Υποθέσεις χρονίζουν στις δικαστικές αίθουσες, πρώτη σε δικηγόρους η Κύπρος - Τι έδειξε Έκθεση Συμβουλίου της Ευρώπης

Η Κύπρος κατέγραψε το 2022, 505 δικηγόρους ανά 100.000 κατοίκους, που ήταν το υψηλότερο μεταξύ των 44 χωρών που αναφέρονται στην έκθεση του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΣτΕ) για την αποτελεσματικότητα και την ποιότητα της δικαιοσύνης στην Ευρώπη, που κυκλοφόρησε αυτή την εβδομάδα. Είναι επίσης μία από τις χώρες με τις μεγαλύτερες καθυστερήσεις στην επίλυση υποθέσεων.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, το 2022 ο μέσος αριθμός δικηγόρων ανά 100.000 κατοίκους ήταν 180, με διάμεσο 156.

Σημειώνεται ότι αυτό, ωστόσο, ποικίλλει πολύ από χώρα σε χώρα, από τουλάχιστον 23 στο Αζερμπαϊτζάν έως 505 στην Κύπρο, προσθέτοντας ότι το Ισραήλ, που είναι κράτος παρατηρητής, είχε 807.

Στην έκθεση σημειώνεται επίσης ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Αποτελεσματικότητα της δικαιοσύνης του ΣτΕ (CEPEJ), απένειμε το Ευρωπαϊκό Βραβείο «Crystal Scales of Justice» για το 2023, στη Σχολή Δικαστών Κύπρου και στο Κέντρο Πολιτικής CRC «Hope For Children» για ένα εργαλείο ψυχοεκπαίδευσης για παιδιά που θα εμπλακούν σε δικαστικές διαδικασίες. Το έργο «Kids in Court Game (KiCGame)» αποτελείται από τέσσερα διαφορετικά παιχνίδια που έχουν σχεδιαστεί για να προετοιμάσουν τα παιδιά ψυχολογικά και συναισθηματικά να καταθέσουν στο δικαστήριο ως μάρτυρες, αναφέρει.

Σύμφωνα με δελτίο Τύπου από το ΣτΕ, μέσα από μια έκθεση, προφίλ χωρών και μια διαδραστική βάση δεδομένων, η CEPEJ εντοπίζει τις κύριες τάσεις στα δικαστικά συστήματα 44 ευρωπαϊκών χωρών και δύο κρατών παρατηρητών, του Ισραήλ και του Μαρόκου.

Όσον αφορά την αποτελεσματικότητα, στην Κύπρο, η έκθεση σημειώνει ότι ο χρόνος διάθεσης (ΧΔ) – ένας δείκτης για την εκτίμηση του χρόνου που χρειάζεται ένα δικαστικό σύστημα για να επιλύσει μια υπόθεση – υπερβαίνει τους ευρωπαϊκούς διάμεσους σε όλους τους τύπους υποθέσεων για τους οποίους υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα. Σε ποινικές υποθέσεις, ο δείκτης αυτός παραμένει σταθερός σε σύγκριση με το 2020, ενώ σε διοικητικά θέματα εξελίχθηκε θετικά σε πρωτοβάθμιο και δευτεροβάθμιο επίπεδο. «Πράγματι, οι διοικητικές υποθέσεις περιλαμβάνουν αιτήσεις διεθνούς προστασίας, ο αριθμός των οποίων αυξήθηκε το 2021, ως αποτέλεσμα περισσότερων αιτούντων άσυλο», ανέφερε, σημειώνοντας ότι η αναθεωρητική αρχή για τους πρόσφυγες καταργήθηκε τον Ιανουάριο του 2021.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, με 1.501 ημέρες, η Κύπρος είχε τον υψηλότερο ΧΔ σε εκδικάσεις διαζυγίων, ενώ ο χαμηλότερος ήταν 21 ημέρες που αναφέρθηκε από τη Λιθουανία. Η Κύπρος συγκαταλέγεται στις χώρες με τον υψηλότερο ΧΔ σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις (1.736 ημέρες). Στις διοικητικές υποθέσεις, οι μεγαλύτερες καθυστερήσεις αναφέρθηκαν από την Αλβανία με 8.680 ημέρες, την Κύπρο με 2.310 ημέρες και την Πορτογαλία με 1.064 ημέρες, αναφέρεται. Σε ποινικές υποθέσεις ο ΧΔ της Κύπρου ήταν 344 ημέρες.

Η έκθεση σημειώνει επίσης ότι η Κύπρος σημείωσε βελτίωση στις πρωτοβάθμιες διοικητικές υποθέσεις, με το ποσοστό εκκαθάρισης (CR) - επιλυμένες υποθέσεις – να έχει αυξηθεί κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες και τον ΧΔ να έχει μειωθεί κατά 402 ημέρες ως αποτέλεσμα της αύξησης των εισερχόμενων και επιλυμένων περιπτώσεων αιτούντων άσυλο.

Σύμφωνα με την έκθεση, η Κύπρος διέθεσε προϋπολογισμό 95.988.137 ευρώ για το δικαστικό της σύστημα το 2022, που αντιστοιχεί σε 104,3 ευρώ ανά κάτοικο, «σημαντικά πάνω από τον μέσο όρο του ΣτΕ», που είναι 74,8 ευρώ. Προσθέτει ότι το 61,6% αυτού του προϋπολογισμού αφιερώθηκε στις εισαγγελικές υπηρεσίες, και ότι ήταν το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη. Αυτός ο προϋπολογισμός, σημειώνει, αυξήθηκε σημαντικά μεταξύ 2020 και 2022 μετά από μια σημαντική αναδιάρθρωση των θέσεων και μια αύξηση στους μισθούς των δικηγόρων που εργάζονται στο Γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα.

Σημειώνει ωστόσο ότι ο προϋπολογισμός των δικαστηρίων και ο προϋπολογισμός νομικής αρωγής ανά κάτοικο παρέμειναν κάτω από τους αντίστοιχους διάμεσους του ΣτΕ.

Σύμφωνα με την έκθεση, μεταξύ 2012-2022, ο αριθμός των δικαστών και των εισαγγελέων «αυξήθηκε σημαντικά», κυρίως μεταξύ 2020 και 2022. Το 2022, στην Κύπρο υπήρχαν 15,5 δικαστές ανά 100.000 κατοίκους, κάτι που είναι ελαφρώς χαμηλότερο από το διάμεσο του ΣτΕ (17,6) και 19,5 εισαγγελείς που είναι πάνω από τη μέση τιμή του ΣτΕ (11,2), αναφέρεται.

Όσον αφορά την ισορροπία των φύλων, σημειώνει ότι οι γυναίκες αποτελούν την πλειοψηφία των δικαστών, των εισαγγελέων, των προϊσταμένων των εισαγγελικών υπηρεσιών και των δικηγόρων. Το ποσοστό τους παραμένει κάτω του 50% μόνο στην περίπτωση των δικαστών του Ανωτάτου Δικαστηρίου και των προέδρων δικαστηρίων, ανέφερε.

Στην έκθεση σημειώνεται επίσης ότι η Κύπρος έχει δείκτη ανάπτυξης Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) 0,2 και ότι είναι ένα από τα κράτη που βρίσκεται στην αρχή της διαδικασίας ψηφιοποίησης.