Αποκαλύψεις Χάρη για χρυσά διαβατήρια: Παραθυράκια, διάτρητοι έλεγχοι

Καταθέτοντας χθες ενόρκως ενώπιον της ερευνητικής επιτροπής για τα «χρυσά» διαβατήρια, ο τέως υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης ανέφερε ότι πληροφορήθηκε για πρώτη φορά ότι οι έλεγχοι στο Υπουργείο Εσωτερικών ήταν διάτρητοι το 2018, λίγο μετά που ανέλαβε το Υπουργείο Εσωτερικών ο Κωνσταντίνος Πετρίδης, δίνοντας την εντύπωση στα μέλη της ερευνητικής επιτροπής ότι είναι ο κ. Πετρίδης που διαπίστωσε τα προβλήματα ελέγχου στο Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα (ΚΕΠ), δηλώνοντας μάλιστα ο κ. Γεωργιάδης ότι ευθύς αμέσως δρομολόγησαν μέτρα από κοινού για την αντιμετώπισή τους. Στις τρεις ώρες που κατέθεσε ο κ. Γεωργιάδης, δεν έκανε καμία αναφορά στον Σωκράτη Χάσικο, παρ' όλο που χειρίζονταν από κοινού το πρόγραμμα των πολιτογραφήσεων από τον Μάρτιο του 2013 μέχρι και τον Μάιο του 2017.

Ειδικότερα, απαντώντας σε ερώτηση του προέδρου της ερευνητικής επιτροπής Μύρωνα Νικολάτου για τους λόγους που αποφασίστηκε το 2018 η υιοθέτηση κώδικα δεοντολογίας και δημιουργίας μητρώου για τους παρόχους υπηρεσιών του ΚΕΠ - εννοώντας τα διάφορα δικηγορικά, λογιστικά, ελεγκτικά γραφεία και τους ντιβέλοπερς - ο κ. Γεωργιάδης ανέφερε ότι αυτό έγινε μετά που ανέλαβε τα ηνία του Υπουργείου Εσωτερικών ο Κωνσταντίνος Πετρίδης, ο οποίος τον ενημέρωσε ότι οι διαδικασίες ελέγχου που ακολουθούνταν υστερούσαν σημαντικά και ότι ουσιαστικά οι έλεγχοι ήταν διάτρητοι. «Θεώρησα και εγώ ως ιδιαίτερα σοβαρές τις διαπιστώσεις του κ. Πετρίδη και αποφασίσαμε από κοινού τη λήψη μέτρων, αφού ενημερώθηκε σχετικά και ο Πρόεδρος», ανέφερε ο κ. Γεωργιάδης. Στη ερώτηση του κ. Νικολάτου γιατί δεν εντοπίστηκαν αυτές οι αδυναμίες ελέγχου από το 2013 που διορίστηκε ο ίδιος υπουργός Οικονομικών, ο Χάρης Γεωργιάδης υπέδειξε εμφαντικά ότι αυτό θα μπορούσε να γίνει μόνο από το Υπουργείο Εσωτερικών. Όταν κατά τη διάρκεια της πολύωρης κατάθεσής του ρωτήθηκε ξανά από τον κ. Νικολάτο γιατί δεν εντοπίστηκαν οι αδυναμίες πριν το 2018, ο Χάρης Γεωργιάδης απάντησε ότι δεν είχε τέτοια ενημέρωση πριν το 2018. «Πρώτη φορά έλαβα γνώση γι’ αυτές τις αδυναμίες όταν ανέλαβε ο Κωνσταντίνος Πετρίδης», δήλωσε χαρακτηριστικά. Προσθέτοντας, παράλληλα, ότι είχε πει στον κ. Πετρίδη πως «ό,τι χρειαστεί από το Υπουργείο Οικονομικών θα το έχει για να κλείσουν τα παραθυράκια». Ακόμη και στο τέλος της κατάθεσής του, όταν κλήθηκε να προβεί σε δήλωση αν το επιθυμούσε, ο Χάρης Γεωργιάδης επανέλαβε ότι η πρώτη φορά που πληροφορήθηκε ότι δεν ήταν αξιόπιστοι οι έλεγχοι που γίνονταν για τους επενδυτές στο Υπουργείο Εσωτερικών ήταν από τον κ. Πετρίδη.

