Για τα σχέδια της Σαουδικής Αραβίας, του Ισραήλ και των ΗΠΑ για ένα νέο πόλεμο στη Μέση Ανατολή και συγκεκριμένα κατά των σιίτων ανταρτών Χούθι μίλησε στο politis.com.cy η πολιτική αναλύτρια με ειδίκευση στα θέματα της Μέσης Ανατολής, Ευανθία Κουλουριώτη, εκφράζοντας την εκτίμηση ότι «η Τεχεράνη μπορεί να ζητήσει κάποια υποστήριξη από την Κίνα και τη Ρωσία για να ενισχύσει στρατιωτικά και τεχνολογικά τους Χούθι».
«Στη χθεσινή του ομιλία», σημείωσε, «ο Αμπντούλ Μαλίκ αλ-Χούθι, ο ηγέτης της πολιτοφυλακής Ansar Allah, γνωστής ως Χούθι, επιβεβαίωσε ότι παρακολουθούν τις εξελίξεις στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα. Προειδοποίησε ότι η αποτυχία της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός θα οδηγήσει σε επανάληψη των επιθέσεων της πολιτοφυλακής». Η δήλωση αυτή, συνέχισε, «έρχεται λίγες ημέρες μετά την απόφαση της κυβέρνησης Τραμπ να επαναπροσδιορίσει τους Χούθι ως τρομοκρατική οργάνωση».
Ιστορικό
Ακολούθως αναφέρθηκε στο ιστορικό των ενεργειών των Χούθι μετά την έναρξη των στρατιωτικών επιχειρήσεων του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας, υπενθυμίζοντας πως «στις 19 Νοεμβρίου 2023, η πολιτοφυλακή των Χούθι ανακοίνωσε την αεροπειρατεία του πλοίου “Galaxy Leader”, κηρύσσοντας την έναρξη αυτού που αποκαλούσαν “υποστηρικτικές επιχειρήσεις στη Γάζα”».
Οι επιθέσεις αυτές, είπε η κ. Κουλουριώτη, «επικεντρώνονταν σε δύο βασικά μέτωπα: το πρώτο στόχευε εμπορικά και στρατιωτικά πλοία, είτε αυτά διέσχιζαν τα στενά του Μπαμπ ελ Μαντέμπ, είτε αυτά που βρίσκονταν στην Ερυθρά Θάλασσα, είτε αυτά που μπορούσαν να προσεγγίσουν στην Αραβική Θάλασσα». Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, σημείωσε, «η πολιτοφυλακή ανέλαβε 110 επιθέσεις εναντίον εμπορικών πλοίων και 116 επιθέσεις εναντίον πολεμικών πλοίων από τον Νοέμβριο του 2023 έως τον Δεκέμβριο του 2024.
«Το δεύτερο μέτωπο», τόνισε, «ήταν μέσω της άμεσης στόχευσης ισραηλινών εδαφών με τη χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών και βαλλιστικών πυραύλων. Σύμφωνα με την πολιτοφυλακή, εκτόξευσε περίπου 400 πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη προς το ισραηλινό έδαφος σε διάστημα ενός έτους και τριών μηνών».
«Παρόλο», είπε, «που η ισραηλινή άμυνα κατάφερε να αναχαιτίσει τις περισσότερες από αυτές τις επιθέσεις, οι απειλές των Χούθι για την εθνική ασφάλεια του Ισραήλ έχουν γίνει πηγή ανησυχίας για τους στρατιωτικούς και πολιτικούς αξιωματούχους, δεδομένων των αναπτυσσόμενων δυνατοτήτων της πολιτοφυλακής και της γεωγραφικής απόστασης, η οποία αποτελεί πρόκληση για την αντιμετώπιση και το σταμάτημά τους».
Εξέφρασε δε την εκτίμηση ότι «μετά τις τελευταίες εξελίξεις, οι Χούθι έχουν καταστεί κορυφαία προτεραιότητα του Ισραήλ για την επόμενη φάση».
Σαουδική Αραβία
Η κ. Κουλουριώτη υπενθύμισε ότι «τον Μάρτιο του 2015, η Σαουδική Αραβία εξαπέλυσε μια μαζική στρατιωτική επιχείρηση στην Υεμένη στο πλαίσιο ενός αραβικού συνασπισμού για να στηρίξει την κυβέρνηση της Υεμένης στο Άντεν και να αντιμετωπίσει τη συμμαχία που σχηματίστηκε μεταξύ της υποστηριζόμενης από το Ιράν πολιτοφυλακής Χούθι και του πρώην προέδρου της Υεμένης Αλί Αμπντάλα Σάλεχ».
