Park and Ride Λεμεσού: Μια πονεμένη ιστορία, γεμάτη αντιδράσεις!

Επιτυχημένο χαρακτηρίζεται από κάθε άποψη το πείραμα του Park and Ride στη Λευκωσία και γι’ αυτό και επιχειρήθηκε η εφαρμογή του και στη Λεμεσό. Το κυκλοφοριακό να αποτελεί πλέον το νούμερο ένα πρόβλημα και η πρακτική που οφείλουμε να ακολουθήσουμε να είναι λίγο-πολύ συγκεκριμένη, είτε μας αρέσει, είτε όχι. Θα πρέπει τα άδεια μας λεωφορεία να γεμίσουν, αφαιρώντας αυτοκίνητα από το οδικό δίκτυο. Αφήνοντας στην άκρη τις λεωφορειολωρίδες και αφού συμφωνήσουμε πως όσους δρόμους και να φτιάξουμε δεν μας αρκούν, μπορεί να βοηθήσει, έχοντας και το επιτυχημένο παράδειγμα της Λευκωσίας. Park and Ride. Δηλαδή, οι οδηγοί αφήνουν κάπου τα οχήματά τους, συνήθως περιφερειακά και κοντά σε σημαντικούς κόμβους των μέσων μαζικής μεταφοράς και συνεχίζουν τις διαδρομές τους με τα μέσα μεταφοράς, που στην περίπτωσή μας είναι τα λεωφορεία. Η πρώτη τέτοια σοβαρή προσπάθεια στην Κύπρο ήταν το Park and Ride στο ΓΣΠ, όπου αφαίρεσε από το οδικό δίκτυο 400 αυτοκίνητα σε ώρες αιχμής, αυξάνοντας την επιβατική κίνηση των λεωφορείων από το 3-5% στο 25%, στις γραμμές που εξυπηρετεί. Από τότε μείναμε… στη στάση. Όλο ακούμε ότι «έρχονται Park and Ride» και στη Λεμεσό και όλο κάπου βρίσκει εμπόδια. Είναι ενδεικτικό ότι μόνο για την επαρχία Λεμεσού, έχουν συζητηθεί τα τελευταία δύο χρόνια τουλάχιστον 14 σημεία ως κατάλληλα για να λειτουργήσουν χώροι Park and Ride. Τι υλοποιήθηκε μέχρι σήμερα; Ουσιαστικά τίποτα. Εκείνο που ψάχνουν στη Λεμεσό είναι χώρους νότια και βόρεια του αυτοκινητόδρομου που να ανήκουν είτε στο κράτος είτε στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, καθώς δεν υπάρχουν χρήματα για απαλλοτριώσεις. Επίσης, αναζητούν μεγάλους χώρους περιφερειακά του κέντρου της Λεμεσού που να εξυπηρετούν αυτούς που θέλουν να διακινηθούν στο κέντρο.

Τα parking των γηπέδων

Ακολουθώντας το παράδειγμα της Λευκωσίας, μία καλή λύση είναι οι μεγάλοι χώροι στάθμευσης των αθλητικών χώρων που παραμένουν ανενεργοί τις ώρες που δεν υπάρχουν αγώνες. Σε σχέση με το στάδιο Αλφαμέγα, γίνονται διαβουλεύσεις για συμφωνία και παρά το γεγονός πως κρίνεται ότι βρίσκεται μακριά, θα μπορούσε να εξυπηρετήσει τη δυτική Λεμεσό. Από εκεί και πέρα, ξεκινούν τα προβλήματα. Το Σπύρος Κυπριανού στα Πολεμίδια βρίσκεται υπό ανακαίνιση λόγω Eurobasket και δύσκολα θα μπορούσε να αξιοποιηθεί εν μέσω εργασιών, καθώς έμεινε ελάχιστος χώρος. Αν και έγιναν συζητήσεις, είμαστε στο περίμενε. Στο Τσίρειο, αν και υπήρξε μια συμφωνία, στην πραγματικότητα και πάλι έγινε αλλαγή σχεδιασμών. Ο χώρος που όλοι σκέφτονται για Park and Ride ενοικιάστηκε από τον ΓΣΟ (έναντι αδρού ενοικίου) και πλέον έχουν ανεγερθεί γήπεδα padel. Πρόσφατα, έγιναν κάποιες σημάνσεις στην οδό Στέλιου Κυριακίδη μπροστά από το Τσίρειο και ο στόχος είναι να χρησιμοποιείται για τα υπεραστικά λεωφορεία. Άγνωστο όμως πότε θα ξεκινήσει, αφού μεταξύ άλλων, ακόμα και σήμερα, μεγάλο μέρος των χώρων στάθμευσης του Τσιρείου παραμένει κατειλημμένο καθημερινώς. Με το ίδιο σκεπτικό έγινε και συζήτηση για έναν χώρο ακριβώς βόρεια του αυτοκινητόδρομου, δίπλα από την εκκλησία του Αγίου Αρσενίου. Αν και θα ήταν ιδανική τοποθεσία λόγω γειτνίασης με τον αυτοκινητόδρομο και θα εξυπηρετούσε και τις φοιτητικές εστίες του ΤΕΠΑΚ, γρήγορα εγκαταλείφθηκε καθώς θα έπρεπε να γίνει εκτεταμένη κοπή δέντρων.

