Κύπρος: Μια νήσος των συνταξιούχων - Οι δαπάνες του Tαμείου Kοινωνικών Aσφαλίσεων

Σημαντική αύξηση παρουσιάζουν οι δαπάνες του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα σε ό,τι έχει να κάνει με τις συντάξεις γήρατος, αφού σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων, από το 2010 μέχρι και το 2021 οι δαπάνες του ταμείου για συντάξεις γήρατος, αυξήθηκαν από ένα περίπου δισ. ευρώ στα 1,54 δισ. ευρώ, αντιστοίχως. Παράλληλα, μόνο κατά την περίοδο του 2017 με 2021 οι δαπάνες για συνολικές συντάξεις αυξήθηκαν κατά 240 εκατ. ευρώ, ενώ οι παροχές από το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων ανήλθαν στα 141 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2021 συγκριτικά με 175 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2020.

Έσοδα ταμείου

Σε σχέση με τα έσοδα του ταμείου αυτά άγγιξαν σχεδόν το 1,78 δισ. ευρώ στο τέλος του 2020 με τη μεγαλύτερη συνεισφορά στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων να έχουν οι μισθωτοί του ιδιωτικού και ημιδημόσιου τομέα. Ειδικότερα, από τα 1,78 δισ. ευρώ έσοδα στο τέλος του 2020 τα 984 εκατ. ευρώ προέρχονταν από τους μισθωτούς του ιδιωτικού και ημιδημόσιου τομέα ενώ τα έσοδα από τους μισθωτούς του δημοσίου τομέα ήταν στα 297 εκατ. ευρώ. Σε ό,τι αφορά άλλα έσοδα του ταμείου για το 2020, ποσό 57,8 εκατ. ευρώ προέρχονταν από αυτοτελώς εργαζομένους, ενώ 397 εκατ. ευρώ από τη γενική κυβερνητική εισφορά. Σε ό,τι αφορά το σύνολο των εξόδων για το 2020 αυτό ανήλθε στα 1,63 δισ. ευρώ, δηλαδή υπήρξε μια θετική διαφορά εσόδων και εξόδων της τάξεως των 150 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται πως στο τέλος του 2021 ο συνολικός αριθμός ενεργών ασφαλισμένων ανήλθε περίπου στις 515 χιλιάδες με το 83,3% να είναι μισθωτοί του ιδιωτικού και ημιδημόσιου τομέα, το 10,7% μισθωτοί του δημοσίου τομέα, το 5,9% αυτοτελώς εργαζόμενοι και το 0,1% προαιρετικά ασφαλισμένοι.

Αυξάνονται οι συνταξιούχοι

Με βάση τα προκαταρκτικά στοιχεία στο τέλος του 2021 υπήρχαν στην Κύπρο 125.784 συνταξιούχοι με τις ετήσιες δαπάνες για σύνταξη γήρατος να ανέρχονται στα 1,25 δισ. ευρώ. Στο τέλος του 2020 οι ετήσιες δαπάνες για σύνταξη γήρατος ανέρχονταν στο 1,1 δισ. ευρώ, ενώ στο τέλος του 2013 οι δαπάνες για σύνταξη γήρατος ήταν στα 880 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, αξίζει να αναφέρουμε πως στο τέλος του 2013 ο συνολικός αριθμός των συνταξιούχων οι οποίοι λάμβαναν θεσμοθετημένη σύνταξη ήταν στις 100.594 ενώ όπως προαναφέραμε στο τέλος του 2021 ο αριθμός αυτός ανήλθε στις 125.784. Δηλαδή, σε μια οκταετία οι συνταξιούχοι οι οποίοι λαμβάνουν συντάξεις γήρατος αυξήθηκαν κατά 25%. Το γενικό συμπέρασμα από τα στοιχεία αυτά είναι ότι ο πληθυσμός της Κύπρου γερνάει και ως εκ τούτου αυξάνονται οι συνταξιοδοτικές δαπάνες του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, δημιουργώντας μελλοντικές πιθανές πιέσεις στο ταμείο.

Εισήγηση τρόικας

Υπενθυμίζεται πως το 2012 η τρόικα στο πλαίσιο της σύναψης μνημονίου δημοσιονομικής προσαρμογής, είχε εισηγηθεί την επέκταση του ορίου συνταξιοδότησης στο 67ο έτος κάτι το οποίο δεν έγινε αποδεκτό. Τέλος, να σημειώσουμε πως εντός ΕΕ, αλλά και σε χώρες εκτός της ΕΕ, υπάρχουν συνεχείς ζυμώσεις και συζητήσεις σε σχέση με τις προκλήσεις που αναμένεται να αντιμετωπίσουν οι ανεπτυγμένες οικονομίες τις επόμενες δεκαετίες σε ό,τι αφορά το συνταξιοδοτικό, γεγονός το οποίο δεν μπορεί να αφήνει την Κύπρο αδιάφορη.