Πώς προχωρεί το τερματικό LNG: Μιλά στον «Π» ο επικεφαλής των έργων

Σε δύο κατευθύνσεις επικεντρώνεται σε αυτήν τη φάση η προσοχή της Εταιρείας Υποδομών Φυσικού Αερίου (ΕΤΥΦΑ) και της κοινοπραξίας China Petroleum Pipeline Engineering και METRON SA, στην οποία συμμετέχουν με συγκεκριμένους ρόλους οι Hudong-Zhonghua Shipbuilding και Wilhelmsen Ship Management, αναφορικά με την κατασκευή του τερματικού LNG στο Βασιλικό: Από τη μία η εκπόνηση της τελικής και λεπτομερούς μελέτης/σχεδίασης του έργου και από την άλλη η εξασφάλιση των αναγκαίων αδειών από το κράτος. Οι εργασίες αυτές θα απαιτήσουν μερικούς μήνες, σύμφωνα με τον προϊστάμενο του κλάδου Λειτουργίας και Διαχείρισης Έργων της ΔΕΦΑ Αντρέα Πενταλιώτη, ο οποίος απάντησε σε ερωτήσεις του «Πολίτη». Παράλληλα, όμως, αναμένεται σύντομα να ξεκινήσουν στην Κίνα, από τη Hudong-Zhonghua Shipbuilding, οι χρονοβόρες και δαπανηρές εργασίες μετατροπής του πλοίου-μεταφορέα LNG «Galea» σε μονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης φυσικού αερίου (FSRU). Η ΕΤΥΦΑ αισιοδοξεί ότι η παράδοση του έργου θα γίνει εμπρόθεσμα, δηλαδή το καλοκαίρι του 2022.

Στις σελίδες 4 και 5 παρατίθενται οι απαντήσεις του κ. Πενταλιώτη για όσα αφορούν την προώθηση του έργου, την εξασφάλιση υγροποιημένου φυσικού αερίου και την αδειοδότηση των διαφόρων τμημάτων της κρατικής υποδομής, η οποία θα κοστίσει 290 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 101 εκατ. θα καλυφθούν από χορηγία της ΕΕ, τα 43 εκατ. από την ΑΗΚ (η οποία εξασφάλισε το 30% της ΕΤΥΦΑ) και τα υπόλοιπα από δάνεια που παραχώρησαν η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (150 εκατ.) και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (80 εκατ.).

Τι γίνεται τώρα

Σε ποια φάση βρίσκεται, κ. Πενταλιώτη, η προετοιμασία για την έναρξη των έργων στο Βασιλικό; Με ποια σειρά θα προωθηθούν τα βασικά τμήματα του έργου και με ποια χρονοδιαγράμματα;

Το έργο έχει εισέλθει στη φάση υλοποίησής του καθώς έχει αποσταλεί η σχετική επίσημη ειδοποίηση προς τον εργολάβο για την έναρξη των εργασιών. Το πρώτο και ιδιαίτερα σημαντικό μέρος του έργου αφορά την τελική και λεπτομερή μελέτη/σχεδίασή του, η οποία αναμένεται να διαρκέσει κάποιους μήνες. Παράλληλα με την τελική μελέτη θα γίνονται κάποιες παράπλευρες εργασίες για τις απαιτούμενες αδειοδοτήσεις, μια πολύ απαιτητική και πολύπλευρη διαδικασία, λόγω της σύνθετης δομής του έργου με διάφορα μέρη (χερσαία, θαλάσσια και έργα ναυπηγικής), αλλά και για την ετοιμασία της περιοχής και του εργοταξίου. Η διαδικασία της αδειοδότησης είναι ευθύνη του εργολάβου αλλά η κυβέρνηση και η ΕΤΥΦΑ/ΔΕΦΑ έχουν ενεργή συμμετοχή. Μάλιστα, την ερχόμενη βδομάδα θα πραγματοποιηθεί με συντονισμό του ΥΕΕΒ, ως αρμόδιας αρχής για έργα κοινού ενδιαφέροντος, ημερίδα αδειοδότησης με όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες / τμήματα / αρχές κ.λπ.

Ήρθαν στην Κύπρο στελέχη των εταιρειών που συνθέτουν την κοινοπραξία, αναμένονται άλλα συνεργεία, υπάρχουν προβλήματα στην εξασφάλιση των αδειών ή πιστοποιητικών για την άφιξή τους στην Κύπρο;

Στελέχη των εταιρειών ήταν στην Κύπρο όλο το προηγούμενο χρονικό διάστημα, δηλαδή από τον περασμένο Δεκέμβριο, οπότε υπογράφηκε και κατακυρώθηκε το έργο. Τις τελευταίες βδομάδες έχουν γίνει συντονισμένες κινήσεις με την καθοριστική συμβολή και υποβοήθηση των Υπουργείων Ενέργειας, Μεταφορών και Εξωτερικών για έκδοση ειδικών αδειών εισόδου στη Δημοκρατία για τα υπόλοιπα άτομα της ομάδας έργου του εργολάβου, τηρώντας τα πρωτόκολλα, τις σχετικές απαιτήσεις και οδηγίες που εκδίδονται λόγω πανδημίας.

