Ανάγκη για διαφάνεια στην επιρροή των οργανωμένων ασθενών

Ως ένας σημαντικός φορέας στον τομέα της Υγείας αναδεικνύεται πλέον η Ομοσπονδία Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου (ΟΣΑΚ) εκπροσωπώντας τα συμφέροντα των ασθενών. Ωστόσο, με την εξέλιξη των κοινωνικών δομών και των συστημάτων υγείας, επιβάλλεται να γνωρίζουν όλοι ποιοι είναι εκείνοι που μας εκπροσωπούν. Αυτό διότι όλοι μας κάποια στιγμή υπήρξαμε και θα υπάρξουμε ασθενείς, αλλά μέχρι τώρα δεν μας γνωστοποιήθηκε πώς μπορούμε και εμείς να συμμετέχουμε εθελοντικά στο οργανωμένο σύνολο των ασθενών.

Ποιος ελέγχει;

Ο ΟΣΑΚ εκπροσωπεί μεν τους ασθενείς, ωστόσο φαίνεται πως ελάχιστοι γνωρίζουν ποια είναι αυτή η ομοσπονδία και πώς εκλέγονται τα μέλη της που συζητούν για θέματα που αφορούν ευρύτερα τον κάθε ασθενή στην Κύπρο. Σε μια δημοκρατική διαδικασία, η εκλογή των μελών της ΟΣΑΚ θα πρέπει να βασίζεται σε διαφανείς διαδικασίες. Ωστόσο, ποιος καθορίζει τους όρους και τους κανόνες των εκλογών; Υπάρχει επαρκής συμμετοχή και εκπροσώπηση των διαφόρων ομάδων ασθενών στη διαδικασία εκλογών;

Όπως αναγράφεται συγκεκριμένα στην επίσημη σελίδα της ομοσπονδίας, μέλη μπορούν να γίνουν σύνδεσμοι πασχόντων και φίλων πασχόντων, με τους ιδρυτικούς συνδέσμους να εξασφαλίζουν αυτόματη εισδοχή στους κόλπους της ΟΣΑΚ. Εντούτοις για την εγγραφή άλλου συνδέσμου ως μέλους υποβάλλεται αίτηση στο διοικητικό συμβούλιο της ομοσπονδίας, το οποίο έχει το δικαίωμα να αποδεχθεί ή να απορρίψει ανάλογα την αίτηση.

Στην περίπτωση αυτή που απορριφθεί η αίτηση, οι αιτόντες έχουν το δικαίωμα προσφυγής στην παγκύπρια γενική συνέλευση της οποίας η απόφαση είναι τελεσίδικη.

Αυτό που αναφέρεται ως προϋπόθεση ένταξης στους κόλπους των οργανωμένων ασθενών αφορά την προσκόμιση σημειώματος στο οποίο να αναγράφονται τα προγράμματα του συνδέσμου που αιτείται ένταξη στην ΟΣΑΚ, τους στόχους του, τα μέλη κτλ. Τέλος χρειάζεται να υποβληθεί το καταστατικό του συνδέσμου, καθώς και οι οικονομικοί λογαριασμοί του.

Με ποια κριτήρια όμως και πώς δικαιολογείται η απόρριψη ένταξης ενός μέλους; Ποιο το επίπεδο εμπειρογνωμοσύνης μελών του συμβουλίου, το οποίο είναι ικανό να κρίνει και να αξιολογήσει κατά πόσο τα προγράμματα του συνδέσμου συνάδουν με τον επιδιωκόμενο στόχο για εκπροσώπηση μίας ομάδας ασθενών; Πώς μπορεί ένα μέλος μίας διαφορετικής κατηγορίας ασθενών να αποφασίζει για την καταλληλότητα των προγραμμάτων μίας άλλης ομάδας ασθενών, για την οποία δεν έχει γνώση, εμπειρίες και θέσεις για τις ανάγκες περίθαλψής της;

Επιπλέον, είναι σημαντικό να διερευνηθεί το ζήτημα των προσωπικών συμφερόντων που μπορεί να επηρεάζουν τα μέλη της ΟΣΑΚ. Ασφαλώς, τα μέλη αυτά έχουν το δικαίωμα να έχουν προσωπικές σχέσεις με δομές και νοσοκομεία, ωστόσο, πώς αυτές οι σχέσεις επηρεάζουν τις αποφάσεις και τις δράσεις τους ως μέλη της ΟΣΑΚ; Υπάρχει κίνδυνος σύγκρουσης συμφερόντων και αντίφασης σε μία τέτοια περίπτωση;

Για παράδειγμα, στην περίπτωση αυτή που αφορά συγκεκριμένο μέλος του διοικητικού συμβουλίου του ΟΣΑΚ υπήρξε ή όχι πρόσκληση για συμμετοχή στην αρχική διαβούλευση με υπηρεσιακούς του υπουργείου για τη διαμόρφωση της πρότασης νόμου που αφορά στην αποκατάσταση ασθενών, χωρίς να κληθεί η άλλη πλευρά να καταθέσεις τις θέσεις της;

Αυτή η πρώτη πρόταση νόμου έβλεπε ή όχι πιο ευνοϊκά την ένταξη δομών με τις οποίες δύναται να υπάρχουν (χωρίς αυτό να είναι μεμπτό) προσωπικές σχέσεις ιατρού – ασθενούς; Σημειώνεται ότι οι σχέσεις μεταξύ των μελών της ΟΣΑΚ και των δομών του υγειονομικού συστήματος μπορεί να επηρεάσουν την πολιτική της ΟΣΑΚ και τις προτεραιότητές της.

Πώς εξασφαλίζεται η διαφάνεια και η διαχείριση τυχόν συγκρούσεων συμφερόντων σε αυτό το πλαίσιο; Τέλος, ποιος είναι ο ρόλος της ηγεσίας της ΟΣΑΚ στην προώθηση της διαφάνειας και της επαγρύπνησης για τυχόν συγκρούσεις συμφερόντων; Ποια μέτρα λαμβάνονται για την αντιμετώπιση τέτοιων ζητημάτων και τη διασφάλιση της εμπιστοσύνης του κοινού στην ΟΣΑΚ; Αυτά τα ερωτήματα καλείται να απαντήσει οποιαδήποτε οργάνωση ή σύνδεσμος δραστηριοποιείται σε τομείς που αφορούν τα συμφέροντα ενός κοινωνικού συνόλου για τη διαμόρφωση και εκπόνηση πολιτικών που επηρεάζουν ευρύτερα τον πληθυσμό. Πόσω μάλλον για τον τομέα της Υγείας που θεωρείται νευραλγικός και ουδείς μπορεί να διεκδικήσει μεμονωμένες αξιώσεις για έναν τόσο σοβαρό τομέα πολιτικής που επηρεάζει από τον πρώτο μέχρι τον τελευταίο πολίτη της Κυπριακής Δημοκρατίας.

* Advertorial