Άγριος ανταγωνισμός για προσέλκυση επενδύσεων

Η Κύπρος καλείται για ακόμα μία φορά να κερδίσει ένα μεγάλο στοίχημα σε σχέση με την ανάκαμψη της οικονομίας από τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού. Παρόλο που κάποιοι μπορεί να εφησυχάσουν ότι αφού έγινε κατορθωτό, σχετικά γρήγορα, μετά το 2013 να ανακάμψει η οικονομία, έτσι μπορεί και τώρα, εντούτοις, σήμερα τα δεδομένα είναι διαφορετικά. Το στοίχημα είναι διπλό και αφορά τόσο την ανάπτυξη εκ των έσω αλλά και την επιπρόσθετη ανάπτυξη η οποία θα προέλθει από εξωτερική ζήτηση και επενδύσεις.

Όσον αφορά την εσωτερική ανάπτυξη, οι ενδείξεις είναι θετικές πως με το τέλος των περιοριστικών μέτρων, την επανεκκίνηση της τοπικής οικονομίας και την έναρξη αφίξεων τουριστών θα υπάρξει άνοδος των ρυθμών ανάπτυξης. Ωστόσο, στην περίπτωση της Κύπρου, μίας ιδιαίτερα εξωστρεφούς οικονομίας, η ανάπτυξη εκ των έσω δεν θα είναι αρκετή. Όπως και το 2013, η εισροή ξένων κεφαλαίων και Άμεσων Ξένων Επενδύσεων (ΑΞΕ) είναι ιδιαίτερα σημαντική. Μετά την κρίση του 2023, η χώρα κατόρθωσε να προσελκύσει σημαντικές επενδύσεις από το εξωτερικό αλλά αυτό προέκυψε κυρίως λόγω του ότι διατέθηκαν προς πώληση περιουσιακά στοιχεία σε αρκετά χαμηλές τιμές. Επίσης, το Σχέδιο Πολιτογράφησης Επενδυτών προσέλκυσε αρκετά κεφάλαια, όπως και οι διαδικασίες κεφαλαιοποίησης των τραπεζών. Αυτήν τη φορά όμως, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Σχεδόν κάθε χώρα στον πλανήτη αναζητεί νέα κεφάλαια και επενδύσεις για να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της πανδημίας.

Όπως χαρακτηριστικά σχολιάζει ο CEO του Invest Cyprus, Γιώργος Καμπανέλλας, αυτή τη φορά η κούρσα για προσέλκυση επενδύσεων έχει πολύ περισσότερους συμμετέχοντες. «Βλέπουμε χώρες οικονομικά ανεπτυγμένες που ενώ προηγουμένως δεν προωθούσαν τόσο πολύ την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, αφού ήδη ήταν στο επενδυτικό ραντάρ, σήμερα να έχουν ξεκινήσει μεγάλης κλίμακας προωθητικές εκστρατείες καθώς αντιλαμβάνονται τη σημασία τους για την ανάκαμψη των οικονομιών τους». Όπως εξηγεί, ο Invest Cyprus συνεχίζει τις προσπάθειες για προσέλκυση επενδύσεων μένοντας προσηλωμένος στους τρεις πιο υποσχόμενους τομείς της κυπριακής οικονομίας: την προσέλκυση διεθνών εταιρειών τεχνολογίας και πληροφορικής για δημιουργία έδρας/βάσης στην Κύπρο που αποτελεί την κορωνίδα του 5-ετούς Στρατηγικού του Πλάνου, την προσέλκυση ξένων επενδύσεων σε μεγάλα έργα στους τομείς του τουρισμού και της φιλοξενίας, της εκπαίδευσης, της υγείας και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς και τον αναπτυσσόμενο τομέα των επενδυτικών ταμείων.

Σύμφωνα με τον UNCTAD, τον αρμόδιο οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών για θέματα διεθνούς οικονομίας και επενδύσεων, το 2020 οι ΑΞΕ παρουσίασαν μείωση 42% διεθνώς και 70% στην Ευρώπη. Παρά την αισιοδοξία ότι πλησιάζει το τέλος την πανδημίας, οι επενδυτές, κατά πάσα πιθανότητα, δεν πρόκειται να ανοίξουν τις κάνουλες ούτε φέτος, αφού ο UNCTAD προβλέπει περαιτέρω μείωση των ΑΞΕ κατά 5% για το τρέχον έτος.

Με αυτά τα δεδομένα, γίνεται αντιληπτό πως η Κύπρος θα έχει να αντιμετωπίσει «άγριο» ανταγωνισμό για προσέλκυση ΑΞΕ το επόμενο διάστημα. Το στοίχημα είναι μεγάλο και το διακύβευμα ακόμα μεγαλύτερο. Το πρόσφατο παράδειγμα του Brexit, κατέδειξε πως οι παραδοσιακοί παίκτες στις ευρωπαϊκές αγορές, όπως η Ιρλανδία, η Ολλανδία, το Λουξεμβούργο, η Γερμανία, συνεχίζουν να κερδίζουν τη μεγάλη μερίδα του λέοντος όταν προκύπτουν τέτοιες οικονομικές συνθήκες, ενώ παρατηρούμε ότι χώρες όπως η Λιθουανία και η Εσθονία να εξελίσσονται σε πόλο έλξης για τις εταιρείες του τομέα του ICT και του fintech. Ωστόσο, η Κύπρος δεν διεκδικεί τη μερίδα του λέοντος αλλά μία μερίδα προσαρμοσμένη στα μεγέθη της οικονομίας η οποία θα τη βοηθήσει να αντεπεξέλθει της ύφεσης το συντομότερο δυνατό. Ακόμα όμως και για την επίτευξη αυτού του στόχου, γίνεται αντιληπτό πως απαιτείται να επενδύσουμε σε μια στρατηγική προσέλκυσης επενδύσεων. Στρατηγική η οποία θα καταστήσει τη χώρα πιο ελκυστική από δεκάδες άλλους ανταγωνιστικούς προορισμούς οι οποίοι αναζητούν τις ξένες επενδύσεις όσο κι εμείς.

Μετά από μία ευρεία σύσκεψη στο Προεδρικό Μέγαρο με διάφορους οικονομικούς φορείς, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δήλωσε πως ένας από τους στόχους είναι η παραχώρηση φορολογικών κι άλλων κινήτρων για νέες μορφές οικονομικής ανάπτυξης «με έμφαση στη μεταφορά έδρας των εταιρειών στην Κύπρο, στην έρευνα και καινοτομία, την εκπαίδευση, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την υγεία και τον τουρισμό…»

Σήμερα, περισσότερο από ποτέ -ακόμα και από το 2013- χρειάζεται να υλοποιήσουμε μία ενιαία στρατηγική προσέλκυσης, βιώσιμων και με πολλαπλασιαστικό όφελος, Άμεσων Ξένων επενδύσεων, εξηγεί ο Γ. Καμπανέλλας. «Τόσο στην πρόσφατη σύσκεψη, όσο και προηγουμένως, όλες οι παραγωγικές δυνάμεις της οικονομίας συμφωνούν ότι θα πρέπει τάχιστα το κράτος να ενισχύσει σημαντικά τις προσπάθειες του Κυπριακού Οργανισμού Προώθησης Επενδύσεων, στο πλαίσιο της εκστρατείας προσέλκυσης ξένων εταιρειών και ξένων επενδύσεων, παρέχοντας αντίστοιχους πόρους με εκείνους της προσέλκυσης τουριστών», κατέληξε ο CEO του Invest Cyprus.