Η έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί το πιθανότερο σενάριο, αλλά η αβεβαιότητα για τους πολιτικούς χειρισμούς της κυβέρνησης Τζόνσον (με τον Βρετανό πρωθυπουργό να έχει αύριο Δευτέρα συνάντηση με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ στο Λουξεμβούργο) και την εσωτερική κατάσταση στη χώρα κρατά ανοιχτές πολλές εκκρεμότητες. Ο «Π» επιχειρεί σήμερα να σκιαγραφήσει την επόμενη ημέρα ενός Brexit χωρίς συμφωνία και τις επιπτώσεις του τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και τους ανθρώπους.

Τα κατεχόμενα
Μια λεπτομέρεια που δεν έχει αναδειχθεί είναι τι θα γίνει με τους 13.000 Βρετανούς πολίτες που ζουν στα κατεχόμενα. Σήμερα, ως κοινοτικοί, διέρχονται ελεύθερα από τα οδοφράγματα, κάτι που δεν θα είναι εφικτό στην περίπτωση ενός άτακτου Brexit, καθώς θα χάσουν το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας που τους δίνει ο Κανονισμός της Πράσινης Γραμμής. Η διαχείριση των 13.000 «εγκλωβισμένων» Βρετανών στα κατεχόμενα μοιάζει με λεπτομέρεια στη μεγάλη εικόνα του Brexit, αλλά είναι ένα θέμα που δεν μπορεί να αγνοηθεί, ειδικά αν το Ηνωμένο Βασίλειο ζητήσει να ρυθμιστεί το καθεστώς τους.

Αν τελικά υπάρξει συμφωνία -ο Μπόρις Τζόνσον δήλωνε την Παρασκευή «συγκρατημένα αισιόδοξος» για την πιθανότητα επίτευξης μιας συμφωνίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση- ο συναγερμός θα λήξει και οι δύο πλευρές θα κινηθούν με βάση τα όσα προβλέπει η Συμφωνία Αποχώρησης.

Αν τελικά το διαζύγιο είναι επεισοδιακό, χωρίς τον μπούσουλα της Συμφωνίας Αποχώρησης η οποία βάζει σε μια σειρά την επόμενη ημέρα, τότε το Ηνωμένο Βασίλειο θα αντιμετωπίζεται ως τρίτη χώρα, με ό,τι και αν αυτό συνεπάγεται τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους ανθρώπους. Πολλές πτυχές των σχέσεων Ηνωμένου Βασιλείου - Κύπρου θα πρέπει να ρυθμιστούν σε διμερές επίπεδο. Αρμόδιες πηγές αναφέρουν στον «Π» ότι υπάρχει η βούληση και η διάθεση στην περίπτωση ενός Brexit χωρίς συμφωνία να μην ταλαιπωρηθούν οι πολίτες των δύο χωρών. Παράλληλα συνεχίζεται η προετοιμασία του κρατικού μηχανισμού, υπό την καθοδήγηση του Brexit, για τη διαχείριση των θεμάτων που θα προκύψουν σε περίπτωση αδιεξόδου στις διαπραγματεύσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης - Ηνωμένου Βασιλείου.

Στη Βρετανία

Σε ό,τι αφορά την πλευρά του Ηνωμένου Βασιλείου, έχει ετοιμαστεί η νομοθεσία με την οποία οι Ευρωπαίοι πολίτες (και οι Κύπριοι) που ζουν στη χώρα διατηρούν όλα τους τα δικαιώματα, ενώ τους παρέχεται επαρκής χρόνος για να εγγραφούν στο νέο καθεστώς άδειας παραμονής (EU Settlement Scheme). Σε ό,τι αφορά τις εμπορικές συναλλαγές, το δασμολόγιο που έχει ετοιμάσει το Ηνωμένο Βασίλειο δεν περιλαμβάνει επιβαρύνσεις για το χαλλούμι και τις πατάτες, τα βασικά προϊόντα που εξάγει η Κύπρος στη χώρα. Παράλληλα έχει προβλεφθεί ενίσχυση του προσωπικού στα τελωνεία για τη διαχείριση των εισαγωγών. Σε ό,τι αφορά το καθεστώς των φοιτητών, τα δίδακτρα θα παραμείνουν στα σημερινά επίπεδα και το 2020, ενώ δεν υπάρχει απόφαση για το καθεστώς μετά το 2021. Τέλος, στα αεροδρόμια της χώρας έχει προβλεφθεί να διατηρηθεί ο διαχωρισμός μεταξύ αφίξεων από ΕΕ και τρίτες χώρες.



Στην Κύπρο

Στο σενάριο του Brexit χωρίς συμφωνία ανακύπτουν και μια σειρά από πρακτικά θέματα που αφορούν τους 17.000 Βρετανούς οι οποίοι ζουν μόνιμα στη Δημοκρατία και γενικά τις διμερείς σχέσεις, τα οποία μέχρι στιγμής δεν έχουν τακτοποιηθεί. Με το Brexit σε εκκρεμότητα η Κύπρος δεν μπορεί να προχωρήσει τώρα σε διμερείς συμφωνίες με το Ηνωμένο Βασίλειο για τα ανοιχτά θέματα (όπως και τα υπόλοιπα κράτη μέλη της ΕΕ), γιατί κάτι τέτοιο θα υπονόμευε τη διαπραγματευτική θέση της Ένωσης. Ωστόσο, όπως αναφέραμε, η βούληση της κυπριακής πλευράς είναι να μην υπάρξει ταλαιπωρία και να ρυθμιστούν όλα τα ζητήματα στη βάση της αμοιβαιότητας.

Τα βασικά θέματα που βρίσκονται σε εκκρεμότητα είναι:

-Να δοθεί περίοδος χάριτος στους Βρετανούς πολίτες για τακτοποίηση της άδειας παραμονής τους.

-Η πρόσβαση στο ΓεΣΥ.

-Η δυνατότητα συμμετοχής στις τοπικές εκλογές. Σε δημοτικά και κοινοτικά συμβούλια, ειδικά στην Πάφο, υπάρχουν εκλελεγμένοι Βρετανοί.

-Η αναγνώριση διπλωμάτων οδήγησης.

-Η αμοιβαία αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων.

-Ο τρόπος ελέγχου των Βρετανών στα αεροδρόμια. Ίσως χρειαστεί να ενισχυθούν τα σημεία ελέγχου διαβατηρίων.

-Το δασμολογικό καθεστώς εισαγωγών από το Ηνωμένο Βασίλειο. Σε περίπτωση Brexit χωρίς συμφωνία αν δεν υπάρξει άλλη διευθέτηση η Κύπρος θα εφαρμόσει το γενικό δασμολόγιο του ΠΟΕ, καθιστώντας ακριβότερες τις εισαγωγές. Από το ΗΒ η Κύπρος εισάγει τρόφιμα και αυτοκίνητα.