Κρίτων Τορναρίτης για Τερματικό στο Βασιλικό: Γιατί εταιρείες - κολοσσοί απέσυραν το ενδιαφέρον τους

Ο Κρίτων Τορναρίτης, ένας από τους ιδρυτές και νομικός σύμβουλος του Συνδέσμου Υδρογονανθράκων Oil and Gas Κύπρου υπό την αιγίδα του Κυπριακού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου (ΚΕΒΕ), τοποθετείται με παρέμβασή του στο X για όλα όσα συμβαίνουν γύρω από το πολύκροτο θέμα του Τερματικού στο Βασιλικό και δίνει την δική του εκδοχή για την εξέλιξη των γεγονότων.

Ο κ. Τορναρίτης εξηγεί, με τον δικό του τρόπο και επιχειρηματολογια γιατί «όλες οι γνωστές διεθνείς εταιρείες, παρόλο που κάποιες αγόρασαν τα έγγραφα του διαγωνισμού ETYFA E01/2018, απέσυραν το ενδιαφέρον τους»...

Γράφει ο Κρίτων Τορναρίτης στην ανάρτησή του:

Σε συνέχεια όσων διάβασα στα δημοσιεύματα για το μεγάλο σκάνδαλο του Τερματικού Υγροποίησης Φυσικού Αερίου στο Βασιλικό και το πόσο τελικά θα κοστίσει στους Κύπριους συνεπεία των μη επαγγελματικών και φερόμενων ως δόλιων ενεργειών ορισμένων προσώπων, θέλω να αναφέρω εξής: Ήμουν ένας από τους ιδρυτές και νομικός σύμβουλος του Συνδέσμου Υδρογονανθράκων Oil and Gas Κύπρου υπό την αιγίδα του Κυπριακού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου (ΚΕΒΕ). Μέλη του συνδέσμου ήταν σημαντικές εταιρείες, όπως οι ENI, TOTAL, FAMELINE, και πολλές άλλες. Μπορώ να πω ότι είχαμε μεγάλη επιτυχία. Γιατί δεν ρωτούν το γιατί η TOTAL έφυγε από την Κύπρο; Ιστορικό: Στις 16 Φεβρουαρίου 2017, μετά από ανάθεση από τη ΔΕΦΑ, εκδόθηκε από τους συμβούλους Gaffrey Cline & Associates, η μελέτη (final Report) για την μεθοδολογία, τις επιλογές/προτάσεις για την εισαγωγή και χρήση ΥΦΑ. Η εν λόγω μελέτη ετοιμάστηκε κατόπιν της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου Ε80.843, στις 22 Ιουνίου 2016 για μελέτη εισαγωγής Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ΥΦΑ). Το κόστος αυτής ανήλθε γύρω στις €250,000. Η μελέτη έγινε για να αξιολογήσει πιθανές επιλογές αντικατάστασης του βαριού τύπου καυσίμων και ντίζελ, που χρησιμοποιείται από την ΑΗΚ, για μείωση του κόστους παραγωγής με τη χρήση Φυσικού Αερίου και με όφελος προς την οικονομία. Ο σκοπός της μελέτης ήταν να αναλύσει τις εμπορικές, τεχνικές και χρηματοοικονομικές πτυχές από την χρήση Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου. Οι τρείς άξονες της μελέτης αφορούσαν: 1. Τις διάφορες πηγές και προμηθευτές για ΥΦΑ. 2. Να εντοπίσει και να προτείνει διάφορους τρόπους επίτευξης του έργου. 3. Να προτείνει διάφορες διαδικασίες και το χρονοδιάγραμμα για την εισαγωγή ΥΦΑ με τελική ημερομηνία πριν το 2020.

Η εν λόγω μελέτη, κάλυψε όλες τις πτυχές της ζήτησης, των τεχνικών λύσεων, των πραγματικών σημερινών δεδομένων καθώς και των μελλοντικών αναγκών.