Σε ποιον οίκο κατακυρώθηκε η προσφορά για τον ρόλο του επιβλέποντα μηχανικού και με ποιο ποσό; Πότε αναλαμβάνει εργασία;

H διαδικασία αξιολόγησης του διαγωνισμού για επιλογή «Owner’s Engineer» έχει ολοκληρωθεί, ενώ είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι έχει παρέλθει η προθεσμία των 15 ημερών για υποβολή ιεραρχικής προσφυγής στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών, χωρίς να έχει υποβληθεί προσφυγή. Συνεπώς, η ομάδα του επιβλέποντος μηχανικού, η οποία θα ανακοινωθεί τις αμέσως επόμενες ημέρες, αναλαμβάνει αμέσως εργασία.

Η προβλήτα

Ποιες είναι οι βασικές προδιαγραφές/δυνατότητες της προβλήτας που θα κατασκευαστεί; Ο πρόεδρος της ΕΤΥΦΑ είπε ότι θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για άλλους σκοπούς, π.χ. σε περίπτωση λειτουργίας τερματικού υγροποίησης.

Η υπό ανάπτυξη προβλήτα έχει μήκος περίπου 750-800 μέτρα στον άξονα από βορρά προς νότο και ακόμα περίπου 430-500 μέτρα νοτιοδυτικά, προσανατολίζοντας την πλώρη του FSRU στο κέντρο της διεύθυνσης των επικρατουσών καιρικών συνθηκών, μειώνοντας ταυτόχρονα τις επιπτώσεις τους. Η προβλήτα θα έχει δυνατότητες να δέχεται, παράλληλα με το FSRU, LNG Carriers μεγεθών από 125.000m3 μέχρι Qflex (217.000 m3), που είναι το δεύτερο μεγαλύτερο είδος δεξαμενόπλοιων μεταφοράς και εμπορίας ΥΦΑ.

Η χωροταξική τοποθέτηση της προβλήτας έγινε ακολουθώντας τη σχεδίαση που προϋπήρχε στο Masterplan της περιοχής του Βασιλικού για την προβλήτα του μελλοντικού πιθανού τερματικού εξαγωγής ΥΦΑ. Ακριβώς γι' αυτόν τον λόγο, προσπαθώντας να δημιουργηθούν συνέργειες, οι προδιαγραφές της νέας προβλήτας δίνουν τη δυνατότητα επέκτασης για σύνδεση με κρυογενικούς αγωγούς με το χερσαίο μέρος, αλλά και δημιουργία επιπρόσθετων σημείων πρόσδεσης με επέκταση του μήκους της.

Η προβλήτα, αναλόγως των αναγκών, του στρατηγικού σχεδιασμού της Δημοκρατίας και των τεχνικών περιορισμών θα μπορεί να επεκτείνει τη χρήση της και για άλλες δραστηριότητες.

Καθ' οδόν για Κίνα το Galea

Ίσως το σημαντικότερο τμήμα του έργου στο Βασιλικό είναι η μετατροπή του πλοίου Galea από μεταφορέα LNG σε πλωτή μονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου. Ρωτήσαμε τον προϊστάμενο του κλάδου Λειτουργίας και Διαχείρισης Έργων της ΔΕΦΑ Αντρέα Πενταλιώτη πότε προβλέπεται να πλεύσει το Galea στο ναυπηγείο της Hudong-Zhonghua Shipbuilding Co στην Κίνα για τη μετατροπή του σε FSRU, πότε θα ολοκληρωθεί η μετατροπή και πόσα θα κοστίσει ως επιμέρους κόστος. Η απάντησή του:

«Το Galea, με βάση την ενημέρωση που έχουμε από τον εργολάβο, είναι ήδη καθ’ οδόν για το ναυπηγείο στην Κίνα, όπου μετά από την απαιτούμενη επιθεώρηση και τις σχετικές μελέτες θα ξεκινήσουν τα έργα μετατροπής του από LNG Carrier σε FSRU. Η μετατροπή του FSRU είναι η μεγαλύτερη ομάδα εργασιών που απαιτούνται για την υλοποίηση του έργου, που επηρεάζουν το συνολικό χρονοδιάγραμμα. Η ολοκλήρωση των εργασιών μετατροπής αναμένεται να γίνει με το πέρας ολόκληρου του έργου (σ.σ. καλοκαίρι του 2022). Το κόστος των μετατροπών προϋπολογίζεται να είναι μεγαλύτερο από €100 εκατ., καθώς περιλαμβάνει σημαντικές μετατροπές στο πλοίο, που δεν αφορούν μόνο την εγκατάσταση των μονάδων επαναεριοποίησης, τις μετατροπές στη δομή και τη λειτουργία του πλοίου και την ενίσχυση του προσδόκιμου ζωής, αλλά αφορούν και εγκατάσταση νέων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής υψηλής απόδοσης, που επηρεάζουν σημαντικά το λειτουργικό κόστος, μειώνοντάς το.

