Την υφιστάμενη κατάσταση στην οικονομία και στον κόσμο των επιχειρήσεων, τις δυσκολίες της περασμένης πενταετίας, αλλά και τις προκλήσεις και το όραμα της επόμενης πενταετίας σκιαγράφησε με την ομιλία του ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης της Ομοσπονδίας Εργοδοτών και Βιομηχανων ο Πρόεδρος της ΟΕΒ, Χρίστος Μιχαηλίδης. Η Γενική Συνέλευση διέξάγεται σήμερα το απόγευμα σε κεντρικό ξενοδοχείο της πρωτεύουσας.
Παραθέτουμε αποσπάσματα από την ομιλία του κ. Μιχαηλίδη:
Αποτελεσματική διαχείριση της κρίσης
«Παρόλες τις αντιξοότητες και αδιαμφισβήτητες θυσίες του Κύπριου πολίτη, εργαζομένων, Συνταξιούχων και Επιχειρήσεων πέντε χρόνια μετά μπορούμε να μιλάμε για αποτελεσματική διαχείριση της κρίσης. Η υιοθέτηση και εφαρμογή μιας ορθολογικής οικονομικής πολιτικής, η συναινετική συμβολή της πολιτικής ηγεσίας, καθώς επίσης η κατανόηση που επικράτησε ανάμεσα σε εργαζομένους και εργοδότες, κοινωνικούς εταίρους και άλλα οργανωμένα σύνολα της κυπριακής κοινωνίας ανέστρεψαν το αρνητικό κλίμα και επανάφεραν την κυπριακή οικονομία σε τροχιά ανάπτυξης».
Ο κ. Μιχαηλίδης έκανε ιδιαίτερη μνεία στα εξής επιτεύματα της περασμένης πενταετίας:
• Στους θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας
• Στα πρωτογενή πλεονάσματα
• Στις αναβαθμίσεις της οικονομίας μας από τους οίκους αξιολόγησης
• Στον αριθμό αναπτυξιακών έργων και προσέλκυση μεγάλων ξένων επενδύσεων
• Στις επιδόσεις μας στον Τουρισμό
• Στα κίνητρα των αυξημένων συντελεστών στον κατασκευαστικό τομέα
• Στον έστω μικρό αριθμό μεταρρυθμίσεων, συμπεριλαμβανομένου της δημιουργίας Υφυπουργείου Ναυτιλίας
• Στις επιδόσεις και θετική αναπτυξιακή επίδραση από τα κίνητρα πολιτογράφησης
• Στη μείωση που επιτεύχθηκε στο ύψιστο κοινωνικό πρόβλημα αυτό της ανεργίας
Η υφιστάμενη κατάσταση
Όπως επεσήμανε οι όποιες θετικές εξελίξεις, δεν επιτρέπουν εφησυχασμό και ασφαλώς ούτε επιστροφή σε πρακτικές του παρελθόντος. Στη συνέχεια κατέγραψε τα προβλήματα υφιστάμενης κατάστασης.
1. Τραπεζικός τομέας και Ρευστότητα: Παρά τη ψηλή ρευστότητα των τραπεζών αποτελεί γεγονός η απουσία ρευστότητας στην αγορά. Προς τι οι θυσίες Νοικοκυριών, Επιχειρήσεων και καταθετών;, διερωτήθηκε Πως θα επέλθει σταθερότητα, βιωσιμότητα, επενδυτική δραστηριότητα και απασχόληση, χωρίς ουσιαστική τραπεζική στήριξη και ρευστότητα στην αγορά;
«Εύλογα θεωρώ επίσης ανησυχεί ο κάθε Κύπριος για την κατάσταση στον Συνεργατισμό. Σε κάθε περίπτωση ήρθε η ώρα για τη λήψη δραστικών αποφάσεων οι οποίες άνκαι οδυνηρές είναι απολύτως αναγκαίες για την εξυγίανση του χρηματοπιστωτικού συστήματος της Κύπρου».
2. Βιωσιμότητα και Ανταγωνιστικότητα των Επιχειρήσεων και κλάδων της οικονομίας:
«Παρά τη σαφή βελτίωση των συνθηκών, 1:2 επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν προβλήματα βιωσιμότητας και ανταγωνιστικότητας. Τα μέτρα και κίνητρα στήριξης είναι περιορισμένα γι’ αυτό άλλωστε οι επιχειρήσεις, όπως τεκμηριώνεται και ερευνητικά προσδοκούν από το κράτος περισσότερα κίνητρα, φοροαπαλλαγές και χορηγίες, απλοποίηση της γραφειοκρατίας και στήριξη για πρόσβαση σε κεφάλαια και δανεισμό. Η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και των επιχειρήσεών μας βρίσκεται σε μη ικανοποιητικά επίπεδα. Η βιομηχανία παραμένει ο φτωχός συγγενής, ενώ οι υπηρεσίες που άντεξαν στην κρίση, λόγω συγκριτικών πλεονεκτημάτων, παλεύουν διαχρονικά σε ένα αντίξοο περιβάλλον».
