Τη χρυσή τομή σε σχέση με το ζήτημα που αφορά την παραχώρηση υπηκοοτήτων της Κυπριακής Δημοκρατίας σε παιδιά από μεικτούς γάμους (με έναν γονέα Τουρκοκύπριο και έναν Τούρκο υπήκοο ή και έποικο), φαίνεται να βρήκε το Υπουργείο Εσωτερικών, την ώρα που, για πρώτη φορά στα χρονικά, τρεις Τουρκοκύπριοι απευθύνθηκαν με επιστολή και έκθεσή τους, στα ΗΕ στη Γενεύη, θέτοντας θέμα παραβίασης των ανθρωπίνων τους δικαιωμάτων, ως παιδιά μεικτών γάμων, τα οποία θεωρούν ότι δικαιούνται κυπριακή υπηκοότητα.
Σε αυτό το πλαίσιο, το Υπουργείο Εσωτερικών, το οποίο χαρακτηρίζει «προβληματική» τη στασιμότητα που υπήρχε στην αντιμετώπιση και διαχείριση περιπτώσεων παιδιών από μεικτούς γάμους, έχει ήδη ολοκληρώσει την επεξεργασία των νέων κριτηρίων που πρέπει να διέπουν τα άτομα από μεικτούς γάμους, τα οποία αιτούνται κυπριακής υπηκοότητας. Μάλιστα έχει εγκριθεί το τελευταίο διάστημα και η παραχώρηση υπηκοότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας σε 14 άτομα από μεικτούς γάμους, με έναν γονέα Τούρκο υπήκοο (ή έποικο) και έναν Τουρκοκύπριο.
Τα κριτήρια
Μεταξύ των νέων κριτηρίων που έχει θέσει η Κυπριακή Δημοκρατία για την παραχώρηση υπηκοοτήτων σε παιδιά από μεικτούς γάμους είναι, σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», ο γάμος να είχε γίνει ανεξάρτητα από το θέμα της εισβολής, και αφορά περιπτώσεις κατά τις οποίες οι δύο γονείς ζούσαν και είχαν παντρευτεί στο εξωτερικό και επέστρεψαν στη συνέχεια στην Κύπρο (στις ελεύθερες ή τις κατεχόμενες περιοχές).
Η υπόθεση περιπλέκεται στις περιπτώσεις μεικτών γάμων από έναν γονέα Τούρκο-έποικο και έναν Τ/Κ, καθώς το παιδί από έναν τέτοιο γάμο δικαιούται μεν να υποβάλει αίτηση για κυπριακή υπηκοότητα, αλλά υπάρχει ο κίνδυνος να ανοίξει ο δρόμος για τους γονείς-Τούρκους έποικους να διεκδικήσουν και αυτοί κυπριακή υπηκοότητα, ως γονείς Κύπριου πολίτη, στη βάση της νομοθεσίας.
Δικλίδα ασφαλείας
Ακόμα όμως και για αυτή την περίπτωση, η Κυπριακή Δημοκρατία διαθέτει δικλίδα ασφαλείας αφού ο γονέας-έποικος (ή ο γονέας από οποιαδήποτε τρίτη χώρα, ο οποίος εισήλθε παράνομα στο έδαφος της Δημοκρατίας), θα πρέπει πρώτα να υποβάλει αίτημα μόνιμης διαμονής στη Δημοκρατία και εφόσον εγκριθεί, μόνον ύστερα από 7 χρόνια συνεχούς μόνιμης και νόμιμης διαμονής στις ελεύθερες περιοχές της Δημοκρατίας θα δικαιούται να αιτηθεί κυπριακή υπηκοότητα ως γονέας Κύπριου πολίτη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα νέα κριτήρια που έχει θέσει το Υπουργείο Εσωτερικών για την αξιολόγηση των αιτήσεων παιδιών από μεικτούς γάμους, δεν αφορούν μόνο Τ/Κ και Τούρκους υπηκόους ή έποικους, αλλά και Ε/Κ, οι οποίοι απέκτησαν παιδιά με πολίτες τρίτων χωρών που βρίσκονται παράνομα στο έδαφος της Δημοκρατίας.
