Η Κύπρος έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στο ταξίδι του ψηφιακού μετασχηματισμού

Ο Λεωνίδας Δρακόπουλος, Tech Lead για Ελλάδα, Κύπρο και Μάλτα της Amazon Web Services, μιλά στον «Π» για όλες τις νέες πρωτοβουλίες και τα σχέδια του τεχνολογικού κολοσσού πάνω στη γενετική τεχνητή νοημοσύνη (GenAI) και τις ευκαιρίες που δημιουυργούνται για τις επιχειρήσεις και ευρύτερα για την οικονομία και την Κύπρο.

Η γενετική τεχνητή νοημοσύνη αναφέρεται σε μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης που έχουν σχεδιαστεί για να παράγουν νέο περιεχόμενο με τη μορφή γραπτού κειμένου, ήχου, εικόνων ή βίντεο. Οι εφαρμογές και οι περιπτώσεις χρήσης είναι ευρείες.

Σε ό,τι αφορά την Κύπρο, διαπιστώνει ότι έχει «ήδη σημειώσει σημαντική πρόοδο στο ταξίδι της στον ψηφιακό μετασχηματισμό. Η εθνική ψηφιακή ατζέντα της χώρας θέτει ένα τολμηρό όραμα για μια ψηφιακή κοινωνία και έχουμε την τιμή να είμαστε μέρος της υλοποίησης αυτού του οράματος», τονίζει. Πρόκληση, που δεν αφορά μόνο την Κύπρο, αποτελεί η ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων.

«Ένα πρακτικό βήμα για την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών είναι η ενθάρρυνση ενός περιβάλλοντος διά βίου μάθησης, το οποίο θα είναι καθοριστικό για να διασφαλιστεί ότι το εργατικό δυναμικό συμβαδίζει με την καινοτομία. Αυτό περιλαμβάνει την αναβάθμιση των δεξιοτήτων των μαθητών και την επανειδίκευση των σημερινών εργαζομένων», τονίζει.

Amazon Web Services (AWS) provides Cloud Computing Service and AWS Management Console. New York, US - 13 Feb 2024

Η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) μοιάζει να είναι παντού. Είστε ένας άνθρωπος της τεχνολογίας. Σας εντυπωσιάζει η εκθετική εξέλιξη της ΤΝ; Πριν 1,5 χρόνο δεν υπήρχε τίποτα.

Eίναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι η ΤΝ δεν είναι μία εξέλιξη του τελευταίου 1,5 χρόνου. Για παράδειγμα, η Amazon και η AWS καινοτομούν σε τομείς τεχνητής νοημοσύνης για περισσότερα από 20 χρόνια. Μερικά παραδείγματα αυτής της καινοτομίας είναι το recommendation engine προϊόντων στην Amazon.com, βελτιστοποίηση των διαδρομών ρομποτικής συλλογής στα Fulfillment Centres μας, πρόβλεψη ζήτησης προϊόντων σε πολύ μεγάλη κλίμακα, η Prime Air τεχνολογία που επιτρέπει παραδόσεις προϊόντων από τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη μας και πολλές άλλες εφαρμογές.

Στην AWS, ο βασικός μας στόχος είναι ο εκδημοκρατισμός τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης και μηχανικής μάθησης (ML) όπως είναι και οι GenAI τεχνολογίες, καθιστώντας τις προσβάσιμες σε οποιονδήποτε θέλει να τις χρησιμοποιήσει. Έτσι, έχουμε περισσότερους από 100.000 πελάτες όλων των μεγεθών και βιομηχανιών που εμπιστεύονται και χρησιμοποιούν τις ΤΝ και ML τεχνολογίες μας, όπως η Intuit, η AT&T, η Thomson Reuters, η AstraZeneca, η Ferrari, η Bundesliga, η 3M και η BMW, καθώς και χιλιάδες νεοφυείς επιχειρήσεις και κυβερνητικές υπηρεσίες σε όλο τον κόσμο.

