«Πάμε κάτω» ή τα πίνω στο περίπτερο της γειτονιάς

«Τι έχει 'πόψε το πρόγραμμα;», ρωτά ο 17χρονος Χρυσόστομος τους φίλους του ενώ πηγαίνουν στο γνωστό… κάτω. Η απάντηση που δίνουν όλοι μαζί με μια φωνή είναι «ποτό».

Ο Χρυσόστομος, η Άντρεα, η Ευθυμία και ο Χρίστος, –οι τρεις τελευταίοι 15 ετών– είναι οι πρωταγωνιστές του συγκλονιστικού ντοκιμαντέρ με τίτλο «Έμπουσα», μιας ακτιβιστικής πράξης της Κύπριας σκηνοθέτιδας Έλενας Φιτικίδου Αλωνεύτη, που στόχο έχει να ευαισθητοποιήσει την κυπριακή κοινωνία και την πολιτεία για το θέμα της πρόσβασης και κατανάλωσης αλκοόλ από ανηλίκους και την εύκολη πρόσβασή τους στα κέντρα νυχτερινής διασκέδασης.

Στο εν λόγω ντοκιμαντέρ σύμβουλος και παραγωγός ήταν ο βουλευτής των Οικολόγων Χ. Θεοπέμπτου που τα τελευταία χρόνια καταβάλλει πολλές και πολυεπίπεδες προσπάθειες για την πάταξη της κατανάλωσης αλκοόλ από ανήλικους, μία εκ των οποίων στέφθηκε με επιτυχία την περασμένη Παρασκευή με την έγκριση προτάσεων νόμου (που κατέθεσε με τον συνάδελφό του Μ. Γιωργάλλα) οι οποίες μεταξύ άλλων προβλέπουν:

Αυξητική τάση

Το ότι στην Κύπρο έχουμε πρόβλημα με την κατανάλωση αλκοόλ μεταξύ ανηλίκων προκύπτει από στοιχεία της Πανευρωπαϊκής Έρευνας Μαθητικού Πληθυσμού (ESPAD) που φέρουν την Κύπρο 3η πανευρωπαϊκά (από 47 χώρες) στην κατανάλωση αλκοόλ από μαθητές, που βγαίνουν με στόχο να μεθύσουν (καταναλώνουν πέραν των 5 ποτών) με αυξητική τάση στις έφηβες. Την ίδια ώρα από τα όσα είπαν παιδιά και γονείς στο ντοκιμαντέρ «Έμπουσα» προκύπτουν τα ακόλουθα:

Νόμοι και πρόληψη

Την ίδια ώρα εκπρόσωποι της Αρχής Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων δήλωσαν στη Βουλή κατά τη συζήτηση των σχετικών προτάσεων νόμου του κ. Θεοπέμπτου ότι συμφωνούν με τους σκοπούς και το περιεχόμενο των προτεινόμενων ρυθμίσεων και κατέθεσαν στοιχεία τα οποία καταδεικνύουν την ανοδική τάση που παρατηρείται όσον αφορά την κατανάλωση αλκοόλ από ανήλικα άτομα. Περαιτέρω, ενημέρωσαν την επιτροπή ότι ο καθορισμός της ηλικίας των δεκαοκτώ ετών ως ορίου ηλικίας για τη διάθεση αλκοόλ στους νέους αποτελεί πολιτική που σήμερα προωθείται από κοινού στις ευρωπαϊκές χώρες. Είναι δε θέση της Αρχής ότι με την υιοθέτηση της προτεινόμενης ρύθμισης για διαφοροποίηση του υπό αναφορά ορίου ηλικίας αναμένεται ότι θα μειωθεί η κατανάλωση αλκοόλ στον γενικό πληθυσμό, καθώς και τα τροχαία ατυχήματα που οφείλονται στην κατανάλωση αυτού από ανήλικα πρόσωπα. Παράλληλα, επισημάνθηκε ότι η αποτελεσματική εφαρμογή τού υπό αναφορά μέτρου προϋποθέτει την εφαρμογή επιπρόσθετων αυστηρών μέτρων, περιλαμβανομένων μέτρων που αφορούν την πρόληψη της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ και την επιβολή του νόμου για την πώληση οινοπνευματωδών ποτών.

