Οι πρώτες επίσημες συζητήσεις στο ΑΚΕΛ όχι απλώς για την πολιτική πρακτική του η οποία οδήγησε στις τελευταίες εκλογές, αλλά και το πώς το κόμμα θα ετοιμαστεί για το καταστατικό συνέδριό του το ερχόμενο φθινόπωρο, είναι τα στοιχεία εκείνα τα οποία έχουν πλέον τεθεί ως βασικός άξονας για την αναδιάταξη των δυνάμεων του κόμματος.
Η συζήτηση για το μέλλον του ΑΚΕΛ δεν είναι βεβαίως φαινόμενο σημερινό. Οι θεσμικές αποφάσεις για την αλλαγή πλεύσης ή την προσπάθεια επανασύνδεσης του κόμματος με τα στοιχεία τα οποία καθορίζουν τα νέα πολιτικά δεδομένα, είναι ένα ζήτημα το οποίο απασχολεί την ηγεσία του κόμματος τα τελευταία χρόνια και κυρίως έγινε επιτακτική ανάγκη μετά τη σοβαρή υποχώρησή του στις βουλευτικές εκλογές του '21. Εκείνο που έχει διαφοροποιηθεί μετά τις βουλευτικές ήταν η αλλαγή του επικεφαλής της γραμματείας του κόμματος, η οποία στην ουσία αποτελεί τον κυρίαρχο πυρήνα ενάσκησης της κομματικής πολιτικής και τη διασύνδεσή της με τα κεντρικά χαρακτηριστικά του κόμματος.
Με αργούς ρυθμούς
Η συζήτηση για την επόμενη μέρα στο κόμμα έχει σαφώς αρχίσει αλλά γίνεται με αργούς ρυθμούς -προσεκτικούς- λένε στην κομματική καθοδήγηση, τα μέλη της οποίας ομολογούν ότι δεν έχουν ακόμη ολοκληρωμένη εικόνα για το πώς θα επιδράσουν στη διαμόρφωση των κομματικών αλλαγών. Με τις οποίες αλλαγές θα επιχειρηθεί, υποτίθεται, η δόμηση ενός πλήρως εκσυγχρονιστικού κόμματος το οποίο θα επανασυνδεθεί με τις ανάγκες της κυπριακής κοινωνίας.
Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι οι όποιες συζητήσεις στο ΑΚΕΛ, όσο και αν τα μέλη της ηγεσίας δεν επιθυμούν κανέναν συσχετισμό, επηρεάζονται -για να αποφευχθεί ο όρος καθορίζονται- και από το ευρύτερο πολιτικό σκηνικό το οποίο διαμορφώθηκε μετά τις προεδρικές εκλογές. Ουδείς μπορεί να αρνηθεί ότι το άλλο μεγάλο κόμμα του τόπου επιχειρεί μέσα από τα αντανακλαστικά που διαθέτει αλλά και το ένστικτο της επιβίωσης να κτίσει την επόμενη μέρα.
Ποιοι αποφασίζουν;
Η επικρατούσα κατάσταση πραγμάτων στον ΔΗΣΥ δεν αποτελεί σημείο αναφοράς για το ΑΚΕΛ, υποστηρίζουν τα βασικά ανώτερα στελέχη του κόμματος. «Εμείς δεν λειτουργούμε με τον ίδιο τρόπο, κινείται το κόμμα με πιο ορθολογιστικούς όρους και μέσα από τη λειτουργία του έχει περισσότερο βάρος η συλλογικότητα των αποφάσεών του», υποστηρίζουν. Αυτό είναι γεγονός. Ωστόσο, πολλοί πλέον στο κόμμα σημειώνουν τη σταδιακή αποσύνδεση των σκέψεων μιας μικρής ομάδας στελεχών με το κυρίαρχο κομμάτι και τη συνολική άποψη του κομματικού συνόλου. Όχι γιατί επιδιώκεται η απόρριψη των θέσεων των μελών και φίλων, αλλά γιατί ο τρόπος λειτουργίας του κόμματος apriori δίνει κυρίαρχη αξία στις αποφάσεις μιας μικρής ομάδας στελεχών, ούτε καν της Κεντρικής Επιτροπής, αλλά κυρίως των 19 μελών του Πολιτικού Γραφείου, και καθοριστικά στις απόψεις των επτά μελών της κεντρικής γραμματείας του κόμματος.
Ταυτοχρόνως, στο κόμμα αυξάνονται οι φωνές για την αντιπροσωπευτικότητα στα ανώτερα καθοδηγητικά όργανα με στελέχη τα οποία δεν θα πρέπει να έχουν σχέση με τον κομματικό μηχανισμό. Ένα ζήτημα για το οποίο ακόμη και σήμερα που υποτίθεται γίνεται μια ευρεία συζήτηση για την επόμενη μέρα, η ηγεσία του κόμματος αρνείται να το δει με ανοιχτούς ορίζοντες: Αφορά μια σοβαρή παθογένεια που έχει σχέση με την εξάρτηση με καθαρά βιοποριστικούς όρους. Αυτό σημαίνει ότι ουδείς εκ της ανώτερης ηγεσίας θα εισέλθει σε συζητήσεις για ρήξη με το σημερινό καθεστώς λειτουργίας το οποίο βασίζεται στην ατέρμονη διαδικασία ανακύκλωσης των σωμάτων με έμμισθα στελέχη, άρα αμέσως εξαρτώμενα, τα οποία δεν έχουν κανένα λόγο να «οραματιστούν» τέτοιες αλλαγές οι οποίες θα οδηγήσουν στην αλλαγή και του δικού τους καθεστώτος εντός του κόμματος.
