Πολιτικές και ποινικές ευθύνες για το Συνεργατισμό

To πόρισμα της ερευνητικής επιτροπής για την κατάρρευση του συνεργατικού πιστωτικού τομέα, έκτασης 800 σελίδων, δεν δόθηκε στη δημοσιότητα, αλλά η εκτενής δήλωση του προέδρου της επιτροπής Γιώργου Αρέστη, κατά την παράδοσή του στον γενικό εισαγγελέα Κώστα Κληρίδη, αρκεί για να γίνει σαφές ότι καταλογίζονται σε πρόσωπα πολιτικές, αστικές και ποινικές ευθύνες. Τις νομικές ευθύνες (αστικές και ποινικές ευθύνες) καλείται τώρα να τις διερευνήσει και να τις προσδιορίσει ο γενικός εισαγγελέας.

Σε κάθε περίπτωση μπορεί κανείς βάσιμα να υποθέσει ότι ένας αριθμός προσώπων που ενεπλάκησαν στη διαχείριση του Συνεργατισμού, ειδικά μετά το 2013, θα περάσει τις πόρτες των δικαστηρίων.

«Δεν παραγνωρίζουμε ότι εξ αντικειμένου δυσκολίες και εξωγενείς παράγοντες συνέβαλαν στη διάρκεια των ετών στη δημιουργία προβλημάτων στην ομαλή πορεία του Συνεργατισμού στην Κύπρο. Όμως, η κύρια αιτία της κακοδαιμονίας του υπήρξε ο ανθρώπινος παράγοντας, ιδιαίτερα μάλιστα η αμέλεια και η ανικανότητα, αλλά το χειρότερο η ασυδοσία και απληστία πολλών οι οποίοι είχαν ταχθεί να ηγούνται και να υπηρετούν τον Συνεργατισμό», ανέφερε ο κ. Αρέστης στη δήλωσή του. Μια δήλωση που χαρακτηρίζεται από έντονο συναισθηματικό τόνο.
«Αισθανόμαστε ότι στην ουσία έχουμε διεξάγει ένα είδος θανατικής ανάκρισης, αναζητώντας μέσα από την επίπονη έρευνά μας τα αίτια της κατάρρευσης αυτού του επιτεύγματος», είπε.

«Η σημερινή κατάρρευση του ΣΠΤ στην Κύπρο είναι το τέρμα μιας περιόδου και μιας συγκεκριμένης εποχής», σημείωσε.

Μετά το 2013

Σε άλλο σημείο τόνιζε ότι το πόρισμα καλύπτει δύο περιόδους, από το 1985 όταν θεσπίστηκε ο περί Συνεργατικού Πιστωτικού Τομέα Νόμος μέχρι και το 2013, όταν κρατικοποιήθηκε ο Συνεργατισμός, και την περίοδο από το 2013 μέχρι την πώληση του Συνεργατισμού. Το πόρισμα για την πρώτη περίοδο καλύπτει 9 κεφάλαια και για τη δεύτερη περίοδο 28, οπότε γίνεται σαφές πού έδωσε περισσότερο βάρος η επιτροπή.

Ο κ. Αρέστη, μιλώντας εκ μέρους και των άλλων δύο μελών της επιτροπής, τους κ.κ. Γιώργο Χαραλάμπους και Γιώργο Γεωργίου, ξεκινά τη δήλωσή του τονίζοντας ότι η έκθεση καλύπτει κατά τρόπο εξαντλητικό όλα τα ζητήματα και ερωτήματα τα οποία εγείρονται, σύμφωνα με τους όρους εντολής της.