Τι κάνουν μαζεμένοι;

Αλήθεια πόσοι από εσάς αναρωτηθήκατε τι κάνουν τόσοι νεαροί συγκεντρωμένοι σε ομάδες έξω από κεντρικά περίπτερα σε όλες τις επαρχίες; Μα τι άλλο; Καταναλώνουν αλκοόλ θεωρώντας τη σύναξη αυτή μια φθηνή έξοδο. Σε κεντρικές λεωφόρους είναι δε συνάμα και σημείο συγκέντρωσης μοτοσυκλετιστών που αρχίζουν μαρσαρίσματα και κόντρες σε έναν επικίνδυνο συνδυασμό που αναστατώνει και τους κατοίκους.

Το θέμα της πρόσβασης των μαθητών και γενικότερα των ανηλίκων στο αλκοόλ απασχόλησε τα τελευταία χρόνια και τη Βουλή, και δη την Επιτροπή Παιδείας. Σε μια τέτοια συνεδρία ο κ. Θεοπέμπτου είχε επικαλεστεί έρευνα του Πανεπιστημίου Κύπρου, που διενεργήθηκε εκ μέρους του Αντιναρκωτικού Συμβουλίου. Όπως είπε, στο πλαίσιο της έρευνας, διενεργήθηκαν 200 δοκιμαστικές αγορές από περίπτερα και μόνο σε 11 περιπτώσεις ζητήθηκε ταυτότητα, πριν ο περιπτερούχος πωλήσει το αλκοόλ. Σε ό,τι αφορά στην προσβασιμότητα των ανηλίκων στο αλκοόλ, ο κ. Θεοπέμπτου ανέφερε ότι από το 2013 και μετά, που επεκτάθηκαν τα είδη πώλησης στα περίπτερα και περιελήφθη και η πώληση αλκοόλ, η προσβασιμότητα είναι τέτοια ώστε οι νεαροί να αρχίζουν με κατανάλωση αλκοόλ από τα περίπτερα που είναι πιο φθηνά τα ποτά και να συνεχίζουν την κατανάλωση στα κέντρα διασκέδασης.

Παρούσα η Αστυνομία

Στο πλαίσιο του ρεπορτάζ και εξ αφορμής της ψήφισης των προτάσεων νόμου για την πώληση αλκοόλ σε ανήλικους, ζητήσαμε από την Αστυνομία να μας συγκεντρώσει τα στοιχεία που αφορούν καταγγελίες για πώληση, διάθεση ή χορήγηση ποτού σε άτομα κάτω των 17 ετών, όπως ήταν το όριο μέχρι προχθές. Όπως προκύπτει οι καταγγελίες είναι ελάχιστες (99 τα τρία προηγούμενα έτη) σε σχέση με τα όσα καταγράφονται πιο πάνω, με τον εκπρόσωπο Τύπου της Αστυνομίας Χρίστο Ανδρέου να διευκρινίζει πως κάθε υπεύθυνος υποστατικού που πωλεί αλκοόλ σε ανήλικους καταγγέλλεται μία φορά ανά περίπτωση παρότι για παράδειγμα σε ένα club σε ένα βράδυ είχε πωλήσει σε περισσότερα από ένα ποτό σε ανήλικους. Ο κ. Ανδρέου, ο οποίος ανέφερε πως κατά καιρούς γίνονται στοχευμένες εκστρατείες για το θέμα και πως πλέον και τα clubs έχουν συμμορφωθεί ακόμη και με την είσοδο ανήλικων, εξήγησε πως είναι πολύ δύσκολο για τα μέλη της Αστυνομίας να εντοπίζουν τέτοιες παραβάσεις του νόμου (εκτός και αν στηθούν έξω από συγκεκριμένα περίπτερα και δη σε τουριστικές περιοχές, κάτι που γίνεται) και υπογράμμισε πως απαιτείται η συνδρομή γονιών για να προχωρήσει μια καταγγελία την οποία και η Δύναμη διερευνά.

Σε κάθε περίπτωση ο κ. Ανδρέου σημειώνει πως με την ψήφιση των νέων ρυθμίσεων θα ενημερωθούν τάχιστα τα αρμόδια τμήματα της Αστυνομίας όπως ο Ουλαμός Πρόληψης Εγκλημάτων για να καταλήξει πως από μόνη της η αύξηση των ποινών θα καταστήσει αποτρεπτική τη χορήγηση αλκοόλ σε ανήλικους.