[Εικόνα: 12 Ιουνίου 2024. Κάτοικος στο πυρόπληκτο χωριό Ψάθι στην Πάφο, μπροστά από μία ολοσχερώς κατεστραμμένη οικία, την ώρα που συνεργείο της Επαρχιακής Διοίκησης καταγράφει τις ζημιές.]
Η εμπειρία των μεγάλων πυρκαγιών που εκδηλώνονται με μεγαλύτερη συχνότητα τα τελευταία χρόνια κατέδειξε ότι οι εκκενώσεις κοινοτήτων από τους κατοίκους της, είτε προληπτικά είτε λόγω πραγματικού κινδύνου, δεν αποτελεί απομακρυσμένο σενάριο, αλλά μία πραγματικότητα. Με την ενεργοποίηση του Σχεδίου «Πολύβιος», που εκπονείται μέσα από τη συνεργασία της Πολιτικής Άμυνας και του κάθε Κοιοτικού Συμβουλίου, μία εκκένωση πρέπει να γίνεται άμεσα, συντονισμένα και με τη συνεργασία όλων των αρμόδιων υπηρεσιών, ώστε να διαφυλαχθεί το ύψιστο αγαθό της ανθρώπινης ζωής. Όπως κάθε χρόνο, αυτό το διάστημα ολοκληρώνεται υπό τον συντονισμό της Πολιτικής Άμυνας και του Γραφείου Επιτρόπου Ορεινών Κοινοτήτων η διαδικασία αναθεώρησης των σχεδίων εκκένωσης από τα κοινοτικά συμβούλια. Πρόκεται για σχέδια που ετοιμάζει η Πολιτική Άμυνα και στέλνονται στα κοινοτικά συμβούλια, τα οποία με τη σειρά τους τα επιστρέφουν με απόψεις.
Αυτές τις μέρες η Πολιτική Άμυνα βρίσκεται σε στάδιο συλλογής των νέων σχεδίων από τις κοινότητες, ώστε μετά από επεξεργασία, να τα κοινοποιήσει πριν από την κρίσιμη περίοδο των πυρκαγιών σε όλες τις αρμόδιες αρχές που εμπλέκονται στην πυρόσβεση και την προστασία των ανθρώπινων ζωών σε τέτοιου είδους κρίσεις (Πυροσβεστική, Τμήμα Δασών, Αστυνομία, Επαρχιακές Διοικήσεις), προκειμένου, εάν χρειαστεί, να έχουν ενώπιόν τους όλα τα στοιχεία που αφορούν την εκκένωση κάθε κοινότητας.
Οι πληροφορίες που περιλαμβάνονται στα σχέδια εκκένωσης, αφορούν, μεταξύ άλλων, τον προκαθορισμένο χώρο συγκέντρωσης κατοίκων, τις εξόδους διαφυγής, τα μέσα διαφυγής και την ομάδα πρώτων βοηθείων της κάθε κοινότητας, όπως δήλωσε στον «Π» ο εκπρόσωπος Τύπου της Πολιτικής Άμυνας, Παναγιώτη Λιασίδης. Τόνισε ότι λόγω των νέων κοινοτικών συμβουλίων που προέκυψαν από τις εκλογές του περασμένου, αναμένονται αρκετές αλλαγές στα σχέδια εκκένωσης.
Η ενημέρωση των κατοίκων
Εάν κριθεί από την Πυροσβεστική Υπηρεσία ή το Τμήμα Δασών ότι χρειάζεται να γίνει άμεσα η εκκένωση μίας κοινότητας, καθώς το απαιτούν παράγοντες, όπως η κατεύθυνση των ανέμων, τότε σε πρώτη φάση – μέχρι να φτάσει και η Πολιτική Άμυνα στον χώρο- τα κοινοτικά συμβούλια σε συνεργασία με την Αστυνομία έχουν την ευθύνη να εφαρμόσουν τον παραδοσιακό τρόπο ενημέρωσης των κατοίκων, από πόρτα σε πόρτα, διότι, σύμφωνα με τον κ. Λιασίδη, οι τοπικές αρχές γνωρίζουν τις κατοικίες όπου μένουν άτομα με κινητικά ή άλλα προβλήματα, τα οποία αδυνατούν να εκκενώσουν τις κατοικίες τους. Είναι ο μόνος τρόπος που παραμένει, καθώς εκκρεμεί η υλοποίηση του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης μέσω του ευρωπαϊκού αριθμού έκτακτης ανάγκης 112. Το θέμα μένει στο συρτάρι τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Σκοπός του συστήματος σε περιπτώσεις εκτάκτων καταστάσεων είναι η άμεση ενημέρωση των πολιτών μέσω ειδοποίησης, που θα εμφανίζονται στις οθόνες των κινητών τους αυτόματα.
Σειρά συναντήσεων
Προκειμένου οι κάτοικοι των ορεινών κοινοτήτων να είναι ενήμεροι για το θέμα, το Γραφείο του Επιτρόπου Ορεινών Κοινοτήτων σε συνεργασία με την Πολιτική Άμυνα οργανώνουν αυτό το διάστημα συναντήσεις συμπλεγμάτων κοινοτήτων. Η αρχή έγινε στα τέλη Μαρτίου στην Τριμίκλινη, με τη συμμετοχή οκτώ συμπλεγμάτων, ενώ δρομολογούνται και άλλες τρεις για το προσεχές διάστημα, σε άλλα μέρη της Κύπρου. Μεταξύ άλλων, σε αυτές τις συναντήσεις τονίζεται, ότι οι κάτοικοι πρέπει να είναι ενήμεροι από πριν για το ενδεχόμενο εκκενώσεων, εάν ξεσπάσει μεγάλη πυρκαγιά στην περιοχή, και ότι πρέπει να συμμορφώνονται με τις οδηγίες των αρμοδίων.
«Πόλεμος» για να τους πείσουν
Σε σχέση με τη σημασία αυτής της προετοιμασίας, ο πρόεδρος της Ένωσης Κοινοτήτων Κύπρου, Ανδρέας Κιτρομηλίδης, ανέφερε στον «Π» ότι φάνηκε στην πράξη, μέσα από περιπτώσεις που χρειάστηκαν εκκενώσεις κοινοτήτων. Συγκεκριμένα αναφέρθηκε στην άρνηση κατοίκων της υπαίθρου να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. «Όταν πηγαίνουμε σε μία κοινότητα και ενημερώνουμε τους ηλικιωμένους ότι θα πρέπει να γίνει εκκένωση, μπορεί να ‘‘κάνουμε και πόλεμο’’ για να τους πείσουμε να φύγουν από τα σπίτια τους για να πάνε για κάποιες ώρες ή και μέρες αλλού. Χρειάζεται μία προσπάθεια», σημείωσε.
Προκειμένου να αντιμετωπιστούν αυτές οι αντιστάσεις, τα κοινοτικά συμβούλια φροντίζουν πριν από την κρίσιμη περίοδο των πυρκαγιών ώστε να ενημερωνούν τους κατοίκους για το συγκεκριμένο ενδεχόμενο, ενώ τις ώρες της πυρκαγιάς μέλη των κοινοτικών συμβουλίων πάνε κοντά στους κατοίκους, για να τους εξηγήσουν το μέγεθος του κινδύνου για την ασφάλειά τους, είπε ο κ. Κιτρομηλίδης.
Τα σχέδια δράσης δεν αφορούν μόνο τις πυρκαγιές, αλλά και άλλες φυσικές καταστροφές, όπως σεισμούς και πλημμύρες, διευκρίνισε ο πρόεδρος της Ένωσης Κοινοτήτων Κύπρου.