Στη συνέχεια είπε ότι την πιο πάνω επιχείρηση «ακολούθησε μια άλλη σαουδαραβική επιχείρηση με την ονομασία “Αποκατάσταση της ελπίδας”, η οποία μέχρι σήμερα δεν έχει επισήμως κηρυχθεί ως λήξασα. Αυτό δεν εμπόδισε τους Χούθι να εδραιώσουν τον έλεγχό τους σε μεγάλες περιοχές του εδάφους της Υεμένης, κυρίως στην πρωτεύουσα Σαναά. Επίσης, δεν απέτρεψε τις συνεχιζόμενες επιθέσεις με πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη με στόχο το έδαφος της Σαουδικής Αραβίας, που αποτελούν σοβαρή απειλή για την εθνική ασφάλεια της Σαουδικής Αραβίας και τον παγκόσμιο ενεργειακό εφοδιασμό, εν μέσω των συνεχιζόμενων επιθέσεων της πολιτοφυλακής σε διυλιστήρια και πετρελαιοπηγές στο Βασίλειο».
«Με τη στρατιωτική λύση να φτάνει σε αδιέξοδο», ανέφερε, «και με την εμφάνιση διαφορών στο εσωτερικό του ίδιου του αραβικού συνασπισμού, τα Ηνωμένα Έθνη υποστήριξαν μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός μεταξύ των Χούθι και της κυβέρνησης της Υεμένης στο Άντεν. Αν και η συμφωνία αυτή περιορίστηκε αρχικά σε δύο μήνες, η περιφερειακή και διεθνής συναίνεση συνέβαλε στην παράτασή της μέχρι σήμερα».
Επεσήμανε δε ότι «η συνεννόηση μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν τον Μάρτιο του 2023, με διαμεσολαβητή την Κίνα, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση αυτής της ηρεμίας, ιδίως με την παύση των επιθέσεων στο έδαφος της Σαουδικής Αραβίας».
Ωστόσο, όπως είπε, «σήμερα, με την αλλαγή της ισορροπίας δυνάμεων στην περιοχή, την αλλαγή των ισραηλινών προτεραιοτήτων και με τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο, προκύπτουν ερωτήματα σχετικά με την τύχη των Χούθι και τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός».
Κοινές επιχειρήσεις ΗΠΑ και Ηνωμένου Βασιλείου
Η κ. Κουλουριώτη αναφέρθηκε και στις κοινή αεροπορική επιχείρηση που διεξήγαγαν τον Ιανουάριο του 2024 οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο κατά των Χούθι, με στόχο την αποδυνάμωσή τους και την παύση των επιθέσεών τους στις θαλάσσιες εμπορικές οδούς. «Παρά τη διενέργεια περισσότερων από 150 επιδρομών», ανέφερε, «που στόχευαν στρατιωτικές εγκαταστάσεις, αεροδρόμια και αποθήκες όπλων, η επιχείρηση αυτή είχε ελάχιστα έως καθόλου αξιοσημείωτα αποτελέσματα. Οι επιθέσεις των Χούθι συνεχίστηκαν, και μάλιστα επεκτάθηκαν και εντάθηκαν κατά τη διάρκεια του περασμένου Δεκεμβρίου, επεκτεινόμενες και στο ισραηλινό έδαφος».
«Υπό το πρίσμα αυτής της αποτυχίας», πρόσθεσε, «η νέα αμερικανική κυβέρνηση του Τραμπ έχει αρχίσει να συζητά την αλλαγή της πολιτικής της έναντι των Χούθι, θεωρώντας ότι η παρουσία τους έχει καταστεί απειλή για τη διεθνή σταθερότητα και το ειρηνευτικό σχέδιο του νέου Αμερικανού προέδρου για τη Μέση Ανατολή».
Η εκκολαπτόμενη συμμαχία
Ακολούθως η κ. Κουλουριώτη αναφέρθηκε στο όραμα 2030 της Σαουδικής Αραβίας, λέγοντας ότι βασίζεται θεμελιωδώς στη σταθερότητα της ασφάλειας. «Παρά το γεγονός», είπε, «ότι οι Χούθι σταμάτησαν τις επιθέσεις τους προς το έδαφος της Σαουδικής Αραβίας, η σταθερότητα αυτή δεν θα είναι εξασφαλισμένη όσο οι Χούθι διατηρούν τον έλεγχο της πρωτεύουσας της Υεμένης, Σαναά».