Η σύγκρουση συμφερόντων

Ο Χάρης Γεωργιάδης απέφυγε επιμελώς να τοποθετηθεί στην εξόφθαλμη σύγκρουση συμφερόντων που προέκυπτε, τόσο για τον Πρόεδρο Αναστασιάδη όσο και για συνάδελφους του υπουργούς, οι οποίοι αποφάσιζαν για την κατ’ εξαίρεση παραχώρηση κυπριακών υπηκοοτήτων, παραλείποντας να αποκαλύψουν ότι στενά συγγενικά τους πρόσωπα ή και πρώην συνέταιροι τους σε δικηγορικά γραφεία βρίσκονται πίσω από αυτές τις αιτήσεις. Συγκεκριμένα, ρωτήθηκε από τον κ. Νικολάτο τι είδους κώδικας δεοντολογίας ίσχυε ώστε να αποφεύγεται η σύγκρουση συμφερόντων. «Εκ μέρους μου, ως μέλος του Υπουργικού Συμβουλίου, με κανέναν τρόπο και σε καμία περίπτωση δεν ηγέρθη θέμα σύγκρουσης συμφέροντος σε σχέση με αιτήσεις πολιτογράφησης. Αν προέκυπτε, η διαδικασία προβλέπει δήλωση ενδεχόμενης σύγκρουσης συμφέροντος και αποχή από τη διαδικασία λήψης αποφάσεων, κάτι που δεν χρειάστηκε ποτέ να κάνω. Αλλά δεν μπορώ να σχολιάσω ή να κρίνω αν εκ μέρους άλλων μελών του Υπουργικού θα έπρεπε να εγερθεί τέτοιο ζήτημα», είπε. Ερωτηθείς αν ποτέ οποιοδήποτε μέλος του Υπουργικού Συμβουλίου ή ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δήλωσαν σύγκρουση συμφερόντων και ζήτησαν να εξαιρεθούν, ο Χάρης Γεωργιάδης ανέφερε ότι δεν θυμάται να έχει γίνει κάτι τέτοιο. «Δεν θέλω να το πω με απόλυτη βεβαιότητα, νομίζω θα το θυμόμουν. Εξ όσων θυμούμαι, όχι», είπε. Απαντώντας σε ερώτηση της επιτρόπου Δήμητρας Καλογήρου, ο κ. Γεωργιάδης δήλωσε ότι δεν θυμάται εάν στις προτάσεις που κατατίθεντο στο Υπουργικό Συμβούλιο για εγκρίσεις «χρυσών» διαβατηρίων αναγράφονταν και τα ονόματα των παρόχων.

Παρέκκλιση στην κατ’ εξαίρεση…

Ο τέως υπουργός Οικονομικών παραδέχθηκε ότι σε μεμονωμένες περιπτώσεις που τέθηκαν ενώπιόν του από τους υπηρεσιακούς εισηγήθηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο την παραχώρηση «χρυσών» διαβατηρίων κατά παρέκκλιση των οικονομικών κριτηρίων που ίσχυαν κατά την επίμαχη περίοδο. Και έφερε ως παράδειγμα την επένδυση για το καζίνο, όπου δόθηκαν κατ’ εξαίρεση κυπριακές υπηκοότητες σε διευθυντικά στελέχη χωρίς να ικανοποιείται το κριτήριο της αγοράς κατοικίας, προτάσσοντας το επιχείρημα ότι πρόκειται για επένδυση στρατηγικής σημασίας. Από επιστολή που έχει στη διάθεσή της η ερευνητική επιτροπή, ημερομηνίας 7/8/2015, διαπιστώθηκε ότι σε άλλες δυο περιπτώσεις ο κ. Γεωργιάδης εισηγήθηκε την παραχώρηση κατ΄ εξαίρεση της κυπριακής υπηκοότητας σε δυο πρόσωπα που δεν ικανοποιούσαν τα κριτήρια. Η πρώτη περίπτωση αναφερόταν στις επενδύσεις στις οποίες προέβη ο πατέρας του αιτητή και η δεύτερη περίπτωση αφορούσε αιτήτρια, η οποία δεν προέβη η ίδια στις απαιτούμενες επενδύσεις, αλλά άλλοι για λογαριασμό της.

