Δυσεύρετοι οι ειδικοί γιατροί στην Κύπρο: Γεμίσαμε με παδιάτρους, γενικούς γιατρούς και καρδιολόγους 

Ένα από τα βασικά προβλήματα των δικαιούχων του ΓεΣΥ είναι να βρουν ραντεβού σε ειδικό γιατρό. Αφού πρώτα περάσουν από το πρώτο στάδιο της «δοκιμασίας», το οποίο δεν είναι άλλο από το να απαντήσει ο προσωπικός τους γιατρός το τηλέφωνο και ενδεχομένως να διευθετήσουν ένα ραντεβού μαζί του, το βάσανό τους συνεχίζεται αν κριθεί αναγκαία η παραπομπή τους σε κάποιο ειδικό γιατρό. Υπάρχουν ειδικότητες γιατρών στους οποίους η αναμονή ξεπερνά τους έξι ενδεχομένως και τους επτά μήνες. Βασικός λόγος θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς η κατάχρηση των παραπεμπτικών, ωστόσο τέσσερα χρόνια μετά την εφαρμογή του ΓεΣΥ θα πρέπει ενδεχομένως να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε ότι υπάρχουν κάποιες ειδικότητες γιατρών στις οποίες θα πρέπει να επενδύσουμε ούτως ώστε να αυξηθούν τα επόμενα χρόνια. Την ώρα που παρατηρείται υπερπληθυσμός σε καρδιολόγους και παιδίατρους, ειδικότητες όπως είναι για παράδειγμα η ενδοκρινολογία, έρχονται σε δεύτερη ενδεχομένως και σε τρίτη μοίρα.

Ενδοκρινολόγοι

Δύσκολο έως και ακατόρθωτο το να διευθετήσει κανείς ραντεβού σε ενδοκρινολόγο, ειδικά στους επαγγελματίες υγείας που είναι συμβεβλημένοι με το ΓεΣΥ. Είναι η πιο δυσεύρετη κατηγορία γιατρών εντός του ΓεΣΥ ως προς το θέμα της αναμονής. Είναι μόλις 24 γιατροί σε παγκύπρια βάση, με την αναμονή σε κάποιες περιπτώσεις να ξεπερνά τους έξι μήνες. Σε έρευνα που είχε διεξάγει στα μέσα Ιανουαρίου ο «Π» όσον αφορά το πόσο διάστημα χρειάζεται να περιμένουν οι ασθενείς για να τους δει ο ειδικός γιατρός, υπήρξε ενδοκρινολόγος εντός του ΓεΣΥ ο οποίος ανέφερε πως το επόμενο διαθέσιμο ραντεβού ήταν στις αρχές Ιουλίου. Η πλειοψηφία των γιατρών είναι «κλεισμένοι με ραντεβού» μέχρι τα μέσα Απριλίου με αρχές Μαΐου, με το κοντινότερο ραντεβού να αφορά ιδιώτη γιατρό στην επαρχία Λάρνακας, ο οποίος είχε διαθέσιμο ραντεβού για τις 30 Μαρτίου. Από τότε έχουν περάσει περίπου τρεις μήνες, με την κατάσταση να μην βελτιώνεται, καθώς όπως ανέφερε στον «Π» πολίτης στα μέσα της περασμένης εβδομάδας, υπάρχει ενδοκρινολόγος που κλείνει ραντεβού από τώρα για τον Οκτώβριο. Παρόμοια είναι βέβαια και η κατάσταση στους ειδικούς, που δεν έχουν συμβληθεί με το ΓεΣΥ, οι οποίοι αριθμητικά είναι λιγότεροι από δέκα. Αυτό σημαίνει ότι σε ολόκληρη την Κύπρο υπάρχουν μόλις 34 ενδοκρινολόγοι.

Γηρίατροι

Μετά και τις καταγγελίες για κακομεταχείριση ηλικιωμένων ασθενών, τον περασμένο Φεβρουάριο, άνοιξε η συζήτηση για την ανάγκη που υπάρχει στο να εκπαιδευτούν γιατροί, νοσηλευτές και παραϊατρικό προσωπικό στο πώς να χειρίζονται τους μεγαλύτερους σε ηλικία ασθενείς. Αναφέρθηκε μάλιστα ότι τα δημόσια νοσηλευτήρια έχουν καταντήσει γηριατρικές κλινικές και για να μπορέσουν τα νοσοκομεία μας να ορθοποδήσουν θα πρέπει να ληφθούν μέτρα, όπως είναι για παράδειγμα η δημιουργία γηριατρικών κλινικών οι οποίες θα στελεχώνονται κατάλληλα. Κάθε πολιτισμένο κράτος, το οποίο σέβεται τους πολίτες του διαθέτει τουλάχιστον μια τέτοια κλινική, ωστόσο το γραφειοκρατικό κράτος… μένει απλά ως… ιδέα. Μια μέση λύση είναι ενδεχομένως η δημιουργία γηριατρικών θαλάμων στα δημόσια νοσηλευτήρια, εισήγηση η οποία θα συζητηθεί τις επόμενες εβδομάδες στην Επιτροπή Υγείας της Βουλής. Ακόμη όμως και να γίνουν οι γηριατρικοί θάλαμοι και όχι κλινικές, αυτοί θα πρέπει να στελεχωθούν σωστά. Μια βασική ειδικότητα που θα πρέπει να συμπεριληφθεί στον σχεδιασμό των θαλάμων είναι οι γηρίατροι. Στην Κύπρο υπάρχουν αυτή τη στιγμή μόλις τρεις γιατροί με ειδικότητα στη γηριατρική και μόνο ένας παρέχει τις υπηρεσίες του εντός του ΓεΣΥ.

