Αξιοσημείωτες αντοχές για την κυπριακή αγορά εργασίας

Μετά από δύο κρίσεις -της πανδημίας και του σοκ που προκάλεσε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία- η αγορά εργασίας της Κύπρου επιδεικνύει ανθεκτικότητα, σύμφωνα με την ανάλυση που περιλαμβάνεται στο τελευταίο οικονομικό δελτίο της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου.

«Η ανθεκτικότητα που παρατηρήθηκε τα τελευταία χρόνια στην αγορά εργασίας μετά το ξέσπασμα της πανδημίας διασφαλίστηκε από την υιοθέτηση οικονομικών μέτρων από το κράτος, συμβάλλοντας στη συγκράτηση τόσο της επιδείνωσης της ανεργίας όσο και της συρρίκνωσης της απασχόλησης κατά την περίοδο της πανδημίας», αναφέρεται στην ανάλυση, σχολιάζοντας θετικά τα μέτρα για τη στήριξη της απασχόλησης.

Τα στοιχεία

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία για την αγορά εργασίας κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022, η απασχόληση κατέγραψε σταδιακή ανάκαμψη η οποία ανήλθε στο 1,9% σε σχέση με 0,9% την αντίστοιχη περίοδο του 2021.

Η αύξηση στην απασχόληση προήλθε κυρίως από τους τομείς του Εμπορίου, της Παροχής Καταλύματος, των Κατασκευών, Επαγγελματικών Υπηρεσιών και της Ενημέρωσης και Επικοινωνίας. Από τις έρευνες οικονομικής συγκυρίας προκύπτει ότι οι προσδοκίες για απασχόληση προσωπικού τους επόμενους τρεις μήνες δεν έχουν επηρεαστεί σημαντικά, παρά την εισβολή στην Ουκρανία.

Οι ώρες εργασίας ανά απασχολούμενο σημείωσαν ετήσια άνοδο 2,6% το πρώτο εξάμηνο του 2022 σε σχέση με 3,4% το αντίστοιχο περυσινό. Σημειώνεται ότι καταγράφηκε σημαντική ετήσια άνοδος στις ώρες εργασίας ανά απασχολούμενο από το δεύτερο τρίμηνο του 2021 (10,2%), σε συνάρτηση με τη σημαντική ανάκαμψη στον ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ, με συνεχιζόμενη θετική πορεία, καταδεικνύοντας έτσι την περιορισμένη πιθανότητα μεταγενέστερων επιδράσεων με χρονική υστέρηση (hysteresis effects).

H ανεργία

Οι αρνητικές επιπτώσεις της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία στα στοιχεία της ανεργίας είναι συγκρατημένες. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Έρευνας Εργατικού Δυναμικού (ΕΕΔ), η ανεργία ανήλθε στο 6,7% το πρώτο εξάμηνο του 2022 σε σύγκριση με 8,5% την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Σε σχέση με εξελίξεις στην ανεργία κατά ηλικιακή ομάδα, η ηλικιακή ομάδα των 25-34 ετών, έχει την πιο μεγάλη συνεισφορά με 2,5 ποσοστιαίες μονάδες στο συνολικό ποσοστό ανεργίας του 6,7% για το πρώτο εξάμηνο του 2022. Μικρότερη συνεισφορά στο συνολικό ποσοστό ανεργίας προέρχεται από τους νέους ηλικίας 15-24 ετών, με 1,4 ποσοστιαίες μονάδες. Το ποσοστό ανεργίας στους νέους ηλικίας 15-24 ετών μειώθηκε στο 17,7% την υπό εξέταση περίοδο του 2022, έναντι ποσοστού 18,2% την αντίστοιχη περυσινή.

Στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας για την εγγεγραμμένη ανεργία κατέδειξαν συνεχιζόμενη πτωτική πορεία, η οποία είναι ευδιάκριτη από τον Ιούνιο του 2021 μέχρι και τον Αύγουστο του 2022.

Τα τελευταία στοιχεία του Ιανουαρίου δείχνουν ότι ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων στο τέλος Ιανουαρίου 2023, έφτασε τα 16.758 πρόσωπα. Με βάση τα στοιχεία διορθωμένα για εποχικές διακυμάνσεις, τα οποία δείχνουν την τάση της ανεργίας, ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων τον Ιανουάριο 2023 αυξήθηκε οριακά στα 14.121 πρόσωπα σε σύγκριση με 14.068 τον προηγούμενο μήνα.

Παράλληλα, σύμφωνα με τα συγκριτικά πιο αντιπροσωπευτικά της κατάστασης στην αγορά εργασίας στοιχεία της Έρευνας Εργατικού Δυναμικού, το ποσοστό ανεργίας με διάρκεια έξι μήνες και άνω παρουσίασε μείωση το δεύτερο τρίμηνο του 2022, φθάνοντας στο 3,5% σε σύγκριση με 5% το αντίστοιχο περυσινό τρίμηνο.

«Τα στοιχεία αυτά είναι ενθαρρυντικά, αφού υποδηλώνουν ότι οι μακροχρόνιοι άνεργοι σταδιακά επανεντάσσονται στην απασχόληση», τονίζεται στο οικονομικό δελτίο.

Οι εργαζόμενοι από το εξωτερικό

Σε σχέση με το θέμα ενδεχόμενης γενικευμένης δυσκολίας στην αναζήτηση εργαζομένων (στενότητα στην αγορά εργασίας), αυτό δεν φαίνεται να υφίσταται καθώς, σύμφωνα με στοιχεία της Έρευνας Εργατικού Δυναμικού, συνεχίζεται η εισροή ξένου εργατικού δυναμικού, κάτι το οποίο δύναται να καλύψει τις ανάγκες προσωπικού των επιχειρήσεων.

Επιπρόσθετα, η έρευνα κατέδειξε τη μεγάλη αύξηση των κενών θέσεων εργασίας κατά σχεδόν 5.000 άτομα το πρώτο εξάμηνο του 2022. Αυτό αντανακλά εν μέρει την ισχυρή οικονομική ανάκαμψη και τη συνεχιζόμενη ανθεκτικότητα στην αγορά εργασίας, όπου οι μακροχρόνιοι άνεργοι δύναται να απορροφηθούν σταδιακά στο εργατικό δυναμικό, δεδομένης και της ενισχυμένης ικανότητας των Υπηρεσιών Δημόσιας Απασχόλησης για τοποθέτηση ανέργων σε κενές θέσεις εργασίας.

«Μάλιστα, η συνεχιζόμενη εισροή ξένων εταιρειών για δραστηριοποίηση ή/και επέκταση των δραστηριοτήτων τους στην Κύπρο (interna-tional headquartering), είναι συνυφασμένη με την εισροή ξένου εργατικού δυναμικού», τονίζεται.

Αναντιστοιχία δεξιοτήτων

Σε ό,τι αφορά τη συσχέτιση ανάμεσα στα στοιχεία των κενών θέσεων εργασίας και της ανεργίας, διαφαίνεται κάποια αναντιστοιχία (mismatch) στη ζήτηση και τη διάθεση δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας.

Αυτό αποτυπώνεται και σε πρόσφατες έρευνες της Ομοσπονδίας Εργοδοτών και Βιομηχάνων, οι οποίες καταδεικνύουν κάποια σχετική στενότητα στην αγορά εργασίας, η οποία ωστόσο εστιάζεται σε συγκεκριμένους τομείς και επαγγέλματα (εστίαση, προσωπικό καθαριότητας και γενικότερα ανειδίκευτο προσωπικό).