«Κενά αέρος» με υποψίες σκανδάλου για τα ελικόπτερα - Τα παρέλαβαν άρον-άρον με ελλιπή εξοπλισμό και αμφίβολης γνησιότητας έγγραφα

Τα όσα καταγράφονται σε έκθεση-καταγγελία, μέλους της επιτροπής παραλαβής των ρωσικών πυροσβεστικών ελικοπτέρων Kamov-32 από το Τμήμα Δασών, δημιουργούν την επιτακτική ανάγκη, άμεσης παρέμβασης του γενικού εισαγγελέα.

Χθες, ο «Π» αποκάλυψε μέρος του περιεχομένου της έκθεσης, στην οποία γίνονται σαφείς αναφορές σε πιθανή διάπραξη ποινικών και πειθαρχικών αδικημάτων από δημόσιους λειτουργούς. Στην ίδια έκθεση, περιγράφεται ως στημένη και εντελώς τυπικής φύσεως η διαδικασία έγκρισης της επίσημης παραλαβής των ελικοπτέρων, χωρίς να ελεγχθούν σημαντικά έγγραφα, τα οποία σχετίζονται με την καταλληλότητα των πτητικών μέσων. Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι έχει εγκριθεί η μίσθωση αυτών των ελικοπτέρων για την περίοδο 2022 έως και το 2025, με συνολικό κόστος €17,5 εκατομμύρια.

Διαδικασία άρον-άρον

Μεταξύ άλλων, στην έκθεση του μέλους της Επιτροπής Παραλαβής, το οποίο αρνήθηκε να υπογράψει την επίσημη παραλαβή των ελικοπτέρων, αναφέρεται πως, αυτοί που συγκατατέθηκαν στην άρον-άρον παραλαβή των δύο ρωσικών πτητικών μέσων, είτε δεν έχουν ιδέα για τους όρους του διαγωνισμού και τα όσα προβλέπονται, είτε λένε ψέματα και παραπλανούν.

Σημειώνεται πως, θα χρειαζόντουσαν κάποιες μέρες για να ελέγξουν τα σχετικά έγγραφα και πιστοποιητικά και όμως μέσα σε 3-4 ώρες αποφάνθηκαν ότι όλα είναι εντάξει. Θα έπρεπε να ελέγξουν περίπου 50 έντυπα, μερικά εκ των οποίων, είναι πολυσέλιδα (έως και 200 σελίδες) και αφορούν το προσωπικό της εταιρείας που διαθέτει τα ελικόπτερα, τα προσόντα τους, αλλά και τον εξοπλισμό… Όλα αυτά τα έκαναν σε ελάχιστο χρόνο, κάτι που κατά την έκθεση, της οποίας έχει λάβει γνώση ο «Π», είναι πρακτικώς αδύνατο. Διατυπώνεται ευθέως η θέση ότι, τα μέλη της Επιτροπής Παραλαβής ενδεχομένως είχαν οδηγίες (άγνωστο από ποιον) να παραλάβουν τα ελικόπτερα, κάνοντας μια τυπική διαδικασία που δεν ήταν έλεγχος.

Στο πρακτικό της παραλαβής, το οποίο αρνήθηκε να υπογράψει ένα μέλος της επιτροπής, μεταξύ άλλων αναφέρεται: «Η επιτροπή επιβεβαίωσε ότι τα ελικόπτερα διαθέτουν όλα τα απαιτούμενα πιστοποιητικά. Επίσης, από τον έλεγχο των τεχνικών βιβλίων των ελικοπτέρων διαπιστώθηκε ότι τα ελικόπτερα έχουν υπόλοιπο ωρών πτήσεων ικανά για την κάλυψη ολόκληρης της διάρκειας της σύμβασης για το 2022. Η επιτροπή διαπίστωσε επίσης ότι έχουν γίνει οι προβλεπόμενες συντηρήσεις κατά το τελευταίο έτος». Όλα αυτά τα διαπίστωσαν μέσα σε ελάχιστο χρόνο χωρίς καν να δουν τα σχετικά έγγραφα!

