Ο Όμηρος από τη Ζώδια ώς την Επισκοπή Μόρφου

Ήρεμος, ανοιχτόμυαλος, ανεκτικός, με χιούμορ… Αυτοί ήταν οι χαρακτηρισμοί που συνόδευαν τον μητροπολίτη Μόρφου Νεόφυτο μετά την εκλογή του στον μητροπολιτικό θρόνο.

Οι άνθρωποι που τον ξέρουν καλά, φίλοι του από παλιά, δυσκολεύονται να πιστέψουν ότι τα όσα είπε στην πρόσφατη ομιλία του, ξεσηκώνοντας θύελλα αντιδράσεων, είναι λόγια που βγήκαν από το στόμα του. «Αποκλείεται», «μήπως είναι μοντάζ;», «μάλλον απομονώθηκαν κάποιες φράσεις για να τον εκθέσουν»… είναι οι πρώτες αντιδράσεις στις αναφορές για τους ομοφυλόφιλους και για τον παραλληλισμό των εκτρώσεων με τις δολοφονίες του Νικόλα Μεταξά.

Φίλος του, από τα φοιτητικά χρόνια της Νομικής στην Αθήνα, έλεγε πως πρέπει να τον δει να μιλήσουν για να καταλάβει τι συμβαίνει. «Αν δεν έβλεπα το βίντεο, δεν θα μπορούσα ποτέ να πιστέψω ότι υπήρχε ποτέ περίπτωση να πει τέτοια πράγματα ο Νεόφυτος, ο οποίος είναι πνευματικός αρκετών ομοφυλόφιλων, του οποίους γνωρίζει πολλά χρόνια και διατηρεί μαζί τους πνευματικές σχέσεις παρά το ότι ως ιερωμένος απορρίπτει αυτή τη σεξουαλική συμπεριφορά». Αυτό που λένε ακόμα είναι πως «ο γέροντας ήταν πάντοτε κατηγορηματικός όσον αφορά τις ομοφυλοφιλικές συμπεριφορές ιερωμένων και ιδίως επισκόπων, αλλά στους λαϊκούς έδειχνε ανοχή, πιστεύοντας πως είναι κάτι που ‘διορθώνεται’».

Πίσω από τις λέξεις… ο Αλέξης

Στην πρόσφατη ομιλία του για την ομοφυλοφιλία τον περασμένο Ιούνιο είπε πως του προκαλεί αλγεινή εντύπωση ότι γίνονται «παρελάσεις υπερηφάνειας» από τους ομοφυλόφιλους, υποστηρίζοντας ότι η λέξη «υπερηφάνεια» δεν είναι τυχαία. «Όπως λέει και το τραγούδι, πίσω από τις λέξεις κρύβεται ο Αλέξης», ανέφερε ο μητροπολίτης, για να προσθέσει ότι «πίσω από τις παρελάσεις υπερηφάνειας κρύβεται η δαιμονική πομπή» αυτών των ανθρώπων.

Οι δηλώσεις του πλέον δεν απασχολούν μόνο την κοινή γνώμη, αλλά και τα θεσμικά όργανα του κράτους. Ο γενικός εισαγγελέας έδωσε οδηγίες για ποινική ανάκριση, ενώ κυβέρνηση, κόμματα, Αρχιεπίσκοπος και ένας τουλάχιστον μητροπολίτης εξέφρασαν, με διαφορετική ένταση ο καθένας, την αντίθεσή τους στις απόψεις του μητροπολίτη Μόρφου, κατά κόσμον Όμηρου Μασούρα. Ο ίδιος περιορίστηκε να δηλώσει πως εξέφρασε τις θέσεις της Εκκλησίας και των αγίων και επιφυλάχθηκε να απαντήσει μετά τις νηστείες του Δεκαπενταυγούστου. Ωστόσο απάντησε ο πρωτοσύγκελλος της Μητρόπολης Μόρφου Φώτιος, ο οποίος μάλλον έκανε την κατάσταση χειρότερη από όσο φαινόταν. Δεν θα επιχειρήσουμε να επαναλάβουμε τα όσα είπε ο μητροπολίτης Μόρφου ή να προσθέσουμε στην κριτική που του ασκήθηκε. Θα αναζητήσουμε τους σταθμούς στην πορεία του από τη Ζώδια το 1962 ώς την Ευρύχου (έδρα της μητρόπολης) το 2019.

Δύσκολα χρόνια και απώλειες

Ο Όμηρος γεννήθηκε το 1962 στην κατεχόμενη Ζώδια. Είναι το δεύτερο παιδί του Νικόλα και της Μηλιάς Μασούρα. Τον βάφτισαν Όμηρο κατά λάθος. Είχαν την εντύπωση πως το όνομα Όμηρος ήταν το αρσενικό της Μυροφόρας, που ήταν το όνομα της γιαγιάς του. Ο ίδιος λέει πως το λάθος αυτό του το αποκάλυψε ο γέροντας Ιάκωβος Τσαλίκης, ο οποίος αγιοποιήθηκε προσφάτως. Αν δεν γινόταν το λάθος θα τον βάφτιζαν Μύρωνα, αλλά ούτως ή άλλως όταν αποφάσισε να γίνει μοναχός πήρε το όνομα Νεόφυτος και έτσι το «λάθος» διορθώθηκε.

Σε ηλικία 8 ετών έχασε τον πατέρα του και μεγάλωσε με τη μητέρα του και τον αδελφό του Πέτρο. Το 1974, με την τουρκική εισβολή, η οικογένεια αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το σπίτι της στο χωριό και να μετακομίσει σε προσφυγικό συνοικισμό στη Λευκωσία. Ωστόσο, το 1974 σημάδεψε τη ζωή του Όμηρου, αφού ο αδελφός του σε ηλικία 24 ετών, έχοντας λάβει μέρος στις μάχες κατά των Τούρκων, σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα ενώ πήγαινε στο χωριό Πεδουλάς για να συναντήσει τη μητέρα του. Μόλις λίγες μέρες μετά την εισβολή.



Η Εβραία και ο θάνατος του Πέτρου

Ο Όμηρος ήταν τότε 12 χρονών και πήγαινε στο γυμνάσιο. Μέσα σε λίγα χρόνια είχε χάσει τον πατέρα του, τον αδελφό του, το σπίτι του και το χωριό του. Όλα αυτά τα κουβαλούσε ως βαρύ φορτίο. Ωστόσο το πιο βαρύ φορτίο, όπως λέει ο ίδιος, ήταν το «γιατί» για τον θάνατο του αδελφού του. Την απάντηση είπε πως του την έδωσε μετά από προσευχή ο άγιος Ιάκωβος Τσαλίκης στη Μονή Οσίου Δαυίδ στην Εύβοια. Του είπε πως ο αδελφός του όταν σπούδαζε στο Ισραήλ είχε ερωτευτεί μια Εβραία, η οποία είχε αποφασίσει να τον παντρευτεί και ήθελε να πάει ολόκληρη η οικογένεια στο Ισραήλ. «Εκεί θα χάνατε την πίστη σας και η μάνα σας θα έλιωνε που θα έβλεπε την αλλοίωση των παιδιών της», του είπε ο γέροντας Ιάκωβος και πρόσθεσε πως «αυτή η Εβραία δεν ήταν τυχαία, γιατί είχε πολύ χρυσό αλλά δεν είχε Χριστό. Ο Θεός προτίμησε να μην βλαφτείτε πνευματικά και αποφάσισε να θερίσει τον αδελφό σου στα 24 του». Η μητέρα του μητροπολίτη Νεόφυτου έζησε ώς τα 94 και πέθανε το 2015.

Από την Αριστερά, στη Νομική, ώς τον Θεό

Ο Όμηρος ως πρόσφυγας τα πρώτα χρόνια μετά την εισβολή του 1974 δεν διατηρούσε στενή επαφή με την Εκκλησία. Μάλιστα είχε ενταχθεί στο μαθητικό τμήμα της ΕΔΟΝ, την ΠΕΟΜ (Παγκύπρια Ενιαία Οργάνωση Μαθητών). Στο Γυμνάσιο Ακρόπολης στη Λευκωσία είχε εκλεγεί και πρόεδρος των μαθητών. Απαλλάχθηκε από τη στρατιωτική θητεία ως προστάτης της μητέρας του, αφού είχε χάσει τον πατέρα και τον αδελφό του. Πολιτικοποιημένος στα τέλη της δεκαετίας του '70 έφυγε για την Αθήνα για να σπουδάσει Νομική. Ζούσε στη φοιτητική εστία στα Ιλίσια και τότε άρχισε να διαπιστώνει την τάση του προς τη θρησκεία, μέσω επαφών που είχε με τρεις σύγχρονους αγίους. Τον άγιο Πορφύριο, τον άγιο Παΐσιο και τον άγιο Ιάκωβο Τσαλίκη. «Τη νομική επιστήμη», λέει ο ίδιος, «ποτέ δεν την αγάπησα», και μάλιστα σκεφτόταν να την εγκαταλείψει για να σπουδάσει Φιλοσοφία ή Ιστορία. «Στο δεύτερο έτος της Νομικής τον Νοέμβριο του 1980», λέει, «γνωρίζω για πρώτη φορά τον γέροντα Πορφύριο, ο οποίος με συμβουλεύει να μην παρατήσω τη Νομική. 'Αυτό το πτυχίο θα το πάρεις! Θα το καθυστερήσεις έναν χρόνο, γιατί θα πηγαίνεις από μοναστήρι σε μοναστήρι, αλλά πρέπει να το πάρεις. Δεν σου μιλώ εγώ, αλλά το Άγιο Πνεύμα. Το πτυχίο αυτό θα σου το ζητήσει κάποτε ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου'. Όπως και έγινε! Το 1998 χειροτονούμαι και ενθρονίζομαι μητροπολίτης Μόρφου και στην πρώτη συνεδρία της Συνόδου που παρακάθισα, ο τότε Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Χρυσόστομος Α' με διορίζει, λόγω του πτυχίου της Νομικής, σε ανακριτική επιτροπή προς διερεύνηση κάποιων οικονομικής φύσεως τότε προβλημάτων. Ο όσιος Πορφύριος είχε δει αυτή τη στιγμή χρόνια πριν!».

Ο πιο στενός φίλος του Όμηρου εκείνα τα χρόνια ήταν ο Γεράσιμος, ο οποίος αργότερα έγινε μητροπολίτης Κεφαλληνίας και απεβίωσε το 2015.



Σερβιτόρος στις Σπέτσες

Ο Όμηρος τα καλοκαίρια για να μπορέσει να αντεπεξέλθει στα έξοδα των σπουδών του εργαζόταν ως σερβιτόρος. Ο ίδιος εξιστορεί ένα περιστατικό με τον άγιο Ιάκωβο Τσαλίκη:

«Του είπα ότι ήθελα να πάω στις Σπέτσες να εργαστώ ως γκαρσόνι. Όταν πήγα ήθελα να σταματήσω, γιατί ήταν πολλοί οι πειρασμοί και τι μου είπε ο άγιος; 'Θα γίνεις μοναχός αλλά δεν θα μείνεις για πάντα μοναχός. Θα γίνεις επίσκοπος στον τόπο που γεννήθηκες. Θα συναναστρέφεσαι συνεχώς με κόσμο, και άρα πρέπει να ξεφοβηθείς τον κόσμο. Το καλύτερο πανεπιστήμιο δεν είναι η Νομική. Είναι οι Σπέτσες, μείνε γκαρσόνι στις Σπέτσες'».

Βάσεις στην Κύπρο!

Η συνάντηση του Όμηρου (μητροπολίτη Μόρφου) με τον άγιο Παΐσιο στο Άγιον Όρος έγινε το 1982. Ο Παΐσιος επέμενε πως δεν έπρεπε να πάει μοναχός στον Άθω. «Στην Κύπρο να πας», του είπε. «Να κάνετε βάσεις πνευματικές, κι αυτές οι βάσεις θα διώξουν τις Βάσεις». Όταν τον ρώτησε τι εννοούσε με τις βάσεις, ο άγιος Παΐσιος του απάντησε: «Αμερικανάκι είσαι και δεν καταλαβαίνεις; Ελληνικά μιλώ... Το πρόβλημα της Κύπρου είναι πνευματικό. Τώρα εφαρμόζεται ο πνευματικός νόμος. Όταν φτιάξετε μοναστήρια, ενορίες, οικογένειες ορθόδοξες, τότε οι βάσεις της αμαρτίας και της κατοχής θα εξαφανιστούν».

Με φανατικούς followers

Τα τελευταία χρόνια ο μητροπολίτης Μόρφου αξιοποιεί τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας και ιδιαιτέρως την ιστοσελίδα της μητρόπολης, στην οποία αναρτά ομιλίες οι οποίες βιντεοσκοπούνται και μπορεί να τις δει κάποιος στο YouTube. Υπάρχουν χιλιάδες άνθρωποι σε Κύπρο, Ελλάδα αλλά και σε ξένες χώρες που τον ακολουθούν φανατικά, θεωρώντας πως είναι μια από τις σύγχρονες μεγάλες μορφές της Ορθοδοξίας. Πολλοί εξ αυτών έσπευσαν να τον υπερασπιστούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ακόμα και για τις πρόσφατες ακραίες αναφορές του, παρά το ότι δεν τον υπερασπίστηκε κανείς εκ των παραγόντων της Εκκλησίας.