Από την άλλη πλευρά, πρόσθεσε, «η επιθυμία της κυβέρνησης Τραμπ να επιτύχει μια νέα πυρηνική συμφωνία με την Τεχεράνη θα μπορούσε να είναι γεμάτη κινδύνους όσο οι Χούθι παραμένουν ως εργαλείο πίεσης και απειλής στην περιοχή, καθιστώντας έτσι αναγκαίο ένα σχέδιο εξουδετέρωσής τους. Επιπλέον, η ισραηλινή κυβέρνηση έχει πεισθεί ότι οποιαδήποτε στρατιωτική κλιμάκωση με το Ιράν, τη Χεζμπολάχ ή ακόμη και στη Δυτική Όχθη θα τους θέσει στο έλεος των πυραύλων και των μη επανδρωμένων αεροσκαφών που προέρχονται από την Υεμένη. Αυτή η πραγματικότητα τοποθετεί τη Σαουδική Αραβία, το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες σε συμφωνία για την ανάγκη τερματισμού της απειλής των Χούθι στην επόμενη φάση.
«Ως εκ τούτου», συνέχισε, «μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε στα πρόθυρα μιας συμμαχίας που θα περιλαμβάνει τη Σαουδική Αραβία, τις ΗΠΑ και την κυβέρνηση της Υεμένης στο Άντεν, με την υποστήριξη του Ισραήλ, για την αντιμετώπιση της πολιτοφυλακής των Χούθι. Ωστόσο, το ερώτημα είναι: ποιο είναι το επόμενο βήμα;».
Συμφωνίες του Αβραάμ και παλαιστινιακό
Η κ. Κουλουριώτη ανέφερε ότι ο Τραμπ επιβεβαίωσε κατά τη διάρκεια της ομιλίας του μετά την ορκωμοσία του ότι θα επανενεργοποιήσει τις συμφωνίες του Αβραάμ, οι οποίες συνέβαλαν στην εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ του Ισραήλ από τη μία πλευρά και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και του Μπαχρέιν από την άλλη. «Είναι σαφές», πρόσθεσε, «ότι στην κορυφή των προτεραιοτήτων του Τραμπ θα είναι να πιέσει το Ριάντ να εξομαλύνει τις σχέσεις του με το Ισραήλ».
Ακολούθως είπε ότι μια τέτοια κίνηση αναμένεται και από τον Νετανιάχου, δεδομένης της σημασίας της για τη δημοτικότητά του στο Ισραήλ μετά από ένα χρόνο και τρεις μήνες πολέμων σε επτά μέτωπα. «Ωστόσο», συνέχισε, «το μεγαλύτερο εμπόδιο σε αυτή τη διαδικασία είναι ο όρος που έχει θέσει η Σαουδική Αραβία τα τελευταία χρόνια, δηλαδή η λύση των δύο κρατών, μια λύση που απορρίπτεται πλήρως από την ισραηλινή πλευρά και που η κυβέρνηση Τραμπ δεν επιθυμεί να υποστηρίξει». Επεσήμανε δε ότι σε αυτό το σημείο ο φάκελος της Υεμένης μπορεί να παίξει ρόλο στη σύγκλιση των απόψεων μεταξύ του Βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας και του Ισραήλ.
Χερσαία στρατιωτική επιχείρηση
«Το Ριάντ», επεσήμανε η κ. Κουλουριώτη, «πιστεύει ότι οποιαδήποτε αεροπορική στρατιωτική επιχείρηση, είτε διεξάγεται από τον αμερικανοβρετανικό συνασπισμό είτε από τις Δυνάμεις Άμυνας του Ισραήλ (IDF), δεν θα είναι αρκετή για να εξαλείψει ή να αποδυναμώσει τους Χούθι». Πρόσθεσε δε ότι «η άποψη αυτή βασίζεται στην εμπειρία, καθώς το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας, μεταξύ 2015 και 2022, πραγματοποίησε περισσότερες από 9.000 αεροπορικές επιδρομές κατά των Χούθι, αλλά το αποτέλεσμα ήταν ο συνεχιζόμενος έλεγχος της πολιτοφυλακής στη βόρεια Υεμένη, την πρωτεύουσα της Υεμένης και μια συνοριακή λωρίδα με το Βασίλειο».
«Ως εκ τούτου», υπογράμμισε, «το Ριάντ πιστεύει ότι η μόνη λύση είναι να παράσχει επαρκή στρατιωτική υποστήριξη στην κυβέρνηση της Υεμένης στο Άντεν για να πραγματοποιήσει μια χερσαία στρατιωτική επιχείρηση που θα υποστηρίζεται από διεθνή αεροπορική κάλυψη και ναυτικό αποκλεισμό για να αποτρέψει την άφιξη ιρανικής υποστήριξης».