Διεθνές δίκαιο
Σχολιάζοντας τις εξελίξεις, ο νομικός Μιχάλης Παπαπέτρου διαχώρισε τον εποικισμό ως έγκλημα πολέμου, από τα δικαιώματα των παιδιών που γεννήθηκαν μετά τον πόλεμο στην Κύπρο και έχουν έναν γονέα Τ/Κ (Κύπριο υπήκοο) και έναν γονέα Τούρκο, λέγοντας ότι δεν μπορεί να καταλογίζεται ευθύνη, αδιάκριτα και μαζικά σε όλο τον πληθυσμό, για μια συγκεκριμένη πράξη, όπως είναι ο εποικισμός. Εξέφρασε παράλληλα τη θέση ότι συμφέρει στην Τουρκία να μην δοθούν υπηκοότητες στα παιδιά Τ/Κ και Τούρκων διότι με αυτό τον τρόπο τεκμηριώνει υποθέσεις που αφορούν παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων για να δημιουργήσει το αφήγημα ότι ούτε η Κυπριακή Δημοκρατία σέβεται το διεθνές δίκαιο. Υπογράμμισε, όμως, ότι εκεί και όπου τεκμηριώνεται υπόθεση που αφορά έγκλημα πολέμου, θα πρέπει να εξετάζεται αναλόγως.
Έγκλημα πολέμου
Από την πλευρά του ο νομικός Σίμος Αγγελίδης τάχθηκε εναντίον της παραχώρησης υπηκοοτήτων σε παιδιά με Τ/Κ και Τούρκο-έποικο γονέα, λέγοντας ότι οι μεικτοί γάμοι δεν νομιμοποιούν το έγκλημα πολέμου. Κατανοεί, είπε, ότι πρόκειται για μερικώς ανθρωπιστικό ζήτημα, αλλά από την άλλη, πρόσθεσε, η κατοχή και ο εποικισμός συνεχίζεται και είναι η Τουρκία που καλείται να τερματίσει το έγκλημα.
Το νομικό πλαίσιο
Περιγράφοντας το νομικό πλαίσιο που αφορά τις υπηκοότητες, ο νομικός Αχιλλέας Δημητριάδης εξήγησε ότι αν ο πατέρας ή η μητέρα είναι Κύπριος, το παιδί δικαιούται κυπριακή υπηκοότητα, οπουδήποτε στον κόσμο κι αν έχει γεννηθεί. «Λογικά ομιλούντες, τα παιδιά δικαιούνται να γίνουν Κύπριοι πολίτες και είναι λάθος να τιμωρούνται για κάτι που ενδεχομένως έκαναν οι γονείς τους», ανέφερε. Επεσήμανε την ίδια ώρα ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν έχει κινηθεί νομικά εναντίον της Τουρκίας για να εξασφαλίσει καταδίκη εναντίον της Άγκυρας για το έγκλημα πολέμου που ονομάζεται εποικισμός, κάτι που θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί νομικά η τουρκική πλευρά σε περίπτωση καταδίκης της Κυπριακής Δημοκρατίας για ανθρωπιστικής υφής ζητήματα.
Ανθρωπιστικό δίκαιο
Την ίδια ώρα ο πρώην γενικός διευθυντής του Υπουργείου Εξωτερικών, πρέσβης Αλέξανδρος Ζήνων ανέδειξε άλλη μια παράμετρο που αφορά το ανθρωπιστικό δίκαιο, λέγοντας ότι πτυχές του ανθρωπιστικού δικαίου έχουν παρεισφρήσει και στο Κυπριακό «και ως εκ τούτου δεν μπορείς να λες ότι κάποιος, ο οποίος γεννήθηκε στα κατεχόμενα, δεν υπάρχει ή δεν έχει γεννηθεί».
Ενδεικτικά, σύμφωνα με τον πρέσβη, πριν από αρκετά χρόνια, η Κυπριακή Δημοκρατία δεν αποδεχόταν πιστοποιητικό γεννήσεως από τα κατεχόμενα ενώ πλέον, με γνωμάτευση της Νομικής Υπηρεσίας, το αποδέχεται. Προειδοποίησε δε ότι «αυτά τα πράγματα αλλάζουν και αν δεν το αντιληφθούμε σύντομα θα έχουμε πρόβλημα».
Δύσκολη εξίσωση
Πάντως, πρόκειται για μια δύσκολη εξίσωση για την Κυπριακή Δημοκρατία, αφού το Υπουργείο Εσωτερικών επιχειρεί, στη βάση των νέων κριτηρίων, να δώσει λύση στα παιδιά από μεικτούς γάμους (τα οποία θα μπορούσαν να κινηθούν νομικά εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας διεκδικώντας υπηκοότητα), χωρίς όμως να τίθεται θέμα νομιμοποίησης του εποικισμού ως εγκλήματος πολέμου.