Να σημειωθεί ότι η μελέτη έδινε τις κατευθυντήριες γραμμές για το όλο έργο, τα ρίσκα και το χρονοδιάγραμμά 2020. Η γενική άποψη, είναι ότι η ΔΕΦΑ και κατ’ επέκταση το Υπουργείο Ενέργειας, μάλλον δεν ακολούθησε τις συμβουλές της Gaffrey Cline & Associates για εκτέλεση του έργου, αλλά επέλεξε μια από τις τέσσερις προτάσεις λειτουργίας τερματικού σταθμού που ήταν η ακριβότερη, πολυπλοκότερη και πιο χρονοβόρα με τα σημερινά δεδομένα. Εν τη σοφία της αποφάσισε να κατασκευάσει μια πολύπλοκη και πολυδάπανη πλατφόρμα (Jetty) και να παραβλέψει τις οδηγίες των συμβούλων για ξεχωριστά συμβόλαια και προσφορές για εκτέλεση του έργου. Αυτό εξ’ ορισμού εκτροχίασε τη φιλοσοφία των μελετητών, αφού τελικά αποφασίστηκε όπως συμπεριληφθούν όλα σε μια προσφορά που αφορούσε στη μετατροπή παλαιού τύπου σκάφους σε FSRU, (αντί μίσθωσης/time charter/lease), την κατασκευή εξέδρας 1.5km και τη λειτουργία του τερματικού. Το Δικαιολογητικό που δόθηκε ήταν ότι θα χανόταν η χορηγία από την ΕΕ και ότι ήταν μεγάλο επίτευγμα ότι το έργο ήταν κάτω από την επικεφαλίδα PCI (Project of common interest)

Το αποτέλεσμα: όλοι οι μεγάλοι κολοσσοί απέρριψαν τη συμμετοχή στο έργο γιατί η εμπλοκή της κάθε εταιρείας είχε αυξημένα ρίσκα μέσα στην συνεργασία των διάφορων εμπλεκομένων στην κοινοπραξία. Ο κατασκευαστής του πλοίου έπρεπε να αναλάβει τις ευθύνες του όποιου εργολάβου θα αναλάμβανε τις κατασκευαστικές εργασίες της προβλήτας και της εταιρείας που θα αναλάμβανε τη λειτουργία και τη συντήρηση του τερματικού. Αυτομάτως όλες οι γνωστές διεθνείς εταιρείες, παρόλο που κάποιες αγόρασαν τα έγγραφα του διαγωνισμού ETYFA E01/2018, απέσυραν το ενδιαφέρον τους λόγω του επιχειρησιακού κινδύνου.

Το αποτέλεσμα του πιο πάνω διαγωνισμού, είναι γνωστό όπως και σημερινή κατάσταση πραγμάτων

Ο Συμβουλευτικός οίκος, στη σελίδα 12 της εν λόγω μελέτης με τίτλο Executive Summary (1), πρότεινε (παραθέτουμε στην αγγλική γλώσσα για ακρίβεια αποτύπωσης):

1. The LNG global market is significant oversupplied and even relatively small new markets, such as the one in Cyprus, will be attractive to substantial and experienced LNG suppliers.

2. The number of companies seeking to compete in the floating storage & regasification unit (FSRU) space has grown rapidly in the last 12-18 months, as a consequence, there is a number of new entrances who are keen to secure an FSRU agreement and who are therefore likely to submit competitive proposals.

3. There is a number of existing FSRUs that by 2020, may be looking for redeployment, some of these are relatively limited, gas storage sends out capacity and would provide a good feed for the developing Cyprus market.

Με λίγα λόγια επέλεξαν να προωθήσουν μια προσφορά που εκ των πραγμάτων αποθάρρυνε όλες τις εταιρείες με εμπειρία στον τομέα. Γιατί? Και δεν νομίζω να ήταν ούτε πρώτη ούτε τελευταία φορά!