Ακολούθως είπε ότι αυτό το σαουδαραβικό σχέδιο φαίνεται να έχει αρχίσει να γίνεται πραγματικότητα μέσω μιας τηλεφωνικής επικοινωνίας μεταξύ του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο και του πρωθυπουργού της Υεμένης Αχμέντ μπιν Μουμπάρακ πριν από δύο ημέρες. «Το τηλεφώνημα αυτό», πρόσθεσε, «μπορεί να θεωρηθεί ως προοίμιο της υποστήριξης των ΗΠΑ προς την κυβέρνηση στο Άντεν». Ανέφερε δε ότι «μια πηγή ασφαλείας μου επιβεβαίωσε ότι πραγματοποιήθηκαν επαφές μεταξύ αξιωματούχων ασφαλείας του Ισραήλ και της κυβέρνησης της Υεμένης μέσω τρίτης χώρας για να συζητήσουν την ανταλλαγή πληροφοριών στο πλαίσιο μιας πολιτικής που θα υιοθετήσει το Ισραήλ για την πραγματοποίηση αεροπορικών επιδρομών με στόχο τους ηγέτες της πολιτοφυλακής Χούθι».
Πώς θα αντιδράσουν οι Χούθι και το Ιράν
Η κ. Κουλουριώτη δήλωσε ότι «παρά την ανακοίνωση από πλευράς των Χούθι για παύσης των επιθέσεών τους κατά του Ισραήλ μετά και την ανακοίνωση της κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα, αυτό δεν σημαίνει ότι η πολιτοφυλακή θα παραμείνει σιωπηλή απέναντι σε οποιαδήποτε κίνηση εναντίον της, είτε από την κυβέρνηση της Υεμένης στο Άντεν είτε σε περίπτωση που δεχθεί αεροπορικές επιδρομές από το Ισραήλ ή τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Εξέφρασε δε την εκτίμηση ότι η πολιτοφυλακή πιθανό να έχει ήδη αρχίσει να αναδιοργανώνει τις στρατιωτικές της δυνατότητες παράλληλα με την αύξηση του επιπέδου της στρατιωτικής υποστήριξης που προέρχεται από το Ιράν, προετοιμάζοντας το επόμενο στάδιο. «Η Τεχεράνη», σημείωσε, «η οποία έχει χάσει ένα σημαντικό μέρος της περιφερειακής επιρροής της, θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να διατηρήσει το χαρτί των Χούθι για να πιέσει και να εκβιάσει τη Σαουδική Αραβία, το Ισραήλ και την κυβέρνηση Τραμπ πριν από την έναρξη σκληρών γύρων διαπραγματεύσεων που μπορεί να μην ικανοποιούν το εσωτερικό και περιφερειακό όραμα του Χαμενεΐ». Στο ίδιο πλαίσιο, είπε, «η Τεχεράνη μπορεί να ζητήσει κάποια υποστήριξη από την Κίνα και τη Ρωσία για να ενισχύσει στρατιωτικά και τεχνολογικά τους Χούθι».
Μια εύθραυστη κατάπαυση του πυρός
Η κ. Κουλουριώτη ανέφερε ότι είναι προφανές πως η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα είναι εύθραυστη και μπορεί να καταρρεύσει ανά πάσα στιγμή. Πρόσθεσε δε ότι «η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στο Λίβανο χθες ένα πλήγμα με την πολιτοφυλακή της Χεζμπολάχ να επιβραδύνει την αποχώρησή της νότια του ποταμού Λιτάνι και τις Δυνάμεις Άμυνας του Ισραήλ να αρνούνται να αποχωρήσουν από περίπου 10 χωριά κατά μήκος των συνόρων». Επιπλέον, τόνισε, «οι φωνές στην Τεχεράνη γίνονται όλο και πιο δυνατές, ζητώντας νέα πυραυλική επίθεση κατά του Ισραήλ με την ονομασία «Αληθινή υπόσχεση 3». Εξέφρασε δε την εκτίμηση ότι όλη αυτή η τεταμένη κατάσταση θα συνδεθεί άμεσα με τον φάκελο της Υεμένης. «Ενώ», κατέληξε, «ο Τραμπ διαβεβαιώνει ότι δεν επιθυμεί περισσότερους πολέμους και θέλει περισσότερες ειρηνευτικές συμφωνίες, το τίμημα αυτής της ειρήνης μπορεί να είναι ένας νέος πόλεμος».
