Ανατροπή του σχεδίου για το κλίμα

Έντονες πιέσεις από την κοινωνία των πολιτών, αλλά και από φορείς εξουσίας όπως είναι τα πολιτικά κόμματα, δέχεται η κυβέρνηση τις τελευταίες μέρες, μετά και το αποκαλυπτικό δημοσίευμα του «Π» της περασμένης Δευτέρας ότι το εθνικό σχέδιο που επέλεξε η Κύπρος να υποβάλει εντός Ιανουαρίου στην ΕΕ για το κλίμα και την ενέργεια για την επόμενη δεκαετία (2021-2030) είναι άκρως συντηρητικό και απογοητευτικό. Πληροφορίες μας αναφέρουν ότι αυτές οι πιέσεις δεν αποκλείεται να φέρουν θετικά αποτελέσματα, να ανατρέψουν τους προτεινόμενους σχεδιασμούς και να οδηγήσουν στην υποβολή ενός σχεδίου με όραμα για την αναπτυξιακή πορεία του τόπου και την ευημερία των πολιτών.

Χωρίς όραμα

Όπως είχαμε γράψει στο ρεπορτάζ μας, το «σχέδιο» που ήταν έτοιμο να υποβληθεί ήταν η χώρα μας να... ρυπαίνει και να πληρώσει 180 εκατομμύρια ευρώ για να αγοράσει επιπλέον δικαιώματα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, παρά να επενδύσει 2 δισεκατομμύρια (που με βάση τη μελέτη αντικτύπου θα αποσβεστούν στο βάθος της δεκαετίας) για να επιτύχει έστω εν μέρει (14%) τον δεσμευτικό στόχο της για μείωση κατά 24% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (40% το αντίστοιχο ποσοστό για τις μεγάλες χώρες της ΕΕ). Συγκεκριμένα η ιδέα, που μάλλον κόπηκε στο «τσακ», ήταν η Κύπρος να μην προχωρήσει σε πρόσθετα μέτρα για μείωση των εκπομπών στο παρόν στάδιο, ένα σχέδιο που θα οδηγούσε σε μείωση 3% των εκπομπών αντί 24%, αλλά να έρθει το 2024, με το δικαίωμα της αναθεώρησης του εν λόγω σχεδίου, να υποβάλει ένα πιο φιλόδοξο σχέδιο, το κόστος του οποίου θα ήταν χαμηλότερο επειδή οι περιβαλλοντικές τεχνολογίες θα ήταν φθηνότερες. Αυτή η προσέγγιση εκτιμάται ότι θα δυσκόλευε ακόμη περισσότερο τα πράγματα για την Κύπρο διότι «ψήνεται» η «Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία» (Green Deal), στη βάση της οποίας αναθεωρούνται και οι στόχοι για το 2030 (μάλλον πάμε σε μείωση εκπομπών κατά 55%), ενώ για το 2050 που η συμφωνία στοχεύει πλέον στην κλιματική ουδετερότητα (zero emission). Πώς λοιπόν η Κύπρος θα μπορούσε να πιάσει ακόμα πιο αυστηρούς στόχους όταν θα εκκινούσε με πολύ χαμηλές προσδοκίες;



Αντιφάσεις... δεσμεύσεων

Πέραν τούτων των προβληματισμών, αλλά και του γεγονότος ότι οι προτάσεις αυτές κρίθηκαν από την κοινωνία των πολιτών προτάσεις δίχως όραμα για αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, το σχέδιο ερχόταν και σε σύγκρουση, αφενός, με τη δέσμευση του Προέδρου της Δημοκρατίας που έγινε τον περασμένο Δεκέμβριο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ότι «η Κύπρος είναι έτοιμη να στηρίξει τη μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα ώς το 2050». Και, αφετέρου, με την περιφερειακή συνεργασία για το κλίμα, που είχε προαναγγελθεί στη Γεν. Συνέλευση του ΟΗΕ αρχές φθινοπώρου για να καταστεί η συνεισφορά της Κύπρου στην προσπάθεια αναχαίτισης της υπερθέρμανσης του πλανήτη πιο αποτελεσματική σε σχέση με το μικρό της μέγεθος.

Ανατροπή

Πληροφορίες του «Π» αναφέρουν ότι όλες αυτές οι ενστάσεις, που υποβλήθηκαν και από περιβαλλοντικές οργανώσεις, ΜΚΟ, κόμματα και ΜΜΕ, ως προς το χαμηλό επίπεδο φιλοδοξίας του σχεδίου, λαμβάνονται υπόψη από την κυβέρνηση, γίνονται δεύτερες σκέψεις και ενδεχομένως να δούμε αναθεωρημένη προσέγγιση. Μάλιστα, οι πληροφορίες μας αναφέρουν πως η νέα προσέγγιση, που ίσως ανακοινωθεί εντός των ημερών, θα μας εκπλήξει θετικά.

Όχι στην αγορά ρύπων

Μιλώντας στον «Π» εκπρόσωπος του Κυπριακού Ιδρύματος Προστασίας του Περιβάλλοντος Terra Cypria ανέφερε πως ήδη από τον Νοέμβριο, όταν είχε δοθεί το προσχέδιο του εθνικού σχεδίου, το ίδρυμα είχε εκφράσει στους αρμοδίους την απογοήτευσή του. Όπως έλεγε σε σχετική επιστολή, «η Κύπρος δεν θα πετύχει τους στόχους που της ανατέθηκαν από την Κομισιόν. Κατά συνέπεια δεν προετοιμάζει τη χώρα μας και την κοινωνία της για όσα φέρνει η κλιματική κρίση». Έκανε λόγο εμμέσως πλην σαφώς και για τη μη επίδειξη της δέουσας σοβαρότητας εκ μέρους της ΚΔ. Εξέφραζε ταυτόχρονα την άποψη ότι εάν το θέλει η Κύπρος μπορεί να εκπληρώσει τους στόχους της «και δεν χρειάζεται να προστεθεί άλλο ένα πρόστιμο στις πλάτες των πολιτών του σήμερα και του αύριο. Κυριολεκτικά και μεταφορικά, θα πληρώσουν τα παιδιά μας τα σπασμένα της κλιματικής αλλαγής μιας και το κράτος δείχνει για άλλη μια φορά την έλλειψη αποφασιστικότητας για αντιμετώπιση και προετοιμασία για αυτή την κρίση».
Το Terra Cypria είχε ήδη προτείνει μερικές ενδεικτικές και πραγματοποιήσιμες εναλλακτικές λύσεις, εκ των οποίων η σύνδεση με τρένο των πόλεων Λευκωσίας και Λεμεσού τουλάχιστον, η δημιουργία τραμ στα αστικά κέντρα όλων των πόλεων της Κύπρου και όχι μόνο στη Λευκωσία, η προώθηση δημιουργίας ποδηλατόδρομων και πεζόδρομων, η δημιουργία κινήτρων αύξησης των ΑΠΕ σε κατοικίες και επιχειρήσεις, όπως η δυνατότητα πώλησης της πλεονασματικής παραγωγής ενέργειας και φορολογικές ελαφρύνσεις, η εγκατάσταση ΑΠΕ σε υποβαθμισμένη γη όπως εγκαταλελειμμένα μεταλλεία, λατομεία και αποκαταστημένους σκουπιδότοπους, η μείωση αποβλήτων στις επιχειρήσεις και επιβολή φόρου σε αυτές που δεν προχωρούν σε διαλογή, ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση κ.λπ.