Παγκύπρια 24ωρη γραμμή βοήθειας για τραυματισμένες θαλάσσιες χελώνες

Σε λειτουργία τέθηκε την 1^η Ιανουαρίου 2018 παγκύπρια 24ωρη τηλεφωνική Γραμμή Άμεσης Βοήθειας για τη διάσωση και περίθαλψη τραυματισμένων και άρρωστων προστατευόμενων θαλάσσιων χελωνών, καθώς και για αναφορά και απομάκρυνση νεκρών θαλάσσιων χελωνών. Απώτερος σκοπός της τηλεφωνικής Γραμμής είναι να συμβάλει στη βελτίωση των μέτρων διαχείρισης και προστασίας των δύο ειδών θαλάσσιων χελωνών, Καρέττα (Caretta caretta) και Πράσινη (Chelonia mydas), που ωοτοκούν στην Κύπρο και την υπόλοιπη Μεσόγειο και θεωρούνται ως προστατευόμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσα από την Οδηγία των Οικοτόπων 92/43/EOK (Παραρτήματα ΙΙ και ΙV).

Η καινοτόμος δράση λειτουργίας της παγκύπριας 24ωρης τηλεφωνικής Γραμμής Άμεσης Βοήθειας, υλοποιείται από το Ωκεανογραφικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Κύπρου σε συνεργασία με το Τμήμα Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών (ΤΑΘΕ) του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, στο πλαίσιο υλοποίησης της δράσης C5 (Κέντρα και Δίκτυα Διάσωσης: αύξηση της δυνατότητας αποκατάστασης των θαλάσσιων χελωνών) του ερευνητικού έργου LIFE EUROTURTLES - «Συλλογικές δράσεις για τη βελτίωση των μέτρων διατήρησης των Ευρωπαϊκών πληθυσμών θαλάσσιων χελωνών", για το οποίο οι δύο φορείς έχουν εξασφαλίσει χρηματοδότηση το 2016, σε συνεργασία με ακόμη 7 εταίρους, από την Ευρωπαϊκή Ένωση, στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE (Άξονας Nature & Biodiversity).

Πώς μπορείς να βοηθήσεις: Γραμμή Άμεσης Βοήθειας για Χελώνες - Sea Turtle hotline 96952929

Σκοπός της παγκύπριας 24ωρης Γραμμής Άμεσης Βοήθειας είναι η διευκόλυνση των πολιτών στην αναφορά περιστατικών τραυματισμένων, άρρωστων ή νεκρών θαλάσσιων χελωνών που συναντώνται στις θαλάσσιες περιοχές της Κύπρου. Η δωρεάν τηλεφωνική Γραμμή ‘Άμεσης Βοήθειας, θα λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα. Η Γραμμή Άμεσης Βοήθειας θα συμβάλει επίσης στην άμεση ανταπόκριση των αρμόδιων αρχών σε περιστατικά τραυματισμένων θαλάσσιων χελωνών.

Δεκάδες νεκρές θαλάσσιες χελώνες κάθε χρόνο

Τα τελευταία χρόνια, καταγράφονται ανά έτος, περίπου 6 τραυματισμένες θαλάσσιες χελώνες σύμφωνα με στοιχεία από το Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών (ΤΑΘΕ). Οι τραυματισμένες χελώνες μεταφέρονται στο Ερευνητικό Κέντρο Θαλάσσιας Υδατοκαλλιέργειας Κύπρου (ΕΚΘΥΚ) του ΤΑΘΕ στο Μενεού, για περίθαλψη και μετά την επιτυχή θεραπεία του, απελευθερώνονται στη θάλασσα. Ο αριθμός των νεκρών θαλάσσιων χελωνών που εντοπίζονται, είναι πολύ μεγαλύτερος, με μέσο όρο τις 52 νεκρές θαλάσσιες χελώνες ανά έτος. Τις πλείστες φορές, ο θάνατος των θαλάσσιων χελωνών οφείλεται είτε σε πνιγμό λόγω εγκλωβισμού τους σε αλιευτικά εργαλεία, είτε σε κτυπήματα στο κεφάλι ή/και το καβούκι.

Οδηγοί και κουτιά παροχής πρώτων βοηθειών σε τραυματισμένες χελώνες

Η δράση C5 του ερευνητικού έργου LIFE EUROTURTLES έχει ως στόχο τη μείωση των θανάτων των θαλάσσιων χελωνών που καταγράφονται κάθε χρόνο, μέσω της αύξησης των δυνατοτήτων των υφιστάμενων Κέντρων Διάσωσης για θαλάσσιες χελώνες των χωρών που συμμετέχουν στο Έργο LIFE EUROTURTLES, όπως επίσης και μέσω της αναβάθμισης του Δικτύου Αναφοράς και Διάσωσης τραυματισμένων θαλάσσιων χελωνών. Συγκεκριμένα, στην Κύπρο στο πλαίσιο της δράσης C5, εκτός από την αναβάθμιση του συστήματος αναφοράς τραυματισμένων χελωνών, θα αναβαθμιστεί και το Ερευνητικό Κέντρο Θαλάσσιας Υδατοκαλλιέργειας Κύπρου (ΕΚΘΥΚ) του ΤΑΘΕ που βρίσκεται στο Μενεού, και το οποίο λειτουργεί και ως Κέντρο Διάσωσης για θαλάσσιες χελώνες. Θα εκδοθούν, επίσης, οδηγοί που θα περιέχουν οδηγίες παροχής Πρώτων Βοηθειών και διαχείρισης περιστατικών τραυματισμένων χελωνών, ενώ ήδη έχουν ετοιμαστεί από το ΤΑΘΕ κατάλληλα κουτιά Πρώτων Βοηθειών, τα οποία παραδόθηκαν στα Επαρχιακά Γραφεία του για αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών.