Οι τάσεις

Ποιες τάσεις πιστεύετε ότι θα κυριαρχήσουν;

Βλέπουμε τρεις τεχνολογικές τάσεις που σχετίζονται στενά με την τεχνητή νοημοσύνη για το μέλλον.

Μεγάλα γλωσσικά μοντέλα (LLM) θα εκπαιδεύονται χρησιμοποιώντας πολιτισμικά δεδομένα με αποτέλεσμα να αποκτήσουν μια πιο λεπτή κατανόηση της ανθρώπινης εμπειρίας και των πολύπλοκων κοινωνικών προκλήσεων. Για παράδειγμα στην Ιαπωνία, θεωρείται σημάδι απόλαυσης να ρουφήξεις τη σούπα σου, αλλά το ίδιο ίσως θεωρείται αγενές σε άλλους πολιτισμούς. Τα επόμενα χρόνια, ο πολιτισμός θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στο πώς θα είναι οι τεχνολογίες που θα σχεδιαστούν, θα αναπτυχθούν και θα καταναλωθούν και τα αποτελέσματα θα είναι σημαντικά πιο εμφανή σε τεχνολογίες GenAI.

Βλέπουμε την άνοδο των ΑΙ Assistants. Οι ΑΙ Assistants όχι μόνο θα γράφουν και θα καταλαβαίνουν κώδικα αλλά θα είναι ακούραστοι βοηθοί και δάσκαλοι. Οι ΑΙ Assistants επίσης προσβλέπουμε ότι θα είναι personalized στο άτομο, ομάδα ή και σε μια ολόκληρη εταιρεία.

Τέλος, προσβλέπουμε ότι η ανώτερη και ανώτατη εκπαίδευση θα εξελιχθεί ώστε να συμβαδίσει με την ταχύτητα της τεχνολογίας. Θα αναπτυχθούν πολλά καινούργια προγράμματα που είναι πιο προσαρμοσμένα στις ανάγκες της βιομηχανίας, που θα μοιάζουν με την εμπειρία που κάποιος αποκτά μετά από πολυετή τριβή στην αγορά εργασίας.

Σε αυτό το περιβάλλον τι προϊόντα και υπηρεσίες TN και cloud προσφέρει η AWS;

Η AWS επεκτείνει συνεχώς τις υπηρεσίες της για να υποστηρίξει σχεδόν οποιοδήποτε φόρτο εργασίας στο cloud και τώρα διαθέτει περισσότερες από 200 υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων υπολογιστικών πόρων, υπηρεσιών αποθήκευσης, βάσεων δεδομένων, δικτύωσης, ανάλυσης δεδομένων, ρομποτικής, μηχανικής μάθησης και τεχνητής νοημοσύνης (AI) και άλλων..

Πιο συγκεκριμένα, η AWS διαθέτει το πιο ολοκληρωμένο σύνολο υπηρεσιών AI και μηχανικής μάθησης για όλα τα επίπεδα δεξιοτήτων. Όπως είπα και πριν, πάνω από 100.000 πελάτες εκτελούν φόρτους εργασίας ΤΝ σε AWS. Είναι ένα ευρύ σύνολο πελατών, συμπεριλαμβανομένων εταιρειών όπως η ENGIE, η Formula 1, η Novartis, η Domino, η Goldman Sachs, η JPMorgan Chase και πολλοί άλλοι οργανισμοί.

Σκεφτόμαστε τη μηχανική μάθηση σε τρία επίπεδα και πιστεύουμε στην πληρότητα του χρόνου, οι περισσότεροι οργανισμοί θα έχουν σημαντική τεχνολογική ικανότητα να χρησιμοποιήσουν και τα τρία:

Στο κάτω επίπεδο υπάρχουν πλαίσια και υποδομές για ειδικούς και επαγγελματίες ML που είναι άνετοι στο να χτίζουν, να εκπαιδεύουν, να αναπτύσσουν και να διαχειρίζονται τα μοντέλα τους και να εργάζονται σε επίπεδο τσιπ. Έχουμε επενδύσει στην κατασκευή των δικών μας Silicon Chips για να βελτιώσουμε την αναλογία απόδοσης και κόστους για απαιτητικά ΑΙ φορτία, όπως η εκπαίδευση ML μοντέλων και το λεγόμενο ML Inference, σε περιπτώσεις έως και 40%. Τα Chips μας ονομάζονται AWS Trainium και AWS Inferentia και λόγω των πλεονεκτημάτων που προσφέρουν, χρησιμοποιούνται από πελάτες όπως οι AirBnb, Grammarly, Hugging Face και πολλούς άλλους πελάτες μας.

