Η επάρκεια στην υδροδότηση, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, πέρνα μέσα και από την ανταπόκριση της ξενοδοχειακής βιομηχανίας στο σχέδιο το οποίο έχει ανακοινώσει το υπουργείο Γεωργίας για τη διευκόλυνση στην εγκατάσταση μικρών μονάδων αφαλάτωσης δυναμικότητας 1.500 κ.μ. Το σχέδιο αυτό μέχρι στιγμής έχει βρει μπροστά του δύο σημαντικά εμπόδια.
Πρώτον, υπάρχει μία διάχυτη επιφύλαξη από την πλευρά των επιχειρήσεων του κλάδου της φιλοξενίας οι οποίες δεν βλέπουν μία καθαρότητα στο σχέδιο που έχει ανακοινωθεί. Την ίδια ώρα υπάρχουν και ξενοδόχοι που εμφανίζονται έτοιμοι να προχωρήσουν, μεταξύ των οποίων το συγκρότημα Λεπτός στην Πάφο και Atlantica στη Λεμεσό.
Ωστόσο, με τη νέα τουριστική σεζόν να έχει πρακτικά ξεκινήσει, η προοπτική να μετατραπούν σε εργοτάξια οι παραλίες δεν ενθουσιάζει τους επιχειρηματίες του κλάδου. Η μονάδα αφαλάτωσης αντλεί νερό και επιστρέφει το αλάτι πίσω στη θάλασσα με σωλήνες οι οποίες θα αναπτύσσονται σε μεγάλη απόσταση από την ακτή.
Οι ξενοδόχοι ανησυχούν επίσης και για τις διαδικασίες αδειοδότησης και για το κόστος της επένδυσης.
Τα πρακτικά αυτά ζητήματα που εγείρονται θα γίνει προσπάθεια να διευκρινιστούν σήμερα σε συνάντηση που έχει προγραμματιστεί στο Υπουργείο Γεωργίας με τη συμμετοχή του ΠΑΣΥΞΕ, του ΣΤΕΚ, της ΟΕΒ και του ΚΕΒΕ.
Δεύτερον, με τις μονάδες αφαλάτωσης να είναι ιδιαίτερα ενεργοβόρες (η αφαλάτωση ενός κυβικού μέτρου απαιτεί περίπου 3,5 kWh, δηλαδή τα 1.500 κ.μ. χρειάζονται 5,25 MW) υπάρχει χωρικός περιορισμός στο δίκτυο ηλεκτροδότησης σε ό,τι αφορά τα σημεία στα οποία μπορούν να εγκατασταθούν, αλλά και πιθανός χρονικός περιορισμός σε ό,τι αφορά την παραγωγή. Σε αυτό το σημείο το ενεργειακό πρόβλημα διασταυρώνεται με το υδατικό πρόβλημα της χώρας.
Το δίκτυο ηλεκτροδότησης
Ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου, απαντώντας σε σχετικά ερωτήματα που του έθεσε ο «Π», εξηγεί τα εξής:
-Με διαθέσιμες όλες τις μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ο Διαχειριστής δεν αναμένει πρόβλημα επάρκειας στην κάλυψη της ζήτησης λόγω της λειτουργίας πρόσθετων μονάδων αφαλάτωσης. Ωστόσο, οι όροι σύνδεσης με το δίκτυο τους οποίους θα διαπραγματευτούν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις (με την ΑΗΚ αν η μονάδα καταναλώνει μέχρι 12 MW ή με τον Διαχειριστή αν καταναλώνει πέραν των 12 MW) θα περιλαμβάνει πρόνοιες για περιορισμό της παραγωγής νερού σε περίπτωση που υπάρχει περιορισμός στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Να θυμίσουμε ότι αυτό το καλοκαίρι αναμένεται η κατάσταση να είναι οριακή σε ό.τι αφορά την ικανοποίηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας στο δίκτυο. Κατά τη διάρκεια της ημέρας πάντως με τα φωτοβολταϊκά να φτάνουν στο μέγιστο της παραγωγής τους, δεν αναμένεται να υπάρξει πρόβλημα με την επάρκεια. τόσο ηλεκτρικής ενέργειας όσο και ύδατος από τις αφαλατώσεις. Τα προβλήματα θα προκύπτουν μετά τις έξι το απόγευμα και το σενάριο να μην είναι διαθέσιμες για κάποιες ώρες οι μικρές μονάδες αφαλάτωσης για παραγωγή νερού είναι ένα υπαρκτό ενδεχόμενο.
