Κύκλωμα τυμβωρυχίας: Ρήμαξαν την αρχαία πολιτεία στα Κούκλια

Φοβερές καταγγελίες για τη δράση τυμβωρύχων σε διάφορα σημεία της Κύπρου, και ιδιαίτερα στα Κούκλια της Πάφου, διατυπώνει σε επιστολή της προς τη Βουλή η Μαρία Ιακώβου, καθηγήτρια Προϊστορικής και Πρωτοϊστορικής Αρχαιολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου και της Ερευνητικής Μονάδας Αρχαιολογίας. Με αφορμή την πρόσκλησή της να καταθέσει στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Ελέγχου στοιχεία και απόψεις σχετικά με το περίφημο αιγυπτιακό αγγείο και τις πληροφορίες ότι αυτό είναι προϊόν παράνομης ανασκαφής στα Κούλια, η κυρία Ιακώβου καταγγέλλει ότι κατά τη διάρκεια του Ιουνίου, που γίνεται ανασκαφή, την ημέρα σκάβουν με τα χέρια οι φοιτητές και το βράδυ αναλαμβάνουν δράση οι τυμβωρύχοι με τα ντίκερ, οι οποίοι μάλιστα ανοίγουν τάφους σε απόσταση 50 μέτρων από τις επίσημες ανασκαφές! Το αποκορύφωνα στις καταγγελίες της κυρίας Ιακώβου είναι η αναφορά της ότι οι τυμβωρύχοι σκάβουν ολόχρονα και αυτό το διαπιστώνουν από τους διάσπαρτους τάφους που βρίσκουν ανοικτούς, τα σπασμένα αγγεία που εντοπίζονται και από άλλα τεκμήρια. Σημειώνει, επίσης, ότι οι παράνομες ανασκαφές στα Κούκλια, και όχι μόνο στη θέση Χασάν Αγάς, δεν είναι πρόσφατο φαινόμενο και καθόλου άγνωστο στο Τμήμα Αρχαιοτήτων. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει η καθηγήτρια, «από το 2006 που διερευνούμε την ευρύτερη περιοχή της αρχαίας πολιτείας έχουμε εντοπίσει δεκάδες φρεσκοανοιγμένους τάφους για τους οποίους ενημερώνουμε πάντοτε τους τοπικούς υπεύθυνους».

Βάζουν και πυρκαγιές

Η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κύπρου αποκαλύπτει ότι την ανασκαφή του πανεπιστημίου στη θέση Μαρτσέλλος την έκαψαν οι τυμβωρύχοι το 2011 για να μπορούν πιο εύκολα να χρησιμοποιούν ανιχνευτές μετάλλων. Διατυπώνει επίσης τη θέση ότι δεν υπάρχει καμιά προστασία από κανένα, ούτε και στα υπό ανασκαφή τεμάχια. Η τυμβωρυχία, συνεχίζει, είναι κοινό μυστικό και επειδή δεν φοβούνται κανέναν οι γνωστοί άγνωστοι, ανοίγουν τάφους σε απόσταση 50 μέτρων από κει που διεξάγονται ανασκαφές. «Εμείς δουλεύουμε τη μέρα (κάθε Ιούνιο) και εκείνοι τη νύχτα και σχεδόν ολόχρονα, χρησιμοποιώντας μηχανικούς εκσκαφείς! Η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κύπρου τονίζει ότι η ανασκαφή που διεξάγεται στα Κούκλια αντιμετωπίζει κάθε χρόνο προβλήματα και ότι η ίδια έχει πολλές φορές μεταφέρει την ανησυχία της στους εκάστοτε διευθυντές του τμήματος.

Δρουν ανενόχλητοι

Σε άλλο σημείο της επιστολής, η κυρία Ιακώβου υπογραμμίζει ότι κάθε καλοκαίρι επιστρέφοντας για να συνεχίσουν τις έρευνες πεδίου εντοπίζουν και νέους τάφους που έχουν συληθεί με χρήση μηχανικών εκσκαφέων. Γι’ αυτό και βρίσκουμε, όπως αναφέρει, ολόγυρα σπασμένα αγγεία αλλά και τεκμήρια, όπως αποτσίγαρα και εφημερίδες (χρησιμοποιούνται, προφανώς, για να τυλίγουν τα ευρήματα).

• Το θέμα του αιγυπτιακού αγγείου στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Ελέγχου ενέγραψαν οι βουλευτές Γιώργος Περδίκης του Κινήματος Οικολόγων και Άννα Θεολόγου της Συμμαχίας Πολιτών.

Κραυγή αγωνίας

Στην επιστολή της προς την κυρία Θεολόγου, η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κύπρου καταλήγει ως εξής: «Θέλω να ελπίζω ότι η (πιθανώς ανεξάρτητη;) υπόθεση του αιγυπτιακού αγγείου μπορεί να βοηθήσει στη λήψη μέτρων που να καταστείλουν τις ενέργειες κυκλώματος τυμβωρυχίας, το οποίο δρα ανενόχλητα στην ευρύτερη περιοχή Κουκλιών εδώ και πολλά χρόνια. Όσο και αν ακούγεται παράδοξο, η κυρία Ιακώβου αναφέρεται και σε δημοσιεύματα πριν από 5 χρόνια για την κατάσταση που επικρατεί στα Κούκλια με τη δράση τυμβωρύχων, όμως δεν λήφθηκε κανένα μέτρο. Υπενθυμίζουμε πως ανάλογες καταγγελίες για τη δράση κυκλωμάτων τυμβωρυχίας και αρχαιοκαπηλίας είχε διατυπώσει και ο δήμαρχος Πάφου Φαίδωνας Φαίδωνος. Κατήγγειλε μάλιστα ότι τα κυκλώματα είναι αδίστακτα.