Αλχημεία και παρανομία

Η Επιτροπή Παραλαβής στην έκθεση που συνέταξε, διαπίστωσε πως η άδεια αερομεταφορέα της εταιρείας Rosavia (ιδιοκτήτρια των ελικοπτέρων) δεν καλύπτει γεωγραφικά τις επιχειρήσεις της στην περιοχή της Κύπρου. Το μέλος της επιτροπής που διαφώνησε με την παραλαβή, υποστηρίζει στη δική του έκθεση-καταγγελία, ότι αποκαλύπτεται μια μεγάλη παρανομία, καθώς ζητήθηκε από τη Rosavia να τροποποιήσει την άδεια αερομεταφορέα, κάτι που θα μπορούσε να κάνει μόνο η ουκρανική Πολιτική Αεροπορία (εν μέσω πολέμου!)

Η ουκρανική Πολιτική Αεροπορία, έκανε την τροποποίηση, λαμβάνοντας συγκατάθεση από την Κύπρο (Τμήμα Δασών), το οποίο υποστήριξε ότι δεν χρειάζεται έλεγχος από το κυπριακό Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας αφού πρόκειται για «κρατικά πτητικά μέσα».

Ωστόσο, τα πράγματα δεν είναι έτσι και κάποιοι φαίνεται ότι μεθόδευσαν την κατάσταση, για να τη φέρουν στα μέτρα που επιθυμούσαν. Το κατά πόσο τα συγκεκριμένα ελικόπτερα ελέγχονται ή όχι από το Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας, το ρυθμίζει ο ίδιος ο διαγωνισμός 48/2022 του Τμήματος Δασών. Στον διαγωνισμό και συγκεκριμένα στο ANNEX ΙΙ: TERMS OF REFERENCE TECHNICAL SPECIFICATIONS στο σημείο 5. 2. (7) ζητείται insurance certificate (πιστοποιητικό ασφάλισης). The insurance requirement must cover the demands of the regulation EU 785/2004. Άρα συνεπάγεται ότι κατά την κατάθεση της αίτησης η ιδιοκτήτρια εταιρεία των ελικοπτέρων, πρέπει να παρουσιάσει πιστοποιητικό ασφάλισης με το οποίο πληρούνται τα πρότυπα του ευρωπαϊκού κανονισμού EU 785/2004. Επίσης, σε σχέση με την ασφάλεια που απαιτείται από το συμβόλαιο, αυτή πρέπει να καλύπτει τις απαιτήσεις του κανονισμού EU 785/2004.

Ο κανονισμός δεν περιλαμβάνει τα ενοικιασμένα ελικόπτερα πυρόσβεσης σε αυτά που θεωρούνται «κρατικά» για σκοπούς ασφάλειας και συνεπώς θα έπρεπε να ελέγχονται από το Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας. Αυτό δεν έγινε… και όμως παραλήφθηκαν!

Στραβά μάτια σε αποκλίσεις

Η Επιτροπή Παραλαβής, στην έκθεση που ετοίμασε με την άρνηση ενός μέλους να υπογράψει, μεταξύ άλλων αναφέρει πως αποφασίστηκε η παραλαβή των ελικοπτέρων με αποκλίσεις στα σημεία 16, 23 και 28 των προδιαγραφών, και το Τμήμα Δασών θα ενημέρωνε την εταιρεία, ότι μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου θα έπρεπε να εγκαταστήσει στα ελικόπτερα τον υπόλοιπο εξοπλισμό που έλειπε. Η δικαιολογία αποδοχής των αποκλίσεων, ήταν η δήθεν επιτακτική ανάγκη της Κυπριακής Δημοκρατίας να εξασφαλίσει πτητικά μέσα για τη θερινή περίοδο… αν και η συμμόρφωση ζητήθηκε να γίνει, ενώ είχε περάσει ο πρώτος μήνας του φθινοπώρου! Πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι, τα ελικόπτερα θα έπρεπε να βρίσκονται έτοιμα στην Κύπρο από την 1^η Μαΐου, αλλά χρησιμοποιήθηκε ως δικαιολογία για την καθυστέρηση, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Ήξεραν ότι θα έπαιρναν το ok;

Επισημαίνεται στην έκθεση του μέλους της Επιτροπής Παραλαβής, που αρνήθηκε να υπογράψει για παραλαβή των ελικοπτέρων ότι, οι αποκλίσεις από τις προδιαγραφές, είναι αξιοπερίεργο γιατί έγιναν δεκτές, αφού η εταιρεία είχε διαβεβαιώσει το Τμήμα Δασών, συμπληρώνοντας τη φόρμα 15 εντύπων του διαγωνισμού, ότι ο απαιτούμενος εξοπλισμός ήταν πράγματι εγκαταστημένος στα ελικόπτερα, κάτι που δεν ήταν αλήθεια.