Οι προδιαγραφές του έργου απαιτούν μετά τη μετατροπή του FSRU να διατηρήσει την ταξινόμησή του στον νηογνώμονα τόσο ως FSRU αλλά και ως LNG Carrier, δίνοντάς του τη δυνατότητα να μετακινηθεί με τις δικές του μηχανές όταν απαιτείται, κάτι που παρέχει ευελιξία για μελλοντική χρήση.

Οι άδειες από τη ΡΑΕΚ

-Υπάρχει κάποια σύγχυση, κ. Πενταλιώτη, ως προς τις άδειες που χρειάζεται η ΕΤΥΦΑ για τα κατασκευαστικά έργα. Αντιλαμβάνομαι ότι το Υπουργικό εξαίρεσε την ΕΤΥΦΑ από την υποχρέωση εξασφάλισης άδειας από τη ΡΑΕΚ. Ποιες άλλες άδειες απαιτούνται και ποιες εξασφαλίστηκαν ήδη;

Το Υπουργικό Συμβούλιο έχει εξαιρέσει την ΕΤΥΦΑ από την απαίτηση για άδεια Ιδιοκτησίας Εγκατάστασης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ΥΦΑ). Οι υπόλοιπες προβλεπόμενες αδειοδοτήσεις από τη ΡΑΕΚ, με βάση τη νομοθεσία, αφορούν τα εξής:

1. Διαχείριση Εγκατάστασης ΥΦΑ.


2. Ιδιοκτησία και Διαχείριση Συστήματος Μεταφοράς (ΔΣΜ).


3. Ιδιοκτησία και Διαχείριση Συστήματος Διανομής (ΔΣΔ).


4. Προμήθεια ΦΑ.

Για τις πιο πάνω άδειες το Υπουργικό Συμβούλιο όρισε τη ΔΕΦΑ αρμόδιο φορέα ανάληψης των σχετικών αρμοδιοτήτων και υποχρεώσεων. Έχει υποβληθεί η αίτηση για Άδεια Διαχείρισης Εγκατάστασης ΥΦΑ και αναμένουμε σύντομα την απόφαση της ΡΑΕΚ και είναι στο στάδιο της ολοκλήρωσης για υποβολή οι αιτήσεις για ΔΣΜ και ΔΣΔ.

Η αίτηση για την προμήθεια ΦΑ θα υποβληθεί με την ολοκλήρωση της διαδικασίας για μετατροπή της ΔΕΦΑ από νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου σε δημοσίου δικαίου, με τη νέα της μορφή και υπόσταση. Αυτό είναι μια διαδικασία που απαιτείται να γίνει για να μπορεί να υλοποιηθεί ορθά ο σχετικός στρατηγικός σχεδιασμός για την ανάπτυξη της εγχώριας αγοράς ΦΑ, στο πλαίσιο γνωματεύσεων του γενικού εισαγγελέα.

Σε δύο χρόνια...

«Είναι σημαντικό να αναφερθεί», είπε ο κ. Πενταλιώτης, «ότι με βάση τη νομοθεσία η υποχρέωση για ύπαρξη άδειας αφορά το χρονικό σημείο της διεξαγωγής δραστηριότητας για την οποία απαιτείται αδειοδότηση από τον νόμο. Συγκεκριμένα, «δεν δύναται οποιοδήποτε πρόσωπο να προβαίνει στη διεξαγωγή οποιασδήποτε από τις δραστηριότητες χωρίς προηγουμένως να του έχει χορηγηθεί άδεια από τη ΡΑΕΚ…. Οι σχετικές δραστηριότητες θα διεξάγονται σε τουλάχιστον 2 χρόνια από τώρα».

Σε εκκρεμότητα οι προσφορές και οι ποσότητες

Ζητήσαμε από τον Αντρέα Πενταλιώτη λεπτομέρειες για την ολοκλήρωση της διαδικασίας προσφορών εξασφάλισης υγροποιημένου φυσικού αερίου στη βάση ενός μεσοπρόθεσμου συμβολαίου αλλά και για αγορά από το spot market. Τι να αναμένουμε τις επόμενες εβδομάδες ή μήνες σχετικά με τις προσφορές για το LNG; Η απάντηση του κ. Πενταλιώτη:

«Η προμήθεια του ΥΦΑ θα γίνεται από ένα συμβόλαιο LNG Sales and Purchase Agreement (SPA) για τις βασικές ποσότητες, με διάρκεια 3-5 χρόνων και οι υπολειπόμενες απαιτούμενες ποσότητες θα καλύπτονται από την αγορά spot, μέσω της ανάπτυξης, διαπραγμάτευσης και συνομολόγησης πολλαπλών συμφωνιών Master Sales Agreement (MSA) με αρκετούς προμηθευτές.