Ο Αμερικανός υφυπουργός

Ο Χάρης Γεωργιάδης αποκάλυψε ότι τον Απρίλιο του 2019, σε συνάντηση που είχε στο υπουργείο του με τον Αμερικανό υφυπουργό Οικονομικών Marshall Billingslea, εκείνος τον ενημέρωσε για ένα πρόσωπο που έλαβε κατ’ εξαίρεση την κυπριακή υπηκοότητα με ποινικό μητρώο. Ο κ. Γεωργιάδης δεν αναφέρθηκε στο όνομα, ούτε και σε ποιες υποθέσεις εμπλεκόταν ο συγκεκριμένος. Αρκέστηκε να δηλώσει στην επιτροπή πως έστειλε γραπτώς εισήγηση προς τους υπουργούς Εσωτερικών και Εξωτερικών για να του αφαιρεθεί η κυπριακή υπηκοότητα.

Ήταν παράνομο μέχρι το τέλος

Από το 2007 που άρχισαν οι κατ’ εξαίρεση πολιτογραφήσεις επενδυτών, μέχρι και τον τερματισμό του προγράμματος τον Νοέμβριο του 2020, λειτουργούσε χωρίς κανονισμούς, γεγονός που δεν περιόριζε τους κινδύνους. Το θέμα προέκυψε από παρατήρηση του επιτρόπου Παύλου Ιωάννου, ο οποίος διερωτήθηκε πώς γίνεται από το 2007 που ξεκίνησε το πρόγραμμα να μην υπήρξαν κανονισμοί, και μάλιστα από το 2013 όταν για πρώτη φορά το πρόγραμμα θεσπίστηκε νομοθετικά, με την κ. Καλογήρου να υποδεικνύει ότι το πρόγραμμα δεν ήταν νομικά κατοχυρωμένο, αφού δεν υπήρχαν κανονισμοί, παρά μόνο κριτήρια.

Ο Λόου και οι δημοσιογράφοι

Απαντώντας σε ερωτήσεις του επιτρόπου Κυριάκου Κυριάκου, ο Χάρης Γεωργιάδης αναγνώρισε πως δεν αποτράπηκε η κατάχρηση του προγράμματος από παρόχους, αναγνωρίζοντας πως έχει και ο ίδιος μερίδιο ευθύνης ως μέλος του Υπουργικού. Υπήρχαν κάποιες περιπτώσεις τόσο χτυπητές που μας έχουν εκθέσει, είπε. Και έφερε ως παράδειγμα την περίπτωση του Μαλαισιανού απατεώνα Τζο Λόου που καταζητείται για απάτη δισεκατομμυρίων ευρώ. «Δεν μπορώ να καταλάβω πώς ήρθε ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου θετική σύσταση», ανέφερε ο κ. Γεωργιάδης. Στην πολιτογράφηση του συγκεκριμένου ενεπλάκη και ο Μακαριώτατος, λαμβάνοντας για τη μεσολάβησή του από τον Λόου το ποσό των €310.000.

Ερωτηθείς εάν γνωρίζει κατά πόσο το Υπουργικό Συμβούλιο ζήτησε γνωμάτευση από τον γενικό εισαγγελέα για τη νομιμότητα της παραχώρησης κυπριακών διαβατηρίων σε μέλη οικογενειών των επενδυτών, ο κ. Γεωργιάδης είπε ότι το Υπουργικό δεν ζήτησε ποτέ συλλογικά γνωμάτευση, και συμπλήρωσε: «Αν κάποιος είχε την άποψη ότι υπάρχει αυτό το νομικό κενό, δεν θα έπρεπε να το πει; Η Βουλή, πού είναι; Ο γενικός εισαγγελέας, κάποιος, ένας δικηγόρος, ένας δημοσιογράφος, να πει ότι είναι παράνομο».