Όλα δείχνουν ότι τα ελικόπτερα ήρθαν στην Κύπρο, με τη βεβαιότητα ότι κανένας δεν θα εντοπίσει την παρασπονδία, ή αν εντοπιζόταν δεν θα υπήρχε πρόβλημα. Ένα σημαντικό ζήτημα που καταγράφεται στην καταγγελία, είναι κατά πόσον η Επιτροπή Παραλαβής είχε την εξουσία να παραλάβει τα ελικόπτερα και να δώσει παράταση μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου στην εταιρεία, για να τοποθετήσει σε αυτά εξοπλισμό, τον οποίο είχε διαβεβαιώσει ότι ήταν ήδη εγκατεστημένος;

Πλαστά πιστοποιητικά;

Ένα άλλο στοιχείο που καταγράφεται στην έκθεση-καταγγελία, και ήρθε σε γνώση του «Π» είναι αυτό που αφορά τα πιστοποιητικά αεροπλοϊμότητας (Certificate of Airworthiness) των ελικοπτέρων. Παρουσιάστηκαν δύο πιστοποιητικά αεροπλοϊμότητας για το ελικόπτερο UR-CIS και δύο για το UR- CIO. Κανονικά έπρεπε να υπάρχει μόνο ένα τέτοιο πιστοποιητικό για το κάθε ελικόπτερο.

Τα δύο πιστοποιητικά (ένα για κάθε ελικόπτερο), φαίνεται πως ήταν σύμφωνα με τα πρότυπα του ICAO (Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας), αλλά δεν έφεραν ημερομηνία λήξης. Αυτό δεν είναι παράτυπο αν η Πολιτική Αεροπορία της Ουκρανίας κάνει τους προβλεπόμενους ελέγχους. Και για να διαπιστωθεί ότι αυτοί οι έλεγχοι έχουν γίνει θα έπρεπε να παρουσιαστεί πλήθος άλλων εγγράφων. Αντί αυτών των εγγράφων η εταιρεία παρουσίασε δεύτερα πιστοποιητικά αεροπλοϊμότητας τα οποία διαπιστώθηκε πως δεν ανταποκρίνονται στις στερεότυπες φόρμες (Standard form of Certificate of Airworthiness) του ICAO. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα διπλά πιστοποιητικά αεροπλοϊμότητας πέραν των αποκλίσεων από τα πρότυπα του ICAO, δεν ήταν σφραγισμένα από το ουκρανικό Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας και δεν έφεραν καμία υπογραφή, ενώ παρουσίαζαν και διαφορές στις ώρες πτήσης των ελικοπτέρων, κάτι που δημιουργεί εύλογη υποψία ότι το ένα εκ των δύο πιστοποιητικών για κάθε ελικόπτερο είναι πλαστό, χωρίς να αποκλείεται να είναι πλαστά και τα δύο.

Η εξήγηση που φέρεται να έδωσε το Τμήμα Δασών είναι ότι τα πιστοποιητικά είναι γνήσια γιατί έχουν QR code και ηλεκτρονική υπογραφή. Ωστόσο, όταν «διαβάστηκε» το QR code διαπιστώθηκε ότι τα πιστοποιητικά αεροπλοϊμότητας έχουν καταρτιστεί στις 26 Μαΐου 2022 στις 23:26 (περίπου μεσάνυχτα), και θα ήταν τουλάχιστον περίεργο η Πολιτική Αεροπορία της Ουκρανίας, να εκδώσει επίσημα έγγραφα μαύρα μεσάνυχτα εν καιρώ πολέμου.

Πολλά αξιοπερίεργα

Στην έκθεση-καταγγελία, περιλαμβάνονται και άλλες επισημάνσεις που δημιουργούν εύλογα ερωτηματικά για το πώς επιλέχθηκαν αλλά και πώς έγινε δεκτή η επίσημη παραλαβή των δύο ελικοπτέρων πυρόσβεσης, τις οποίες ο «Π», αφού τις διασταυρώσει επιφυλάσσεται να τις αποκαλύψει σε επόμενες εκδόσεις του. Ωστόσο, τα όσα έχουμε αποκαλύψει από τον περασμένο Ιούλιο μέχρι σήμερα, καταδεικνύουν σοβαρές αδυναμίες της διαδικασίας, που ενδεχομένως να οδηγούν ακόμα και σε υποψίες για διαφθορά.