Γάτες: φονικές μηχανές της βιοποικιλότητας

Η γάτα (Felis catus) αίλουρος η γαλή ή (Felis silvestris catus) είναι ζώο το οποίο ανήκει στην οικογένεια των Αιλουροειδών. Πρόκειται για ένα από τα δημοφιλέστερα κατοικίδια ζώα και ίσως το μοναδικό οικόσιτο αιλουροειδές. Ζει στο περιβάλλον του ανθρώπου εδώ και τουλάχιστον 9.500 χρόνια. Μέχρι πρόσφατα, θεωρείτο ότι η γάτα εξημερώθηκε στην αρχαία Αίγυπτο, όπου και θεωρείτο επίσης ιερό ζώο. Ωστόσο, τα αποτελέσματα έρευνας του 2007 έδειξαν ότι η καταγωγή όλων των κατοικίδιων γατών πιθανώς ανάγεται σε πέντε αφρικανικές αγριόγατες (Felis silvestris lybica) οι οποίες έζησαν στην Εγγύς Ανατολή γύρω στο 8000 π.Χ.

Γάτες που εγκαταλείφθηκαν στη λίμνη της Αθαλάσσας.



Μέχρι τώρα οι ειδικοί πίστευαν ότι η γάτα είχε εξημερωθεί και έγινε κατοικίδιο ζώο πριν από 5.000 χρόνια στην αρχαία Αίγυπτο, όμως μια πολύ σημαντική επιστημονική ανακάλυψη η οποία αλλάζει την ιστορία της σχέσης ανθρώπου και γάτας ανά το παγκόσμιο έγινε στην Κύπρο από Γάλλους αρχαιολόγους. Συγκεκριμένα οι Γάλλοι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν στην περιοχή Σιηλλουρόκαμπος, στο χωριό Παρεκκλησιά, κοντά στη Λεμεσό, στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η γάτα είχε εξημερωθεί και γίνει κατοικίδιο ζώο πριν από 9.500 χρόνια στην αρχαία Κύπρο. Οι Γάλλοι ερευνητές με δημοσιεύσεις τους στο περιοδικό «Science» υποστηρίζουν ότι με βάση τον σκελετό της γάτας, που βρέθηκε κοντά σε ανθρώπινο σκελετό σε νεολιθικό τάφο στην περιοχή Σιηλλουρόκαμπος, είναι πολύ πιθανό η εξημέρωση της άγριας γάτας να είχε αρχίσει πολύ νωρίτερα από το 2.000 - 1.900 π.Χ.





Oι νεολιθικοί άνθρωποι πλήθαιναν στο νησί και η φύση δεν μπορούσε πλέον να τους εξασφαλίζει τροφή, έτσι άρχισαν τις πρώτες καλλιέργειες εξημερωμένων φυτών και έφεραν επίσης από τις γειτονικές χώρες με σχεδίες διάφορα είδη ζώων για εκτροφή. Τα ζώα αυτά είναι ένα είδος άγριας αγελάδας, αίγαγρος, πρόβατο, χοίρος, αλεπού, αγρινό και το ελάφι Dama mesopotamica. Πολύ αργότερα έφεραν και τους γάτους τους οποίους είχαν ως κατοικίδια και πολύ πιθανόν να τους είχαν για να σκοτώνουν κάθε είδους μικρά ζώα, από έντομα, μέχρι φίδια «καθαρίζοντας» έτσι με αυτόν τον τρόπο τα χωριά και τα σπίτια από αυτά τα ανεπιθύμητα ζώα και κυρίως τα τρωκτικά που τους κατέστρεφαν τις σοδιές και τα αποθηκευμένα τους τρόφιμα. Στη σημερινή εποχή οι άνθρωποι έχουν γάτες ως pet, όπου συνδέονται συναισθηματικά με τα ζώα αυτά και ζουν μαζί.

Η γάτα είναι δεινός θηρευτής και κυνηγά πάνω από 1.000 είδη ζώων στον πλανήτη για να τραφεί. Στο στόμα τους οι γάτες έχουν ειδικά διαμορφωμένα δόντια για να σκοτώνουν τη λεία τους και να ξεσκίζουν τις σάρκες τους. Ο προγόμφιος και ο πρώτος προγόμφιος μαζί σχηματίζουν το ζεύγος δοντιών που χρησιμοποιούνται γι' αυτό τον σκοπό. Ο τρόπος που κόβουν το κρέας είναι σαν αυτόν του ψαλιδιού.

