Επίτροπος Διοικήσεως: Λογοκρισία και δικτατορία στη Σωτήρα

Η ελευθερία της έκφρασης και εν γενεί της τέχνης δεν υπόκειται καταρχήν σε λογοκρισία, αναφέρει η Επίτροπος Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Μαρία Στυλιανού – Λοττίδη, προσθέτοντας ότι οι προσωπικές αντιλήψεις, αν και σεβαστές, δεν μπορούν να επιβάλουν λογοκρισία γενικά και αόριστα.

Με σημερινή δημόσια τοποθέτηση της αναφορικά με την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Σωτήρας για ακύρωση της θεατρικής παράστασης “Cock” του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου, η κ. Λοττίδη λέει ακόμη ότι η δημοκρατία είναι άρρηκτα δεμένη με την ελευθερία της έκφρασης.

«Ο θόρυβος που ταξίδεψε από την Σωτήρα σε κάθε λογικά σκεπτόμενο άνθρωπο δημιούργησε ερωτηματικά αλλά και έφερε στην επιφάνεια κοινωνικές διαστάσεις που άπτονται ζητημάτων εξισορρόπησης μεταξύ ορίων και δικαιωμάτων» συμπληρώνει.

Σε ό,τι αφορά το περιεχόμενο της θεατρικής παράστασης, παρατηρεί ότι άπτεται θεμάτων ανθρωπίνων σχέσεων και δη ερωτικών σχέσεων του ίδιου φίλου. «Το σύμφωνο συμβίωσης μεταξύ προσώπων του ίδιου φίλου ψηφίστηκε πρόσφατα. Η κοινωνική ηθική της κυπριακής κοινωνίας το αποδέχθηκε» λέει η Επίτροπος.

Συμπληρώνει ότι η διαφορετικότητα είναι γεγονός και η αποδοχή της, αναπόσπαστο κομμάτι των δημοκρατικών αξιών τις οποίες προασπιζόμαστε όλοι μας σαν πολίτες. Αναντίλεκτα, συνεχίσει, «τα χρηστά ήθη ως ηθικοί κανόνες που ρυθμίζουν την εξωτερική συμπεριφορά της κοινωνίας δεν παραβιάστηκαν».

«Στη Δημοκρατία δεν χωρεί αυτοδικία, υπάρχει σεβασμός στην λαϊκή κυριαρχία, όπως αυτή εκφράζεται από όλες τις λειτουργίες της Πολιτείας» συμπληρώνει η Επίτροπος Διοικήσεως.

Αναφέρει εξάλλου ότι η ελευθερία της έκφρασης και εν γενεί της τέχνης θα μπορούσε κατ’ εξαίρεση να περιοριστεί αν υπήρχε λόγος που θα επέσυρε την επιβολή του περιορισμού τους με βάσει την διάταξη του Συντάγματος και του νόμου.

«Αυτό προϋποθέτει την ύπαρξη συγκεκριμένου νόμου που να προβλέπει την εν λόγω παρέμβαση, την διαπίστωση συγκεκριμένου αδικήματος προσβολής ενός άλλου προστατευόμενου αγαθού και τέλος αν η παρέμβαση είχε οποιοδήποτε νόμιμο σκοπό να εξυπηρετήσει» λέει η κ. Λοττίδη.

Προσθέτει ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση λήφθηκε μια απόφαση από μη εξουσιοδοτούμενο από τον νόμο όργανο, χωρίς την προσφυγή σε αρμόδιο Δικαστήριο, χωρίς την αποκάλυψη οποιουδήποτε αδικήματος και χωρίς η παρέμβαση να είναι αναγκαία σε μια δημοκρατική κοινωνία.

Η δικτατορία είναι αλυσοδεμένη με την λογοκρισία
----------------------------------------------------------
Στη δημόσια τοποθέτησή της, η Επίτροπος Διοικήσεως λέει ακόμη πως η δημοκρατία είναι άρρηκτα δεμένη με την ελευθερία της έκφρασης και η δικτατορία αλυσοδεμένη με την λογοκρισία.

«Η επιλογή για ποιο πολίτευμα θέλουμε να αγωνιζόμαστε , ανήκει σε εμάς, όπως ανήκει και επιλογή σε κάθε δημότη να αποφασίσει να δει, ή να μην δει, μια θεατρική παράσταση ως μορφή τέχνης και έκφρασης» συμπληρώνει.

Παραθέτοντας παραδείγματα από τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η κ. Λοττίδη λέει εξάλλου πως η ελευθερία έκφρασης δεν εφαρμόζεται μόνο σε πληροφορίες ή ιδέες που γίνονται ευμενώς αποδέκτες ή θεωρούνται μη προσβλητικές ή ομοιόμορφες, αλλά επίσης και σε αυτές που προσβάλλουν, που σοκάρουν ή ενοχλούν το Κράτος ή ένα μέρος του πληθυσμού.

Επίσης, λέει ότι το ΕΔΑΔ αποφάνθηκε σε άλλη περίπτωση ότι η ελευθερία της έκφρασης περιλαμβάνει επίσης πληροφορίες και ιδέες που προκαλούν ταράζουν ή αναστατώνουν.

Σύμφωνα με την Επίτροπο Διοικήσεως, η ελευθερία της τέχνης πέραν του δικαιώματος καλλιτεχνικής έκφρασης του δημιουργού περιλαμβάνει και μια παθητική διάσταση, η οποία συνίσταται στο δικαίωμα του αποδέκτη, δηλαδή του κοινού, να απολαμβάνει ανεμπόδιστα ένα έργο τέχνης και να έχει τη δυνατότητα να λαμβάνει πολλαπλά ερεθίσματα για την καλλιτεχνική του εξύψωση.

Αναφέρει τέλος ότι η τοποθέτησή της στηρίζεται στις αρμοδιότητές της ως Εθνική Ανεξάρτητη Αρχή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, και συγκεκριμένα στο άρθρο 5 παρ. (δ), εδάφιο (ii) των περί Επιτρόπου Διοικήσεως Νόμων του 1991 έως 2011.