«Επαγγελματίες» που δεν έχουν την ιατρική γνώση, χωρίς εκπαίδευση και πιστοποίηση, προβαίνουν σε αισθητικές και επανορθωτικές επεμβάσεις, προκαλώντας σε μερικές περιπτώσεις μη αναστρέψιμα προβλήματα στην υγεία των πολιτών. Κάποιοι από αυτούς είναι μεν γιατροί αλλά δεν έχουν καμία σχέση με τον τομέα των αισθητικών επεμβάσεων, ενώ η πλειοψηφία αφορά σε τσαρλατάνους. Αισθητικοί και κομμωτές, ακόμη και μηχανικοί αυτοκινήτων, παριστάνουν τους ειδικούς και υποβάλλουν τους πολίτες σε αισθητικές επεμβάσεις, χρεώνοντάς τους χιλιάδες ευρώ. Χαρακτηριστική η περίπτωση κομμωτή στη Λεμεσό, ο οποίος το 2017 έκανε αισθητικές επεμβάσεις, σε ανυποψίαστες πελάτισσές του, αλλά και η περίπτωση δύο γυναικών από τη Λευκορωσία που εργάζονται ως δερματολόγοι, αλλά υπάρχουν πολλές σκιές για το πώς απέκτησαν το πτυχίο και την ειδικότητά τους. Και ενώ οι συγκεκριμένες υποθέσεις έχουν δει το φως της δημοσιότητας εδώ και χρόνια, μέχρι στιγμής δεν έχει αλλάξει τίποτα όσον αφορά τη νομοθεσία που διέπει τις αισθητικές επεμβάσεις, με τους πολίτες να πέφτουν θύματα των τσαρλατάνων.
Ειδικότητα στην παρανομία
Πρόκειται για αδελφές που ήταν νυμφευμένες στην Κύπρο την περίοδο που ισχυρίζονται ότι σπούδαζαν στη Λευκορωσία. Εντός της περιόδου εκείνης εγκυμονούσαν, με τον χρόνο απουσίας τους από την Κύπρο να μην δικαιολογεί την τετραετή φοίτηση στη Λευκορωσία. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασαν οι δύο αδελφές, για να τους αναγνωριστεί η ειδικότητα γενικού ιατρού, έκαναν πρακτική για τέσσερα χρόνια, αλλά απουσίαζαν από την Κύπρο μόνο για διάστημα 6-7 μηνών (σε διάφορες περιόδους) και κυρίως τα καλοκαίρια, για να επισκεφτούν τη χώρα τους με τα παιδιά τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Ιατρικό Συμβούλιο, για να αναγνωρίσει ειδικότητα, απαιτεί πρακτική για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα σε διάφορες κλινικές ειδικοτήτων. Ως εκ θαύματος, οι δύο αδελφές είχαν «φοιτήσει» ακριβώς σε κάθε κλινική τον απαιτούμενο χρόνο που θέτει ως προϋπόθεση το Ιατρικό Συμβούλιο. Οι συγκεκριμένες «γιατροί» δεν είναι οι μόνες που διώκονται ποινικά, μιας και τα τελευταία πέντε χρόνια άλλοι 11 τσαρλατάνοι έχουν πιαστεί, έχοντας στην κατοχή τους πλαστό πτυχίο ιατρικής και με ειδικότητες όπως παιδογκολόγος, παιδίατρος και πάει λέγοντας. Το πρόβλημα ωστόσο με τις αισθητικές επεμβάσεις και τα botox είναι ότι λόγω του υψηλού κόστους, άρα και κέρδους, υπάρχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον από «τσαρλατάνους», οι οποίοι προσφέρουν υπηρεσίες, αμφιβόλου ποιότητας και ασφάλειας, μισοτιμής.