-Σε ό,τι αφορά το δίκτυο ηλεκτροδότησης, αυτό δεν είναι έτοιμο να δεχτεί σε όλα τα σημεία του τη σύνδεση νέων μονάδων αφαλάτωσης. Υπάρχουν σημεία στα οποία αυτό είναι εφικτό, αλλά υπάρχουν και σημεία στα οποία δεν είναι εφικτή η εγκατάσταση αφαλατώσεων.
Η χαρτογράφηση συνεπώς των σημείων στα οποία μπορούν να εγκατασταθούν μικρές μονάδες αφαλάτωσης από ξενοδοχεία είναι μια εργασία που πρέπει να προηγηθεί της εκδήλωσης ενδιαφέροντος.
Αυτό που ζητούν οι ξενοδόχοι σε αυτή τη φάση είναι περισσότερη ενημέρωση, όπως αναφέρει στον «Π» ο πρόεδρος του ΠΑΣΥΞΕ Αμμοχώστου, Παναγιώτης Κωνσταντίνου.
«Θέλουμε ενημέρωση και να πάρουμε τις αποφάσεις μας», τονίζει ο κ. Κωνσταντίνου. Από πλευράς ξενοδόχων το ενδιαφέρον υπάρχει, καθώς η προοπτική διακοπών στην υδροδότηση στην αιχμή της τουριστικής περιόδου είναι ένα σενάριο το οποίο θέλουν να αποφύγουν με κάθε τρόπο. «Αν έχουμε διακοπές στην υδροδότηση θα είναι τραγικό και για το κράτος και για τη βιομηχανία μας», τονίζει ο κ. Κωσταντίνου.
Σε τεχνικό επίπεδο. αυτό το οποίο καίει τους ξενοδόχους είναι η ταχύτητα στην υλοποίηση των επενδύσεων και συγκεκριμένα αν θα τηρηθούν τα όσα έχει ήδη ανακοινώσει το Υπουργείο Γεωργίας και το Τμήμα περιβάλλοντος σχετικά με την αδειοδότηση των συγκεκριμένων καταστάσεων. Η τουριστική σεζόν στην πράξη έχει ξεκινήσει και με το φετινό ορθόδοξο Πάσχα να συμπίπτει με αυτό των καθολικών, οι ενδείξεις είναι ότι ο Απρίλιος θα είναι ένας καλός μήνας. Με τις αφίξεις επισκεπτών να αυξάνονται όσο περνούν οι εβδομάδες. είναι απαραίτητο οι σχετικές εργασίες για την εγκατάσταση μονάδων αφαλάτωσης να ξεκινήσουν το συντομότερο δυνατό ώστε να μην υπάρχουν και εργοτάξια και τουρίστες στις παραλίες.
Ένα από τα σενάρια που εξετάζουν οι ξενοδόχοι είναι η δημιουργία κοινών μονάδων προκειμένου να επιμεριστεί το κόστος της επένδυσης αλλά και το λειτουργικό κόστος, καθώς η ακριβή ηλεκτρική ενέργεια στην Κύπρο καθιστά ιδιαίτερα δαπανηρή την αφαλάτωση.
Τι έχει ανακοινωθει
Από την πλευρά του κράτους. οι αρμόδιες Αρχές, δηλαδή Υπουργείο Γεωργίας, Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων και Τμήμα Περιβάλλοντος, αναφέρουν ότι έχουν διαμορφώσει ένα πλαίσιο που υποστηρίζει την ταχεία εγκατάσταση μικρών μονάδων αφαλάτωσης.
Το Σχέδιο Χορηγιών για Εγκατάσταση Μικρών Ιδιωτικών Μονάδων Αφαλάτωσης, ύψους 3 εκατ. ευρώ, σε ξενοδοχειακές μονάδες έχει στόχο να καλύψει τις ανάγκες τους σε νερό, χωρίς να επιβαρύνουν τα κυβερνητικά συστήματα υδατοπρομήθειας.
