Σε μια εξαιρετικά δεινή θέση θα βρεθούν τα κράτη-μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης και της Κυπριακής Δημοκρατίας και όσων άλλων χωρών δεσμεύονται από τις αποφάσεις του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, σε περίπτωση που το δικαστήριο αποφασίσει τελικά να υιοθετήσει την εισήγηση του Γενικού του Εισαγγελέα, για την έκδοση διεθνών ενταλμάτων σύλληψης εναντίον του Πρωθυπουργού του Ισραήλ Βενιαμίν Νετανιάχου, του υπουργού Άμυνας του Ισραήλ, Γιοάβ Γκαλάντ, του ηγέτη της Χαμάς Γιαχία Σινουάρ και των αρχηγών του πολιτικού και του στρατιωτικού τμήματος της Χαμάς, με κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, σε σχέση με την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου στο Ισραήλ και τον εν εξελίξει πόλεμο στη Γάζα.
Πηγή από τη Νομική Υπηρεσία εξήγησε, μιλώντας στον «Π», ότι σε περίπτωση έκδοσης των ενταλμάτων σύλληψης, η Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά και όλα τα υπόλοιπα κράτη που δεσμεύονται από τη «Συνθήκη της Ρώμης» και κατ΄επέκταση από τις αποφάσεις του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου οφείλουν να συμμορφωθούν και να προχωρήσουν στη σύλληψη του Ισραηλινού Πρωθυπουργού ή οποιουδήποτε άλλου εναντίον του οποίου εκκρεμεί διεθνές ένταλμα σύλληψης.
Παρόλο που τα εντάλματα σύλληψης δεν έχουν ακόμη εκδοθεί, ωστόσο, πηγή που είναι σε θέση να γνωρίζει εξέφρασε την εκτίμηση ότι το πιο πιθανόν είναι ότι θα εκδοθούν τελικά. Ο Γενικός Εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου δεν θα προχωρούσε με την υποβολή της εισήγησής του εάν δεν είχε ενώπιόν του όλα τα τεκμήρια και τις επαρκείς μαρτυρίες που συνηγορούν προς την κατεύθυνση της υποβολής αιτήματος για έκδοση ενταλμάτων σύλληψης, ανέφερε η ίδια πηγή.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, πριν προχωρήσει στην υποβολή του αιτήματός του για έκδοση διεθνών ενταλμάτων σύλληψης, ο Γενικός Εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου προχώρησε στη σύσταση μιας κορυφαίας ομάδας νομικών, ποινικολόγων και εμπειρογνωμόνων, οι οποίοι εξέτασαν την επάρκεια των μαρτυριών και του άναψαν το πράσινο φως.
Ας μην έρθει καλύτερα…
Σε πολιτικό επίπεδο, ιδιαίτερα τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα βρεθούν ενώπιον μιας εξαιρετικά δύσκολης κατάστασης, με διπλωματική πηγή να λέει στον «Π» ότι σε περίπτωση που ο Νετανιάχου αποφασίσει να ταξιδέψει στις χώρες αυτές, περιλαμβανομένης της Κύπρου, αναλαμβάνει ένα σοβαρό ρίσκο, το οποίο εκτιμάται ότι δεν θα αναλάβει εάν τελικά εκδοθούν τα διεθνή εντάλματα, εξαιτίας της υποχρέωσης των κρατών για συμμόρφωση με τις αποφάσεις του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου.
Η κατάσταση κρίνεται μάλιστα ιδιαίτερα δύσκολη για τη Λευκωσία λόγω των στενών δεσμών και σχέσεων μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ, και των συχνών επισκέψεων του Ισραηλινού Πρωθυπουργού στο νησί. «Όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ είναι μέλη του Διεθνούς Δικαστηρίου και ως εκ τούτου θα βρεθούν σε παρά πολύ δύσκολη θέση», ξεκαθάρισε αρμόδια διπλωματική πηγή, διατυπώνοντας παράλληλα την εκτίμηση ότι ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός θα αποφύγει, σε περίπτωση έκδοσης των ενταλμάτων, να ταξιδέψει σε κράτος το οποίο δεσμεύεται από τις αποφάσεις του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, όπως είναι η Κύπρος.
