«Ανάγκη για ακαδημία χορού» - Η χορεύτρια Ιωάννα Αβραάμ στον «Π»

Η Ιωάννα Αβραάμ γεννήθηκε στη Λευκωσία. Εκπαιδεύτηκε στη Σχολή Μπαλέτου της Ναδίνας Λοϊζίδου στη Λεμεσό και στο Ίδρυμα Χάιντς Μποζλ/ Ακαδημία Μπαλέτου στο Μόναχο. Ακολούθησαν οι πρώτες παραστάσεις με το Μπαλέτο της Διάστασης στην Κύπρο και το Κρατικό Μπαλέτο της Βαυαρίας. Το 2008 εργοδοτήθηκε από την Κρατική Όπερα και το Μπαλέτο Λαϊκής Όπερας της Βιέννης, το 2010 προήχθη σε ημισολίστ του Κρατικού Μπαλέτου της Βιέννης, το 2014 σε σολίστ και πρόσφατα, το 2022, σε κορυφαία σολίστ. Πρόκειται για την κορυφαία διάκριση που δόθηκε ποτέ σε μία Κύπρια μπαλαρίνα.

Επί τη ευκαιρία της μεγάλης αυτής διάκρισης, η Ιωάννα Αβραάμ μιλά στον «Π». Μεταξύ άλλων, αναφέρεται στην έλλειψη προβολής του πολιτισμού, στη μεγάλη απουσία μιας κρατικής ομάδας χορού, καθώς και στην πιθανότητα να τη δούμε να χορεύει στην Κύπρο μαζί με το μπαλέτο της Όπερας της Βιέννης.

Όλοι ασχολούμαστε με τη νέα μεγάλη διάκριση, πριν από αυτό υπάρχουν όμως πολλά χρόνια καριέρας, αναποδιών και σκληρής δουλειάς. Πώς νιώθεις; Είσαι στη Βιέννη εδώ και 14 χρόνια, αλλά ελάχιστοι το ξέρουν…

Αν η δική μου διάκριση προκάλεσε το ενδιαφέρον των ΜΜΕ και ΜΚΔ και έδωσε χαρά και περηφάνια σε αρκετούς συμπατριώτες μου, αυτό είναι πολύ ευχάριστο, γιατί προβλήθηκε η επαγγελματική μου καταξίωση, αλλά και αναδείχθηκε περισσότερο ένας ιδιόμορφος τομέας της τέχνης, το μπαλέτο. Νιώθω, λοιπόν, διπλή χαρά και συγκίνηση γιατί, από τη μια, επιβραβεύθηκαν οι κόποι, οι αντοχές και οι αγωνίες μου, και από την άλλη, γιατί ακούστηκε πιο πολύ και πιο δυνατά η φωνή του χορού. Το μπαλέτο, στο πιο ψηλό επαγγελματικό επίπεδο, απαιτεί σκληρή προπόνηση, σωματική, πνευματική και ψυχική, έτσι ώστε να επιτύχεις την τεχνική και τη συναισθηματική αρτιότητα. Αυτές αποτελούν τις βασικές προϋποθέσεις για μια πετυχημένη καριέρα, ιδιαίτερα στο εξωτερικό και σε μεγάλες ομάδες χορού, όπου υπάρχει και έντονος ανταγωνισμός για να διακριθείς.

Σωστά εντοπίσετε ότι εργάζομαι στο Κρατικό Μπαλέτο της Βιέννης εδώ και 14 χρόνια. Όσοι καταλαβαίνουν από μπαλέτο, γνωρίζουν τι σημαίνει αυτό. Προσωπικά όμως, ποτέ δεν επιδίωξα να προβληθώ. Δεν είναι στον χαρακτήρα μου. Το πρόβλημα νομίζω στην Κύπρο είναι αλλού. Στον πολιτισμό δεν δίδεται τόση έμφαση όση, ας πούμε, στον αθλητισμό. Ας ελπίσουμε ότι κάποτε αυτό θα αλλάξει. Για παράδειγμα, στα δελτία ειδήσεων θα μπορούσαν καθημερινά -και το τονίζω αυτό, καθημερινά, πέραν από τις αθλητικές, να προβάλλονται και οι πολιτιστικές ειδήσεις, τόσο οι τοπικές, όσο και οι διεθνείς. Δεν νομίζω ότι είναι δύσκολο. Όραμα και βούληση μονάχα χρειάζεται από τους αρμόδιους φορείς, για να προωθήσουμε την πνευματική και αισθητική διαπαιδαγώγηση του κόσμου, αν φυσικά θεωρούμε ότι έχουμε ανάγκη αυτήν την καλλιέργεια στη μικρή μας πατρίδα.

Πώς βλέπεις την κατάσταση με το μπαλέτο στην Κύπρο; Υπάρχει μέλλον; Η πολιτεία στηρίζει τους χορευτές; Τι πρέπει να κάνει η Κύπρος για να έχουμε και άλλους χορευτές σε τόσο υψηλό επίπεδο;

Στην Κύπρο τα πράγματα βελτιώνονται. Γίνονται διάφορες προσπάθειες για την προώθηση του κλασικού και ιδιαίτερα του σύγχρονου χορού. Περισσότερο φυσικά από ιδιωτικές πρωτοβουλίες. Γνωρίζω ότι υπάρχουν διάφορες πλατφόρμες χορού και διοργανώνονται διάφορα φεστιβάλ. Όσο όμως δεν δημιουργείται μια ακαδημία χορού και μια κρατική ομάδα χορού, όπως για παράδειγμα υπάρχει ο ΘΟΚ ή η Συμφωνική Ορχήστρα Κύπρου, οι όποιες πρωτοβουλίες θα είναι ημιτελείς. Και δυστυχώς τα ταλέντα που γεννιούνται στην Κύπρο θα αναγκάζονται να φεύγουν στο εξωτερικό.

Κάθε καλοκαίρι, όταν είσαι στην Κύπρο, «τρέχετε» ένα καλοκαιρινό σχολείο παραδίδοντας μαθήματα και μεταφέροντας εμπειρίες σε νεαρούς χορευτές. Πόσο σημαντικό είναι να μεταφέρεις όλη αυτήν την εμπειρία που διαθέτεις σε νέους χορευτές;

Τα τελευταία χρόνια, μαζί με την αδελφή μου Λουίζα Αβραάμ, η οποία εργάζεται και αυτή στο εξωτερικό, στη Στουτγάρδη συγκεκριμένα, σε μια από τις κορυφαίες ομάδες σύγχρονου χορού, την Gauthier Dance/Dance Company Theaterhaus Stuttgart, πραγματοποιούμε στην Κύπρο καλοκαιρινά σεμινάρια χορού, προσκαλώντας και διακεκριμένους παιδαγωγούς και χορευτές με διεθνή καριέρα. Τα ονομάζουμε «Summer with the Avraams» και προσπαθούμε να μεταφέρουμε τις δικές μας γνώσεις και εμπειρίες και να μεταδώσουμε στα νέα παιδιά ό,τι πιο νέο υπάρχει στον τομέα του κλασικού και σύγχρονου χορού. Προσπαθούμε με τη δική μας ματιά να διακρίνουμε ταλαντούχα παιδιά και να τα συμβουλεύσουμε, ιδιαίτερα σε ζητήματα τεχνικής κατάρτισης.

Είναι η ανώτατη «διάκριση»; Να περιμένουμε και άλλα;

Ναι, είναι η ανώτατη επαγγελματική διάκριση. Στις ομάδες κλασικού μπαλέτου υπάρχουν κυρίως τέσσερις βαθμίδες επαγγελματικής ανέλιξης που είναι: Corp de ballet, Demi-soloist, Soloist και Principal dancer. Ως Soloist που ήμουν από το 2014, χόρεψα διάφορους πρωταγωνιστικούς ρόλους: Τον ρόλο της Tatjana στο Onegin του John Cranko, Giselle σε χορογραφία της Elenas Tschernischova, Red Giselle του Boris Eifman, Juliet στο Romeo and Juliet του Davide Bombana, Snowqueen του Michael Corder κ.ά. Το νεοκλασικό και σύγχρονο ρεπερτόριό μου περιλαμβάνει συνεργασίες με τους διεθνώς αναγνωρισμένους και κορυφαίους χορογράφους Paul Lighfoot and Sol Leon, Jiri Kylian, William Forsythe, John Neumaier, Nacho Duato κ.ά. Τώρα, με το νέο μου συμβόλαιο, θα συνεχιστούν αποκλειστικά πρωταγωνιστικοί ρόλοι. Το «άλλα» που εγώ περιμένω είναι καινούργιες συνεργασίες με κορυφαίους χορογράφους και χορευτές και περισσότερες περιοδείες σε άλλες χώρες, σε μεγάλα θέατρα του κόσμου.

Πώς μπορούν οι Κύπριοι να σε δουν σε μια παράσταση; Τα τελευταία χρόνια, σε βλέπουμε και κάθε Πρωτοχρονιά στην τηλεόραση. Μπορεί να δούμε κάποτε το μπαλέτο της Όπερας της Βιέννης στην Κύπρο για κάποια παράσταση;

Το πρόγραμμα ενός θεάτρου όπως είναι το Κρατικό Θέατρο Όπερας και Μπαλέτου της Βιέννης, ανακοινώνεται έναν χρόνο πριν. Δηλαδή, είναι ήδη δημοσιευμένες οι ημερομηνίες για το ποια όπερα και ποιο μπαλέτο θα ανεβεί μέχρι τον Ιούνιο του 2023. Τα cast, ωστόσο, ανακοινώνονται 2-3 μήνες πριν τις παραστάσεις. Στην Κύπρο, έγινε μια προσπάθεια στο παρελθόν για να προσκληθεί το Μπαλέτο της Βιέννης, αλλά τα κόστη ήταν ψηλά και δεν υλοποιήθηκε. Γνωρίζω ότι στο παρόν στάδιο προωθείται ξανά κάποια πρωτοβουλία, αλλά ακόμη τίποτα δεν είναι σίγουρο. Με την ευκαιρία, θα ήθελα να πω ότι στην Κύπρο υστερούμε πολύ στον προγραμματισμό. Τα διάφορα φεστιβάλ που οργανώνονται από δήμους, αποφασίζουν και ανακοινώνουν το πρόγραμμά τους μόλις έναν μήνα πριν την πραγματοποίησή τους. Στις προηγμένες χώρες, αυτό γίνεται τουλάχιστον έναν χρόνο πριν. Γιατί, πώς αλλιώς θα καταστεί δυνατό να προσκληθεί μια ομάδα της εμβέλειας του Κρατικού Μπαλέτου Βιέννης, η οποία έχει ήδη προγραμματίσει τις παραστάσεις της ένα ή και δύο ακόμα χρόνια προηγουμένως;

«Δεν έχω απωθημένα»

Αγαπημένος ρόλος και αγαπημένο έργο που έχεις ερμηνεύσει; Υπάρχει κάποιος ρόλος που είναι «απωθημένο»;

Σίγουρα, η Τατιάνα στο «Ονέγκιν» σε χορογραφία John Cranko, αλλά και η Ζιζέλ στο ομότιτλο έργο. Υπάρχουν πολλοί αγαπημένοι ρόλοι και ο καθένας είναι ξεχωριστός. Δεν υπάρχει κάποιος ρόλος που είναι «απωθημένο». Η καριέρα μου συνεχίζεται και ευελπιστώ να χορέψω όλους τους ρόλους που ονειρεύομαι.