Το Ωκεανογραφικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Κύπρου, στο πλαίσιο των δράσεων του Έργου LIFE EUROTURTLES, ετοιμάζει έντυπο υλικό με οδηγίες παροχής πρώτων βοηθειών σε τραυματισμένες χελώνες, το οποίο θα διανεμηθεί στο κοινό. Οι οδηγίες αυτές θα αφορούν απλές δράσεις, τις οποίες θα μπορεί να εφαρμόσει το κοινό ως πρώτη αντιμετώπιση σε περιπτώσεις τραυματισμένων θαλάσσιων χελωνών, έτσι ώστε να διατηρηθούν σε μια άνετη κατάσταση μέχρι τη μεταφορά τους στο Κέντρο Διάσωσης, από εξειδικευμένο προσωπικό και συνεργάτες του ΤΑΘΕ. Επιπλέον, ετοιμάζεται και υλικό με πιο εξειδικευμένες οδηγίες, το οποίο θα διανεμηθεί σε αλιείς, με οδηγίες για πρώτες βοήθειες σε περιπτώσεις τυχαίας αλίευσης θαλάσσιας χελώνας στα αλιευτικά τους εργαλεία.

Το ΤΑΘΕ εφαρμόζει το Σχέδιο Προστασίας / Πρόγραμμα Παρακολούθησης των θαλάσσιων χελωνών στην Κύπρο από το 1978, με επίκεντρο το σταθμό της Λάρας. Στο πλαίσιο του Σχεδίου Προστασίας και Προγράμματος Παρακολούθησης του ΤΑΘΕ, το ευρύ κοινό μπορούσε να επικοινωνεί με τα επαρχιακά γραφεία του ΤΑΘΕ για αναφορά τραυματισμένων ή νεκρών χελωνών. Με τη λειτουργία της 24ωρης τηλεφωνικής Γραμμής Άμεσης Βοήθειας από το Ωκεανογραφικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Κύπρου, σε συνεργασία με το ΤΑΘΕ, στόχος είναι να γίνει πιο προσιτός και ευρέως γνωστός στο ευρύ κοινό ο τρόπος επικοινωνίας με τους αρμόδιους, τόσο εντός αλλά και εκτός ωρών εργασίας, σε περίπτωση τραυματισμού χελώνας, έτσι ώστε τα οποιαδήποτε περιστατικά να αντιμετωπίζονται άμεσα.

Το Ερευνητικό Κέντρο Θαλάσσιας Υδατοκαλλιέργειας Κύπρου του ΤΑΘΕ στο Μενεού, το οποίο ήδη λειτουργεί ως κέντρο περίθαλψης θαλάσσιων χελωνών, θα αναβαθμιστεί με την αγορά εξοπλισμού περίθαλψης και αποκατάστασης τραυματισμένων θαλάσσιων χελωνών. Το ΤΑΘΕ έχει ήδη προβεί στην αγορά εξοπλισμού στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος LIFE EUROTURTLES, μέσω της συγκεκριμένης δράσης του Προγράμματος.

Το Ωκεανογραφικό Κέντρο στη «μάχη» διάσωσης των προστατευόμενων θαλάσσιων χελωνών

Η Συντονίστριά του Ερευνητικού Έργου για το Πανεπιστήμιο Κύπρου, Δρ Γιάννα Σαμουήλ, Ειδική Επιστήμονας στο Ωκεανογραφικό Κέντρο αναφερόμενη στη συνολική προσπάθεια δράσης του Κέντρου για προστασία και διάσωση των προστατευόμενων θαλάσσιων χελωνών σημείωσε: «Το Ωκεανογραφικό Κέντρο μέσα από τις δράσεις του και τα ερευνητικά προγράμματα στα οποία συμμετέχει, στοχεύει στη συνολική προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και της θαλάσσιας βιοποικιλότητας της Κύπρου, κυρίως μέσα από την έρευνα αλλά και την ενημέρωση του κοινού. Με το Πρόγραμμα LIFE EUROTURTLES, το οποίο ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2016, το Ωκεανογραφικό Κέντρο σε συνεργασία με το ΤΑΘΕ και άλλους 7 Μεσογειακούς φορείς, υλοποιεί σειρά δράσεων που αποσκοπούν στη βελτίωση των μέτρων διαχείρισης και προστασίας των δύο ειδών θαλάσσιων χελωνών (Caretta caretta και Chelonia mydas) που ωοτοκούν στην Κύπρο και την υπόλοιπη Μεσόγειο, καθώς και στη διερεύνηση μέτρων και πιλοτικής εφαρμογής τους για μείωση των ζημιών που προκαλούνται στα αλιευτικά εργαλεία επαγγελματιών ψαράδων λόγω ακούσιου εγκλωβισμού θαλάσσιων χελωνών».