Η προσφορά εκδόθηκε από τη ΔΕΦΑ στις 5 Οκτωβρίου 2018 με Αρ. Διαγωνισμού ΕΤΥΦΑΕ01/2018 και τίτλο “Σχεδιασμός, κατασκευή, λειτουργία και συντήρηση τερματικού υποδοχής LNGΥγροποιημένο Φυσικό Αέριο” (Εφεξής η “προσφορά”) και κατήλθαν στην επικύρωση της κοινοπραξίας China Petroleum Pipeline Engineering Co Ltd, Aktor S.A and Metron S.A και της Hudong – Zhonghua και Wilhelmsen Ship Management Limited (εφεξής η “κοινοπραξία”). Η προσφορά ανατέθηκε στις 12 Ιουλίου 2019.

Στην ανακοίνωση της ΔΕΦΑ ημερομηνίας 12 Ιουλίου 2019

Η ανακοίνωση:

1. Joint venture China Petroleum Pipeline Engenering Co Ltd- CPP, Aktor S.A Metron S.A

2. Consortium Samsung C&T, Posco E&C, Mitsu, O.S.K Lines, Asaka Gas

3. European Consortium (DAMCO Energy S.A Enagas Services Solutoin http://S.LU, GasLog LNG Services Ltd, Snam Spa, Terna S.A

Στις 23 Αυγούστου 2019 η ΔΕΦΑ ανακοίνωσε τα ακόλουθα:

Η διεθνής κοινοπραξία JV China Petroleum Pipeline Engenering Co Ltd, Aktor S.A and Metron S.A με τις Hudong – Zhonghua Shipbuilding Co. Ltd and Whilhelmsen Ship Management Ltd έχει καταταγεί πρώτη στην αξιολόγηση για το έργο κατασκευής των απαραίτητων υποδομών για την εισαγωγή του Φυσικού Αερίου στην Κύπρο.

Σύμφωνα με τις δύο ανακοινώσεις της ΔΕΦΑ, τα ονόματα των εταιρειών Whilhelmsen Ship Management Ltd και Hudong – Zhonghua Shipbuilding Co. Ltd δεν παρουσιάστηκαν στην αρχική ανακοίνωση ενώ παρουσιάστηκαν στη δεύτερη ανακοίνωση ως μέλη της κοινοπραξίας που κέρδισε το διαγωνισμό.

Στις 18 Δεκεμβρίου 2019 εκδόθηκε η επιστολή του γενικού ελεγκτή με το γνωστό περιεχόμενο και που γρήγορα έφτασε στα ΜΜΕ.

Ο περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμος του 1990 (1/1990) αναφέρει, Αστική ευθύνη για απώλεια ή ζημιά

70.-(1) Ο δημόσιoς υπάλληλoς ευθύvεται έvαvτι της Δημoκρατίας για κάθε απώλεια ή ζημιά πoυ πρoξεvείται από τηv αλόγιστη, απερίσκεπτη ή επικίvδυvη πράξη ή παράλειψη τoυ κατά τηv εκτέλεση τωv καθηκόvτωv τoυ και μπoρεί vα επιβαρυvθεί για oλόκληρo ή μέρoς της απώλειας ή ζημιάς πoυ πρoξεvήθηκε κατ' αυτόv τov τρόπo, αv τo απoφασίσει o Υπoυργός Οικovoμικώv, αφoύ λάβει τις απόψεις τoυ Γεvικoύ Εισαγγελέα της Δημoκρατίας και τoυ Γεvικoύ Ελεγκτή.

(2) Ο δημόσιoς υπάλληλoς ευθύvεται επίσης έvαvτι της Δημoκρατίας για τις απoζημιώσεις τις oπoίες η Δημoκρατία κατέβαλε σε τρίτoυς για αλόγιστες, απερίσκεπτες ή επικίvδυvες πράξεις ή παραλείψεις τoυ υπαλλήλoυ κατά τηv εκτέλεση τωv καθηκόvτωv τoυ.

