Την καθιέρωση θεσμοθετημένου ωραρίου για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων αποφάσισε το Υπουργικό Συμβούλιο, μετά από διαβούλευση με τα Υπουργεία Άμυνας και Οικονομικών. Χθες κατατέθηκαν στη Βουλή για ψήφιση οι σχετικοί κανονισμοί, οι οποίοι, προβλέπουν, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:
- Ρυθμίζεται νομοθετικά ο υφιστάμενος συνολικός εβδομαδιαίος χρόνος υπηρεσίας των μελών του στρατού στις 37,5 ώρες, είτε εφαρμόζουν κανονικό είτε ειδικό ωράριο εργασίας. Για όσους εφαρμόζουν ειδικό ωράριο εργασίας, εφόσον καλούνται να εργασθούν Σάββατα, Κυριακές και αργίες, οι ημέρες αυτές θα λογίζονται ως εργάσιμες.
- Καθορίζεται μέγιστος χρόνος εργασίας ανά εβδομάδα οι 48 ώρες. Ο μέσος όρος θα υπολογίζεται με περίοδο αναφοράς τους έξι μήνες, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι περίοδοι της ετήσιας άδειας ανάπαυσης και ασθενείας, οι αργίες, τα υπηρεσιακά ταξίδια και ο χρόνος εργασίας κατά τη διάρκεια επιφυλακής.
- Μέλος του στρατού δύναται να εργάζεται περισσότερες από 48 ώρες κατά μέσον όρο εβδομαδιαίως εφόσον με την τοποθέτηση, την εκάστοτε μετάθεση ή την απόσπαση ή τη διάθεσή του συναινεί εγγράφως για την παροχή της εργασίας αυτής. Το μέλος του στρατού δεν θα υφίσταται καμία επίπτωση στην περίπτωση που αρνηθεί να εκτελέσει την εργασία αυτή.
- Τα μέλη του στρατού, για την εκτέλεση της αποστολής τους προβλέπεται να καλούνται για υπηρεσία και πέραν του πιο πάνω εβδομαδιαίου χρόνου υπηρεσίας (37,5 ώρες), τηρουμένης, ωστόσο, της πρόνοιας για τον μέσο όρο των 48 ωρών για την εκτέλεση ειδικών καθηκόντων, όπως π.χ. κατά τη διεξαγωγή ασκήσεων, για την εφαρμογή μέτρων επιφυλακής, για εκτέλεση υπηρεσίας ασφάλειας στρατιωτικού τμήματος, για εκτέλεση υπηρεσιών ελέγχου ή ετοιμότητας, για εκπαίδευση νεοσυλλέκτων εθνοφρουρών κ.λπ.
- Για την εκτέλεση των ειδικών καθηκόντων θα παραχωρείται αντισταθμιστικός χρόνος ανάπαυσης. Δέον να αναφερθεί ότι οι πρόνοιες που αφορούν τον αντισταθμιστικό χρόνο ανάπαυσης αντιστοιχούν στο τι ισχύει σήμερα στην πράξη σύμφωνα με εσωτερικές οδηγίες και διαταγές, μη επιφέροντας οποιοδήποτε πρόσθετο οικονομικό ή και διοικητικό κόστος. Θα μπορεί, όμως, να αυξάνεται ο αντισταθμιστικός χρόνος ανάπαυσης με αιτιολογημένη απόφαση του αρχηγού.
- Δεν καθορίζεται εξαντλητικά το ωράριο εργασίας των μελών του στρατού και δεν τίθενται αυστηροί περιορισμοί, πλην των πλέον απαραίτητων για τη διασφάλιση της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, ώστε ο αρχηγός να μπορεί να ενεργεί όσο το δυνατόν πιο ελεύθερα, ως καθ’ όλα αρμόδιος για τη διατήρηση της επιχειρησιακής ετοιμότητας της ΕΦ.
