Στη βάση «ίσης κατανομής» -Τι προνοεί το μνημόνιο Τουρκίας-Λιβύης

Το φως της δημοσιότητας είδε χθες η συμφωνία στην οποία κατέληξαν Τουρκία και Λιβύη για τον καθορισμό ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο. Από νωρίς χθες το πρωί το μνημόνιο βρισκόταν στα χέρια των ελληνικών αρχών, οι οποίες τόνισαν ότι οι πρόνοιες τις συμφωνίας είναι αντίθετες με το διεθνές δίκαιο. Η συμφωνία πέρασε χθες βράδυ από την τουρκική Εθνοσυνέλευση όπου είχε τεθεί προς ψήφιση.

Κατάθεση στα ΗΕ

Όπως δείχνουν τα έγγραφα, το «Μνημόνιο Συμφωνίας» μεταξύ Άγκυρας και Τρίπολης αποτελείται από έξι ενότητες και σε αυτό επισυνάπτονται δύο χάρτες για την υφαλοκρηπίδα και τις συντεταγμένες που συμφώνησαν οι δύο χώρες. Το πρώτο μέρος αφορά τη συνεννόηση μεταξύ των δύο χωρών για καθορισμό ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο. Στο δεύτερο μέρος, οι δύο χώρες δεσμεύονται ότι τα όσα καταγράφονται στη συμφωνία αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της. Στο τρίτο μέρος αναφέρεται ότι μόλις η συμφωνία εγκριθεί από τα Κοινοβούλια, τότε θα κατατεθεί στα Ηνωμένα Έθνη για έγκριση. Τα πλέον σημαντικά κεφάλαια είναι το 4 και το 5. Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι:

• Κάθε διαφορά μεταξύ των μερών που προκύπτει από την ερμηνεία ή την εφαρμογή του μνημονίου συμφωνίας θα διευθετείται μέσω της διπλωματικής οδού με πνεύμα αμοιβαίας κατανόησης και συνεργασίας σύμφωνα με το άρθρο 33 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.


• Σε περίπτωση που υπάρχουν φυσικοί πόροι που εκτείνονται από την ΑΟΖ ενός μέρους στην αποκλειστική ζώνη του άλλου, τα δύο μέρη θα μπορούσαν να συνεργαστούν προκειμένου να καταλήξουν σε συμφωνία σχετικά με τις λεπτομέρειες εκμετάλλευσης αυτών των πόρων


• Εάν ένα από τα δύο μέρη συμμετέχει σε διαπραγματεύσεις που αποσκοπούν στην οριοθέτηση της ΑΟΖ του με άλλο κράτος, το εν λόγω συμβαλλόμενο μέρος, πριν καταλήξει σε τελική συμφωνία, κοινοποιεί και διαβουλεύεται με το άλλο μέρος (η Λιβύη την Τουρκία ή η Τουρκία τη Λιβύη).

Ανένδοτος ο Ερντογάν

Μπορεί η τουρκική Εθνοσυνέλευση να άναψε το πράσινο φως κατά τη χθεσίνη της συνεδρία, σε σχέση με το περιεχόμενο του μνημονίου, ωστόσο υπάρχει ακόμα δρόμος μέχρι να ολοκληρωθούν οι εσωτερικές νομικές διαδικασίες και να υπάρξει αλληλοενημέρωση μεταξύ Άγκυρας και Τρίπολης για τι εξελίξεις. Υπενθυμίζεται πως ο Εθνικός Στρατός της Λιβύης, ο οποίος ελέγχει το Κοινοβούλιο, εξέφρασε την αντίθεσή του στο μνημόνιο αυτό, λέγοντας ότι οι πρόνοιές του καταπατούν το διεθνές δίκαιο. Μάλιστα, ο πρόεδρος της Βουλής ανέφερε ότι θα ενημερώσει σχετικά με επιστολή του τον γ.γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.

Δεν υποχωρούν

Μιλώντας σε δημοσιογράφους, ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν επανέλαβε τη θέση ότι η χώρα του δεν θα υποχωρήσει στο θέμα της συμφωνίας με τη Λιβύη. Ωστόσο, υπογράμμισε ότι για να προχωρήσει η συμφωνία θα πρέπει πρώτα να σταθεροποιηθεί η νόμιμη κυβέρνηση της Λιβύης. Ο Ερντογάν επανέλαβε ακόμη ότι η συμφωνία είναι συμβατή με το διεθνές δίκαιο. Από την πλευρά του, ο αναπληρωτής διευθυντής Ναυτιλίας και Αεροπορίας του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών, Τσαγάταϊ Ερτσίγες, ανέφερε ότι η συμφωνία κινείται στη βάση της αρχής της ίσης κατανομής, προσθέτοντας πως ότι με βάση αυτή την αρχή τα νησιά δεν έχουν αυτόματα δικαίωμα σε υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, και πως για την οριοθέτηση λαμβάνεται υπόψη η ειδική θέση των νησιών, το μήκος των ακτών τους και η περιοχή που βρίσκονται.