Καθώς η Κύπρος βαδίζει ναρκωμένη υπό την επήρεια των εκλογών στον νέο χρόνο, αποπροσανατολισμένη από τις πραγματικότητες που θα μας φέρει το 2018 και που θα μας βρουν για ακόμη μια φορά απροετοίμαστους, ο επόμενος υπουργός Οικονομικών και η χώρα θα χρειαστούν πολλή τύχη για να τη «βγάλουμε καθαρή».
Ο νυν υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης είναι πετυχημένος από όποια πλευρά και αν το δει κάνεις ακόμη και αν διαφωνεί κάποιος μαζί του. Του πιστώνεται η έξοδος από το μνημόνιο και ο τερματισμός των περιοριστικών μέτρων, ενώ είναι καθαρός από το φιάσκο του κουρέματος. Η όποια κριτική του ασκείται συνήθως περιορίζεται σε επιμέρους θέματα, στο τι θα μπορούσε να γίνει καλύτερα ή διαφορετικά αλλά ακόμη και έτσι ο στόχος επιτευχθεί.
Ο πήχης βέβαια όταν αναλάμβανε ήταν πολύ χαμηλά. Το ζητούμενο τότε ήταν να μην καταλήξουμε να τρώμε σήμερα πέτρες ή ακόμη χειρότερα να τρωγόμαστε μεταξύ μας. Παραδίδει ο κ. Γεωργιάδης μια οικονομία στην οποία η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από το ποσοστό των αυξήσεων των μισθών, της ανάπτυξης και της απασχόλησης. Για το πόσες προαγωγές θα πρέπει να ξεπαγώσουν, πόση θα είναι η αυτόματη τιμαριθμική αναπροσαρμογή και όχι πόσους νέους φόρους θα επιβάλουμε σαν κράτος και πόσο λιγότερα θα βάλουμε στην τσέπη μας εταιρείες και μισθωτοί.
Την ίδια ώρα παρά την κριτική που του γίνεται υπό τη μορφή μουρμούρας από τους φιλελεύθερους που στεγάζονται ως επί το πλείστον στον Δημοκρατικό Συναγερμό, και παρά την απόπειρα που έκανε, οι ιδιωτικοποιήσεις δεν προχώρησαν σε βαθμό που να ενοχλήσουν, η μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας που θα ξυπνούσε τα συντηρητικά ένστικτα των εργαζομένων είναι ακόμη στα συρτάρια, ενώ και το Γενικό Σχέδιο Υγείας που ψηφίσαμε χαρούμενα όλοι μαζί είναι μάλλον εκτός των οικονομικών μας δυνατοτήτων. Ακόμη και ο νόμος των εκποιήσεων και της αφερεγγυότητας που πήρε τις ευλογίες της τρόικας φαίνεται να δυσλειτουργεί.
Με άλλα λόγια προχώρησε με τις μεταρρυθμίσεις έως εκεί που τον έπαιρνε ενώ ακόμη και όταν τόλμησε να φέρει νομοσχέδια που θα «έσπαζαν τα αβγά» και έθεταν όλους προ των ευθυνών τους η αντιπολίτευση φρόντισε να τον προστατεύσει καταψηφίζοντας τα νομοσχέδια. Εγώ στη θέση του Χάρη Γεωργιάδη θα τους ευχαριστούσα που μου έσωσαν την καριέρα και θα φρόντιζα ακόμη και αν ο Πρόεδρος Αναστασιάδης δικαιώσει τις δημοσκοπήσεις και επανεκλεγεί να την κάνω τώρα από το Υπουργείο το συντομότερο. Θα εξαργύρωνα το πολιτικό μου κεφάλαιο τώρα που είναι στα ύψη και θα άφηνα τον επόμενο να βγάλει άκρη με νομοθέτες και κοινωνία που τους υποστηρίζει.
Άλλωστε ποιος νοιάζεται τώρα για όλα όσα δεσμευτήκαμε πως θα υλοποιούσαμε έναντι των δανειστών μας και δεν κάναμε. Θα άφηνα τον επόμενο να ανησυχεί που αν είχε έστω και στοιχειώδη συναίσθηση της ευθύνης που αναλαμβάνει και ξεκινούσε από τώρα επαφές με τους νομοθέτες.
