Οικονομική ανεξαρτησία ζητά ο Γενικός Ελεγκτής

Δεν νοείται ο Ελεγκτής να εξαρτάται οικονομικά από τον ελεγχόμενο. Και όμως, αυτό συμβαίνει στην Κύπρο. Με τον Ανδρέα Παπακωνσταντίνου να ζητά, με σημείωμά του προς τη Βουλή, την προώθηση νομοθετικής ρύθμισης ώστε ο προϋπολογισμός της Ελεγκτικής Υπηρεσίας να εγκρίνεται απευθείας από τη Βουλή και όχι μέσω του Υπουργείου Οικονομικών που είναι ελεγχόμενη οντότητα

Την επιτακτική ανάγκη όπως η Ελεγκτική Υπηρεσία καταστεί οικονομικά ανεξάρτητη για να μην εξαρτάται από τους ελεγχόμενούς της, δηλαδή τους εκάστοτε κυβερνώντες, αναδεικνύει μέσα από σημείωμά του που απέστειλε στη Βουλή ο Γενικός Ελεγκτής, Ανδρέας Παπακωνσταντίνου, ενόψει της αυριανής συζήτησης του προϋπολογισμού της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για το έτος 2025 ενώπιον της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών. Πρόκειται για αίτημα που έθετε επιτακτικά τα τελευταία 10 χρόνια ο τέως Γενικός Ελεγκτής, Οδυσσέας Μιχαηλίδης, αλλά έβρισκε πάντα τις πόρτες κλειστές. Να σημειωθεί ότι από τον Οκτώβριο του 2017 εκκρεμεί στη Βουλή προς συζήτηση πρόταση νόμου που προβλέπει την τροποποίηση του Συντάγματος προκειμένου να καταστεί οικονομικά ανεξάρτητη η Ελεγκτική Υπηρεσία. Η πρόταση νόμου φέρει τις υπογραφές του Γιώργου Περδίκη και της Ειρήνης Χαραλαμπίδου.

Οι τρεις πυλώνες

Στο σημείωμά του προς τους βουλευτές της Επιτροπής Οικονομικών, ο Γενικός Ελεγκτής υπογραμμίζει για μία ακόμη φορά την ανάγκη ενδυνάμωσης των τριών βασικών πυλώνων πάνω στους οποίους στηρίζεται το έργο που επιτελεί η Ελεγκτική Υπηρεσία. Όπως αναφέρει επί λέξει στο σημείωμά του ο κ. Παπακωνσταντίνου, πρόκειται για τους ακόλουθους τρεις πυλώνες:

1 Διαφύλαξη της ανεξαρτησίας της Ελεγκτικής Υπηρεσίας. Σημαντική παράμετρος της ανεξαρτησίας της Ελεγκτικής Υπηρεσίας αποτελεί το κεφάλαιο της οικονομικής ανεξαρτησίας. Για αυτό απαιτείται νομοθετική ρύθμιση ώστε ο προϋπολογισμός της Ελεγκτικής Υπηρεσίας να εγκρίνεται απευθείας από τη Βουλή και όχι μέσω του Υπουργείου Οικονομικών που είναι ελεγχόμενη οντότητα. Μία τέτοια ρύθμιση θα διασφάλιζε την οικονομική ανεξαρτησία της Ελεγκτικής Υπηρεσίας από την Εκτελεστική Εξουσία και θα βελτίωνε την αντίληψη των πολιτών ως προς τη χρηστή διοίκηση.

2 Ανεμπόδιστη πρόσβαση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας στην πληροφόρηση και στα στοιχεία που η ίδια κρίνει απαραίτητα με σκοπό την εκπλήρωση των συνταγματικών της υποχρεώσεων. Η αποτελεσματική εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας είναι κρίσιμη ώστε οι έλεγχοι να είναι ολοκληρωμένοι και ουσιαστικοί.

3 Συνέχιση και ενδυνάμωση της ελευθερίας έκφρασης της Ελεγκτικής Υπηρεσίας επί των ελέγχων που διενεργεί ώστε να ενδυναμωθεί η προσπάθεια προώθησης της διαφάνειας, της λογοδοσίας, της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα.

Μήνυμα για τη μεταρρύθμιση

Στην κατακλείδα του σημειώματός του, ο Γενικός Ελεγκτής αναφέρεται στην απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για μεταρρύθμιση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, διαμηνύοντας τα εξής: «Η ανάγκη μεταρρύθμισης της Ελεγκτικής Υπηρεσίας ναι μεν δεν μας βρίσκει αρνητικούς, όμως τονίζεται ότι ο σχεδιασμός και η υλοποίησή της επιβάλλεται να γίνουν με ιδιαίτερη προσοχή καθώς σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να γίνουν εκπτώσεις σχετικά με τους τρεις βασικούς πυλώνες που έχουν προαναφερθεί. Η διατήρηση της φιλοσοφίας βάσει της οποίας ενεργεί η Ελεγκτική Υπηρεσία είναι απαραίτητη ώστε οποιαδήποτε βήματα εκσυγχρονισμού να μην επικεντρώνονται πάνω σε συγκεκριμένα πρόσωπα, αλλά να εξασφαλίζουν την κοινωνική ευημερία των επόμενων γενεών».

Από το 2003…

Την ανάγκη η Ελεγκτική Υπηρεσία να είναι οικονομικά ανεξάρτητη για να μην εξαρτάται οικονομικά από τον ελεγχόμενό της, δηλαδή τους εκάστοτε κυβερνώντες, ήγειρε για πρώτη φορά η Ευρωπαϊκή Ένωση προενταξιακά, το 2003, και ακολούθως η Τρόικα, το 2013, και μάλιστα, περιελήφθηρητή πρόνοια στο δεύτερο μνημόνιο. Ωστόσο, η προηγούμενη κυβέρνηση υπαναχώρησε από τις δεσμεύσεις της έναντι της Τρόικα και το θέμα παραμένει μέχρι και σήμερα σε εκκρεμότητα.