3. Κράτος και Κοινωνία:
«Η χώρα χρειάζεται δραστικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις. Αλλαγή δομών, Συστημάτων και νοοτροπίας. Καταπολέμηση κατεστημένων, συνδρόμων εξουσίας και παραγοντισμού, δημαγωγικών σκοπιμοτήτων και συμφερόντων από όπου και αν προέρχονται. Η γραφειοκρατία αποτελεί ένα σινικό τείχος τροχοπέδη στην παραγωγικότητα, ανταγωνιστικότητα και ανάπτυξη της χώρας. Το πρόσφατο φαινόμενο της συνεχούς πλήρωσης θέσεων και προαγωγών που διογκώνει τις δημόσιες δαπάνες, επίσης μας ανησυχεί όπως και κάθε φορολογούμενο πολίτη. Δικαιολογημένη ανησυχία υπάρχει, επίσης για την αυξημένη εγκληματικότητα όπως αυτή παρουσιάστηκε τις τελευταίες μέρες».
4. Εξωστρέφεια και Ξένες επενδύσεις:
«Αποτελεί πραγματικότητα ότι παρά την αυτονόητη σημασία για μια μικρή χώρα όπως την δική μας η πολιτική εξωστρέφειας που ακολουθείται είναι ξεπερασμένη και αναποτελεσματική (Domestic market size index: 1 Δείκτη - Εγχώριου μεγέθους της αγοράς 114η θέση)».
5. Πραγματική Οικονομία:
Υπάρχει ένα σαφές κενό και ετεροχρονισμός των δημοσιοοικονομικών δεικτών και επιδράσεών τους, σε σχέση με την πραγματική οικονομία όπως αντανακλάται στην επιχειρηματική δραστηριότητα.
Το όραμα της ΟΕΒ
Στη συνέχεια ο κ. Μιχαηλίδης αναφέρθηκε στις εμπεριστατωμένες προτάσεις και εισηγήσεις της Ομοσπονδίας προς την Κυβέρνηση, αναλύοντας το όραμα της ΟΕΒ.
(i) Εθνικό: Οραματιζόμαστε μια Κύπρο ελεύθερη μακριά από Κατοχικούς στρατούς και ξένες Εγγυήσεις με μια λύση βιώσιμη και λειτουργική, με μια Πολιτική Ηγεσία που θα παραμερίζει ιδεολογίες και που ενωμένη, συλλογικά θα αντιμετωπίζει τα μεγάλα προβλήματα και κινδύνους της Χώρας. Σε κάθε περίπτωση ευελπιστούμε στην επανέναρξη ουσιαστικών συνομιλιών και θετικότερες εξελίξεις.
(ii) Λειτουργία του Κράτους: Η μεταρρύθμιση της Δημόσιας Υπηρεσίας, παρά τον θετικό προγραμματισμό παραμένει ημιτελής αλλά και ανεπαρκής. Αναμένουμε την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης του ευρύτερου δημόσιου τομέα, με ακόμη πιο θαρραλέες προσεγγίσεις, καθώς επίσης την υλοποίηση της ψηφιακής στρατηγικής και ολοκλήρωση του ψηφιακού μετασχηματισμού και της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης του δημοσίου τομέα. Σημαντικό ρόλο στην κατεύθυνση αυτή αναμένεται να διαδραματίσει και η σύσταση των Υφυπουργείων Ανάπτυξης και Τουρισμού, πάντοτε με την σωστή μορφοποίηση.
(iii) Αγορά Εργασίας & Εργασιακές Σχέσεις: Ενίσχυση της απασχόλησης. Για το φαινόμενο της μακροχρόνιας ανεργίας η ΟΕΒ προτείνει τη διεξαγωγή έρευνας με σκοπό των εντοπισμό των λόγων που αφήνουν χιλιάδες άτομα εκτός αγοράς εργασίας για μεγάλο χρονικό διάστημα και την λήψη μέτρων διόρθωσης του φαινομένου.