Στο μεσαίο στρώμα υπάρχουν υπηρεσίες ML για επιστήμονες δεδομένων, προγραμματιστές και επιχειρηματικούς αναλυτές. Έτσι, για παράδειγμα, δημιουργήσαμε το Amazon SageMaker, μια πλήρως διαχειριζόμενη υπηρεσία που αφαιρεί την πολυπλοκότητα από κάθε βήμα της διαδικασίας μηχανικής μάθησης, ενδυναμώνοντας τους καθημερινούς προγραμματιστές και τους επιστήμονες να χρησιμοποιούν επιτυχώς τη μηχανική μάθηση.

Στο ανώτερο επίπεδο υπάρχουν υπηρεσίες AI που μιμούνται την ανθρώπινη γνώση για πελάτες που δεν θέλουν να δημιουργήσουν μοντέλα ML. Οι υπηρεσίες καθιστούν πολύ εύκολη την ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης (π.χ. δημιουργία κώδικα, μετατροπή κειμένου σε ομιλία, μεταγραφή ήχου σε κείμενο ή μετάφραση κειμένου σε πολλές γλώσσες) σε εφαρμογές χωρίς να χρειάζεται να δημιουργήσετε και να εκπαιδεύσετε αλγόριθμους ML.

Για παράδειγμα, έχουμε το Amazon Rekognition για αναγνώριση βίντεο, το Amazon Polly για τη μετάφραση κειμένου σε ομιλία και πολλές άλλες αντίστοιχες υπηρεσίες.

Ποιο θεωρείτε ότι είναι ανταγωνιστικό σας πλεονέκτημα;

Κάθε επένδυση της AWS στοχεύει στην καλύτερη εξυπηρέτηση των πελατών μας. Στην AWS, το 90% των λύσεών μας βασίζεται σε αυτά που μας λένε οι πελάτες ότι έχει σημασία για αυτούς και μερικές φορές προσθέτουμε το υπόλοιπο 10% που είναι ανάγκες πελατών που έχουμε προβλέψει, αλλά οι πελάτες μας δεν μπορούν να τις περιγράψουν ακόμα.

Έτσι, η cloud πλατφόρμα της AWS έχει την περισσότερη λειτουργικότητα με παραπάνω από 200 υπηρεσίες, τον γρηγορότερο ρυθμό καινοτομίας, το μεγαλύτερο οικοσύστημα συνεργατών και πελατών, τη μεγαλύτερη ασφάλεια και αποδεδειγμένη εμπειρία σε cloud υποδομή, που την εμπιστεύονται εκατομμύρια επιχειρήσεις.

Εκδημοκρατισμός και τεχνολογία

Έχετε υπό την ευθύνη σας μια μεσαία χώρα, την Ελλάδα και δύο μικρά κράτη, την Κύπρο και τη Μάλτα. Η τεχνολογία μοιάζει με παιχνίδι για μεγάλους παίκτες. Είναι; Μια χώρα όπως η Κύπρος, πώς μπορεί να αξιοποιήσει την τεχνολογία;

Στην AWS, ο βασικός μας στόχος είναι ο εκδημοκρατισμός καινοτόμων cloud τεχνολογιών, συμπεριλαμβανομένων ΤΝ και ML τεχνολογιών, καθιστώντας τις προσβάσιμες σε οποιονδήποτε θέλει να τις χρησιμοποιήσει. Οπότε πιστεύουμε ότι το μέγεθος μίας χώρας δεν είναι εμπόδιο στο να αξιοποιήσουν καινοτόμες τεχνολογίες.