«Αυτό το σχέδιο εφαρμόζεται για πρώτη φορά στην Κύπρο. Επαναξιολογήσαμε για δεύτερη φορά το πλαίσιο αδειοδότησης για αφαλατώσεις έως 1.500 κυβικά, ώστε ξενοδοχεία, τοπικές Αρχές, αλλά και γεωργοί οι οποίοι επιθυμούν να εγκαταστήσουν μικρές μονάδες αφαλάτωσης, να μπορούν να αδειοδοτηθούν για άδεια αφαλάτωσης εντός μίας εβδομάδας», ανέφερε η υπουργός Γεωργίας, Μαρία Παναγιώτου, παρουσιάζοντας την περασμένη εβδομάδα τα μέτρα για το υδατικό.
Η κ. Παναγιώτου κάλεσε τους ξενοδόχους να ανταποκριθούν στο σχέδιο οικονομικών κινήτρων για τοποθέτηση αφαλατώσεων. «Είναι η πρώτη φορά που επιδοτείται ένα τέτοιο μέτρο και η πρώτη φορά που τους δίνεται η δυνατότητα να καλύψουν και τις ανάγκες ύδρευσης, πέραν της άρδευσης. Η συμμετοχή στο σχέδιο θα μειώσει σημαντικά τα προβλήματα στον τουρισμό μας, τόνισε.
Το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων, σε δική του ανακοίνωση αναφέρει ότι το σχέδιο για την επιδότηση των ξενοδοχείων διαμορφώθηκε σε συνεργασία με τους ξενοδόχους (ΠΑΣΥΞΕ) και το απλοποιημένο πλαίσιο αδειοδότησης επιτρέπει την αδειοδότηση εντός μιας βδομάδας από τη μέρα κατάθεσης όλων των στοιχείων που ζητούνται στο έντυπο.
«Είναι εφικτή η τοποθέτηση και έναρξη λειτουργίας μικρών μονάδων αφαλάτωσης σε σύντομο χρονικό διάστημα και πριν την περίοδο αιχμής του καλοκαιριού. Πολλοί ξενοδόχοι έχουν ήδη εκφράσει έντονο ενδιαφέρον, έχουν μελετήσει το σχέδιο και μας ενημέρωσαν ότι προχωρούν στις αιτήσεις τους. Η δυνατότητα κατασκευής μονάδων αφαλάτωσης εξ αντικειμένου αφορά τα ξενοδοχεία εκείνα που βρίσκονται κοντά στη θάλασσα και ιδιαίτερα στην πρώτη γραμμή. Η κατασκευή μονάδων από αυτά ωστόσο θα ωφελήσει, όχι μόνο τα ίδια, αλλά και όλον τον κλάδο και κατ’ επέκταση την κυπριακή κοινωνία, καθώς η εξοικονόμηση νερού που θα προκύψει θα εξασφαλίσει αυξημένες ποσότητες στα δίκτυα υδατοπρομήθειας για κάλυψη των αυξημένων αναγκών», αναφέρει το ΤΑΥ.
Σε ό,τι αφορά τις ενστάσεις περιβαλλοντικών φορέων για παράκαμψη προνοιών της νομοθεσίας («Terra Cypria – Το Κυπριακό Ίδρυμα Προστασίας του Περιβάλλοντος»), το Τμήμα Περιβάλλοντος απαντά ότι «η εμπειρία από τη λειτουργία των υφιστάμενων μονάδων έχει δείξει ότι οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την απόρριψη της άλμης στη θάλασσα είναι περιορισμένες και τοπικές (...) Προτεραιότητα της Πολιτείας παραμένει η διασφάλιση της επάρκειας νερού, ιδιαίτερα σε μια περίοδο αυξημένης κλιματικής αβεβαιότητας. Αυτό επιδιώκεται χωρίς κανενός είδους συμβιβασμούς στην προστασία του περιβάλλοντος. Κάθε απόφαση λαμβάνεται με βάση τις θεσμικές διαδικασίες, αξιολογείται επιστημονικά και στοχεύει στη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων, με απόλυτο σεβασμό στα οικοσυστήματα».