Ο άξονας της Νίκου Παττίχη

Στους σχεδιασμούς του Υπουργείου Μεταφορών, η λεωφόρος Νίκου Παττίχη θεωρείται εξαιρετικά σημαντική, γι’ αυτό και γίνεται η μεγάλη συζήτηση για τις λεωφορειολωρίδες. Πρόκειται για μία λεωφόρο που είναι ουσιαστικά η είσοδος της πόλης από τα ορεινά και θα μπορούσε να ήταν ένα καλό παράδειγμα συνεργασίας λεωφορειολωρίδων και Park and Ride. Ξεκινώντας από βόρεια, υπήρξε μία συζήτηση για δημιουργία Park and Ride στον Σαϊττά που θα εξυπηρετούσε τους κατοίκους των ορεινών στο να έρχονται στη Λεμεσό. Κατεβαίνοντας πιο κάτω, βρίσκεται το Σπύρος Κυπριανού που έχουμε αναφέρει τα εμπόδια. Μόλις νοτίως του αυτοκινητόδρομου, βρίσκεται ο παλιός βιολογικός σταθμός των Βρετανών που σύντομα θα μετατραπεί σε Park and Ride, αφού είναι ενταγμένος στα έργα που αφορούν τη Νίκου Παττίχη και έχει προσφοροδοτηθεί. Απέναντι βρίσκεται σήμερα ο σταθμός λεωφορείων της ΕΜΕΛ για το αεροδρόμιο, ακριβώς δίπλα από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου της Χαβούζας, ενώ υπάρχει και εύκολη πρόσβαση για το Τσίρειο Στάδιο. Συνεχίζοντας νοτιότερα, βρίσκεται ο χώρος του «ΕΒΚΑΦ», όπως τον ξέρουν οι Λεμεσιανοί, όπου ο Δήμος Λεμεσού προτείνει και Park and Ride, ενώ πιο κάτω και πάντα στην ίδια ευθεία είναι το τεμάχιο Επαμεινώνδα και το Παλιό Νοσοκομείο Λεμεσού, που κατά καιρούς έχουν συζητηθεί για τον κεντρικό σταθμό λεωφορείων της Λεμεσού, φέρνοντας και τη μεγάλη διαφωνία Δήμου Λεμεσού-ΤΕΠΑΚ.

Σε αυτή τη μεγάλη ευθεία, το ενδεχόμενο δημιουργίας αρκετών χώρων Park and Ride και προώθησης της χρήσης λεωφορείων ενώνει, μεταξύ άλλων, το Σπύρος Κυπριανού (σημαντικό για το Eurobasket 2025 και την πρόσβαση χιλιάδες κόσμου με λεωφορεία), τον Γ’ πόλο του ΤΕΠΑΚ στο Βερεγγάρια όπου αναπτύσσονται μεταξύ άλλων και οι νέες φοιτητικές εστίες, τον Β’ πόλο του ΤΕΠΑΚ στο Παλιό Νοσοκομείο Λεμεσού και φυσικά θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και ως κόμβος για το ιστορικό κέντρο της πόλης, αλλά και ως σύνδεση των διαδρομών με την παραλιακή λεωφόρο και το νέο λιμάνι.