Στα μέτρα τους
Το παράδειγμα της διαδικασίας που ακολουθήθηκε στην αποτίμηση του αποτελέσματος των τελευταίων εκλογών είναι ενδεικτικό της ανάγκης που ένιωσε το στελεχιακό προσωπικό να φέρει τον προβληματισμό στα μέτρα του. Στη θέση της ανάγκης ανοίγματος των συζητήσεων προς τα μέλη και τους φίλους του κόμματος με τον χρήσιμο εμπλουτισμό θέσεων και απόψεων, η κεντρική ηγεσία επιχείρησε να στείλει προς τη βάση το δικό της αφήγημα με ένα συγκαταβατικό πλαίσιο προβληματισμού για την τρίτη στη σειρά προεδρική ήττα του κόμματος.
Είναι πάντως άξιο απορίας για το πώς με τη σημερινή δομή του κόμματος, θα επιχειρηθούν να εφαρμοστούν οι μεγάλοι στόχοι τους οποίους θέτουν με ειλικρίνεια ο γενικός γραμματέας αλλά και μέλη της κεντρικής καθοδήγησης. Στην πραγματικότητα, επιχειρούν με συνταγές προηγούμενων δεκαετιών να δώσουν λύσεις σε καίρια ζητήματα της σημερινής κατάστασης πραγμάτων.
Στο ΑΚΕΛ ωστόσο, θεωρούν ότι το χρονικό πλαίσιο ώς το καταστατικό συνέδριο είναι αρκετό για να αναζητηθούν οι καλύτερες λύσεις, υπό τις περιστάσεις.
Οι συζητήσεις για τις αλλαγές θα ενταθούν σε κεντρικό επίπεδο, ενώ ταυτοχρόνως όπως υποστηρίζεται θα υπάρξει η αναγκαία αποτύπωση του περιεχομένου όλων των απόψεων και εισηγήσεων οι οποίες θα εκφράζονται από τα μέλη και τους φίλους του κόμματος.
Ταυτόχρονα, η μεγάλη οργανωτική κίνηση του ΑΚΕΛ αφορά και την ανάγκη να κρατήσει σε εγρήγορση δυνάμεις που βρέθηκαν δίπλα από το κόμμα στην τελευταία προεδρική μάχη. Όπως σημειώνουν, «αν υπάρχει κάτι το οποίο θεωρούμε ότι έχει κερδηθεί, είναι η ευκαιρία που δίνεται να κρατήσουμε κοντά μας ανθρώπους και δυνάμεις με τους οποίους έχουμε συναντηθεί στις εκλογές». Όπως ο «Π» αντιλαμβάνεται, αυτός ο στόχος μπορεί να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για σημαντικές καταστατικές αλλαγές οι οποίες να καλύπτουν τις όμορες με το ΑΚΕΛ δυνάμεις και οι οποίες δεν εντάσσονται οργανωτικά στο κόμμα.
Με βάση αυτούς τους προβληματισμούς, τα πρώτα βήματα που αφορούν την επόμενη μέρα στο κόμμα είναι στο τραπέζι:
• Να δοθεί το αναγκαίο και λειτουργικό περιεχόμενο των δομικών αλλαγών του κόμματος ως το πρώτο βήμα για την υλοποίηση των στόχων του, οι οποίοι προς το παρόν είναι ορφανοί σε σχέση με τη μορφή επικράτησής τους.
• Οι δομικές αλλαγές είναι το βήμα για την ενσωμάτωση των δυνάμεων εκείνων που μπορούν να εμπλουτίσουν τα κεντρικά χαρακτηριστικά ενός κόμματος το οποίο έχει τη δυνατότητα να επιδράσει καταλυτικά στην κοινωνία.
• Κομβικής σημασίας είναι η αναζήτηση της μεθόδου αμφίδρομης σχέσης με τις ευρύτερες δυνάμεις, κάτι που θα επιτευχθεί με το άνοιγμα του κόμματος στον τρόπο ανάδειξης της συλλογικής του ηγεσίας.
Η συνταγή
Στο κόμμα πληθαίνουν οι φωνές ότι έφθασε η στιγμή για τη μαζικοποίηση των εκλογικών διαδικασιών για την ανάδειξη της ηγεσίας. Υπάρχει ακροθιγώς ένας αδύνατος επί του παρόντος προβληματισμός, γιατί η ίδια η συζήτηση είναι ταμπού, προκαλεί φοβίες και υπαρξιακά σύνδρομα. Στην πραγματικότητα, είναι μια συνταγή η οποία ανοίγει πλήρως τις προοπτικές για την επαναφορά του κόμματος στην καρδιά της κυπριακής κοινωνίας. Αυτό το ζήτημα μπορεί να τεθεί στις συζητήσεις για τις καταστατικές αλλαγές, αν όντως στο ΑΚΕΛ θεωρούν ότι δεν θα πρέπει να χαθεί η δυναμική και το παράθυρο ευκαιρίας σε όλα εκείνα τα οποία υποστηρίζουν ότι επιτεύχθηκαν στις τελευταίες προεδρικές εκλογές: Την προσέλκυση χιλιάδων ανθρώπων οι οποίοι είτε για χρόνια δεν ανταποκρίνονταν στο κομματικό κάλεσμα, είτε δεν έχουν καμία λειτουργική σχέση με την οργανωμένη Αριστερά.