Κανένας έλεγχος
Το πρόβλημα προκύπτει πρώτα από τα κενά που υπάρχουν στην υφιστάμενη νομοθεσία που διέπει τον Παγκύπριο Ιατρικό Σύλλογο (ΠΙΣ), και συγκεκριμένα τις αισθητικές επεμβάσεις. Η νομοθεσία έγινε το 1970, ενώ τροποποιήθηκε για τελευταία φορά το 1991, σε μια περίοδο που ακόμη δεν ήταν της μόδας τα μπότοξ και οι αισθητικές παρεμβάσεις, επομένως δεν υπάρχει σχετική πρόνοια. Σύμφωνα με την πρόεδρο της Δερματολογικής Εταιρείας Κύπρου Μαργαρίτα Μαυρογένη, δεν υπάρχει νομοθεσία που να προσδιορίζει ποιος δικαιούται και ποιος όχι να ασκεί αισθητικές επεμβάσεις. Ερωτηθείσα για το νομικό πλαίσιο που διέπει τις αισθητικές επεμβάσεις στην Κύπρο, ανέφερε πως η αισθητική ιατρική στοχεύει στην καθυστέρηση ή ακόμη και στην αποφυγή της ανάγκης για χειρουργική/χειρουργικές επεμβάσεις και σε αντίθεση με την αισθητική χειρουργική, δεν αποτελεί από μόνη της ειδικότητα -δεν αποτελεί αυτοτελή ειδικότητα, αλλά μέρος της εκπαίδευσης των δερματολόγων και των πλαστικών χειρουργών, κατά τη διάρκεια της πρακτικής άσκησής τους. Κατά την ίδια, αισθητικές θεραπείες είναι ενέσιμα προϊόντα, όπως η βοτουλινικής τοξίνης – μπότοξ, το οποίο αφορά το 48,2% των επεμβάσεων και εμφυτεύματα για το γέμισμα των ρυτίδων, όπως το υαλουρονικό οξύ, 29,5% των διαδικασιών, και εξοπλισμός με βάση την ενέργεια, όπως λέιζερ, ραδιοσυχνότητες ή κρυολιπόλυση κ.λπ. Δυστυχώς δεν υπάρχει νομοθεσία που να προσδιορίζει ποιος δικαιούται και ποιος όχι να ασκεί αισθητικές επεμβάσεις, ανέφερε η δρ Μαυρογένη, διευκρινίζοντας ότι η βοτουλινική τοξίνη (μπότοξ) είναι ένα φάρμακο, το οποίο μπορεί να το κάνει χρήση μόνο ο γιατρός ως μέρος της ιατρικής του πράξης. Ερωτήματα προκύπτουν και σε σχέση με τις διαδικασίες που ακολουθούνται για προμήθεια των εν λόγω σκευασμάτων σε άτομα που δεν είναι επαγγελματίες υγείας, γεγονός που προδίδει κενά στη διαδικασία προμήθειας. Ερωτηθείσα για τους κινδύνους που ελλοχεύει μια αισθητική παρέμβαση ή επέμβαση από μη εξουσιοδοτημένο άτομο, είπε ότι στο εμπόριο υπάρχουν προϊόντα που είναι ελκυστικά στον καταναλωτή για τα αποτελέσματα που υπόσχονται ότι δίνουν και λόγω χαμηλού κόστους που προσφέρονται από μη εξουσιοδοτημένα άτομα, όπως αισθητικούς, μη εξουσιοδοτημένους ιατρούς ή και ακόμα μη ιατρούς. Τέτοιες θεραπείες μπορεί να φαίνονται στον καταναλωτή ελκυστικές, αλλά έχουν επικίνδυνες επιπτώσεις όπως λοιμώξεις, παράλυση του προσωπικού νεύρου του προσώπου, νεκρώσεις του δέρματος, μείωση έως απώλεια οράσεως και παραμορφώσεις. Δυστυχώς, ο αριθμός αυτών των παρενεργειών αυξάνεται καθημερινά. Παράλληλα, επεσήμανε ότι η Δερματολογική Εταιρεία Κύπρου κάνει προσπάθειες για να νομοθετηθούν οι αισθητικές επεμβάσεις και θεραπείες τις οποίες θα μπορούν να κάνουν μόνο δερματολόγοι ή αισθητικοί χειρουργοί, εν αντιθέσει προς αισθητικές θεραπείες που θα μπορούν να κάνουν διπλωματούχοι αισθητικοί. Τέλος, η δρ Μαυρογένη συμβούλευσε τους πολίτες να απευθύνονται σε άτομα που έχουν εξειδίκευση στη δερματολογία ή στην αισθητική χειρουργική, τα οποία χρησιμοποιούν σε τέτοιες θεραπείες ελεγμένα από τις φαρμακευτικές υπηρεσίες προϊόντα και κατάλληλα για τέτοιες θεραπείες και όχι απομιμήσεις, σε αποστειρωμένο ασφαλές περιβάλλον.