Σε παρακμή ο συνοικισμός της Κοφίνου

Της Χριστιάνας Τσαγκάρη

Οι πρώτοι πρόσφυγες αναζητώντας στέγη το 1975 -αρκετοί ζούσαν σε αντίσκηνα- έφθασαν στην Κοφίνου με μοναδικά υπάρχοντά τους τα ρούχα που φορούσαν, με βρέφη στην αγκαλιά τους και τους ηλικιωμένους τους. Μπήκαν στα σπίτια που εγκατέλειψαν οι Τουρκοκύπριοι έχοντας στο μυαλό τους πως ήταν μία προσωρινή λύση και θα επέστρεφαν σύντομα στα κατεχόμενα χωριά τους.

Τα χρόνια περνούσαν, τα προσφυγόπουλα μεγάλωναν, άρχισαν να κάνουν δικές τους οικογένειες, μαζί μεγάλωναν και οι ανάγκες στέγασής τους.

Το 1982 έγινε το πρώτο λάθος. Η τότε κυβέρνηση αποφασίζει την ανέγερση προσφυγικών κατοικιών σε τουρκοκυπριακή γη. Η νέα Κοφίνου, που ήταν πριν το 1974 αμιγώς τουρκοκυπριακό χωριό, αποτελείται από 300 σπίτια σε αυτοστέγαση και οικισμό. Η πρόεδρος του κοινοτικού συμβουλίου Κοφίνου Δέσπω Χαραλάμπους, μιλώντας στον «Π», διερωτάται πώς ήταν δυνατόν σε μία περίοδο που τα γεγονότα ήταν τόσο νωπά και με τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των δυο κοινοτήτων να ήταν σε εξέλιξη, να λαμβάνεται μία τέτοια απόφαση.

Οι συνέπειες του λάθους

Οι χίλιοι τριακόσιοι πρόσφυγες της Κοφίνου εντάσσονται, για τον λόγο αυτόν, στην κατηγορία των εκτοπισθέντων που δεν θα λάβουν πότε τίτλους ιδιοκτησίας.

«Για πρόσφυγες δυο ταχυτήτων και κατάφωρη αδικία εις βάρος του προσφυγικού κόσμου της περιοχής» κάνει λόγο η κυρία Χαραλάμπους.

«Οι κυβερνώντες έδωσαν υποσχέσεις ότι θα λαμβάναμε πιστοποιητικά μίσθωσης. Δεν μας εξήγησε ωστόσο κανείς αρμόδιος τη χρησιμότητά τους, την ίδια στιγμή που πρόσφυγες στις πόλεις με τους τίτλους ιδιοκτησίας στο χέρι μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν τα σπίτια. Αρκετοί τα πωλούν ή τα διαθέτουν προς ενοικίαση», πρόσθεσε.

Φόβοι για τη στατικότητα

Την έντονη ανησυχία τους εκφράζουν οι κάτοικοι της Κοφινού, καθώς δεν έχουν καμία ενημέρωση για τη στατικότητα των σπιτιών τους σε αυτοστέγαση και συνοικισμό.

Μιλώντας στον «Π» η πρόεδρος του κοινοτικού συμβουλίου Κοφίνου αναφέρει ότι σε περίπτωση μεγάλου σεισμού, τα σπίτια στην Κοφίνου είναι τα πρώτα που θα καταρρεύσουν. Ο συνοικισμός χτίστηκε επτά χρόνια μετά την τουρκική εισβολή σε χωράφια ιδιοκτησίας Τουρκοκυπρίων με προχειρότητα και πολλές κακοτεχνίες.

Η πρώτη γενιά προσφύγων φεύγει. Τα παιδιά τους άρχισαν να γερνούν και τα εγγόνια τους αναγκάζονται να εγκαταλείψουν το χωριό, όπου μεγάλωσαν. Τα νεαρά ζευγάρια μη έχοντας άλλη λύση καταφεύγουν στα γειτονικά χωριά, Αγγλισίδες, Αλεθρικό, Χοιροκοιτία, Άγιο Θεόδωρο, Σκαρίνου, όπου υπάρχουν σπίτια για να ζήσουν.

«Δυστυχώς το χωριό μας δεν έχει μέλλον. Οι νέοι σκορπίστηκαν στα γύρω χωριά νιώθοντας εκεί ξένοι και πολλές φορές ανεπιθύμητοι από τους ντόπιους. Στις γειτονιές που μεγαλώσαμε δεν θα ακουστούν ποτέ ξανά παιδικές φωνές. Η Κοφίνου σε μερικά χρόνια θα καταλήξει το πρώτο χωριό γηροκομείο της Κύπρου», αναφέρει χαρακτηριστικά η 34χρονη Χριστίνα Γεωργίου.

«Το χωριό αφέθηκε. Δεν υπάρχουν σπίτια να μείνει η νεολαία μας. Όποιος πεθαίνει δεν αντικαθιστάται. Ο πληθυσμός μειώθηκε αισθητά. Όταν ήμουν παιδί, οι μαθητές στο Δημοτικό Σχολείο της Κοφίνου ήταν πέραν των διακόσιων. Σήμερα είναι περίπου εξήντα μαθητές», πρόσθεσε ο Κυριάκος Παναγίδης, πρόσφυγας δεύτερης γενιάς από το Πραστείο Μόρφου, 47 ετών. Είπε επίσης, «καλώς ή κακώς, εμείς εδώ γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε εδώ».

Η ανέγερση πολυκατοικιών

Το 2013 θα ανεγείρονταν τρεις τριώροφες πολυκατοικίες στο χωριό. Η διαδικασία ήταν ένα στάδιο προτού αρχίσουν οι εργοληπτικές εργασίες και ξαφνικά πάγωσε το έργο μαζί και οι ελπίδες μας ότι τα παιδιά μας θα συνέχιζαν τις ζωές τους εδώ στο χωριό. Ο κόσμος είναι αγανακτισμένος, ανέφερε ο 56χρονος Ανδρέας Χριστοδούλου από τα Λιμνιά Αμμοχώστου.

«Δεν βρέθηκε τόσα χρόνια ικανός ηγέτης να χτυπήσει κυβερνητικές πόρτες και να απαιτήσει την αναδόμηση της Κοφίνου. Όλοι κλείνουν τα μάτια και αφήνουν το πρόβλημα να διογκώνεται. Ό,τι κάνουμε μόνοι μας, χωρίς στήριξη, χωρίς υποδομές, χωρίς χρήματα. Ιδέες υπάρχουν, νέοι για να εργαστούν προς αυτήν την κατεύθυνση ακόμα υπάρχουν».

Οι ηλικίες από 25 έως 50 ετών πρέπει να κινητοποιηθούν, αλλιώς το χωριό θα ερημωθεί και θα χαθεί για πάντα, είπε ο 27χρονος Κωνσταντίνος Αντωνίου.

Ως μία ύστατη προσπάθεια να σωθεί η Κοφίνου, οι κάτοικοι εξετάζουν το ενδεχόμενο να εκφράσουν την απογοήτευσή τους με εκδήλωση διαμαρτυρίας, αποκόπτοντας τον αυτοκινητόδρομο Λευκωσίας-Λεμεσού και Λάρνακας-Κοφίνου.

Τέλος, απευθύνουν έκκληση στον νέο υπουργό Εσωτερικών Κωνσταντίνο Ιωάννου να επισκεφτεί ο ίδιος το χωριό.