Ρεκόρ θανάτων από ναρκωτικά το 2017

Δεκαέξι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από υπερβολική δόση ναρκωτικών το 2017 στην Κύπρο, σύμφωνα με το δελτίο Τύπου της Αρχής Αντιμετώπισης Εξαρτήσεως Κύπρου. Στο δελτίο Τύπου της ΑΑΕΚ για τον μήνα Αύγουστο γίνεται ιδιαίτερη μνεία στους θανάτους συνεπεία υπερβολικής δόσης, εξ αφορμής της Διεθνής Ημέρα Ευαισθητοποίησης για την υπερβολική δόση, η οποία στοχεύει στην ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με την υπερβολική δόση, στην πρόληψη του φαινομένου, αλλά και στη μείωση του στίγματος του θανάτου που σχετίζεται με τη χρήση ουσιών εξάρτησης. Η αρχή στέλνει αισιόδοξα μηνύματα και δη ότι ο θάνατος από υπερβολική δόση μπορεί να προληφθεί.

Πάραυτα, ο αριθμός των θανάτων από υπερβολική δόση που σημειώθηκαν στη χώρα μας το 2017 προβληματίζει πολύ έντονα, αφού είναι υπερδιπλάσιος από αυτόν του προηγούμενου χρόνου (2016) οπότε καταγράφηκαν έξι θάνατοι. Τα στατιστικά δεδομένα, τα οποία είναι διαθέσιμα τα τελευταία 14 χρόνια (2004- 2017), καταδεικνύουν πως το 2017 ήταν το έτος με τους πιο πολλούς θανάτους. Το 2004 σημειώθηκαν 14 θάνατοι, ενώ παρατηρείται μια πτώση στους θανάτους το 2005 και 2006 (9 και 7 αντίστοιχα). Την τριετία 2007-2009 παρατηρείται μία σταθεροποίηση στον αριθμό των θανάτων (12 το 2007, 11 το 2008 και 12 το 2009), ενώ από το 2010 μέχρι 2013 οι θάνατοι παρουσιάζουν μείωση χρόνο με τον χρόνο (9, 8, 5, 3). Την επόμενη διετία (2014-2015) σημειώνεται και πάλι αύξηση στους θανάτους σε έξι και εννέα αντίστοιχα. Η υπερβολική δόση σκότωσε, σύμφωνα με τα στατιστικά δεδομένα,16 ανθρώπους το 2007. Οι θανόντες βρίσκονταν στην ηλικιακή κατηγορία των 25-29 ετών και 8 στους 10 ήταν άνδρες. Σύμφωνα με την ΑΑΕΚ, στην Ευρώπη το 2017 σημειώθηκαν 8.200 θάνατοι οι οποίοι οφείλονταν στη χρήση μίας ή πολλαπλών ουσιών. Τέσσερις στους πέντε θανάτους αφορούσαν άντρες και περίπου εννέα από τους 10 θανάτους αφορούσαν τη χρήση οπιοειδών, όπως η ηρωίνη. Οι πλείστοι θάνατοι αφορούσαν νεαρά άτομα, 30 - 40 ετών.

Η αρχή αναφέρεται και στα μέτρα που προωθούνται στην Ευρώπη για την αντιμετώπιση των θανάτων που συνδέονται με τη χρήση ουσιών, τα οποία επικεντρώνονται κυρίως στην πρόληψη της υπερβολικής δόσης, αλλά και στην επιβίωση των ατόμων που παίρνουν υπερβολική δόση. Συγκεκριμένα, ως βέλτιστες πρακτικές θεωρούνται:

• Ένταξη και διατήρηση των χρηστών οπιοειδών στη θεραπεία υποκατάστασης και διασφάλιση της συνέχειας της θεραπείας στις φυλακές και κατά την επανένταξη στην κοινωνία.


• Προώθηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με την υπερβολική δόση, ιδιαίτερα γύρω από τους βασικούς παράγοντες κινδύνου, όπως ο συνδυασμός χρήσης ουσιών με αλκοόλ ή/και βενζοδιαζεπινών.


•  Διασφάλιση διαθεσιμότητας της ναλοξόνης (ανταγωνιστής των οπιοειδών) και εκπαίδευση των επαγγελματιών πρώτης γραμμής στη χρήση της για ανατροπή της υπερβολικής δόσης.


• Εκπαίδευση και κατάρτιση των χρηστών, των ομότιμων και των μελών της οικογένειάς τους, στην αναγνώριση της υπερβολικής δόσης και στη χορήγηση ναλοξόνης μέχρι να φτάσει το ασθενοφόρο.


• Εγκαθίδρυση χώρων εποπτευόμενης χρήσης, όπου η χρήση γίνεται σε ένα πιο ασφαλές και υγιές.

Ρινικό σπρέι προλαμβάνει τα χειρότερα...

Η διάθεση της ναλοξόνης (φαρμακευτική ουσία, αντίδοτο των οπιούχων) για κατ’ οίκον χρήση σε άτομα που έχουν αυξημένο κίνδυνο υπερβολικής χρήσης ή/και σε φίλους και συγγενείς τους, σε συνδυασμό με μία βραχύχρονη εκπαιδευτική παρέμβαση εκτός από μία τεκμηριωμένα αποτελεσματική πρακτική σε διεθνές επίπεδο μείωσης των θανάτων από υπερβολική δόση, αποτελεί ένα καινοτόμο μέτρο, το οποίο εφαρμόζεται σήμερα σε 10 χώρες της ΕΕ (Δανία, Γερμανία, Εσθονία, Ισπανία, Ιταλία, Αγγλία, Ιρλανδία, Γαλλία, Λιθουανία και Νορβηγία) σύμφωνα με την Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεως Κύπρου.

Η ΑΑΕΚ, όπως αναφέρει στο δελτίο Τύπου της, στοχεύει σε μια ολοκληρωμένη παρέμβαση για την παροχή ναλοξόνης, σε μορφή ρινικού σπρέι. «Η παρέμβαση προϋποθέτει την εκπαίδευση των χρηστών σε θέματα όπως η αναγνώριση των παραγόντων κινδύνου που οδηγούν στην υπερβολική χρήση, η αναγνώριση της υπερβολικής χρήσης, οι σωστοί τρόποι αντιμετώπισης της υπερβολικής χρήσης, οι μέθοδοι χορήγησης ναλοξόνης, η χρονική περίοδος διάρκειας της αποτελεσματικότητας της ναλοξόνης και οι βασικές τεχνικές πρώτων βοηθειών», σημειώνει χαρακτηριστικά.

Η ουσία δρα εντός μερικών λεπτών από τη χορήγησή της όταν ο χρήστης κινδυνεύει. Έχει χρησιμοποιηθεί στη διαχείριση της υπερδοσολογίας για περισσότερο από 40 χρόνια. Θεωρείται ασφαλές φάρμακο, με χαμηλό κίνδυνο εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών.