικής πλευράς είναι ότι «κάποιες εργασίες στο τερματικό έχουν γίνει τους τελευταίους δυο μήνες (όχι όσες υποσχέθηκαν), όμως στην προβλήτα δεν έχει μπει ούτε βίδα», ενώ ο «Προμηθέας» θα μπορούσε να πάρει προέγκριση από τους Lloyd’s για ένα και μοναδικό ταξίδι υπό όρους, ώστε να έρθει στην Κύπρο και μετά θα βρούμε τρόπο να το πιστοποιήσει ο νηογνώμονας. Για τον λόγο αυτόν ετοιμάζονται τα σχετικά έγγραφα για τον απόπλου (να πάρει σημαία, ασφάλειες, πλήρωμα, βίζες για το πλήρωμα κ.λπ.). Ακόμα και γι' αυτό, όμως, ενώ οι Κινέζοι έλεγαν ότι είναι έτοιμο το πλοίο και είναι η κυπριακή πλευρά που δεν το παραλαμβάνει, τώρα άρχισαν να ζητούν επιπρόσθετα χρήματα και για τον «Προμηθέα». Γι' αυτό και γίνεται συζήτηση μεταξύ των δύο πλευρών για την τεχνοοικονομική διάσταση του ζητήματος, δηλαδή κατά πόσο θα γίνει -και ποιος θα κάνει- έλεγχο σημείο προς σημείο για το τι πιστεύει η κυπριακή πλευρά αναφορικά με τις οφειλές της και για το τι ζητούν οι Κινέζοι. Σημειώνεται ότι κάποιοι από την Εταιρεία Υποδομών Φυσικού Αερίου (ΕΤΥΦΑ) υποστηρίζουν ότι «οι Κινέζοι προσπαθούν να μας πασάρουν το πλοίο με πατσιαρίσματα και σοβαρά μηχανολογικά προβλήματα, που δεν θα το καθιστούν αξιόπλοο για να μεταφέρει φυσικό αέριο, και θα χρειαστεί να περάσει από ναυπηγείο για επιδιορθώσεις, κάτι που θα σημαίνει πολλά εκατομμύρια επιπλέον.

Διπλό παιγνίδι

Το σίγουρο, πάντως, είναι ότι σε Προεδρικό και Υπουργείο Ενέργειας επικρατεί αμηχανία για την τροπή που πήρε το όλο θέμα με τα δυο κεφάλια: πολιτική και τεχνική πτυχή. Η αρχική αισιοδοξία ότι θα βρισκόταν λύση στο πρόβλημα έχει μετατραπεί σε τρόμο για το τι θα επακολουθήσει. Πλέον έχουν συνειδητοποιήσει ότι απέναντί τους δεν έχουν έναν συνομιλητή αξιόπιστο. «Κάθε λίγο μεταλλάσσεται η κατάσταση. Συμφωνούνται οι όροι του παιγνιδιού, δίνονται τα χέρια, και την επομένη αλλάζουν τους κανόνες. Το πρόβλημα έχει εξελιχθεί σε Λερναία Ύδρα, ένα κεφάλι κόβεις, δυο ξεπετάγονται. Μόλις καταλήξουν οι δυο πλευρές σε έναν συμβιβασμό για ένα θέμα, αμέσως οι Κινέζοι εγείρουν άλλα νέα ζητήματα, είτε πολιτικά που αφορά στη στήριξη της Κύπρου σε σχέση με το Κυπριακό είτε οικονομικές απαιτήσεις», ανέφερε στον «Π» πηγή που έχει άριστη γνώση της όλης κατάστασης.