​

Στην ανατολική πλευρά

​Αν εξαιρέσουμε τον μεγάλο χώρο στάθμευσης του μέχρι πρότινος κοινοτικού συμβουλίου Αγίου Τύχωνα, δεν έχει προχωρήσει κανένα άλλο Park and Ride στη Λεμεσό. Σε αυτό το σημείο έχουν μπει όλες οι σημάνσεις, ενώ απομένει η πραγματική σύνδεσή του με αστικές γραμμές λεωφορείων και η ενημέρωση του κοινού από το αρμόδιο υπουργείο για την έναρξη λειτουργίας. Κατά καιρούς, ως επιλογές στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Λεμεσού, έχουν συζητηθεί διάφοροι χώροι, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα ένα μεγάλο τεμάχιο γης που ανήκει στο Υπουργείο Εμπορίου και βρίσκεται στην είσοδο της βιομηχανικής περιοχής Αγίου Αθανασίου. Σε πρόσφατη συνάντηση του υπουργού Μεταφορών Αλέξη Βαφεάδη με τους βιομήχανους της περιοχής, ο υπουργός δημοσίως είπε ότι έκανε δεύτερες σκέψεις, ουσιαστικά αφαιρώντας τον συγκεκριμένο χώρο από τον σχεδιασμό. Σημειώνεται πως το υπουργείο είχε ζητήσει και λάβει γραπτώς την άδεια του Υπουργείου Εμπορίου. Στην ίδια περιοχή υπάρχει η επιλογή του χώρου στάθμευσης στον ποταμό Γερμασόγειας, με την ιδιομορφία του χώρου να επιβάλλει εκ των πραγμάτων περιορισμούς.

Το λιμάνι

Αν και επισήμως δεν υπήρξε μέχρι σήμερα καμία συζήτηση με τους διαχειριστές του λιμανιού, στο τραπέζι βρίσκεται πάντα και ο χώρος στάθμευσης του νέου λιμανιού Λεμεσού μπροστά από την αίθουσα επιβατών. Ο χώρος σήμερα χρησιμοποιείται σε μεγάλο βαθμό από τα λεωφορεία της ΕΜΕΛ που κάνουν στάσεις, κυρίως όταν έρχονται μεγάλα κρουαζιερόπλοια. Αν δεν υπάρχουν πρακτικά προβλήματα, θα μπορούσε πολύ εύκολα να μετατραπεί σε ένα καλό Park and Ride. Είναι μόλις μερικά χιλιόμετρα μακριά από το κέντρο της Λεμεσού, με μεγάλη χωρητικότητα αυτοκινήτων και εύκολη πρόσβαση.

Δύσκολη εξίσωση

Όπως διαπιστώνει κανείς, τα Park and Ride Λεμεσού είναι μια δύσκολη εξίσωση. Το κυκλοφοριακό πρόβλημα της πόλης είναι αρκετά πιο περίπλοκο από της Λευκωσίας και χρειάζονται πιο πολλές και πιο γενναίες παρεμβάσεις. Μέχρι σήμερα, παρ' όλες τις μεγάλες συζητήσεις και την κατανόηση του προβλήματος, ακόμα δεν έχουν προχωρήσει έργα. Αντιθέτως, έγινε ένα πισωγύρισμα στη βιομηχανική περιοχή Αγίου Αθανασίου (είτε δικαιολογημένα, είτε όχι) -υπάρχουν μεγάλες αντιδράσεις για τη Νίκου Παττίχη- ενώ το παράδειγμα του Τσιρείου με τα γήπεδα padel που «πρόλαβαν» το κράτος είναι ενδεικτικό ότι πρέπει το Υπουργείο Μεταφορών να τρέξει. Σίγουρα, τα Park and Ride από μόνα τους δεν λύνουν το κυκλοφοριακό και όλοι συμφωνούν ότι χρειάζονται συνδυαστικά μέτρα. Ας ξεκινήσουμε όμως από κάπου πριν την οριστική «κυκλοφοριακή ασφυξία».