Θα πρέπει να βρει τρόπο να δουλέψει με ένα Κοινοβούλιο που ακόμη και μπροστά από το ενδεχόμενο της ολικής καταστροφής αρνήθηκε να ενηλικιωθεί και να αναλάβει τις ευθύνες του για τις μελλοντικές γενεές. Καταψήφισε χωρίς να προτείνει κάτι, δεν προσπάθησε καν να παζαρέψει τη θετική του ψήφο σε τροποποιήσεις ή να την ανταλλάξει σε άλλα θέματα που θα ήθελε να δει να προχωρούν και ήταν χαμηλά στις προτεραιότητες της κυβέρνησης.
Προφανώς δεν είναι χαρούμενοι να βλέπουν τα πράγματα να προχωρούν. Κατά βάθος στη συντριπτική τους πλειοψηφία θα ήταν χαρούμενοι να επιστρέψουμε όλοι πίσω κάπου στο 2008 και να συνεχίσουμε να ζούμε ανέμελα μέσα στην κυπριακή φούσκα. Είναι οι ίδιοι που προτίμησαν να χαϊδέψουν τα αφτιά των σημερινών ψηφοφόρων σε βάρος των μελλοντικών και ας μην διερωτώνται όλοι γιατί οι εγγραφές των νέων ψηφοφόρων είναι τόσο λίγες.
Ο επόμενος υπουργός Οικονομικών πρέπει να γνωρίζει πως οι μεταρρυθμίσεις που δεσμευτήκαμε να υλοποιήσουμε στο πλαίσιο του μνημονίου θα ήταν επώδυνες για αρκετούς ως επί πλείστον βολεμένους αλλά θα έδιναν ευκαιρίες και προοπτική σε άλλους. Ένας στρατηγικός επενδυτής στις κρατικές τηλεπικοινωνίες που θα συνοδευόταν με μια σημαντική επένδυση στον τομέα της τεχνολογίας θα έβγαζε τη χώρα από τον διαδικτυακό μεσαίωνα και θα άνοιγε προοπτικές σε αγορές που έχουν να δώσουν πολλές και καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας.
Ίσως όχι όλες τόσο καλοπληρωμένες και σίγουρες όσο αυτές του Δημοσίου, ωστόσο θα ήταν όαση για πολλούς νέους που έχουν βρεθεί στα αζήτητα. Μια τολμηρή μεταρρύθμιση στα εργασιακά που θα έκλεινε την ψαλίδα ανάμεσα στους παλιούς και τους νέους εργαζομένους όπως αυτή που επιχείρησε ο Σοσιαλδημοκράτης Ματέο Ρέντζι δεν είναι καν στην ατζέντα.
Επιλέξαμε ως κοινωνία να αφήσουμε τον χρόνο και τον θάνατο να λύσουν τα προβλήματα και να εξορθολογίσουν μισθολόγια και οργανισμούς. Όσοι περισσότεροι φεύγουν από καλοπληρωμένες και διασφαλισμένες θέσεις τους αντικαθιστούμε με νέους κακοπληρωμένους και θέσεις που μόνο ασφάλεια δεν μπορούν να νιώθουν. Σε 20 με 30 χρόνια δεν θα έχει απομείνει κανείς να θυμάται πως ήταν οι καλές θέσεις.
Την ίδια ώρα, όσοι δημόσιοι οργανισμοί δεν εξορθολογίζονται αργά ή γρήγορα θα έχουν τη μοίρα των Κυπριακών Αερογραμμών που κανείς και να θέλει δεν θα μπορεί να τους σώσει.
Μέχρι τότε θα ελπίζουμε πως η διεθνής οικονομία θα συνεχίσει να μας φέρεται καλά, τα επιτόκια δανεισμού του κράτους και των ιδιωτών θα παραμείνουν σχεδόν μηδενικά, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα παραμείνει ισχυρή, οι επόπτες των τραπεζών δεν θα μας πιέζουν για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και τα προβλήματα των γειτόνων μας θα συνεχίσουν να μας φέρνουν πολλούς τουρίστες και λίγους πρόσφυγες.
Πραγματικά αυτά είναι τα δεδομένα για τα οποία προετοιμαζόμαστε. Καλή τύχη λοιπόν στον επόμενο υπουργό Οικονομικών, καλή τύχη και στη χώρα. Θα τη χρειαστούμε όλοι.