Μέσα από τη ροή του κειμένου στο πόρισμα αναδεικνύονται οι ευθύνες προσώπων, κάτι που ευθέως αναφέρει ο κ. Αρέστη
«Στο τέλος κάθε ενότητας προχωρούμε στην εξαγωγή κάποιων πρώτων συμπερασμάτων υπό τύπον επισημάνσεων για να διευκολύνουμε την ανάγνωση του κειμένου. Στο τέλος, τόσο της πρώτης περιόδου, όσο και της δεύτερης, προχωρούμε στη διατύπωση των τελικών μας συμπερασμάτων και στη συνέχεια εξετάζουμε το θέμα κατά πόσο θα πρέπει να αποδοθούν ευθύνες. Τόσο για τη μία όσο και για την άλλη περίοδο διαπιστώνουμε ότι υπάρχουν περιθώρια για την περαιτέρω διερεύνηση του ενδεχομένου διάπραξης αστικών και ποινικών αδικημάτων. Επίσης, τόσο για τη μία όσο και για την άλλη περίοδο, διαπιστώνουμε την ύπαρξη πολιτικών ευθυνών».

Η πώληση  στην Ελληνική
Η επιτροπή δεν περιορίστηκε απλά στην ανάλυση των καταθέσεων και των εγγράφων που ετέθησαν ενώπιόν της, αλλά προέβη και σε χρηματοοικονομική αξιολόγηση των δεδομένων που είχε ενώπιόν της. Δεν επιβεβαιώνεται, αλλά και ούτε διαψεύδεται, ότι οι τεχνικοί σύμβουλοι της επιτροπής (μεταξύ των οποίων και ο ελεγκτικός οίκος Moore Stephens, τον οποίο μάλιστα ο κ. Αρέστη ευχαρίστησε για τη συμβολή του στο έργο της επιτροπής) προχώρησαν σε αξιολόγηση της πώλησης εργασιών και υποχρεώσεων της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας στην Ελληνική Τράπεζα. Πρόκειται για την τελευταία (και δραματική) πράξη της πορείας του Συνεργατικού μετά την κρατικοποίησή του το 2013 και θα έχει ενδιαφέρον το αποτέλεσμα αυτή της αξιολόγησης, αλλά και οι παραδοχές με βάση τις οποίες διεξήχθη.

Τα κόμματα

ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, Κίνημα Οικολόγων και Κίνημα Αλληλεγγύης και Συμμαχία Πολιτών με ανακοινώσεις τους ζητούν την απόδοση ευθυνών που καταγράφονται στο πόρισμα της επιτροπής. Τα κόμματα στέκονται στις δηλώσεις Αρέστη περί αστικών, ποινικών και ειδικά πολιτικά ευθυνών. Για τις τελευταίες δείχνουν προς τον δρόμο των πολιτικών που κατονομάζονται.

Οι προϋποθέσεις για τη δημοσιοποίηση

Η επιτροπή αποφάσισε τη δημοσιοποίηση του πορίσματος, αλλά άφησε στον γενικό εισαγγελέα την απόφαση για τον χρόνο της δημοσιοποίησης.
Ο Κώστας Κληρίδης διαβεβαίωσε ότι η έκθεση αυτή δεν πρόκειται να παραμείνει αναξιοποίητη. Την εξέταση του πορίσματος ανέλαβε ομάδα λειτουργών της Νομικής Υπηρεσίας.

«Εκεί όπου υπάρχουν, αν υπάρχουν, να αποδοθούν ευθύνες, ευθύνες οποιασδήποτε μορφής, είτε είναι ευθύνες πολιτικές να κατανεμηθούν, είτε είναι ευθύνες πειθαρχικές, είτε είναι ευθύνες ποινικές», είπε ο κ. Κληρίδης.

«Η δημοσιοποίηση θα συναρτηθεί από την πορεία της μελέτης, αλλά και από το αν η δημοσιοποίηση επηρεάζει οποιαδήποτε έρευνα ήθελε προκύψει», προσέθεσε.
Σε ερώτηση αν θα μπορούσε να δημοσιοποιηθεί η απόδοση των πολιτικών ευθυνών από τώρα, αφού δεν ενέχει νομική πτυχή, ο κ. Κληρίδης είπε ότι μετά που θα τύχει της αναγκαίας μελέτης, εκεί όπου θα κριθεί πως δεν προκαλείται το οποιοδήποτε πρόβλημα σε οποιαδήποτε περαιτέρω έρευνα, ναι, θα τύχει δημοσιοποίησης.