(3) Η αξίωση της Δημoκρατίας για απoζημίωση απέvαvτι στoυς υπαλλήλoυς στις περιπτώσεις τωv πιo πάvω εδαφίωv παραγράφεται σε τρία χρόvια. Στις περιπτώσεις τoυ εδαφίoυ (1) η τριετία αρχίζει αφότoυ επήλθε η ζημιά και στις περιπτώσεις τoυ εδαφίoυ (2) αφότoυ τo Δημόσιo κατέβαλε τηv απoζημίωση.

Δεν υπάρχει ζημιά από τα άτομα που ετοίμασαν την προσφορά?

Ο Γενικός εισαγγελέας τη έκανε? Ερευνησε το περιεχόμενο της επιστολή του γενικού ελεγκτή?

Θα ήθελα να επισημάνω εδώ ότι ως σύνδεσμος στείλαμε σχόλια στα οποία ήμασταν εναντίον αυτής της συμφωνίας αλλά φυσικά ποιος μας άκουσε!

Ανάστατες οι εταιρείες μέλη του συνδέσμου αλλά και της αγοράς γενικά, μας παρότρυναν να προβούμε σε άμεση σχετική υποβολή παραπόνου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Συνεχίσαμε με αρκετές καταγγελίες και όταν κανείς δεν ήθελε να ακούσει, στείλαμε καταγγελία στην Ευρωπαϊκή Ένωση την 1η Δεκεμβρίου 2019.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απάντησε στις 20 Δεκεμβρίου 2019 ότι έλαβε την καταγγελία μας ζητώντας περισσότερες πληροφορίες και διευκρινίσεις.

Αντίγραφο της επιστολής στάλθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2019 στον διευθυντή του Υπουργείου Εμπορίου.

Στις 9 Ιανουαρίου 2020, ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Ενέργειας, απέστειλε επιστολή στο ΚΕΒΕ, με την εμπιστευτική αλληλογραφία του συνδέσμου Υδρογονανθράκων Κύπρου και την απαντητική επιστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όπου το ΚΕΒΕ σε ένα ξέσπασμα φανατισμού, χωρίς τεκμηρίωση, χωρίς γνώση του θέματος, προχώρησε σε αποστολή επιστολών στα μέλη του Συνδέσμου και στις εταιρείες μέλη και προώθησε την αλληλογραφία με την ΕΕ από το Επιμελητήριο επειδή δήθεν:

"The CCCI would like to state its disagreement with the filing of the above mentioned complaint, as we consider that the agreement signed between the Republic of Cyprus and the investors’ consortium fully serves the interests of the Cyprus economy.”

Αν μας άκουγαν Η ενεργούσαν επαγγελματικά δεν θα είμαστε σε αυτή την τραγική κατάσταση!

Αλλά δυστυχώς κάποιος είπε,Quote: This is …….

Εν συνεχεία το ΚΕΒΕ, σε μια παράσταση κωμική, διέγραψε τον Σύνδεσμο Υδρογονανθράκων Κύπρου από μέλος του.

Οι σύμβουλοι Gaffney, Cline & Associates στην μελέτη τους ημερομηνίας 16 Φεβρουαρίου 2017,συστήνουν την παράλληλη διαδικασία διαπραγματεύσεων με εταιρείες με εμπειρία και ιδιόκτητα FSRU προς επίτευξη του τελικού στόχου σε περίπτωση που οι πιο πάνω προτάσεις δεν υλοποιούντο.

Πραγματικά δεν υπάρχουν λόγια για όλα αυτά που αναγράφονται στον τύπο σχετικά με τις εταιρείες, τις εξαιρέσεις και τους περιορισμούς λόγο προηγούμενων σκανδάλων. Παρατυπίες στη βαθμολόγηση εταιρειών, εταιρείες με έργα φάντασμα και διάφορα άλλα.

Σημειώνεται ότι το πρώτο ενιάμηνο του 2022 θα είχαμε ΥΦΑ στη Κύπρο για ηλεκτροπαραγωγή, μείωση των ρύπων και του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας, ΧΩΡΙΣ ΚΟΣΤΟΣ, ή ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ.