Του Δημήτρη Εργατούδη*
Ο τρόπος ζωής ενός ανθρώπου αναστατώνεται και αποδιοργανώνεται όταν απολυθεί από τη δουλειά του, ανεξάρτητα από την αιτία της απόλυσής του. Οι άνθρωποι χάνουν την αυτοεκτίμησή τους και ο πόνος είναι εντονότερος ακόμη και από μια γροθιά στο πρόσωπο.
Κάποτε μια απόλυση θεωρείται από τους επηρεαζόμενους σαν κεραυνός εν αιθρία. Και όμως… καμιά απόλυση δεν έρχεται χωρίς να προηγηθούν κάποια προειδοποιητικά μηνύματα, τα οποία ποικίλουν ανάλογα με τους λόγους της απόλυσης. Οι λόγοι αυτοί χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: (α) την απόλυση λόγω μη ικανοποιητικής απόδοσης ή λόγω σοβαρού πειθαρχικού παραπτώματος και (β) τις απολύσεις που οφείλονται στο ότι ο οργανισμός αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα.
H απόδοση
Στους μεγάλους οργανισμούς το πρώτο προειδοποιητικό σήμα είναι η ένταξη του υπαλλήλου σε «πρόγραμμα βελτίωσης». Θα προηγηθεί κάποια προειδοποίηση από τον αξιολογητή του υπαλλήλου και η κατάσταση θα εξελιχθεί προς το χειρότερο αν στην υπόθεση αρχίσει να αναμιγνύεται η Υπηρεσία Ανθρώπινου Δυναμικού.
Αν συμβούν όσα αναφέρονται πιο πάνω, ο υπάλληλος θα πρέπει να μελετήσει τον Κώδικα Υπηρεσίας, στον οποίο θα καθορίζονται οι ποινές και η διαδικασία που ακολουθείται σε κάθε πειθαρχική υπόθεση.
Αν ο υπάλληλος αντιληφθεί ότι ο προϊστάμενός του αδίκως κτίζει υπόθεση για να τον απολύσει, θα πρέπει να ενημερώσει τη συντεχνία στην οποία ανήκει. Από την άλλη, αν πιστεύει ότι έσφαλε και πρέπει να πληρώσει, καλό θα ήταν να προσπαθήσει να περισώσει ό,τι μπορεί να περισωθεί (τιμωρία, συστάσεις, αποζημίωση κ.λπ.).
Οικονομικά προβλήματα
Ένας σοβαρός οργανισμός ενημερώνει έγκαιρα τους υπαλλήλους του ότι αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα. Αντίθετα, ένας μη σοβαρός οργανισμός, αφήνει τους υπαλλήλους του στο σκοτάδι ή, το χειρότερο, παρουσιάζει ψεύτικη, ωραιοποιημένη, εικόνα για τα οικονομικά του.
Σημάδια για την ύπαρξη οικονομικών προβλημάτων ενός οργανισμού είναι και τα εξής:
Όλα τα πιο πάνω είναι απλώς προειδοποιητικά σήματα και δεν αποκλείεται αυτά να συμβαίνουν μέσα στο πλαίσιο των προσπαθειών του οργανισμού να αντιμετωπίσει μια κρίση, χωρίς να χρειαστεί να απολύσει υπαλλήλους.
Προετοιμασία
Αν ένας υπάλληλος έχει σοβαρούς λόγους να υποψιάζεται ότι πιθανόν να απολυθεί, θα πρέπει να αρχίσει να αντιμετωπίζει την κατάσταση ως να είναι η τελευταία μέρα που εργάζεται:
Όταν η απόλυση είναι δεδομένη
Όταν η απόλυση είναι πια δεδομένη συνήθως -εκτός στις περιπτώσεις σοβαρού πειθαρχικού παραπτώματος- δίδεται στην υπάλληλο κάποια προειδοποίηση, η διάρκεια της οποίας εξαρτάται από το τι προνοεί η νομοθεσία ή/και συμβάσεις.
Ο υπάλληλος θα πρέπει να αξιοποιήσει την περίοδο αυτή για να καταστήσει την αποχώρησή του όσο το δυνατό πιο ομαλή. Μερικά από τα μέτρα που μπορεί να πάρει περιλαμβάνουν και τα εξής:
Διαπραγμάτευση πακέτου αποχώρησης
Στην περίπτωση μαζικών απολύσεων, η διαπραγμάτευση για το πακέτο αποχώρησης γίνεται μεταξύ των συντεχνιών και του οργανισμού. Όταν όμως πρόκειται για μεμονωμένες απολύσεις η διαπραγμάτευση θα γίνει πρώτα μεταξύ του υπαλλήλου και του διευθυντή του. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται όταν ο διευθυντής ζητήσει από τον υπάλληλο να υπογράψει δήλωση ότι «είναι ικανοποιημένος από το προσφερθέν πακέτο και ότι ουδέποτε θα κινηθεί νομικά εναντίον του οργανισμού σχετικά με την απόλυση». Σε τέτοια περίπτωση ο υπάλληλος πρέπει να συμβουλευθεί τη συντεχνία του ή/και έναν καλό δικηγόρο.
Μεταξύ των θεμάτων που μπορεί ο υπάλληλος να διαπραγματευθεί είναι και τα εξής:
Αν ο υπάλληλος απολύεται λόγω οικονομικών προβλημάτων του οργανισμού, μπορεί να διαπραγματευθεί παράταση της εργοδότησής του ζητώντας τα πιο κάτω:
Επίλογος
Αναντίλεκτα μια απόλυση δεν είναι και το πιο ευχάριστο πράγμα που μπορεί να συμβεί σε έναν άνθρωπο. Οι επιπτώσεις μπορεί να μετριαστούν: (α) αν οι υπάλληλοι παρατηρούν τα σημεία των καιρών και προετοιμαστούν κατάλληλα (τόσο πάνω σε προσωπικό όσο και πάνω σε επαγγελματικό επίπεδο) για αντιμετώπιση μιας πιθανής απόλυσής τους και (β) διαπραγματευτούν με έξυπνο τρόπο το πακέτο εξόδου τους.
* Αφυπηρετήσας (2006) ανώτερος διευθυντής της Λαϊκής Τράπεζας και fellow του Ινστιτούτου Τραπεζιτών Λονδίνου
Πολιτική Δημοσίευσης Σχολίων
Οι ιδιοκτήτες της ιστοσελίδας www.politis.com.cy διατηρούν το δικαίωμα να αφαιρούν σχόλια αναγνωστών, δυσφημιστικού και/ή υβριστικού περιεχομένου, ή/και σχόλια που μπορούν να εκληφθεί ότι υποκινούν το μίσος/τον ρατσισμό ή που παραβιάζουν οποιαδήποτε άλλη νομοθεσία. Οι συντάκτες των σχολίων αυτών ευθύνονται προσωπικά για την δημοσίευση τους. Αν κάποιος αναγνώστης/συντάκτης σχολίου, το οποίο αφαιρείται, θεωρεί ότι έχει στοιχεία που αποδεικνύουν το αληθές του περιεχομένου του, μπορεί να τα αποστείλει στην διεύθυνση της ιστοσελίδας για να διερευνηθούν. Προτρέπουμε τους αναγνώστες μας να κάνουν report / flag σχόλια που πιστεύουν ότι παραβιάζουν τους πιο πάνω κανόνες. Σχόλια που περιέχουν URL / links σε οποιαδήποτε σελίδα, δεν δημοσιεύονται αυτόματα.