- Με απόφαση του αρχηγού θα καθορίζονται οι υπηρεσίες που θα εφαρμόζουν ειδικό ωράριο εργασίας, ο ακριβής χρόνος έναρξης και πέρατος του κανονικού και ειδικού ωραρίου εργασίας, η δυνατότητα εφαρμογής και οι προϋποθέσεις εφαρμογής ελαστικού ωραρίου εργασίας, η εξαίρεση συγκεκριμένων κατηγοριών μελών του στρατού από την ανάθεση ειδικών καθηκόντων για συγκεκριμένους λόγους, η συχνότητα και η διάρκεια των ασκήσεων, καθώς και η αύξηση του καθοριζόμενου από τους κανονισμούς αντισταθμιστικού χρόνου ανάπαυσης.
- Σε περιόδους επιφυλακής λόγω έκτακτου γεγονότος, τα μέλη του στρατού είναι υποχρεωμένα, κατόπιν απόφασης του αρχηγού, να παρουσιασθούν και να παραμείνουν για όσο χρόνο απαιτείται και πέραν του καθορισθέντος ωραρίου.
Πάγιο αίτημα
Η απουσία θεσμοθετημένου ωραρίου για τα στελέχη της ΕΦ είναι ένα ζήτημα που ταλανίζει για χρόνια τα επαγγελματικά μέλη του στρατού και αποτελεί πάγιο αίτημα των Συνδέσμων Αξιωματικών και Υπαξιωματικών. Η πρακτική που ακολουθείται μέχρι σήμερα είναι η ρύθμιση του ωραρίου να γίνεται με διαταγές του αρχηγού της ΕΦ, ενώ όλα τα θέματα σε σχέση με τις ώρες εργασίας και τις υπηρεσίες αφήνονται στη διακριτική ευχέρεια των εκάστοτε διοικητών των μονάδων. Σύμφωνα με τους δυο συνδέσμους, οι στρατιωτικοί είναι οι μόνοι επαγγελματίες που δεν έχουν θεσμοθετημένο ωράριο εργασίας. Οι στρατιωτικοί ζητούν, βασικά, σταθερό ωράριο εργασίας και να αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο με τους αστυνομικούς και τους δημοσίους υπαλλήλους, οι οποίοι πληρώνονται υπερωριακά για τις επιπλέον ώρες που εργάζονται. Στις ένοπλες δυνάμεις πολλών ευρωπαϊκών χωρών το ωράριο εργασίας είναι θεσμοθετημένο χρόνια τώρα.
Απέτυχε η πρώτη προσπάθεια
Η πρώτη προσπάθεια που καταβλήθηκε για θεσμοθέτηση ωραρίου στην ΕΦ ήταν το 2014, με την κατάθεση σχετικών κανονισμών στη Βουλή από τον πρώην υπουργό Άμυνας Χριστόφορο Φωκαΐδη. Όταν άρχισε η κατ’ άρθρον συζήτηση των κανονισμών στην Επιτροπή Άμυνας, τόσο ο κ. Φωκαΐδης όσο και ο αρχηγός της ΕΦ αρνήθηκαν την όποια συζήτηση με τους εκπροσώπους των Συνδέσμων Αξιωματικών και Υπαξιωματικών, επικαλούμενοι θέμα στρατιωτικής πειθαρχίας. Όπως υπέδειξαν, δεν νοείται αυτό που προτείνει η ηγεσία να αμφισβητείται από τους Συνδέσμους των Αξιωματικών και των Υπαξιωματικών. Έτσι, οι κανονισμοί αποσύρθηκαν από τον κ. Φωκαΐδη, αποτρέποντας την ψήφισή τους, καθώς οι βουλευτές είχαν υιοθετήσει αρκετές από τις εισηγήσεις των Συνδέσμων Αξιωματικών και Υπαξιωματικών με τις οποίες διαφωνούσε το Υπουργείο Άμυνας. Συνεπώς, αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον η συζήτηση των νέων κανονισμών στη Βουλή.