Η Κύπρος ειδικά είναι ένας ευρωπαϊκός κόμβος για οργανισμούς που ειδικεύονται σε πληρωμές και trading τεχνολογίες. Ως AWS συνεργαζόμαστε με αρκετούς τέτοιους οργανισμούς που είναι εξαιρετικά καινοτόμοι στον τομέα τους.

Η Κύπρος

Στην Κύπρο έχει αναπτυχθεί ένα οικοσύστημα εταιρειών τεχνολογίας. Υπάρχει ένας φιλόδοξος στόχος, και του κράτους, να εξελιχθεί η Κύπρος σε ένα περιφερειακό, τεχνολογικό επιχειρηματικό κέντρο. Τι συμβουλή θα δίνατε σε κρατικές αρχές, αλλά και στις επιχειρήσεις, για να μεγαλώσει το οικοσύστημα;

Ως έθνος, η Κύπρος έχει ήδη σημειώσει σημαντική πρόοδο στο ταξίδι της στον ψηφιακό μετασχηματισμό. Έχω δει ότι τα κυβερνητικά υπουργεία έχουν λάβει μια δυναμική στάση, αναπτύσσοντας πολυάριθμα μέτρα για την ενίσχυση της οικονομικής ανταγωνιστικότητας για τις επόμενες γενιές Κυπρίων. Η ίδρυση του Υφυπουργείου Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής ήταν καίριας σημασίας για τη δημιουργία της Εθνικής Ψηφιακής Στρατηγικής, θέτοντας την Κύπρο σε δρόμο για να γίνει ένας τεχνικός κόμβος για βιώσιμες επιχειρήσεις και διεθνές εμπόριο. Έχουμε επίσης υπογράψει Μνημόνιο Συνεργασίας με την κυπριακή κυβέρνηση. Με τη συμφωνία αυτή, στοχεύουμε στην υποστήριξη του εκσυγχρονισμού των υποδομών του υπουργείου και στην επιτάχυνση της υιοθέτησης υπηρεσιών cloud τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα. Η εθνική ψηφιακή ατζέντα της χώρας θέτει ένα τολμηρό όραμα για μια ψηφιακή κοινωνία, και έχουμε την τιμή να είμαστε μέρος της υλοποίησης αυτού του οράματος.

Αυτό που έχουμε δει είναι ότι πολλά έθνη σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν έλλειψη ψηφιακών δεξιοτήτων. Στην πραγματικότητα, το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ προβλέπει ότι μέχρι το 2025, πάνω από το ήμισυ του εργατικού δυναμικού θα χρειαστεί σημαντική επανειδίκευση ή αναβάθμιση δεξιοτήτων για να κάνει τη δουλειά του. Ως εκ τούτου, ένα πρακτικό βήμα για την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών είναι η ενθάρρυνση ενός περιβάλλοντος διά βίου μάθησης, το οποίο θα είναι καθοριστικό για να διασφαλιστεί ότι το εργατικό δυναμικό συμβαδίζει με την καινοτομία. Αυτό περιλαμβάνει την αναβάθμιση των δεξιοτήτων των μαθητών και την επανειδίκευση των σημερινών εργαζομένων.

Ως AWS προσφέρουμε ένα τεράστιο όγκο εκπαιδευτικών προγραμμάτων για να συναντήσουμε τους μαθητές όπου βρίσκονται στο μαθησιακό τους πλάνο -με διάφορα μονοπάτια σε δεξιότητες cloud AWS και τεχνητής νοημοσύνης, όπως το πρόγραμμα AI Ready για την παροχή δωρεάν εκπαίδευσης δεξιοτήτων τεχνητής νοημοσύνης σε 2 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως έως το 2025. Επίσης, πολλά από τα μαθήματα AI, ML και γενετικής τεχνητής νοημοσύνης αποτελούν μέρος της ευρύτερης δέσμευσης της AWS, να παρέχει δωρεάν εκπαίδευση δεξιοτήτων cloud σε 29 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως έως το 2025.