Τα δικαιώματα των επιβατών όταν ταξιδεύουν με αεροπλάνο

Τους θερινούς μήνες η αεροπορική κίνηση πολλαπλασιάζεται και ταυτόχρονα αυξάνεται η πιθανότητα το αεροπορικό δρομολόγιο που έχουμε επιλέξει να μην εκτελεστεί στην ώρα του και σπανιότερα να ακυρωθεί ή να μας αρνηθούν την επιβίβαση. Το τελευταίο οφείλεται στο γεγονός ότι οι αεροπορικές εταιρείες έχουν το δικαίωμα να πωλούν περισσότερα εισιτήρια από τις θέσεις του αεροπλάνου. Αυτό επιτρέπεται καθώς στατιστικά υπάρχουν πάντα ακυρώσεις. Ωστόσο, το δικαίωμα αυτό συνεπάγεται ένα μεγάλο κόστος για την αεροπορική εταιρεία (όπως θα εξηγήσουμε στη συνέχεια) αν τελικά εμφανιστούν όλοι οι επιβάτες…

Σε όλο αυτό το περιβάλλον, ο Ευρωπαίος επιβάτης δεν είναι απροστάτευτος. Οι αεροπορικές εταιρείες που εκτελούν πτήσεις εντός της ΕΕ δεσμεύονται από συγκεκριμένες υποχρεώσεις έναντι των επιβατών τους, εξηγεί στον «Π» ο Πρόεδρος του Κυπριακού Συνδέσμου Καταναλωτών, Μάριος Δρουσιώτης.

«Οι αεροπορικές εταιρείες οφείλουν να αποζημιώνουν τους καταναλωτές σύμφωνα με τον σχετικό κανονισμό της ΕΕ περί δικαιωμάτων των επιβατών αεροπορικών μεταφορών», σημείωσε ο κ. Δρουσιώτης.

«Πρόκειται για μια νομοθεσία που κανένας δεν μπορεί να την παρακούσει και σε αυτή τη νομοθεσία καθορίζονται αποζημιώσεις σε περιπτώσεις ακύρωσης πτήσης, άρνησης επιβίβασης πτήσης και καθυστέρησης πτήσης», τόνισε ο κ. Δρουσιώτης. «Αυτές οι αποζημιώσεις είναι ανάλογες με τον προορισμό, την απόσταση και τον χρόνο των καθυστερήσεων», υπογράμμισε.

Από το 2015, κατά μέσο όρο 6,4 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως είναι επιλέξιμοι για αποζημίωση βάσει του ευρωπαϊκού κανονισμού. Ο κανονισμός ισχύει στις 28 χώρες της ΕΕ, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι εξής περιοχές: Γουαδελούπη, Γαλλική Γουιάνα, Μαρτινίκα, Ρεϊνιόν, Μαγιότ, Άγιος Μαρτίνος (Γαλλικές Αντίλλες), Αζόρες, Μαδέρα και Κανάρια Νησιά, καθώς και η Ισλανδία, η Νορβηγία και η Ελβετία. Δεν περιλαμβάνονται οι Νήσοι Φερόε, η Νήσος του Μαν και οι Αγγλονορμανδικές Νήσοι.

Ακυρώσεις

Για παράδειγμα, εάν η πτήση έχει ακυρωθεί, η αεροπορική εταιρεία οφείλει να δώσει στον καταναλωτή την επιλογή μεταξύ επιστροφής αντίτιμου του εισιτήριου ή εξασφάλιση εναλλακτικού τρόπου μετάβασης στον τελικό προορισμό. Επίσης, έχει δικαίωμα σε επιπρόσθετη χρηματική αποζημίωση (125-600 ευρώ) κάτω υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Δικαίωμα έχει και σε αναψυκτικά, γεύματα, τηλεφώνημα και μία διανυκτέρευση, σε περίπτωση που χρειαστεί, κατά τη διάρκεια της αναμονής για τη νέα πτήση. Επιπλέον, αν ο καταναλωτής ζητήσει επιστροφή του αντίτιμου του εισιτηρίου, έχει το δικαίωμα σε οποιαδήποτε περαιτέρω βοήθεια ή αλλαγή του δρομολογίου.