Νεφρολόγοι

Στα μέσα του περασμένου Οκτώβριου φέραμε από την Ελλάδα παιδονεφρολόγο για να αντικαταστήσει τον μοναδικό γιατρό, ο οποίος παρέχει τις υπηρεσίες του στα παιδιά που νοσηλεύονται στο Μακάρειο Νοσοκομείο. Ο γιατρός αυτός είχε τεθεί για μικρό χρονικό διάστημα σε διαθεσιμότητα, με τον τέως υπουργό Υγείας Μιχάλη Χατζηπαντέλα και τον ΟΚΥπΥ να υπόσχονται ότι θα στελεχωθεί το τμήμα με δεύτερο παιδονεφρολόγο, ούτως ώστε να μην μείνουν εκτεθειμένα τα παιδιά. Μέχρι και σήμερα όπως πληροφορούμαστε δεν έχει γίνει πρόσληψη δεύτερου παιδονεφρολόγου. Την ίδια στιγμή έλλειψη παρατηρείται και στους νεφρολόγους, με τον ΟΚΥπΥ να δυσκολεύεται να στελεχώσει σωστά το Τμήμα Αιμοκάθαρσης του Γενικού Νοσοκομείου Αμμοχώστου. Δεν είναι λίγες εξάλλου οι φορές που γράφτηκε ότι ασθενείς στην Αμμόχωστο κάνουν αιμοκάθαρση χωρίς την παρουσία νεφρολόγου, κάτι που σύμφωνα με τα πρωτόκολλα δεν επιτρέπεται. Γενικότερα οι νεφρολόγοι στη χώρα μας με το ζόρι ξεπερνούν τους 40, με τους 24 να εργάζονται σε δημόσιο νοσηλευτήριο.

Λιγότεροι από δέκα

Πέντε είναι όλοι και όλοι οι γιατροί με ειδικότητα στην αλλεργιολογία στην Κύπρο, ενώ δύο εξ αυτών έχουν ενταχθεί στο ΓεΣΥ. Λιγότεροι από δέκα, για την ακρίβεια εννέα, είναι και οι λοιμωξιολόγοι στη χώρα μας, με τους επτά να παρέχουν τις υπηρεσίες τους εντός του ΓεΣΥ. Από τους επτά, οι έξι παρέχουν τις υπηρεσίες τους στον δημόσιο τομέα. Μειονότητα αποτελούν την ίδια στιγμή και οι παιδοκαρδιολόγοι, οι οποίοι είναι μόλις επτά.

Το προφίλ του Κύπριου ασθενή

Το ΓεΣΥ, λοιπόν, ναι μεν αποκάλυψε ανάγκες που υπήρχαν αλλά ταυτόχρονα, με τον τρόπο που έχει στηθεί, έχει δημιουργήσει ανάγκες που προηγουμένως καλύπτονταν μέσω άλλων οδών. Στην κάθε συζήτηση για τις αδυναμίες του ΓεΣΥ, δίνεται έμφαση στις καταχρήσεις. Οι οποίες προφανώς και υπάρχουν. Οι αδυναμίες όμως είναι ποικίλες. Και το αντιλαμβάνεται κάποιος όταν χρειαστεί ιατρικές υπηρεσίες για τον εαυτό του ή για κάποιον δικό του. Βασική αδυναμία το γεγονός ότι μπορεί να έχουν περάσει σχεδόν τέσσερα χρόνια από την εφαρμογή του ΓεΣΥ αλλά ακόμη δεν έχει γίνει μια σοβαρή μελέτη για το προφίλ του Κύπριου ασθενή. Ενώ το 95% των πολιτών είναι δικαιούχοι του συστήματος, στο οποίο υπάρχουν καταγεγραμμένα όλα τα απαραίτητα στοιχεία για την κατάσταση της υγείας του καθενός, ακόμη δεν έχει δημιουργηθεί αρχείο για τους ασθενείς που νοσούν με την κάθε ασθένεια. Δεν γνωρίζουμε πόσοι είναι για παράδειγμα οι καρκινοπαθείς, ή πόσοι είναι οι διαβητικοί, ούτως ώστε να δούμε ποιες ειδικότητες γιατρών πρέπει να αναπτυχθούν περαιτέρω στη χώρα μας. Δεν αρκεί απλά να λέμε ότι χρειάζεται για παράδειγμα ένας καρδιολόγος ή ένας ενδοκρινολόγος ανά χίλιους κάτοικους, πρέπει το Υπουργείο Υγείας και ο ΟΑΥ, στην προκειμένη περίπτωση, να γνωρίζουν ποιο είναι το προφίλ του Κύπριου ασθενή.