(iv) Το οικονομικό μοντέλο: Η ΟΕΒ θεωρεί πως ο πλήρης ανασχεδιασμός του οικονομικού μοντέλου είναι επιβεβλημένος. Απαιτείται καθορισμός των υφιστάμενων και νέων τομέων (όπως η έρευνα και η καινοτομία) με συγκριτικά πλεονεκτήματα και ολοκληρωμένη στρατηγική όλων των τομέων και κλάδων της οικονομίας για την επόμενη δεκαετία. Με μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στην βάση τριών αυτοτελών αλλά με συνεργίες αξόνων α) της εγχώριας παραγωγής και Ανάπτυξης β) τον εξαγωγικό προσανατολισμό γ) των ξένων επενδύσεων.
Ο ανασχεδιασμός και τι προτείνεται ανά τομέα, μεταξύ άλλων:
(1) Ανάπτυξη Γης και Κατασκευές:
• Υποβοήθηση από το Κράτος για επέκταση των δραστηριοτήτων του τομέα στο Εξωτερικό.
• Σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα ή και ξένων επενδύσεων (PPPs) θα μπορούσαν να κατασκευαστούν σε κρατική γη έργα ορόσημα και έργα υποδομών ή εξειδικευμένα έργα με πολλαπλασιαστικό χαρακτήρα που θα βοηθήσουν την εικόνα, ποιότητα ζωής, απασχόλησης και ελκυστικότητα της χώρας.
• Σίγουρα πρέπει να διατηρήσουμε και ενδυναμώσουμε το σύστημα πολιτογράφησης παράλληλα με τα όσα μέτρα χρειάζονται για προστασία του.
• Σημασίας παραμένει η απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης των έργων.
(2) Ενέργεια και Περιβάλλον:
• Προώθηση της κυκλικής οικονομίας στις επιχειρήσεις και εφαρμογή προγραμμάτων τα οποία θα προωθούν την μετάβαση από την γραμμική στην κυκλική οικονομία και την μηδενική παραγωγή αποβλήτων
• Προώθηση της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας μέσω της υλοποίησης νέων έργων ΑΠΕ και της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κύπρου με Ισραήλ και Ελλάδα.
• Μακροχρόνιος και ολοκληρωμένος ενεργειακός σχεδιασμός που να λαμβάνει υπόψη όλους τους ενεργειακούς τομείς (Υδρογονάνθρακες, ηλεκτρική ενέργεια, μεταφορές, θέρμανση/ ψύξη, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και εξοικονόμησης ενέργειας)
3) Βιομηχανία & Εμπόριο:
• Αναβάθμιση βιομηχανικών ζωνών
• Ψηλές αποσβέσεις για νέες Βιομηχανικές εγκαταστάσεις και τεχνολογικό εξοπλισμό
• Φοροαπαλλαγές δαπανών για έρευνα και ανάπτυξη
• Κίνητρα για τεχνολογική αναβάθμιση
• Μείωση του κόστους ενέργειας που σκοτώνει την ανταγωνιστικότητα μας
• Κίνητρα εξωστρέφειας της Βιομηχανίας και για εξαγορές & συγχωνεύσεις.
Στον κλάδο του εμπορίου τασσόμαστε υπέρ της μονιμοποίησης των διευρυμένων ωραρίων λειτουργίας καταστημάτων, που αποδεδειγμένα τόνωσαν την απασχόληση και την επιχειρηματική δραστηριότητα στο λιανικό εμπόριο.
Παράλληλα, στηρίζουμε τη δημιουργία σχεδίου χορηγιών για το ηλεκτρονικό εμπόριο (e-commerce), ώστε οι επιχειρήσεις να μπορέσουν να ανταποκριθούν στη συνεχόμενη αύξηση των διαδικτυακών αγορών από τους καταναλωτές από ηλεκτρονικά καταστήματα.
4) Προσέλκυση Επενδύσεων
Χρειαζόμαστε ένα εκ βάθρων ανασχεδιασμό.
• Εκτενείς και στοχευμένες Έρευνες Αγοράς
• Ολοκληρωμένη στρατηγική (Χώρες εστίασης, προϊόντα VS χώρες, πρόγραμμα προώθησης)
• Branding προϊόντων
• Δημιουργία Οργανισμού Προώθησης Εξαγωγών στα πρότυπα του CΙΡΑ και του Ιρλανδικού Συμβουλίου Προώθησης Εξαγωγών.
• Συλλογικές εκστρατείες προώθησης στις χώρες - στόχους
• Μεγαλύτερη συνεργασία Υπουργείων Εξωτερικών και Εμπορίου & Βιομηχανίας και καλύτερη Αξιοποίηση Πρεσβευτών και Εμπορικών Ακόλουθων
• Εύρος ουσιαστικών κινήτρων και επιδοτήσεων για την διερεύνηση, προώθηση και διείσδυση στις ξένες αγορές.