Όλες οι αισθήσεις της γάτας είναι ιδανικές για κυνήγι. Η ακοή, η όραση και η γεύση της είναι οξύτατες. Η όσφρηση μιας οικόσιτης γάτας είναι γύρω στις δεκατέσσερις φορές μεγαλύτερη από αυτήν του ανθρώπου. Οι γάτες έχουν σουβλερά γαμψά νύχια, τα οποία μπαίνουν και βγαίνουν  κατά βούληση στις σάρκες των ζώων όπως και όλα τα αιλουροειδή. Οι γάτες μπορούν να βγάλουν τα νύχια τους εκούσια στο ένα ή σε περισσότερα πόδια κατά βούληση όταν κυνηγούν, καθιστώντας τις απόλυτους θηρευτές και δολοφόνους άλλων ειδών.





Μπορούν να σκαρφαλώνουν με ευκολία σε δέντρα και να καταστρέφουν τις φωλιές των πουλιών.



Γενικά οι οικόσιτες γάτες προκαλούν τεράστια καταστροφή στη βιοποικιλότητα ενός τόπου. Επιστημονικές μελέτες κατέληξαν στο συμπέρασμα πως οι οικόσιτες γάτες σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν προκαλέσει οικολογικές καταστροφές, και για την εξάπλωσή τους σε ολόκληρο τον πλανήτη ευθύνεται ο άνθρωπος. Το είδος αυτό είναι που προκάλεσε δραστικές επεμβάσεις έναντι άλλων ειδών της πανίδας και αποδυναμώνει τη βιοποικιλότητα. Σε πολλά μέρη του κόσμου, κυρίως νησιά, οι γάτες έχουν εξαφανίσει διάφορα είδη ζώων.

Σε άλλες έρευνες οι οποίες έχουν γίνει στην Αγγλία και αλλού, ζήτησαν από ιδιοκτήτες γατών να καταγράψουν για έναν χρόνο τα σκοτωμένα ζώα που έφερναν αυτές στο κατώφλι τους. Μέτρησαν πολλές δεκάδες εκατομμύρια ζώα σκοτωμένα από γάτες που τρέφονταν από τους ιδιοκτήτες τους, αλλά σκότωναν λόγω του κυνηγετικού τους ενστίκτου. Τα κυνηγετικά τους ένστικτα τις καθιστούν ένα ακόμη αρπακτικό της άγριας ζωής μας. Οι οικόσιτες γάτες δεν ανήκουν στη φύση μας, και προκαλούν σφαγή σε αμέτρητα άγρια ζώα της τοπικής πανίδας. Στην περιοχή που ζει μια γάτα δεν συνυπάρχει τίποτε μαζί της, σκοτώνει τα πάντα ερπετά, πουλιά, έντομα, μικρά θηλαστικά και αμφίβια. Μπορούν να σκαρφαλώνουν με ευκολία σε δέντρα και να καταστρέφουν τις φωλιές των πουλιών.

Φυσικά οι γάτες δεν φταίνε διότι έτσι είναι η φύση τους. Φταίνε οι άνθρωποι που τις εξάπλωσαν παντού. Φταίνε που δεν στειρώνουν τις γάτες τους με αποτέλεσμα την ανεξέλεγκτη αύξηση του πληθυσμού τους. Μια γάτα μπορεί να γεννήσει δύο φορές τον χρόνο από δύο μέχρι οκτώ γατάκια. Μια τέτοια ανεξέλεγκτη αναπαραγωγή αναγκάζει τους ιδιοκτήτες να δώσουν τα γατάκια για υιοθεσία, με αποτέλεσμα να συμβάλλουν στην αύξηση του πληθυσμού των οικόσιτων γάτων ή ακόμα χειρότερα τις πετάνε έξω στη φύση.





Γάτα που έπιασε Αλκυόνη.



Η περιοχή του τεμένους της Χαλά Σουλτάν

Πολλοί ανεύθυνοι εγκαταλείπουν τις γάτες τους όπου φτάσουν. Η περιοχή του τεμένους της Χαλά Σουλτάν που συνορεύει με την αλυκή έχει γεμίσει από αμέτρητες αδέσποτες γάτες αφού όποιος δεν θέλει τη γάτα του την ξεφορτώνετε εκεί, με αποτέλεσμα αυτές να καταστρέφουν τις φωλιές των πουλιών που φωλιάζουν στις όχθες της αλυκής αλλά και την πανίδα της ευρύτερης περιοχής. Στις λίμνες της Αθαλάσσας επίσης εγκαταλείφθηκαν αμέτρητες γάτες με αποτέλεσμα να αφανίσουν άλλα είδη από την περιοχή.

Πρέπει να παρθούν από κυβερνητικής πλευράς μέτρα για αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων, όπως υποχρεωτικές στειρώσεις, αυστηρά πρόστιμα για εγκατάλειψη ζώων, νομοθεσίες που ισχύουν και για τους σκύλους και ενημέρωση του κοινού για το όλο θέμα.







Και για να μην παρεξηγηθώ από τους φιλόζωους αναφέρω ότι αγαπώ τις γάτες και έχω και είχα γάτες, άλλα αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να βλέπω την πραγματικότητα και να μη λέω την αλήθεια.