Αντίθετα, οι καταναλωτές δεν έχουν κανένα δικαίωμα για αποζημίωση εάν η αεροπορική εταιρεία αποδείξει ότι η ακύρωση της πτήσης προκλήθηκε από έκτακτες περιστάσεις, όπως το κλείσιμο εναέριου χώρου. Το ίδιο ισχύει και σε περίπτωση που η εταιρεία έχει ενημερώσει 14 ημέρες πριν την προγραμματισμένη πτήση ή αν η πτήση έχει προγραμματισθεί κοντά στην αρχική πτήση.

Σε περίπτωση άρνησης επιβίβασης, η αεροπορική εταιρεία είναι υποχρεωμένη να σας εξασφαλίσει κατάλυμα σε ξενοδοχείο. Ο επιβάτης έχει το δικαίωμα για επιστροφή του αντίτιμου του εισιτήριου ή εξασφάλιση εναλλακτικού τρόπου μετάβασης στον τελικό προορισμό. Επίσης, διατηρεί το δικαίωμα για χρηματική αποζημίωση ύψους 250 ευρώ. Περαιτέρω βοήθεια δικαιούται εάν χρειαστεί να επιλέξει τον εναλλακτικό τρόπο μετάβασης στον τελικό προορισμό του.

Καθυστερήσεις

Τα περισσότερα παράπονα αφορούν κυρίως καθυστερήσεις πτήσεων. Για αυτό το λόγο οι καταναλωτές πρέπει να γνωρίζουν ότι «δικαιούνται μετά από τρεις ώρες, αυτά που προβλέπει ο Κανονισμός», ανέφερε ο κ. Δρουσιώτης.

Ειδικότερα, όταν η αεροπορική εταιρεία προβλέπει καθυστέρηση της πτήσης, οφείλει να παρέχει στους επιβάτες γεύματα και αναψυκτικά. Επίσης, μεταφορά και κατάλυμα σε ξενοδοχείο, σε περίπτωση που η πτήση αναχωρεί τελικά την επόμενη ημέρα, καθώς και επικοινωνιακές διευκολύνσεις. Εάν η καθυστέρηση είναι μεγαλύτερη των πέντε ωρών, η αεροπορική εταιρεία έχει την υποχρέωση να προσφέρει επιστροφή του πλήρους αντίτιμου του εισιτηρίου εντός επτά ημερών ή πτήση επιστροφής στο αρχικό σημείο αναχώρησης, το συντομότερο δυνατό.

Απώλεια/φθορά αποσκευών

Εάν η αποσκευή του καταναλωτή έχει χαθεί, καταστραφεί ή καθυστερήσει, ο καταναλωτής έχει δικαίωμα να ζητήσει αποζημίωση από την αεροπορική εταιρεία μέχρι 1.200 ευρώ. Εάν η αποσκευή έχει καταστραφεί ή φθαρεί, θα πρέπει να υποβάλει το παράπονό του μέσα σε επτά ημέρες από την παραλαβή της αποσκευής και μέσα σε 21 ημέρες για την καθυστέρηση των αποσκευών.

Αντίθετα, η αεροπορική εταιρεία δεν φέρει καμία ευθύνη εάν αποδείξει ότι είχε λάβει όλα τα προαπαιτούμενα μέτρα για να αποφύγει ή ότι ήταν αδύνατο να αποφευχθεί το οποιοδήποτε πρόβλημα με την αποσκευή.

Οι απεργίες

Δεν οφείλεται αποζημίωση εάν η αεροπορική εταιρεία μπορεί να αποδείξει ότι η ακύρωση μιας πτήσεις προκλήθηκε λόγω έκτακτων περιστάσεων. Σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ, οι απεργίες μπορούν να θεωρούνται έκτακτες περιστάσεις, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι η αεροπορική εταιρεία δεν υποχρεούται να καταβάλει αποζημίωση. Ωστόσο, για να απαλλαχθεί από την υποχρέωση καταβολής αποζημίωσης, η αεροπορική εταιρεία πρέπει να αποδείξει ότι: i) υπάρχει σχέση μεταξύ των έκτακτων περιστάσεων και της καθυστέρησης ή της ματαίωσης, και ii) η καθυστέρηση ή η ματαίωση δεν θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί ακόμη και αν είχαν ληφθεί όλα τα εύλογα μέτρα.