Προηγούμενο
Δεν είναι πάντως η πρώτη φορά που η Κυπριακή Δημοκρατία είναι αντιμέτωπη με μια τέτοια πρόκληση αφού, στο παρελθόν, εντάλματα σύλληψης εκδόθηκαν και για τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Μάλιστα, τότε, η Νότια Αφρική είχε θέσει ζήτημα ασυλίας, που με βάση το διεθνές δίκαιο απολαύουν διεθνώς οι αρχηγοί κρατών. Εντούτοις, στη συνέχεια, το Διεθνές Δικαστήριο έκρινε ότι στην περίπτωση των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας και των εγκλημάτων πολέμου, η διεθνής αυτή ασυλία αίρεται. Συνεπώς, η Κυπριακή Δημοκρατία, νομικά και με βάση με βάση το καταστατικό της Ρώμης, θα είναι αναγκασμένη και υποχρεωμένη να συμμορφωθεί και να προχωρήσει σε συλλήψεις στην περίπτωση που ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός επιχειρήσει να ταξιδέψει στην Κύπρο.
Άλλο ένα καρφί…
Φαίνεται την ίδια ώρα ότι η προσπάθεια για έκδοση εντάλματος σύλληψης βάζει άλλο ένα καρφί στο φέρετρο της πολιτικής καριέρας του Ισραηλινού Πρωθυπουργού, ο οποίος αντιμετωπίζει κλιμακούμενες αντιδράσεις και στο εσωτερικό του.
Το εύθραυστο Πολεμικό Υπουργικό Συμβούλιο του Ισραηλινού Πρωθυπουργού βρισκόταν στα πρόθυρα της κατάρρευσης τις προηγούμενες ημέρες, αφού ο στρατηγός εν αποστρατεία Μπένι Γκαντς, ο οποίος θεωρείται ως ένας από τους βασικότερους αντιπάλους και δυνάμει αντικαταστάτης του Νετανιάχου, απείλησε να εγκαταλείψει την κυβέρνηση αν ο Ισραηλινός πρωθυπουργός δεν παρουσίαζε ένα μεταπολεμικό πρότυπο για το πώς θα κυβερνηθεί η Γάζα. Το τελεσίγραφο αύξησε την πολιτική πίεση στον ήδη κλονισμένο Ισραηλινό ηγέτη, με τον Γκαντς να προειδοποιεί ότι θα αποσύρει την υποστήριξή του εάν δεν ικανοποιηθούν τα αιτήματά του για ένα μεταπολεμικό πρότυπο διακυβέρνησης της Γάζας. Από την πλευρά του, το γραφείο του Νετανιάχου απάντησε ότι «οι απαιτήσεις του Γκαντς οδηγούν σε ήττα του Ισραήλ και δημιουργία παλαιστινιακού κράτους».
Αντιδράσεις
Η εισήγηση του Γενικού Εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου προκάλεσε ποικίλες διεθνείς αντιδράσεις, με τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό να χαρακτηρίζει την απόφαση του Γενικού Εισαγγελέα να ζητήσει συλλήψεις για τον ίδιο και τον υπουργό Άμυνας «σκανδαλώδη».
Από την πλευρά του, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, διεμήνυσε ότι όλα τα κράτη που έχουν επικυρώσει το καταστατικό του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου υποχρεούνται να εκτελούν τις αποφάσεις του δικαστηρίου.
Στο ίδιο μήκος κύματος και το γαλλικό Υπουργείο Εξωτερικών, που υπενθυμίζει ότι εδώ και πολλούς μήνες έκανε λόγο για την επιτακτική ανάγκη αυστηρής συμμόρφωσης με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και ειδικότερα «για τον απαράδεκτο χαρακτήρα των απωλειών» αναφορικά με τον άμαχο πληθυσμό στη Λωρίδα της Γάζας και την ανεπαρκή ανθρωπιστική πρόσβαση. «Η Γαλλία υποστηρίζει το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, την ανεξαρτησία του και την καταπολέμηση της ατιμωρησίας σε όλες τις καταστάσεις», επισημαίνει η Γαλλία.
«Εξοργιστική» χαρακτήρισε από την πλευρά του την απόφαση του Εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου να ζητήσει έκδοση ενταλμάτων σύλληψης για τους Ισραηλινούς ηγέτες ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, δηλώνοντας ότι στέκεται στο πλευρό του Ισραήλ. Την ίδια ώρα, ο Μπάιντεν βρίσκεται αντιμέτωπος με σημαντικές κοινωνικές πιέσεις, ειδικά από μερίδα υποστηρικτών του Δημοκρατικού Κόμματος, σε σχέση με τον τρόπο με τον οποίο χειρίζεται τον πόλεμο, καθώς ο απολογισμός των θυμάτων στη Λωρίδα της Γάζας γίνεται ολοένα και πιο βαρύς.
Την ίδια ώρα η Βρετανία θεωρεί ότι «αυτή η ενέργεια δεν βοηθάει στην κατάπαυση των εχθροπραξιών, την απομάκρυνση των ομήρων ή την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, όπως επίσης και στην επίτευξη προόδου προς μια βιώσιμη κατάπαυση του πυρός που θέλουμε να επιτευχθεί».