Η ΔΕΦΑ έχει προχωρήσει για τον σκοπό αυτό στην προκήρυξη του πρώτου σταδίου του διαγωνισμού για την προμήθεια ΥΦΑ, που αφορά τόσο τη συμφωνία SPA όσο και τα MSAs και έχει λάβει 25 εκδηλώσεις ενδιαφέροντος από τους μεγαλύτερους προμηθευτές ΥΦΑ, οι οποίες αξιολογούνται.

Με το πέρας της αξιολόγησης θα ετοιμαστούν τα απαραίτητα έγγραφα και διαδικασίες για το δεύτερο στάδιο του διαγωνισμού, που αφορά την επιλογή του προμηθευτή συμβολαίου βάσης (μέσω του SPA) και τη συνομολόγηση όσο το δυνατόν περισσότερων MSAs. Η διαδικασία οριστικοποίησης του δεύτερου σταδίου αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2021, αρκετά πριν την έναρξη λειτουργίας του έργου.

Ρωτήσαμε ποιες ποσότητες φυσικού αερίου θα καλύπτονται ετησίως μέσω συμβολαίου και ποιες μέσω της αγοράς άμεσης παράδοσης:

«Ο καθορισμός των ποσοτήτων που θα καλύπτονται στο συμβόλαιο βασικών ποσοτήτων είναι μια πολύπλοκη διαδικασία που είναι ακόμα εν εξελίξει. Η διαδικασία στοχεύει στο να καθοριστούν οι ποσότητες που θα δώσουν αφενός την απαιτούμενη ευελιξία που απαιτεί η αγορά της Κύπρου, με τις ιδιαιτερότητές της ως αναδυόμενης, και αφετέρου να γίνει προσπάθεια βελτιστοποίησης του οφέλους από τη διαφορετική τιμή του ΦΑ από τις δύο επιλογές προμήθειας».

Δίκτυο μεταφοράς: Θα πάει και στη Δεκέλεια;

Σύμφωνα με τον κ. Πενταλιώτη, η ΔΕΦΑ έχει ήδη εκπονήσει μελέτες για ανάπτυξη του βασικού δικτύου μεταφοράς ΦΑ, όπου λαμβάνονται υπόψη για σύνδεση οι υφιστάμενοι σταθμοί της ΑΗΚ (σ.σ. η ερώτηση αφορούσε συγκεκριμένα την προοπτική μεταφοράς φυσικού αερίου και στον σταθμό της ΑΗΚ στη Δεκέλεια) καθώς και οι αδειοδοτημένοι από τη ΡΑΕΚ ανεξάρτητοι ηλεκτροπαραγωγοί. Σημειώνεται ότι το έργο ανάπτυξης του δικτύου αγωγών ΦΑ έχει επίσης εγκεκριμένη ευρωπαϊκή χορηγία ύψους €10 εκατ. Οι μελέτες που έγιναν αφορούσαν τον καθορισμό της προκαταρκτικής όδευσης και των υποστηρικτικών τεχνικών μελετών, καθώς και της προκαταρκτικής μελέτης εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

Ο καθορισμός των αναγκών

Τα επόμενα στάδια του έργου για δίκτυο διανομής θα εκτελούνται παράλληλα με την ανάπτυξη των υπόλοιπων υποδομών ΥΦΑ στο Βασιλικό και δεν θα είναι διακριτά χρονικά στην υλοποίησή τους. Μέσω διαδικασίας που θα ακολουθήσει η ΔΕΦΑ για τον επιμερισμό των ποσοτήτων (Open Season Procedure), οι ενδιαφερόμενοι μεγάλοι αγοραστές θα έχουν το δικαίωμα να μετέχουν καθορίζοντας τις ανάγκες τους. Η διαδικασία Open Season είναι μια διαφανής και χωρίς διακρίσεις διαδικασία που θα δώσει στους ενδιαφερομένους το δικαίωμα να δηλώσουν τις απαιτήσεις τους.

Μετά τη διαδικασία Open Season, η ΔΕΦΑ θα είναι σε θέση να προσδιορίσει τις ανάγκες της εγχώριας αγοράς ΦΑ χωρικά, ποσοτικά και χρονικά, κάνοντας τον αντίστοιχο σχεδιασμό ανάπτυξης του συστήματος ΦΑ για κάλυψη των σχετικών αναγκών.